کبنا ضرورت توجه به صنعت گردشگری در گچساران را بررسی کرد
جاده گچساران؛ راه ابریشم تورهای خارجی / بیرمقی در فعالیتهای گردشگری کهگیلویه و بویراحمد
22 آذر 1397 ساعت 9:11
گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان گچساران گردشگری طبیعتی، عشایری و در برخی موارد گردشگری غارنوردی، صخره نوردی و کوهنوردی است. در یکی دو سال گذشته مناطقی کشف شده که پیش از این ناشناخته بودند، اما الان کاربرد توریستی و جذب گردشگر پیدا کردهاند، بازدیدکنندههای زیادی دارند و تلاش ما نیز در جهت شناساندن این مناطق است.
مسئله ای مهم در امر گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد مسئله عوامل انسانی است، باید «این باور» در شهروندان و مدیران مربوطه وجود داشته باشد که منطقه ارزشهای گردشگری بالایی دارد و به دلیل بکر بودن منطقه پتاسیل بالایی برای رونق گردشگری وجود دارد. هر مکانی یا هر منطقه ای به خودی خود و به تنهایی ممکن است جذب گردشگر نکند، همواره در همه جای دنیا عوامل انسانی نقش بسزایی در شناسایی، بازسازی و ایجاد مکانهایی جذاب برای گردشگری داشتهاند، بنابراین میخواهم بگویم نقش «مدیران» و «مسئولان» مربوطه گردشگری در رونق یا بی رونقی گردشگری بسیار مهم و تاثیرگذار است. با این بهانه به سراغ آژانس گردشگری دیار تور گنبد رفتم و با مدیریت آژانس پیرامون وضعیت گردشگری شهرستان گچساران به صحبت نشستیم.
گچساران گرمتر از کیش و قشم و چابهار نیست
عده ای اعم از مدیران دولتی میراث فرهنگی و گردشگری معتقدند گچساران گرمسیر است و پتاسیل بالایی برای جذب گردشگر ندارد، اما مدیریت آژانس نظر دیگری دارد: شهرستان ما منطقه بکری است، آب و هوای مناسبی دارد، 8 ماه از سال از مهرماه تا اردیبهشت بهترین فصل برای تور و گردشگری هست، حتی 4 ماهی که آب و هوا ناساعد و گرم است گردشگری خاص خودش را دارد. قطعاً اینجا هوا گرمتر از کیش و قش و لاوان و چابهار نیست. ما الان کنارمون دیلم و گناوه رو داریم، بوشهر رو داریم که هوای اونجا بسیار گرمتر از گچسارانه. چرا گردشگر اونجا بیشتر از اینجاست؟ اگر کسی بخواد گچساران، دهدشت و یاسوج و دور و اطراف رو بگرده جاذبه هاش خیلی قشنگتر از گیلان و گلستانه. همه زیبایی و جاذبه فقط به جنگل و درخت نیست، کویر هم جاذبه خودش رو داره، شنزار بودن هم جاذبه س. مردم چقدر سالیانه میرن کویر شهداد یا کویر مصر اصفهان! مگه تو کویر چی پیدا میکنن به جز شن. به نظر من ضعف بزرگ گردشگری منطقه ما در ناشناخته بودنش است و هدف اصلی مجموعه ما این است که منطقه مان را به گردشگران بشناسانیم.
گچساران فقط نفت ندارد/ مارین ماسوله جنوب است
هر چند گچساران روستاها و مناطق دیدنی زیادی دارد ولی همیشه از چشم گردشگران به دور بوده، همیشه گچساران به نفت و گازش معروف بوده، و شهروندان گچسارانی نیز شهرشان را با نفت و گاز معرفی میکنند و برایشان افتخاری است. تصوری که از گچساران میشود و از جاهای دیگر شنیدهام این بوده که «گچساران از دور هم بوی نفت و گاز میدهد». با اینحال نفت و گاز «فقط» یکی از نعمتهایی است که در اختیار ما قرار دارد. اما چطور باید این تصور را تغییر دهیم و گچساران را از تک بعدی بودن و نفتی بودن خارج کنیم؟ یکی از بهترین کارها فعالیت در زمینه گردشگری و معرفی جاذبههای گردشگری منطقه است. مدیریت آژانس میگوید: گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان گچساران گردشگری طبیعتی، عشایری و در برخی موارد گردشگری غارنوردی، صخره نوردی و کوهنوردی است. در یکی دو سال گذشته مناطقی کشف شده که پیش از این ناشناخته بودند، اما الان کاربرد توریستی و جذب گردشگر پیدا کردهاند، بازدیدکنندههای زیادی دارند و تلاش ما نیز در جهت شناساندن این مناطق است.
دشت لیشتر و آبشار کیوان رو داریم، پشت آبشار کیوان پل خشو رو داریم، واقعاً زیباست، یه رودخونه داره که همه فصول سال برقراره و یه سری برنامههای هیجانی و زیپ لاین رو دارن اونجا برگزار می کنن. مارین جاذبه فوق العاده بالایی داره روستای توریستی هست، اصلاً من میگم مارین ماسوله جنوبه. چشم بلقیس رو داریم، چرزو رو داریم، چرزو یکم بالاتر از شاه بهرام هست. موگ داریم که درخت انار داره. دشتک دیل که زیباییهای خاص خودشو داره. خیلی جاها رو داریم که از دید ما دور مونده. من میگم آدم باید شهرومنطقه خودش رو باید بشناسه و بعد طبیعت کشور و بعد خارج از کشور، تا تفاوتها رو ببینه.
«چرا» هایی که متوجه فعالیت سازمان گردشگری است!
در میان نظر مخاطبان سایت خبری کبنا، یک نظر انتقادی بود درباره رکود و بی رمقی فعالیتهای گردشگری. این نظر و باز و خوردهای دیگری که دیدهام برایم جالب توجه بوده و مرا به جستجوگری واداشته است. سری به سایت گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد زدم، خیلی چنگی به دل نزد و درخور توجه نبود. ظاهراً سایتهای گردشگری استانهای مختلف شبیه هم هستند و از یک فرمت استفاده میکنند ولی اطلاعاتی که در سایت گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد میبینیم به روز نیست و در کل میخواهم بگویم شاید یکی از دلایل کم تحرکی و به روز نبودن شاید این است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یک سازمان دولتی است، و اهداف اقتصادی ندارد، پس میراث گردشگری مان چه میشود؟ سازمان گردشگری و میراث فرهنگی چه کمکی به رونق گردشگری میتواند بکند: یکی از وظایف میراث فرهنگی این هست که کلاسهای آموزشی بگذاره، الان ما راهنماهای کارت دار کم داریم، هرچند یاسوج لیدرهای کارت دار بیشتری داره. با این حال لیدرهای بومی محلی هم داریم که منطقه رو می شناسن، و ما اونها رو به عنوان لیدرهای بومی محلی معرفی میکنیم، که از لیدرهای کارت دارمون خیلی قوی تر کار می کنن و منطقه رو خیلی خوب میشناسن. منطقه ما ظرفیتهای گردشگری بالایی داره. من به عنوان مدیر یکی از آژانسهایی که در شهرم فعالیت دارم انتظارم از مسئولان این است که در جلسات و نشستهای ما شرکت داشته باشند، مسائل را از نزدیک ببینند و همکاریهای لازم انجام گیرد. انتظار دارم سایت سازمان به روز باشه و کل اطلاعاتی که در سایت قرار دادهاند در معرفی معدود مکانهای گردشگری و اقامتگاهها نباشد.
گچساران راه ابریشم تورهای خارجی است
توریستهای خارجی منابع درآمدی بسیار خوبی هستند، بخصوص در این برهه زمانی که ارزش پول داخل ایران پایین آمده، موقعیتی ایجاد شده که گردشگران خارجی ایران را برای سفر انتخاب میکنند و ما میتوانیم از این موقعیت و توفیق اجباری بیشترین بهره را ببریم، مدیریت آژانس میگوید: در حال حاضر بهترین منطقه گردشگری و ارزانترین منطقه گردشگری برای توریستهای خارجی ایران هست و ایران هر نوع جاذبه ای رو در هر فصلی داره. ما مراوداتی با آژانسهای شیراز و تهران انجام دادهایم و تا الان هم پکیجهای منطقه ای و عشایری مون رو ارائه کردهایم، خدا رو شکر تا الان موفق هم بودیم. چیزی که وجود داره آینه که توریستهای خارجی معمولاً بدون برنامه وارد ایران نمیشن. بطور معمول توریستی که وارد ایران میشه با برنامه قبلی وارد ایران میشه. خیلی جالبه که ما روی کمربند مرزی اهواز و شیراز هستیم. یه آمار جالبی وجود داره که سفر توریستی شیراز از سمت تهران شروع میشه، از مسیر خوزستان عبور میکنه و در نهایت به سمت شیراز میره. بنابراین توریستها جاذبههای توریستی خوزستان رو می بینن، از روی گچساران رد میشن و میرن. هفته ای دو تا سه اتوبوس توریست خارجی رد میشن. متاسفانه از گچساران رد میشن و هیچ اطلاعات خاصی توی سایت گردشگری استان نمیبینید، یک سری اطلاعات هست ولی به روز نیست، هتل هامون بجز چند هتل معدود مشخص نیست، اقامتگاههای بومگردی مون مشخص نیست، درحالی که توی یاسوج اقامتگاههای بومگردی زیادی داریم. چرا نباید اقامتگاه آقای غریب در کوه خامی که الان بیش از یک میلیارد هزینه کرده توی سایت نباشه. این وظیفه میراث فرهنگیه ولی داره کم کاری میشه. الان سایت میراث فرهنگی شهرهای دیگه رو برید سر بزنید، همه مناطقشون با جزئیات تشریح شده، یک سری افراد مسئول این هستن که اطلاعات رو از آژانسها و تورلیدرها میگیرن و سایت رو به روز می کنن.
اقامتگاههای بومگردی یک ضرورت یا یک امکان؟
اقامتگاههای بومگردی و بومگردی شکل جدیدی از گردشگری است. اقامتگاههای بومگردی، اقامتگاههایی هستند که در محیطهای طبیعی و بومی با رعایت بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه تأسیس شده و ضمن حداکثر تعامل با جامعه محلی و توجه به اقلیم، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده فراهم مینمایند. این تعریفی است که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارائه داده است. مدیریت آژانس درباره اینگونه اقامتگاهها میگوید: یاسوج چنین اقامتگاههایی دارد ولی در اینجا اقامتگاه بومگردی خاصی نداریم، ولی اقامتگاه آقای غریب توی منطقه پهزیر کوه خامی رو داریم، در حال ساخت و سازه، ولی برای کسانی که میرن از کوه دیدن میکنن برای یک شب موندن جای خیلی عالی ای هست، غذاهای سنتی داره. یکی هم تازگی توی منطقه لار دارن میسازنش.
ما لزوماً نیاز به اقامتگاه بوگردی نداریم که بگیم اجباراً باید گردشگری رو بگذاریم کنار و بایستیم تا اقامتگاه هامون رو بسازیم. ببینید یه زمانی اورامان کردستان بدون گردشگر بود و مردم روستا نشین مثه اینجا زیاد داشت، طبیعت فوقالعاده بکر و زیبایی داشت، مردمش چکار کردند؟ خونه هاشون رو دراختیار مسافرها گذاشتند. همون کاری که ما الان داریم میکنیم، من توی روستاها به شخصه دارم میگردم، خیلیها هستن که خونه هایی رو ساختهاند که برای آخرهفته ها و تعطیلات ازش استفاده کنن. از چنین ظرفیتهایی میشه استفاده کرد. بعضیها میتونن باغشون رو در اختیار گردشگرها بگذارن، یه منبع درآمدی برای خودشون هم میشه و هم اینکه گردشگری رو رونق میدن. حتماً نیاز نیست اقامتگاه بومگردی خاصی داشته باشیم. اما اون چیزی که به نظر من باید بهش پرداخته بشه این هست که ما هنوز فرهنگ خانه مسافر رو در گچساران نداریم، درحالی که در یاسوج کیوسک خانه مسافر رو میبینیم. الان خیلی از خونه های گچساران ممکنه خالی باشه، میتونن اطلاع بدن و معرفی کنن به میراث فرهنگی، ما با عنایت به چنین ظرفیتی می تونیم هتلمون رو پر کنیم، هتل جا نداشت بیایم خونه ها رو پر کنیم.
میل به سمت گردشگری فرهنگ محور
من فکر میکنم شکل گردشگری در حال تغییره. به یک نوعی گردشگرها میل دارند. اطلاعات مردم شناسانه بیشتری رو بدست بیارند، به دنبال ارتباطات اجتماعی هستن و در عین حال میخواهند هر محیطی رو به شیوه خاص خودش تجربه کنند، به نظرتون اینطوره؟ بله. جالبه که وقتی با گردشگرها صحبت میکنیم یا میگن ما دنبال این نیستیم که توی هتل لوکس بریم، حاضرن شب رو توی چادر بگذرونن، یا روی علف و سنگ بخوابن، حاضرن غذاهای محلی و خاص منطقه مثل «شله ماشکی» رو بخورن ولی کباب و غذاهای معمولی و رسمی رو نخورن. حتی همون فردی هم که از شیراز میاد، میخواد از بکر بودن منطقه استفاده کنه. میخواد توی خونه روستایی بخوابه تا صبح با صدای خروس بیدار بشه. وقتی شما میری شمال دنبال این هستی که لباس گیلکی رو ببینی و بپوشی، غذاهاشون بخوری، با مردمش آشنا بشی. توی گچساران هنوز اینطور نیست، اینجا به دخترها میگی لباس محلی! دوس ندارن بپوشن. در حالی که این اصالت ماست، نباید این اصالت رو فراموش کنیم، باید به فرهنگمون افتخار کنیم و ترویجش بدیم.
--------------------------------
سیده زهرا حسینیفر
کد مطلب: 405324