تاریخ انتشار
شنبه ۱۰ آذر ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۱۹
کد مطلب : ۴۰۵۰۰۰
بررسی تاثیر اروپا بر تحریمهای ایران:
صبر ایران بیپایان نیست
۰
کبنا ؛«سید عباس عراقچی» گفت تلاش اروپا برای ایجاد سازوکار مالی برغم فشارهای فزاینده آمریکا ادامه دارد. از آنجا که در جریان تلاشهای آنها هستیم به نظرمان باید فرصت بیشتری به اروپاییها داده شود، هرچند که این فرصت بیپایان نخواهد بود.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا در الجزیره گفت که به دلیل حساسیت موضوع نمیتواند خبرها درباره کشورهای میزبان سازوکار ویژه مالی اروپا را تایید کند، چرا که آمریکاییها به دنبال بستن همه راهها هستند و از هم اکنون، فشارهایشان را بر کشورهایی که برای ایجاد این سازوکار تلاش میکنند، شروع کردهاند.
او به ذکر این نکته درباره سازوکار مالی بسنده کرد که اتحادیه اروپا تاکنون راه حل عملیاتی برای تعامل با ایران را ارائه نکرده ولی از آنجا که ما را در جریان تلاشهای خود قرار میدهند تصورمان این است که باید به اروپاییها فرصت بیشتری داده شود، البته این فرصت، بی پایان نخواهد بود.
تلاش اروپا
عراقچی در مورد سازوکار ویژه کشورهای اروپایی برای حفظ برجام و تامین منافع اقتصادی ایران گفت: سازوکار ویژه مالی یکی از موضوعات کنونی مذاکره ما با کشورهای اروپایی است، آنها در تلاش هستند که این سازوکار را تشکیل بدهند تا یک نظام دریافت و پرداخت برای تعاملات اقتصادی ایران ایجاد شود.
وی در ادامه گفت: به دلیل حساسیت موضوع نمیتواند هیچ یک از شایعات و گفتههای موجود در خصوص کشورهای میزبان سازوکار ویژه مالی ایران با اروپا را تایید کند چون آمریکاییها در عمل ثابت کردهاند به دنبال بستن همه راههای موجود هستند و فشارهایشان را بر همه کشورهای اروپایی که تلاش دارند با این سازوکار، کار کنند، از اکنون شروع کردهاند.
عراقچی در خصوص نوع تعامل اروپاییها با ایران در خصوص برجام نیز گفت: ما تاکنون اراده سیاسی در کشورهای اروپایی را شاهد بودهایم و نشانهای نداریم که خلاف این اراده باشد، البته آنها هنوز موفق نشدهاند که راه حلهای عملیاتی مورد نیاز برای منافع ایران را در برجام طراحی و عملیاتی کنند. ما شاهد هستیم که فشارهای آمریکا بسیار زیاد است و گرههای فنی و حقوقی که بر سر این راه وجود دارد، بسیارجدی است و اروپاییها درحال تلاش برای بازکردن این گرهها هستند. آنها تاکنون نتوانستهاند راه حلهای عملیاتی معرفی کنند، اما ما هم قرار نیست تا ابد صبر کنیم، حتما در زمان خود، تصمیمات مقتضی را خواهیم گرفت، اما اکنون چون در جریان تلاشهایی که انجام میدهند هستیم و آنها ما را در جریان این تلاشها قرار میدهند، تصور ما این است که باید فرصت بیشتری داده شود تا اروپاییها بتوانند این راه حلها را عملیاتی کنند، اما آنها باید بدانند این فرصت چندان زیاد نیست و حتما بیپایان نخواهد بود.
منافع ایران از برجام
عراقچی در خصوص منافع برجام برای ایران گفت: منافع ایران از برجام فقط اقتصادی نیست. ما منافع سیاسی و منافع دیگری هم داریم که مجموعه منافع ما تا زمانی که تامین باشد، در برجام باقی خواهیم ماند، ما هنوز به نقطهای نرسیدهایم که به طور کامل از برجام قطع امید کنیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: تصور میکنیم که این توافق ظرفیتهایی دارد که میتواند مورد استفاده قرار گیرد. برجام تاکنون موجب شده که آمریکا در انزوا قرار گیرد و به این لحاظ موفق بوده است. همچنین موجب حمایت و پشتیبانی جامعه بینالمللی از ایران شده که این خود فی نفسه بسیار ارزشمند است.
وی در عین حال گفت: البته منافع اقتصادی کشورما از برجام در اثر تحریمهای آمریکا به شدت کاهش پیدا کرده است، اما اروپاییها و دیگران تلاش میکنند راههای جبرانی پیدا کنند.
معاون سیاسی وزارت خارجه اظهار داشت: برجام بسیاری از تحریمها در مورد برنامه هستهای ایران را از بین برده است، برنامه هستهای ایران اکنون در محیطی بسیار شفاف و منطقی به حرکت خود ادامه میدهد، اتهامهایی که سابقا وجود داشته و پرونده پیامدی، همه اینها بسته شده است. قطعنامههای شورای امنیت که ایران را تهدید معرفی میکرد، همه از بین رفته است، اینها مزایایی است که باعث شده ماندن ایران در برجام همچنان منفعت داشته باشد.
عراقچی تاکید کرد: تا زمانی که این منافع وجود دارد، ایران به حضور در برجام ادامه می دهد اما از لحظهای که به این نتیجه برسد که این منافع وجود ندارد، تصمیم دیگری خواهد گرفت.
وی گفت: تلاش ایران و اعضای باقیمانده در برجام این است که این توافقنامه حفظ شود، اراده سیاسی در همه اعضا وجود دارد اما حفظ برجام منوط به آن است که توازن در آن برقرار باشد و خواستهها و منافع اقتصادی ایران از برجام تامین شود. ما اکنون با کشورهای اروپایی، روسیه و چین در حال مذاکره هستیم تا آن قسمت از مزایای اقتصادی برجام هم دوباره تا حدامکان تامین شود. معاون سیاسی وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: مذاکرات با اروپاییها و همچنین روسیه و چین به عنوان بقیه اعضای برجام از نزدیک ادامه دارد، جلسات کارشناسی و جلسات در سطوح بالا با این کشورها وجود داشته است و ملاقاتها و دیدارهای دوجانبه هم به صورت مرتب وجود دارد.
تکرار تجربه شکست خورده
عراقچی در مورد تاثیر تحریمها بر ایران گفت: تحریمهای آمریکا موضوع جدیدی نیست، نزدیک 40 سال است که ایران با این تحریمها روبرو است و اکنون بسیار خوب میداند چگونه راه خود را پیدا کند.
معاون وزیر امور خارجه افزود: روسای جمهوری قبلی آمریکا این مسیر را امتحان کردهاند، هر تحریمی که میتوانستند اعمال کردند و هر گونه تهدیدی کردند، اما در نهایت مجبور به آمدن پای میز مذاکره شدند .آقای ترامپ تجربه شکست خورده را تکرار میکند.
عراقچی در خصوص خروج آمریکا از برجام و سرنوشت آن پس از این سیاست آمریکا نیز گفت: توافق هستهای نمرده، فقط آمریکا از آن خارج شده است، ایران و سه کشور اروپایی، روسیه و چین این توافق را ادامه میدهند. این کشورها متعهد شدهاند که نبودن آمریکا در توافق هستهای را جبران میکنند. ایران با آمریکا به عنوان کشوری که تعهدات خود را نقض کرده و از توافقی که همه دنیا از آن پشتیبانی میکند، خارج شده است، هیچ گونه مذاکرهای نخواهد کرد و حاضر نیست در این خصوص عقب نشینی کند یا امتیازی بدهد. معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان در ادامه این گفتوگو در خصوص سیاست جمهوری اسلامی ایران در مورد آفریقا نیز گفت، آفریقا همواره یکی از حوزههای مهم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده و توجه زیادی به آن داشته است، بین شمال آفریقا و آفریقای سیاه تفاوتهایی وجود دارد اما هر دو مورد توجه جمهوری اسلامی بوده است .
عراقچی در خصوص موضعگیری الجزایر در مورد مسائل مربوط به ایران و از جمله برجام نیز گفت، دو کشور همکاریهای فرهنگی گستردهای با هم دارند، اما از همه مهمتر، همکاریهای سیاسی دو کشور است. دولت الجزایر همواره از توافق هستهای ایران حمایت کرده است و اکنون نیز حتی پس از خروج آمریکا از آن، از برجام حمایت میکند.
کلاه تازه اروپا برای ایران کانال مالی منهای نفت!
در شرایطی که فرانسه و آلمان ممکن است به صورت مشترک مسئولیت سازوکاری که قرار است مبادلات مالی با ایران را تسهیل کند به عهده بگیرند، اما شمار اندکی معتقدند که این ساز و کار فروش نفت ایران را پوشش خواهد داد.
این خبر را رویترز گزارش داده و نوشته این اتفاق نگرانیها درباره سرنوشت «برنامه جامع اقدام مشترک» را (برجام) بعد از خروج آمریکا از آن افزایش میدهد.
این رسانه انگلیسی با انتشار گزارشی در پایگاه اینترنتی خود نوشت آلمان و فرانسه در تلاش هستند تا کانال مالی تهران - بروکسل را میزبانی کنند تا احتمال مجازاتهای آمریکا (علیه نهادهایی که به تجارت با ایران ادامه میدهند) را به حداقل برسانند، اما آینده فروش نفت ایران در هالهای از ابهام قرار دارد و تعداد معدودی معتقدند این سازوکار صادرات نفت ایران را نیز پوشش خواهد داد. به این ترتیب، نگرانیها بابت آینده توافق تاریخی هستهای بینالمللی ایران رو به افزایش است.
در ادامه گزارش رویترز آمده است: دیپلماتها میگویند میزبانی مشترک آلمان - فرانسه از این کانال مالی یک اقدام تاکتیکی از سوی این دو کشور برای گردهم آوردن قدرتشان است تا به این ترتیب از عدم تمایل نهادهای اروپایی برای میزبانی این سازوکار به دلیل ترس از تحریمهای ضدایرانی آمریکا، کاسته شود.
در ادامه گزارش رویترز به نقل از این دیپلماتها آمده است علیرغم این تلاشها، تهدیدهای آمریکا مبنی بر اینکه مجازاتهای این کشور علیه کسانی که تحریمهای ایران را نقض کنند بسیار سخت خواهد بود، به نظر میرسد ابعاد این سازوکار جدید تنها به تجارت کالاهای غیرضرور و محصولات غذایی که از حساسیت بالایی برخوردار نیستند، محدود شود.
یک دیپلمات ارشد فرانسوی نیز در گفتوگو با رویترز تصریح کرد اس پی وی مهم است، اما برای ایرانیها از آن مهمتر این موضوع است که از ادامه صادرات نفتی خود در بلندمدت اطمینان حاصل کنند.
کانالی برای دور زدن تحریمها
اتحادیه اروپا از چند ماه پیش اعلام کرده بود برای مقابله با تحریمهای آمریکا علیه ایران، قصد دارد یک کانال ویژه پرداخت مالی ایجاد کند که امکان ادامه همکاری اقتصادی با ایران را فراهم میکند.
بنا بر ادعای اروپاییها ساز و کار فعالیت کانال ویژه مالی به این صورت بوده که از یک نظام اعتباری برای مبادله کالا میان ایران و کشورهای اروپایی استفاده میکند. کشورهای اروپایی ادعا میکنند از این طریق میتوانند بدون نیاز به بانکهای اروپایی یا پرداخت پول به ایران با این کشور تجارت کنند.
در ابتدای مطرح شدن این موضوع، مسئولان وزارت خارجه و بانک مرکزی با ذوق زدگی خاصی خبر از ارائه شدن مکانیسم مالی اروپا طی چند هفته و مدت زمانی محدود میدادند! واعظی، عراقچی و همتی در اظهارنظراتی جداگانه هر یک با طرح زمانهایی از جمله یک هفته، شش ماه، ۱۰ آبان و بازههای زمانی از این دست، به ایجاد فضایی آکنده از امیدواری نسبت به تعهدات اروپا پرداختند.
در یکی از جلسات وزرای خارجه ایران و ۱+۴ که مهرماه ۱۳۹۷ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد، تمام طرفها با صدور بیانیهای بر لزوم تهیه ساز و کار ویژه مالی با ایران تاکید کردند. اما امروز و با روشن شدن سیاست تعلل اروپاییها، وضعیت تغییر کرده و مقامات وزارت خارجه بدون قید زمان مشخصی از اعلام مکانیسم ویژه مالی اروپا، صرفا به بیان این مطلب که روند تهیه مکانیزم مالی اروپا در جریان است اکتفا میکنند.
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه در آخرین نشست خبری خود درخصوص تصمیم ایران در صورت عدم توانایی اروپا برای اجرایی کردن مکانیسم مالی، گفت: «ما امیدواریم در ادامه رایزنیهای خود با اروپا به این نتیجه و جمعبندی برسیم که هرچه زودتر سازوکارهای مالی عملیاتی شود. درخصوص مکانیسم مالی ما به سختی و پیچیدگی این مسئله واقف هستیم و میدانیم که مسیری زمانبر خواهد بود و امیدواریم در نهایت اروپا بتواند به یک نتیجه واحد و مشخص برسد.»
زمانی که مشخص نیست!
«عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه ۱۴ آبان در برنامهای تلویزیونی درخصوص زمانبر بودن مکانیسم مالی اروپا گفت: «مکانیسم مالی و پولی سیستم کاملا پیچیدهای خواهد داشت که در حال طی کردن مراحل پایانی خود است و مراحل فنی و حقوقی خود را میگذراند. جلسات متعددی را با کارشناسان طرفهای اروپایی، روسیه و چین داشتیم و ممکن است عملیاتی شدن این سازوکار زمان ببرد ولی مطمئن هستیم که این اتفاق خواهد افتاد و عملیاتی خواهد شد.»
عراقچی همچنین هفته گذشته در افتتاحیه چهارمین همایش تحولات منطقه و نظام بینالملل، بار دیگر با اشاره به اینکه اروپا در ثبت SPV ناتوان است، گفت: «چه اروپا بخواهد با ما بازی کند و چه بهدلیل فشارهای آمریکا و اسرائیل قادر به اجرای تعهداتش نباشد، در نتیجه فرقی ندارد و ما با شرایطی مواجه هستیم که اروپاییها یا نخواسته یا نتوانستهاند که سازوکار مالی را ایجاد کنند.»
سند فریبکاری تروئیکای اروپا
اروپا در حالی مدعی تلاش برای حفظ برجام با ابزار ویژه مالی جدید بود که دیپلماتهای این اتحادیه فاش کردند هیچ یک از کشورهای اروپایی حاضر نیستند میزبان مقر این سازوکار جدید مالی باشند.
دیپلماتهای آگاه اروپایی گفتند این بلوک هنوز نتوانسته یکی از کشورهای عضو را بیابد که حاضر باشد میزبانی مقر «ابزار هدف ویژه (SPV)» را بپذیرد. دیپلماتهای اتحادیه اروپا به فایننشالتایمز گفتند که هنوز هم برای اجرایی کردن این طرح موانع متعددی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به عدم تمایل کشورهای عضو برای میزبانی مقر این ساختار مالی جدید اشاره کرد.
یکی از علتهایی که درخصوص دشواری آن مطرح شد عدم همکاری کشورهای اروپایی با این سامانه برای انتقال مالی با ایران بود بطوری که 4 کشوری که برای میزبانی این سیستم اعلام شدند پس از مدتی هرکدام از آنها از پذیرش چنین ریسکی که ممکن است به تحریم سیستم بانکی آن کشور از سوی آمریکا منجر شود، پاسخ منفی دادند.
به عبارت دیگر کشورهای اروپایی که قرار بود به عنوان اتاق کنترل تبادلات سیستم SPV فعالیت کنند، یکی پس از دیگری از زیر بار مسئولیت شانه خالی کرده و پاسخ منفی دادند. روئیترز در این خصوص نوشته بود: «اروپا نگران است که اقدام به باز کردن این کانال مالی باعث تحریک آمریکا و اقدامات تنبیهی واشنگتن علیه بانکهایی شود که قرار است در این نظام مالی با ایران کار کنند».
کشورهایی که میزبانی SPV را
قبول نکردند
توافق بر سر ایجاد یک کانال ویژه مالی برای تسهیل مبادلات تجاری میان ایران و اتحادیه اروپا بهویژه برای فروش نفت و دور زدن تحریمهای آمریکا در ماه سپتامبر میان نمایندگان بریتانیا، آلمان و فرانسه با ایران امضا شد. از آن زمان تاکنون قرار شد کشورهای میزبان این اتاق مالی باشند که عبارت بودند از فرانسه، بلژیک ، لوکزامبورگ و اتریش.
اما همانطور که پیش از این گفته شد، هر کدام از این کشورها طی این مدت بهگونهای از زیربار ایجاد این کانال مالی شانه خالی کردند و اجرای آن را پس زدند.
اتریش یکی از کشورهای اروپایی بود که علیرغم تمایل شدید اروپاییها برای قرار گرفتن اتاق تسویه مالی در آن، این درخواست را رد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه اتریش درباره امکان میزبانی این کشور برای کانال مالی ایران و اروپا (SPV) گفت: «از ما پرسیده شده که آیا اتریش آمادگی دارد این سامانه را میزبانی کند. این درخواست کاملا مورد بررسی قرار گرفته است و با دیگر وزارتخانهها و موسسات مالی مانند بانک ملی هم مطرح شده است. نتیجه بررسی این است که همچنان پرسشهایی وجود دارد که هماکنون برای آن پاسخی وجود ندارد و به همین دلیل ما به این نتیجه رسیدیم که الان در شرایطی نیستیم که میزبان سامانه SPV باشیم».
بلژیک و لوکزامبورگ نیز دو گزینه دیگر اروپاییها بودند که براساس اطلاعات موجود این دو کشور نیز علاقهای برای همکاری با موگرینی در این خصوص ندارند بهطوری که اخیرا وزیر خارجه لوکزامبورگ بهطور تلویحی این درخواست را رد کرده و گفته است: «از ما هیچگاه رسماً انجام این کار خواسته نشده و ما هم هیچگاه با انجام آن موافقت نکردهایم.»
بلژیک نیز پیشتر درخواست استقرار این سامانه مالی را رد کرده بود تا کار برای مسئولان اتحادیه اروپا برای عمل به وعدههای خود سختتر شود.
هفت ماه تعزیه، سر قبر خالی SPV
تیم آقای ظریف، هفت ماه سر قبر بدون مرده SPV (مثلا کانال مبادلات مالی) نشستند تا شاید معجزه شود و اروپاییها سر غیرت بیایند و طبق تعهد برجامی، تحریمهای آمریکا را دور بزنند و امکان مبادله کالا مقابل نفت فراهم شود. اما این قبر خالی و فقط برای صحنهسازی بود.
اروپاییها هفت ماه در حال وقتکشی و زمان خریدن به نفع آمریکا و خود بودند تا با آغاز تحریمهای نفتی علیه ایران، بازار با شوک ویرانگر نفت 100 دلاری رو به رو نشود. متاسفانه با خواب کردن تیم آقای ظریف و ترغیب به عدم واکنش قاطع، موفق هم شدند و این در حالی بود که همین اواخر، آقای ظریف مشغول بهانه جور کردن برای مافیای حاکم بر FATF به بهانه پولشویی گسترده در ایران بود!
این در شرایطی است که اکنون و با گذشت بیش از 7 ماه اتلاف وقت و پشت هم اندازی اروپا، خبر میرسد که سازوکار مالی که حتی زمان آغاز بهکار آن نیز مشخص نشده است، قرار نیست سازوکار فروش نفت ایران را پوشش دهد و تنها به تجارت کالاهای غیرضرور و محصولات غذایی که از حساسیت بالایی برخوردار نیستند، محدود میشود.
مشخص نیست کانال مالی اروپا اگر قرار نیست فروش نفت ایران را پوشش دهد، قرار است دقیقاً چه کاری کند!
کانال مالی بدون پوشش نفت چیزی جز کلاه جدید اروپا برای ایران نیست.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا در الجزیره گفت که به دلیل حساسیت موضوع نمیتواند خبرها درباره کشورهای میزبان سازوکار ویژه مالی اروپا را تایید کند، چرا که آمریکاییها به دنبال بستن همه راهها هستند و از هم اکنون، فشارهایشان را بر کشورهایی که برای ایجاد این سازوکار تلاش میکنند، شروع کردهاند.
او به ذکر این نکته درباره سازوکار مالی بسنده کرد که اتحادیه اروپا تاکنون راه حل عملیاتی برای تعامل با ایران را ارائه نکرده ولی از آنجا که ما را در جریان تلاشهای خود قرار میدهند تصورمان این است که باید به اروپاییها فرصت بیشتری داده شود، البته این فرصت، بی پایان نخواهد بود.
تلاش اروپا
عراقچی در مورد سازوکار ویژه کشورهای اروپایی برای حفظ برجام و تامین منافع اقتصادی ایران گفت: سازوکار ویژه مالی یکی از موضوعات کنونی مذاکره ما با کشورهای اروپایی است، آنها در تلاش هستند که این سازوکار را تشکیل بدهند تا یک نظام دریافت و پرداخت برای تعاملات اقتصادی ایران ایجاد شود.
وی در ادامه گفت: به دلیل حساسیت موضوع نمیتواند هیچ یک از شایعات و گفتههای موجود در خصوص کشورهای میزبان سازوکار ویژه مالی ایران با اروپا را تایید کند چون آمریکاییها در عمل ثابت کردهاند به دنبال بستن همه راههای موجود هستند و فشارهایشان را بر همه کشورهای اروپایی که تلاش دارند با این سازوکار، کار کنند، از اکنون شروع کردهاند.
عراقچی در خصوص نوع تعامل اروپاییها با ایران در خصوص برجام نیز گفت: ما تاکنون اراده سیاسی در کشورهای اروپایی را شاهد بودهایم و نشانهای نداریم که خلاف این اراده باشد، البته آنها هنوز موفق نشدهاند که راه حلهای عملیاتی مورد نیاز برای منافع ایران را در برجام طراحی و عملیاتی کنند. ما شاهد هستیم که فشارهای آمریکا بسیار زیاد است و گرههای فنی و حقوقی که بر سر این راه وجود دارد، بسیارجدی است و اروپاییها درحال تلاش برای بازکردن این گرهها هستند. آنها تاکنون نتوانستهاند راه حلهای عملیاتی معرفی کنند، اما ما هم قرار نیست تا ابد صبر کنیم، حتما در زمان خود، تصمیمات مقتضی را خواهیم گرفت، اما اکنون چون در جریان تلاشهایی که انجام میدهند هستیم و آنها ما را در جریان این تلاشها قرار میدهند، تصور ما این است که باید فرصت بیشتری داده شود تا اروپاییها بتوانند این راه حلها را عملیاتی کنند، اما آنها باید بدانند این فرصت چندان زیاد نیست و حتما بیپایان نخواهد بود.
منافع ایران از برجام
عراقچی در خصوص منافع برجام برای ایران گفت: منافع ایران از برجام فقط اقتصادی نیست. ما منافع سیاسی و منافع دیگری هم داریم که مجموعه منافع ما تا زمانی که تامین باشد، در برجام باقی خواهیم ماند، ما هنوز به نقطهای نرسیدهایم که به طور کامل از برجام قطع امید کنیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: تصور میکنیم که این توافق ظرفیتهایی دارد که میتواند مورد استفاده قرار گیرد. برجام تاکنون موجب شده که آمریکا در انزوا قرار گیرد و به این لحاظ موفق بوده است. همچنین موجب حمایت و پشتیبانی جامعه بینالمللی از ایران شده که این خود فی نفسه بسیار ارزشمند است.
وی در عین حال گفت: البته منافع اقتصادی کشورما از برجام در اثر تحریمهای آمریکا به شدت کاهش پیدا کرده است، اما اروپاییها و دیگران تلاش میکنند راههای جبرانی پیدا کنند.
معاون سیاسی وزارت خارجه اظهار داشت: برجام بسیاری از تحریمها در مورد برنامه هستهای ایران را از بین برده است، برنامه هستهای ایران اکنون در محیطی بسیار شفاف و منطقی به حرکت خود ادامه میدهد، اتهامهایی که سابقا وجود داشته و پرونده پیامدی، همه اینها بسته شده است. قطعنامههای شورای امنیت که ایران را تهدید معرفی میکرد، همه از بین رفته است، اینها مزایایی است که باعث شده ماندن ایران در برجام همچنان منفعت داشته باشد.
عراقچی تاکید کرد: تا زمانی که این منافع وجود دارد، ایران به حضور در برجام ادامه می دهد اما از لحظهای که به این نتیجه برسد که این منافع وجود ندارد، تصمیم دیگری خواهد گرفت.
وی گفت: تلاش ایران و اعضای باقیمانده در برجام این است که این توافقنامه حفظ شود، اراده سیاسی در همه اعضا وجود دارد اما حفظ برجام منوط به آن است که توازن در آن برقرار باشد و خواستهها و منافع اقتصادی ایران از برجام تامین شود. ما اکنون با کشورهای اروپایی، روسیه و چین در حال مذاکره هستیم تا آن قسمت از مزایای اقتصادی برجام هم دوباره تا حدامکان تامین شود. معاون سیاسی وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: مذاکرات با اروپاییها و همچنین روسیه و چین به عنوان بقیه اعضای برجام از نزدیک ادامه دارد، جلسات کارشناسی و جلسات در سطوح بالا با این کشورها وجود داشته است و ملاقاتها و دیدارهای دوجانبه هم به صورت مرتب وجود دارد.
تکرار تجربه شکست خورده
عراقچی در مورد تاثیر تحریمها بر ایران گفت: تحریمهای آمریکا موضوع جدیدی نیست، نزدیک 40 سال است که ایران با این تحریمها روبرو است و اکنون بسیار خوب میداند چگونه راه خود را پیدا کند.
معاون وزیر امور خارجه افزود: روسای جمهوری قبلی آمریکا این مسیر را امتحان کردهاند، هر تحریمی که میتوانستند اعمال کردند و هر گونه تهدیدی کردند، اما در نهایت مجبور به آمدن پای میز مذاکره شدند .آقای ترامپ تجربه شکست خورده را تکرار میکند.
عراقچی در خصوص خروج آمریکا از برجام و سرنوشت آن پس از این سیاست آمریکا نیز گفت: توافق هستهای نمرده، فقط آمریکا از آن خارج شده است، ایران و سه کشور اروپایی، روسیه و چین این توافق را ادامه میدهند. این کشورها متعهد شدهاند که نبودن آمریکا در توافق هستهای را جبران میکنند. ایران با آمریکا به عنوان کشوری که تعهدات خود را نقض کرده و از توافقی که همه دنیا از آن پشتیبانی میکند، خارج شده است، هیچ گونه مذاکرهای نخواهد کرد و حاضر نیست در این خصوص عقب نشینی کند یا امتیازی بدهد. معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان در ادامه این گفتوگو در خصوص سیاست جمهوری اسلامی ایران در مورد آفریقا نیز گفت، آفریقا همواره یکی از حوزههای مهم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده و توجه زیادی به آن داشته است، بین شمال آفریقا و آفریقای سیاه تفاوتهایی وجود دارد اما هر دو مورد توجه جمهوری اسلامی بوده است .
عراقچی در خصوص موضعگیری الجزایر در مورد مسائل مربوط به ایران و از جمله برجام نیز گفت، دو کشور همکاریهای فرهنگی گستردهای با هم دارند، اما از همه مهمتر، همکاریهای سیاسی دو کشور است. دولت الجزایر همواره از توافق هستهای ایران حمایت کرده است و اکنون نیز حتی پس از خروج آمریکا از آن، از برجام حمایت میکند.
کلاه تازه اروپا برای ایران کانال مالی منهای نفت!
در شرایطی که فرانسه و آلمان ممکن است به صورت مشترک مسئولیت سازوکاری که قرار است مبادلات مالی با ایران را تسهیل کند به عهده بگیرند، اما شمار اندکی معتقدند که این ساز و کار فروش نفت ایران را پوشش خواهد داد.
این خبر را رویترز گزارش داده و نوشته این اتفاق نگرانیها درباره سرنوشت «برنامه جامع اقدام مشترک» را (برجام) بعد از خروج آمریکا از آن افزایش میدهد.
این رسانه انگلیسی با انتشار گزارشی در پایگاه اینترنتی خود نوشت آلمان و فرانسه در تلاش هستند تا کانال مالی تهران - بروکسل را میزبانی کنند تا احتمال مجازاتهای آمریکا (علیه نهادهایی که به تجارت با ایران ادامه میدهند) را به حداقل برسانند، اما آینده فروش نفت ایران در هالهای از ابهام قرار دارد و تعداد معدودی معتقدند این سازوکار صادرات نفت ایران را نیز پوشش خواهد داد. به این ترتیب، نگرانیها بابت آینده توافق تاریخی هستهای بینالمللی ایران رو به افزایش است.
در ادامه گزارش رویترز آمده است: دیپلماتها میگویند میزبانی مشترک آلمان - فرانسه از این کانال مالی یک اقدام تاکتیکی از سوی این دو کشور برای گردهم آوردن قدرتشان است تا به این ترتیب از عدم تمایل نهادهای اروپایی برای میزبانی این سازوکار به دلیل ترس از تحریمهای ضدایرانی آمریکا، کاسته شود.
در ادامه گزارش رویترز به نقل از این دیپلماتها آمده است علیرغم این تلاشها، تهدیدهای آمریکا مبنی بر اینکه مجازاتهای این کشور علیه کسانی که تحریمهای ایران را نقض کنند بسیار سخت خواهد بود، به نظر میرسد ابعاد این سازوکار جدید تنها به تجارت کالاهای غیرضرور و محصولات غذایی که از حساسیت بالایی برخوردار نیستند، محدود شود.
یک دیپلمات ارشد فرانسوی نیز در گفتوگو با رویترز تصریح کرد اس پی وی مهم است، اما برای ایرانیها از آن مهمتر این موضوع است که از ادامه صادرات نفتی خود در بلندمدت اطمینان حاصل کنند.
کانالی برای دور زدن تحریمها
اتحادیه اروپا از چند ماه پیش اعلام کرده بود برای مقابله با تحریمهای آمریکا علیه ایران، قصد دارد یک کانال ویژه پرداخت مالی ایجاد کند که امکان ادامه همکاری اقتصادی با ایران را فراهم میکند.
بنا بر ادعای اروپاییها ساز و کار فعالیت کانال ویژه مالی به این صورت بوده که از یک نظام اعتباری برای مبادله کالا میان ایران و کشورهای اروپایی استفاده میکند. کشورهای اروپایی ادعا میکنند از این طریق میتوانند بدون نیاز به بانکهای اروپایی یا پرداخت پول به ایران با این کشور تجارت کنند.
در ابتدای مطرح شدن این موضوع، مسئولان وزارت خارجه و بانک مرکزی با ذوق زدگی خاصی خبر از ارائه شدن مکانیسم مالی اروپا طی چند هفته و مدت زمانی محدود میدادند! واعظی، عراقچی و همتی در اظهارنظراتی جداگانه هر یک با طرح زمانهایی از جمله یک هفته، شش ماه، ۱۰ آبان و بازههای زمانی از این دست، به ایجاد فضایی آکنده از امیدواری نسبت به تعهدات اروپا پرداختند.
در یکی از جلسات وزرای خارجه ایران و ۱+۴ که مهرماه ۱۳۹۷ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد، تمام طرفها با صدور بیانیهای بر لزوم تهیه ساز و کار ویژه مالی با ایران تاکید کردند. اما امروز و با روشن شدن سیاست تعلل اروپاییها، وضعیت تغییر کرده و مقامات وزارت خارجه بدون قید زمان مشخصی از اعلام مکانیسم ویژه مالی اروپا، صرفا به بیان این مطلب که روند تهیه مکانیزم مالی اروپا در جریان است اکتفا میکنند.
«بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه در آخرین نشست خبری خود درخصوص تصمیم ایران در صورت عدم توانایی اروپا برای اجرایی کردن مکانیسم مالی، گفت: «ما امیدواریم در ادامه رایزنیهای خود با اروپا به این نتیجه و جمعبندی برسیم که هرچه زودتر سازوکارهای مالی عملیاتی شود. درخصوص مکانیسم مالی ما به سختی و پیچیدگی این مسئله واقف هستیم و میدانیم که مسیری زمانبر خواهد بود و امیدواریم در نهایت اروپا بتواند به یک نتیجه واحد و مشخص برسد.»
زمانی که مشخص نیست!
«عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه ۱۴ آبان در برنامهای تلویزیونی درخصوص زمانبر بودن مکانیسم مالی اروپا گفت: «مکانیسم مالی و پولی سیستم کاملا پیچیدهای خواهد داشت که در حال طی کردن مراحل پایانی خود است و مراحل فنی و حقوقی خود را میگذراند. جلسات متعددی را با کارشناسان طرفهای اروپایی، روسیه و چین داشتیم و ممکن است عملیاتی شدن این سازوکار زمان ببرد ولی مطمئن هستیم که این اتفاق خواهد افتاد و عملیاتی خواهد شد.»
عراقچی همچنین هفته گذشته در افتتاحیه چهارمین همایش تحولات منطقه و نظام بینالملل، بار دیگر با اشاره به اینکه اروپا در ثبت SPV ناتوان است، گفت: «چه اروپا بخواهد با ما بازی کند و چه بهدلیل فشارهای آمریکا و اسرائیل قادر به اجرای تعهداتش نباشد، در نتیجه فرقی ندارد و ما با شرایطی مواجه هستیم که اروپاییها یا نخواسته یا نتوانستهاند که سازوکار مالی را ایجاد کنند.»
سند فریبکاری تروئیکای اروپا
اروپا در حالی مدعی تلاش برای حفظ برجام با ابزار ویژه مالی جدید بود که دیپلماتهای این اتحادیه فاش کردند هیچ یک از کشورهای اروپایی حاضر نیستند میزبان مقر این سازوکار جدید مالی باشند.
دیپلماتهای آگاه اروپایی گفتند این بلوک هنوز نتوانسته یکی از کشورهای عضو را بیابد که حاضر باشد میزبانی مقر «ابزار هدف ویژه (SPV)» را بپذیرد. دیپلماتهای اتحادیه اروپا به فایننشالتایمز گفتند که هنوز هم برای اجرایی کردن این طرح موانع متعددی وجود دارد که از جمله آنها میتوان به عدم تمایل کشورهای عضو برای میزبانی مقر این ساختار مالی جدید اشاره کرد.
یکی از علتهایی که درخصوص دشواری آن مطرح شد عدم همکاری کشورهای اروپایی با این سامانه برای انتقال مالی با ایران بود بطوری که 4 کشوری که برای میزبانی این سیستم اعلام شدند پس از مدتی هرکدام از آنها از پذیرش چنین ریسکی که ممکن است به تحریم سیستم بانکی آن کشور از سوی آمریکا منجر شود، پاسخ منفی دادند.
به عبارت دیگر کشورهای اروپایی که قرار بود به عنوان اتاق کنترل تبادلات سیستم SPV فعالیت کنند، یکی پس از دیگری از زیر بار مسئولیت شانه خالی کرده و پاسخ منفی دادند. روئیترز در این خصوص نوشته بود: «اروپا نگران است که اقدام به باز کردن این کانال مالی باعث تحریک آمریکا و اقدامات تنبیهی واشنگتن علیه بانکهایی شود که قرار است در این نظام مالی با ایران کار کنند».
کشورهایی که میزبانی SPV را
قبول نکردند
توافق بر سر ایجاد یک کانال ویژه مالی برای تسهیل مبادلات تجاری میان ایران و اتحادیه اروپا بهویژه برای فروش نفت و دور زدن تحریمهای آمریکا در ماه سپتامبر میان نمایندگان بریتانیا، آلمان و فرانسه با ایران امضا شد. از آن زمان تاکنون قرار شد کشورهای میزبان این اتاق مالی باشند که عبارت بودند از فرانسه، بلژیک ، لوکزامبورگ و اتریش.
اما همانطور که پیش از این گفته شد، هر کدام از این کشورها طی این مدت بهگونهای از زیربار ایجاد این کانال مالی شانه خالی کردند و اجرای آن را پس زدند.
اتریش یکی از کشورهای اروپایی بود که علیرغم تمایل شدید اروپاییها برای قرار گرفتن اتاق تسویه مالی در آن، این درخواست را رد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه اتریش درباره امکان میزبانی این کشور برای کانال مالی ایران و اروپا (SPV) گفت: «از ما پرسیده شده که آیا اتریش آمادگی دارد این سامانه را میزبانی کند. این درخواست کاملا مورد بررسی قرار گرفته است و با دیگر وزارتخانهها و موسسات مالی مانند بانک ملی هم مطرح شده است. نتیجه بررسی این است که همچنان پرسشهایی وجود دارد که هماکنون برای آن پاسخی وجود ندارد و به همین دلیل ما به این نتیجه رسیدیم که الان در شرایطی نیستیم که میزبان سامانه SPV باشیم».
بلژیک و لوکزامبورگ نیز دو گزینه دیگر اروپاییها بودند که براساس اطلاعات موجود این دو کشور نیز علاقهای برای همکاری با موگرینی در این خصوص ندارند بهطوری که اخیرا وزیر خارجه لوکزامبورگ بهطور تلویحی این درخواست را رد کرده و گفته است: «از ما هیچگاه رسماً انجام این کار خواسته نشده و ما هم هیچگاه با انجام آن موافقت نکردهایم.»
بلژیک نیز پیشتر درخواست استقرار این سامانه مالی را رد کرده بود تا کار برای مسئولان اتحادیه اروپا برای عمل به وعدههای خود سختتر شود.
هفت ماه تعزیه، سر قبر خالی SPV
تیم آقای ظریف، هفت ماه سر قبر بدون مرده SPV (مثلا کانال مبادلات مالی) نشستند تا شاید معجزه شود و اروپاییها سر غیرت بیایند و طبق تعهد برجامی، تحریمهای آمریکا را دور بزنند و امکان مبادله کالا مقابل نفت فراهم شود. اما این قبر خالی و فقط برای صحنهسازی بود.
اروپاییها هفت ماه در حال وقتکشی و زمان خریدن به نفع آمریکا و خود بودند تا با آغاز تحریمهای نفتی علیه ایران، بازار با شوک ویرانگر نفت 100 دلاری رو به رو نشود. متاسفانه با خواب کردن تیم آقای ظریف و ترغیب به عدم واکنش قاطع، موفق هم شدند و این در حالی بود که همین اواخر، آقای ظریف مشغول بهانه جور کردن برای مافیای حاکم بر FATF به بهانه پولشویی گسترده در ایران بود!
این در شرایطی است که اکنون و با گذشت بیش از 7 ماه اتلاف وقت و پشت هم اندازی اروپا، خبر میرسد که سازوکار مالی که حتی زمان آغاز بهکار آن نیز مشخص نشده است، قرار نیست سازوکار فروش نفت ایران را پوشش دهد و تنها به تجارت کالاهای غیرضرور و محصولات غذایی که از حساسیت بالایی برخوردار نیستند، محدود میشود.
مشخص نیست کانال مالی اروپا اگر قرار نیست فروش نفت ایران را پوشش دهد، قرار است دقیقاً چه کاری کند!
کانال مالی بدون پوشش نفت چیزی جز کلاه جدید اروپا برای ایران نیست.