مهم‌ترین آسیب‌های اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد اینها هستند

کبنا ؛یادداشتی از سیدعلی عباس محدث
جناب آقای دکتر روشنفکر
خبر مسرت بخش نایب رئیسی جنابعالی در فراکسیون مقابله با آسیب‌های اجتماعی مجلس یازدهم، واکنش‌هایی مثبتی و نقدهای آموزنده‌ای را در پی داشت که حضورتان در این فراکسیون از نگاه جامعه شناختی حائز اهمیت است. نه از آن سبب که جنابعالی را نظریه پرداز آسیب‌های اجتماعی بدانم و نه از آن حیث که معتقدم باشم کتابها و مقالات شما در این زمینه پشت نوبت چاپ هستند. بلکه خرسند شدم در روزهایی که همه‌ی مستان را در شهر (بخوانید در این کشور) می‌گیرند و به نوعی در دولت کاسبان و مجلس (حداقل دو مجلس قبل) در سایه دولت، هرکه را بگیرند اشتباه نگرفته‌اند، همگان آسیب‌های اجتماعی را رها کرده و به آمارهای صوری بسنده می‌نمودند.
معتقد بودم و هستم که جنابعالی میراث نامیمون هشت سال کجرفتاریهای سیاسی مرکز استان را به دوش کشیدی و به بهارستان وارد شدی. هشت سال مدیران نالایقی داشتیم که برخی از آنها در روزهای پایانی به سمت شما غش کردند و در میهمانیهایشان به شما قول دادند که تجارب خود را (که نداشتند)، در راه خدمت به مردم و تحقق برنامه‌های جنابتان به منصه ظهور برسانند. مدیرانی که نماینده‌ی قبلی را آنچنان بر زمین کوبیدند که صدای شکستن هیمنه و هیبت مرکز استان، در پشتِ «سوگلی» خواندن‌هایشان برای ایشان، رأی تحقیر آمیز و رتبه چهارمی بود، و همین افراد اکنون قبل از شستن صورتتان در صبح تا قبل از بستن چشمهایتان در شب، به همراه عده‌ای جارچی، به دنبال دلالی پست و مدیریت هستند.

سید علی عباس محدث نویسنده و پژوهشگر

آقای روشنفکر؛
خواهشاً در هیچ زمینه‌ای به تنهایی فکر نکنید اما تصمیم گیرنده‌ی نهایی پس از مشاوره با آدم‌های آگاه و صاحب نظر، خود باشید. از هرکسی مشورت نگیرید ولی مشاوران بی خواسته و داعیه داران اصلاحات و اهل فن را ولو با التماس، در کنار خود داشته باشید. گرچه بارقه‌هایی از ناامیدی در این مدت اندک از شما دیدیم ولی همه را به پای کم تجربگی و گام نخستین می‌گذاریم. با اینکه یقین دارم اگر دوره نمایندگی جنابعالی 20 سال هم بشود، یک دهم آنچه را وعده دادید، تحقق نخواهی داد اما معتقدم که باید همه‌ی مردم، نهادها، رسانه‌ها و سیاسیون دلسوز ملت و نظام و استان کهگیلویه و بویراحمد در کنارتان باشند.
عضویت شما در کمیسیون اجتماعی نوید بخش روزهای خوبی برای جنابعالی است. و این اتفاق که نائب رئیس فراکسیون آسیب‌های اجتماعی هستید را برترین اتفاق ممکن می دانم. در مطالب و مقالاتی که در این چند روزه خطاب به جنابعالی نوشته شده است، از فقر و فحشا و طلاق و خودکشی و اعتیاد بسیار نوشتند. خواسته‌ها و پیشنهادها و راهکارهایشان را نیز مفصل بیان کردند. آمارهای گاهاً تقلیل یافته‌ای را به بیان می‌کنند که همه می دانیم نزدیک به حقیقت هم نیستند. روزنه‌هایی را به رویتان می‌گشایند که بیشتر، سرتان را به زیر برف می‌برند تا راهی همچون گذشته را به رویتان بگشایند.
آقای نماینده؛
مخلص کلام این است:
هیچ آسیبی به تنهایی دال نبوده و مدلول هم نیست. اما عوامل مؤثر بر مسائلِ زمینه ساز آسیب‌های اجتماعی در این استان، اظهر من الشمس هستند. مگر اینکه بخواهی یا مجبورتان کنند که بخواهی چشم بر حقیقت ببندی. به اینکه مسائل زمینه‌ای یا روحی و روانی هستند و یا فردی و اجتماعی، خانواده و دوستان و محیط و مدرسه و ... چقدر نقش دارند و یا فقر و شرایط فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و .... به چه نسبت تأثیر دارند مثل آنچه در مقالات و کتابها آمده است را رد نمی‌کنم. این‌ها دکانی حلوایی شده برای برخی مدیران نالایق و رمز بی تفاوتی بوده برای نمایندگان قبل از شما. آنچه به وضوح دیده‌ام، به صراحت می گویم که زین پس دستم برای نقد باز باشد.
 اولین آسیب اجتماعی قابل طرح در فراکسیون، به شرطی که فراکسیون فوق، پاک کن آسیب‌ها نباشد، نمایندگان مجری هستند. آن‌هایی که به جای وکالت مردم در قوه مقننه و اهتمام بر قانونگذاری و نظارت بر مدیران، به دنبال اخذ مجوز پیمانکاری و انتقال پرونده استخدامی خود به وزارت نفت بودند. دو وظیفه اصلی نماینده یعنی، قانون گذاری و نظارت، امکان هر وظیفه دیگری را از شماها سلب می‌کند. وقتی قرار است برای انجام خدمات موظفی مدیران، دست نوشته و یادداشت به مردم بدهید، شک نکن که مهمترین آسیب اجتماعی خودتان هستید. وقتی هیچ مدیری نخواهد و قرار نباشد که به مافوقش، بویژه نماینده و مردم، پاسخگو باشد، یعنی خود آسیب اجتماعی هستید. وقتی شبانه روز در وزارتخانه‌ها به دنبال این بودید که آدم‌های فشل و بی پشتوانه علمی و اخلاقی را مثل سالیان گذشته و به حکم اعتبار طایفه و آراء و سفارشات مکرر دوستانتان بر مسندی بگمارید، یعنی اصل آسیب اجتماعی خودتان هستید.
تاکنون رویه این بود که نمایندگان، عملکرد مدیران را در مسیرهای منتهی به مجالس فاتحه جویا می‌شدند. پس خودکشی و اعتیاد و فقر و فحشا و ... نتیجه بی فکری افرادی است که به عنوان نماینده بر این استان و مردم تحمیل شدند.

مهدی روشنفکر نماینده بویراحمد و دنا

دومین آسیب اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد، مدیران ناآگاه و بی تدبیری است که به جای تکیه بر شایستگی‌ها و خردورزیهای خود، به نمایندگان آویزان هستند. اینکه انتظار داشته باشیم نماینده‌ای قانونگذار و ناظر باشید امری محال است. محال است چون به مجالس و محافل خانواده‌ای و طایفه‌ای و ایلی که دعوت می‌شدید، شرط حمایت از جنابعالی را در لطف به فرزندان مدعوین بیان می‌کردند. محال است چون نمی‌توانید بر اساس شایستگی و دانایی افراد، مدیران را پیشنهاد بدهید. محال است چون انتخاب مدیران را نمی‌توانید به مجموعه‌های ستادی‌شان واگذار کنید. پس مجبورید در دایره تنگ و ظلمت بار قومیت و رفاقت و حکمیت اطرافیان، مدیران را انتخاب و به نوعی بر حجم و گستره‌ی آسیب‌های اجتماعی بیافزاید.
بعد از رد اعتبارنامه غلامرضا تاجگردون، کسانی که قریب هشت سال در آستینش لانه کرده بودند و بعضاً علیرغم محکومیت‌های کیفری و روابط ساختارشکنانه ای که در دوران تحصیل و یا هنگام محقق شدن نوای بی تدبیری دولت کاسبان، میدان خدمت را به ثمن بخس گرفته بودند، یا در حال استعفا هستند و یا گروه گروه، کنار گذاشته می‌شوند. هیچکدام به دانش و خرد و تدبیر خود متکی نبوده و نیستند. نگذارید در آینده‌ای که شاید بعد از چهار سال باشد، اینگونه در موردتان قضاوت کنیم. خیلی از مدیرانی که در دوره‌ی قبل، عاملِ کاملِ آسیب‌های اداری و اجتماعی بودند و به دلیل بی کفایتی از اصل و اسب افتادند، به امید غاز بودن مرغ همسایه، الان بر دیوار جنابعالی نشسته‌اند تا مثلاً ندای وحدت شما را عملیاتی کنند.
گاهی در جلسات استانی و شهرستانی ستادهای مبارزه با آسیب‌های اجتماعی حضور پیدا کنید تا عمق فاجعه را دریابید. به مطالب گذشته رسانه‌ها رجوع کنید تا تحلیل‌های مسئولان استانی و شهرستانی را در زمینه متوجه شوید. فرمانداری که می‌گوید بچه‌های کار را باید دادگاهی کرد، عین آسیب اجتماعی است. مدیری که معتقد است کشاورزی و دامداری شغل محسوب نمی‌شود، اصلاً مخل اکوسیستم است. مسئولی که حتی دو خط برنامه برای حوزه مدیریتی‌اش ننوشته و ندارد، عامل بر آسیب‌های اجتماعی است. پس قبول بفرمائید که جای سخت را انتخاب کرده‌اید و انتقادات بی ملاحظه‌ای را باید به جان بخرید.
مخالفان فکری و جریان سیاسی که سالهای متمادی علیه آن بودید، سومین عامل مؤثر بر آسیب‌های اجتماعی است. در این که متأسفانه بزرگان جریان‌های فکری اصلاح طلب و اصولگرا نتوانستند اعتماد ملت را به خود جلب کنند، شکی نیست. آن روزی که نماینده اصولگرا فقط به خاطر اینکه مورد توجه بزرگان جریان خود نبود، سپرِ خیزشِ منفعت طلبان جریان فکری مخالف می‌شود تا همفکران استانی و بلکه کشوری خود را زمین بزند، یعنی که جریان فکری مخالف، به شرطی حمایتش می‌کند که نباید پاسخگو باشد. و اینگونه بود که تنوع آسیب‌های اجتماعی را موجب شدند. شکست قابل تأمل آقایان زارعی در بویراحمد و هاشمی پور در کهگیلویه مصداق عینی آن است. نمی‌خواهم که عامل تغییر نگرشتان باشم ولی تجربه سالهای گذشته را یادآوری می‌کنم تا در فراکسیون آسیب‌های اجتماعی، همچنان بر طبل مکررات نکوبید و به جای اصلاح روش‌ها و مدیریت‌ها، دست از سر خودکشی و طلاق و اعتیادِ بیچاره بردارید که اینها خود مدلولِ دال مهمتری هستند.
مدیر نظارت کننده بر آسیب‌های اجتماعی استانداری استان کهگیلویه و بویراحمد که هشت سال در این سمت جلوس کرده‌اند، تدبیرشان در حمایت از نماینده اصولگرای بویراحمد و نقششان در حوزه مدیریتی خود چه بوده است؟ سازمان بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد را که خود در آن مشغولم، با کمال شرمندگی از اینکه واژه‌ای در خور آن نمی‌بینم، سکوت می‌کنم. شورای مبارزه با مواد مخدر استان که داستانی مفصل از نقش مؤثرشان در بی توجهی به نظارتها و نگرش‌های کنترل کننده اعتیاد دارند، چه کرده است؟ آیا مدیران غیر متخصص و موقعیت طلبی که پشت میزها نشسته و به آمارهای صوری بسنده می‌کنند، می‌توانند دستیارانی برای جنابعالی در فراکسیون آسیب‌های اجتماعی باشند؟ میلیاردها تومان از هزینه بیت المال در جهت اشتغالزایی بهبود یافتگان هزینه شده است، آیا می‌توانید تعداد انگشت شماری از بهبودیافتگان واقعی را در این سیل بسیار گسترده، پیدا کنید؟
پس خود را فریب ندهید و با شعارهای رنگ باخته‌ای که متأسفانه در این استان و بلکه کشور باب شده است و برخی از نمایندگان شعار می‌دهند که به دنبال «همگرایی جریان‌های فکری هستند»، و «فراجناحی فکر کنند» و «نمی‌خواهند موقعیت‌ها را از جوانان مستعد بگیرند» و از این قماش هجویات، عوامل مؤثر بر آسیب‌های اجتماعی را بالا نیاورید. اگرچه از جریان فکریی (خوب یا بد) برخواسته‌اید که مسیر و نگرش آن بر همگان تبیین شده است لکن اگر بخواهید به سمت چپ راهنما بزنید و به سمت راست حرکت کنید، سرنوشتی بهتر از قبلی‌ها نخواهید داشت. چرا که بسیاری از اطرافیان شما، همان مدیران نماینده قبلی هستند که ایشان را تا پایان راه نبردند و تا روز آخر با شما هم نخواهند بود.
چهارمین عامل تشدید کننده آسیب‌های اجتماعی استان کهگیلویه و بویراحمد، تأکید بر قومیت گرایی است. گرچه در نظام اجتماعی طایفه‌ای، دلمشغولی بر طایفه و اقوام، گاهی عملکرد مثبتی هم دارد اما، در ساختاری اجتماعی که به سمت توسعه طلبی در حرکت است، قومیت گرایی بسیار تهدید کننده است. اولاً نگاه عمیق بر قومیت گرایی، وسعت نگاهتان را محدودتر و کوتاه‌تر می‌کند تا جایی که به غیر از کینه و ندامت و بی مهری دیگران، بهره‌ای نخواهید برد. دوماً از چهار سال پیش که هنوز موفقیتی هم نداشتید، متهم به قومگرایی بودید. گرچه طایفه‌ی جنابعالی از بزرگترین طوایف استان بوده و بی تردید، نخبگان و جوانان شایسته‌ای دارد که نباید به اتهام قومگرایی، فرصت خدمت به مردم را از آنها بگیرید لیکن، توسعه نیروی انسانی را نباید به قوم و طایفه خود محدود کنید. اگر نتوانید توسعه نیروی انسانی را ملاک عمل قرار دهید، بدون شک، گرفتار آسیب اجتماعی قومگرایی خواهی شد که طلاق و خودکشی و اعتیاد در آن مستتر است.
این چهار عامل را مبنای قضاوتم برای بررسی چهار سال آینده جنابعالی در نظر دارم. لذا فرصت حضورتان در فراکسیون آسیب‌های اجتماعی مجلس می‌تواند نوید بخش تحولی در ساختار مدیریتی استان باشد. همینطور که اصلاحات اساسی در تعداد نمایندگان استان صورت گرفته است، ما هم منتظر رویش مدیران کاربلدی هستیم که از صندقچه فکریتان بیرون آیند و از جایگاه نایب رئیسی این فراکسیون نهایت بهره مندی را برای کاهش، کنترل و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی استان ببرند. قطعاً دانشگاه و دانشگاهیان، رسانه‌های مستقل و تحقیقی، نویسندگان و اهل فن، مصلحان اجتماعی و مروجان برنامه‌های دینی و مذهبی و جوانان متدین و متعهد استان می‌توانند منشأ و همراه توفیقات جنابعالی در این فراکسیون باشند.
حال که تشدید شکاف طبقاتی، بی عدالتی در توزیع امکانات و سرمایه‌های اجتماعی، توجه تمام وقت نمایندگان بر انتصاب مدیران و معاونان و نگهبانان و ...، نا آشنایی به عوامل زمینه‌ای و موجد آسیب‌های اجتماعی، حضور پر رنگ در مناسبات و مراسمات استانی به جای حضور تأثیرگذار در مجلس و کمیسیون و فراکسیون مربوطه و پیگیری و نظارت و بازخواست فعالیت‌های صورت گرفته توسط مدیران بر جنابعالی مشتبه شد، ریشه‌ی آسیب‌های اجتماعی را سم زدایی بکنید که توهم پاشیدن سموم دفع آفات بر برگ درخت به جای ریشه‌ی آن، تنها هزینه‌ای است چهار ساله بر دوش مردمی که ساعتها پای صندوقهای رأی ماندند تا شما را انتخاب کردند.