یکی از مسائل اصلی استان کهگیلویه و بویراحمد گرفتاری در چنگال چرخه توسعه نیافتگی است. توسعه ابعاد مختلفی دارد و برای برون‌رفت از این وضعیت، باید از رویکردهای مختلف به وضعیت موجود نگاه کرد. از این رو در رسانه کبنانیوز برای بررسی وضعیت توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد با مدیران مختلف استانی گفت‌وگوهایی را ترتیب داده‌ایم که در ایام نوروز به تدریج منتشر خواهند شد. دومین گفت‌وگو از این سلسله‌گفت‌وگوها با سید علی ملک حسینی دادستان مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد است که در زیر از نظر مخاطبان می‌گذرد.

کبنانیوز: وضعیت توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد در شاخص‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و ... به چه صورت است؟
ملک‌ حسینی: اگر بخواهیم یک مقایسه تاریخی داشته باشیم و استان را با قبل از انقلاب مقایسه کنیم، ما یک استان خاص هستیم. مسیر توسعه استان ما مربوط به بعد از انقلاب است. آنچه که از زیرساخت‌ها و امکانات می‌بینیم همه مربوط به زمان حاکمیت جمهوری اسلامی است. در مقایسه با قبل از انقلاب در یک مسیر بسیار رو به رشد هستیم. اگر بخواهیم با سایر استان‌ها خودمان را مقایسه کنیم، قطعاً نسبت به سایر استان‌ها عقب هستیم. ما هم به لحاظ اجتماعی، جغرافیایی و ... متفاوت هستیم. احداث یک کیلومتر جاده در این استان چندین برابر نسبت به سایر استان‌ها بیشتر هزینه دارد. مسیری که از انقلاب تا الأن پیموده‌ایم، بسیار چشمگیر است. اما در مباحثی مثل نیروی انسانی ما پیشرفت بسیاری داشته‌ایم. هیچ قله‌ای از علم نیست که فرزندان این استان به آن دست پیدا نکرده باشند. ما در حوزه دادگستری یکی از استان‌هایی هستیم که یک کادر صد درصد بومی هستیم. امروز دستگاه قضایی نقش مهمی در تأمین نیروی قضایی استان‌های همسایه و حتی کشور دارد.
 
کبنانیوز: به طور خاص دستگاه قضا چه نقشی می‌تواند در کاهش آسیب‌های اجتماعی و مسیر توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد داشته باشد؟  
ملک حسینی: الأن شاید دیدگاه بسیاری از مردم ما این باشد که آسیب‌های اجتماعی ما ناشی از عدم برخورد باشد. این هم برمی‌گردد به سابقه اجتماعی و سبک زندگی تاریخی که در استان ما حاکم بوده است. روحیه سلحشوری و بحث ارباب و کدخدا و خان و ... که در زمانی در استان حاکم بوده است. امروز هم هم اتفاقی که می‌افتد، فقط یک کلمه زده می‌شود؛ برخورد، برخورد، برخورد.
وقتی ما در حوزه جرائم یکی از استان‌های امن کشور هستیم، به ندرت می‌شنویم مصادیق جرائم خشن در استان را. این جرائم به ندرت در استان اتفاق می‌افتد. ما امروز از نظر جمعیت کیفری ششم کشور هستیم. با اجرای طرح امنیت جایگاه ما بالاتر آمد، البته این هم خوب نیست. یعنی برخورد انجام شده است. برخورد قضایی بخشی از این سیستم ایجاد نظم و عدالت در جامعه است. ولی من احساس می‌کنم مشکل جامعه برخورد نیست. ما از یک زندگی ایلی و عشایری به یک زندگی شهری وارد شدیم. بسیاری از زیرساخت‌های ما متناسب با یک زندگی شهری رشد نکرده است. در یک زندگی روستایی یا عشایری فرد برای دفاع از خود، با استفاده از سلاح از خود دفاع می‌کند. ولی ما امروز می‌بینیم در کهگیلویه و بویراحمد به خاطر آن سبک زندگی هنوز سلاح در زندگی مردم وجود دارد. تعداد زیادی از قتل‌های ما به خاطر اختلافات کوچک بوده و با یک گفت‌وگو و مراجعه به قانون به راحتی حل می‌شده است. اما به خاطر در دست داشتن سلاح فرد کوتاه‌ترین راه را استفاده از این سلاح دانسته است. علیرغم اینکه ما مردم بسیار خوب و عاطفی‌ای داریم؛ حضور مردم ما در انتخابات‌ها، در جبهه‌های جنگ، و حتی این سبک مراسمات ما که از یک نگاه بسیار قابل نقد است، اما از یک نگاه دیگر احساسات و عواطف مردم استان ما را می‌رساند. من امروز به صراحت اعلام می‌کنم در حوزه برخورد هیچ چیزی کم نداشته‌ایم.
سخت‌گیری‌های ما ممکن در یک جاهایی بسیار زیاد باشد. اما با باید به سمت اصلاح از طرف خود مردم برویم. اصلاح فرهنگ‌ها و روش‌ها. برخورد مردم را با یکدیگر ببینید. حتی در خانواده هم همینطور است که نهایتاً منجر به آسیب‌های اجتماعی می‌شود.
در آسیب‌های اجتماعی، هر چند شاید این تعبیر مناسب نباشد اما نقش دادگستری، نقش یک مرده‌شور است. شما نمی‌توانید به مرده‌شور ایراد بگیرید که چرا تعداد مرده‌ها زیاد شده است. کار مرده‌شور صرفاً شست‌وشو و ... است. فلذا دستگاه قضایی امروز یک جایی است که تمام مشکلات جامعه با هر نوع منشأی به دادگستری سرازیر می‌شود. ما هم مجبور می‌شویم موضوع را قطع کنیم. ضمن اینکه برخوردهای قضایی در نهایت نوعی مسکن است. اگر چه شاید مدتی جواب بدهد. اما اگر ما بخواهیم یک جامعه رو به رشد داشته باشیم، ما باید علت‌ها را شناسایی کنیم و به دنبال آن علت‌ها برویم.
 
کبنانیوز: در مورد مردم و فرهنگ گفتید. خود مردم چه نقشی در کاهش آسیب‌های اجتماعی و نهایتاً توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد داشته باشند؟
ملک حسینی:  خدای متعال می‌فرماید که ما سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهیم مگر به دست خود آن قوم. در همه آسیب‌های اجتماعی ریشه‌های اصلی به تک تک خود ما برمی‌گردد. امروز حاکمیت مردم بر مردم است. امروز مدیران و مسئولین از بدنه خود مردم هستند. یعنی اگر ما بخواهیم اصلاح کنیم باید از خودمان شروع کنیم. ما هنوز در سبک تربیت کردن مشکل داریم. هنوز والدین فرزند را عزیزتر از تربیت او می‌دانند. در بعضی از خودکشی‌ها وقتی بررسی می‌کنیم به این نتیجه می‌رسیم که او را آنقدر عزیز می‌دانستند که تن به همه خواسته‌های او می‌دانند. البته این در خانواده فقیر و غنی نیز تفاوتی نداشته است. این فرزند وقتی وارد جامعه می‌شود و در مقابله با سختی‌ها و نه شنیدن‌ها، کم می‌آورد. حالا دیگر به هر دلیلی نمی‌تواند مشکل را حل کند. حالا دیگر جوان احساس می‌کند که دنیا تمام شده است که ممکن است به خودکشی و آسیب زدن و حتی دیگرکشی منجر شود. نقش آموزش و پرورش و حتی ارتباط والدین با آموزش و پرورش نیز از سوی دیگر تأثیرگذار است. بسیاری از والدینی که حتی ممکن است تحصیل کرده باشند، همین که فرزند به مدرسه رفت، آموزش را تمام شده می‌دانند. در حالی که نقش خانواده در آموزش بسیار مهم است.
امروز در بحث سلاح، همه مردم خسته شده‌اند از این دست به اسلحه بردن. اما وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم که خود آنها نیز سلاح دارند. من از آنها پرسیده‌ام که شما چهل سال است که سلاح دارید. از این اسلحه چه استفاده‌ای می‌کنید؟ اینکه در زندگی شهری امروز چه کسی را دیده‌اید که برای دفاع از خود نیاز به سلاح داشته باشد؟ بر خلاف گذشته امروز سلاح مصداق ناامنی است. بسیاری از جوانان که امروز مرتکب به قتل می‌شوند کسانی هستند که در خانه سلاح داشته‌اند. همه آنها نیز الزاماً شرور نیستند. شاید فردی هم بوده که اصلاً سابقه کیفری نداشته است و در یک عصبانیت و در یک عصبانیت که مصداق جنون آنی است، این کوتاه‌تریت مسیر را انتخاب کرده است. فلذا برای توسعه اتسنا مردم استان باید همکاری کنند.
آن نقشی که باید نخبگان و برخی از دستگاه‌های فرهنگی فعالانه انجام دهند، متأسفانه در بسیاری از مواقع با سکوت از کنار آن می‌گذرند. موقعی احساس ناامنی در جامعه پررنگ شد. در این موضوع عده‌ای از هنرمندان دغدغه‌مندانه ورود کردند. برخی از رسانه‌ها هم به این موضوع پرداختند اما الأن تمام شده است.
اقدامات ما باید بزرگ باشد و تداوم داشته باشند. زمانی ما می‌توانیم بگوییم رو به توسعه هستیم که اقدام بزرگی انجام داده باشیم. زمانی که ما دیدیم مردم اسلحه‌ها را تحویل دادند، و متقاضی برای خرید و فروش اسلحه نداشتیم می‌توانیم این حرف را بزنیم. وقتی که یک منکر در جامعه باشد و کسی به آن توجه نکند، آن منکر بدل به یک معروف می‌شود.
همه توان دستگاه قضا و پلیس هم هست. ولی واقعاً مشکل به صورت ریشه‌ای حل نمی‌شود. این در حالی است که مردم نقش‌آفرینان اصلی این صحنه هستند.
 
کبنانیوز: در مورد جرائم خشونت‌آمیز و آسیب‌های اجتماعی گفتید. لطفاً بفرمائید کدام یک از این موارد در استان کهگیلویه و بویراحمد فراوانی بیشتری دارند؟
ملک حسینی: ما یک جرائم خشن عرفی داریم که مجازات‌های سنگینی در قانون برای آن تعریف شده است؛ از قبیل استفاده از سلاح برای زورگیری و استفاده از سلاح برای تهدید افراد. این موارد مجازاتی همچون محاربه دارد. عمده‌ترین جرائم در استان ما جرائمی است که بین افراد مشخص وجود دارد. این افراد سر موضوعی با یکدیگر اختلاف پیدا می‌کنند و در نتیجه از سلاح استفاده پیدا می‌کنند. این استان یک استان ناامن نیست. ما از این موضوعات به ندرت در استان داریم. ما یک ناامنی روانی در استان داریم. در بازار ما آداب کسب و کار حالا بعضا در آن رعایت نمی‌شود؛ معماری در آن رعایت نشده است. ترافیک در آن بیداد می‌کند. تمام مصادیقی که هر کدام به تنهایی می‌تواند اعصاب یک انسان را به بریزد. احساس آرامشی در این فضا نیست و کمترین بحث و جدل می‌تواند به یک درگیری بزرگ کشیده شود. در حالی که می‌تواند با یک گفت‌وگوی ساده حل شود.
این اتفاقات واقعاً ریشه خیلی پیچیده‌ای ندارند. اتفاق افتاده است که یک درگیری کوچک منجر به قتل شده و قتل منتهی به درگیری‌های طایفه‌ای شده است. راهکار این‌ها فرهنگی است. ما بیشترین برخورد را داشته‌ایم. اما با برخوردهای صرف نمی‌توان نتیجه گرفت.
 

کبنانیوز: بسیاری از اوقات دیده می‌شود که از سوی دستگاه‌های فرهنگی استان، اراده‌ای برای پیگیری و حل این مشکلات دیده نمی‌شود. به نظر شما دلیل آن چیست؟
ملک حسینی: من به عنوان یک شهروند به این سوال شما پاسخ می‌دهم. الأن چند ماه است که دولت عوض شده است. دولت‌ها که عوض می‌شوند مسئولین هم عوض می‌شوند. الأن تمام فضای مجازی و حقیقی ما مشغول این است که چه کسی برداشته شد و چه کسی جایگزین او شده است. استان ما سالهاست که درگیر این مصیبت است. مسئولیت در استان ما از بسیاری از استان‌ها سخت‌تر است. یک مدیر در استان ما باید 60 تا 70 درصد از توان خود را مصروف مدیریت حواشی کند. بعضی از موارد هم وقتی برای یک مدیر نمی‌ماند.
چطور می‌شود وقتی فرزندان این استان وارد یک استان بزرگتر می‌شوند، تبدیل به مدیران بزرگ می‌شوند اما در این استان نمی‌توانند کار بزرگی انجام دهند؟ تمام تلاشمان را می‌کنیم که یکی از طایفه ما مدیر شود. حتی آبدارچی یک اداره که چه کسی می‌شود نیر تبدیل به یک مسأله می‌شود.
وقتی که یک مدیر انتخاب می‌شود علاوه بر نقاط قوت، نواقصی هم دارد. ما باید نقاط قوت او را پوشش دهیم. خیلی تلاشی برای این بحث نمی‌کنیم. فضای مجازی ما پر شده است از مباحث طایفه‌ای.
برخی اوقات می‌بینم که در یک رسانه دو خبر کاملا متناقض می‌بینیم. خب معلوم است که به خاطر ایجاد هیاهو است. ما رسانه‌هایی را داریم که فقط نقد می‌کنند و تمام نقدهای آنها نیز منصفانه است. رسانه‌هایی را نیز داریم که تماماً چاپلوسی می‌کنند. من در هر صورت روند رسانه‌های استان را رو به رشد می‌بینم.
وقتی یک دولت با یک سیاست آمد ما با او قهر نکنیم. زمانی که دولت مستقر شد، آن دولت دیگر دولت همه مردم است. ما هنوز درگیر حواشی هستیم. باید نگاه ما به آینده استان باشد نه حزب و قوم ما. حزب و قوم و طایفه در این استان زندگی می‌کنیم. همه ما در یک کشتی هستیم. همه ما اگر دست به دست هم دهیم انشاالله به ساحل نجات هم خواهیم رسید.
 
کبنانیوز: هنوز آن چه باید کرد را از زبان شما نشنیده‌ایم. به نظر شما برای مقابله از این وضعیت چه باید کرد؟
ملک حسینی: متأسفانه نگاه‌های قوم و قبیله‌ای در استان ما وجود دارد. نگاه تخصصی به امور نداریم. یکی از راه‌های توسعه استان این است که اشتباهات دولت‌ها را ببینیم و فریاد بزنیم. فسادها و آفت‌ها باید فریاد زده شوند. دولت باید کار تخصصی کند و کار را به افراد کاردان بسپارند.
باید کار جهادی شود. باید به سمت جوانگرایی و تخصص‌گرایی برویم. افراط و تفریط در هیچ کاری پسندیده نیست. ما نباید به اسم جوانگرایی تجربه را کنار بگذاریم و یا به اسم تجربه، جوانگرایی را نبینیم. باید مدیران جوان و کاردان که حداقل تجربه را داشته باشند را انتخاب کنیم.
اینها را منصفانه، دلسوزانه و آگاهانه بگوییم. اینها از اوصاف نقد هستند. در حوزه انتخاب مدیران هم واقعاً همینطور است.
چرا فردی که هیچ تخصصی ندارد را باید در حوزه‌ای تخصصی به کار بگیریم؟
فردی که پستی را تحویل گرفت باید نهایت تلاش خود را بکند. ما نیروی متخصص کم نداریم. هر جا مردم ما دیدند. نقد کنند. بعضی نقدها را می‌بینیم که چندان دلسوزانه نیستند. قطعاً نقد دلسوزانه به سرعت توسعه استان کمک می‌کند.
 

کبنانیوز: در صحبت‌هایتان به نقش رسانه‌ها و نقدهای آنها اشاره کردید. به نظر شما رسانه‌ها چگونه می‌توانند به مسیر توسعه استان کمک کنند؟  
ملک حسینی: نقش رسانه‌ها نقش در ریل توسعه را می‌توان نقش روغن دانست. در مسیر توسعه وقتی ریل زنگ‌زده باشد، هر انرژی هم پشت آن باشد، جاهایی باعث انحراف می‌شود.
نقش رسانه پیامبرگونه است و باید آسیب‌ها را شناسایی کند. بعد با کمک مردم و با دادن مشورت صحیح می‌تواند به مسیر توسعه کمک کند. هنوز می‌بینیم برخی از افراد در حوزه رسانه فقط تولید یک خبر برای آنها مهم است تا یک هیاهو را ایجاد کنند. بله خبر باید دارای جاذبه باشد. اما با به هر قیمتی نباید هر خبری را بزنیم. آنقدر آسیب و مسأله داریم، اما برخی از خبرها جای تأمل دارند. تخریب‌ها باید از حوزه مقدس رسانه کنار زده شوند.
بدون روغن‌کاری رسانه‌ای بسیار کند خواهد بود و برخی مواقع هم ممکن است باعث انحراف شود. امروز هم دیده‌ایم بعضی از گزارش‌های رسانه‌ای باعث حل مشکلات بزرگی شده‌اند. امروز نقش رسانه‌ها نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده است.
اهالی رسانه در استان ما می‌تواند یک فرصت و البته یک تهدید باشد. استفاده مردم استان کهگیلویه و بویراحمد نیز به نظر من اختلاف بسیاری با سایر استان‌ها دارد. البته در استان ما مردم توجه بسیار زیادی به رسانه‌های داخلی دارند. سایت‌های استان ما مخاطبان زیادی دارد و نقش آنها نسبت به گذشته بسیار پررنگ‌تر شده است.
یکی از مسائل ما بحث ارتباط مسئولین با رسانه‌ها است. رسانه‌ها یک پل ارتباطی بین حاکمیت و مردم هستند. باید اقدامات و خدامت نظام را منتشر کنند. حاکمیت مال مردم است. محرمانگی نداریم. باید خدمات نظام گفته شود. مردم ما بزرگترین مشکلات را تحمل کرده‌اند. خواهشم از مدیران این است که ارتباط خود را با رسانه‌ها حفظ کنند. جاهایی که هم رسانه نقد اکرد، اگر نقد منصفانه بود، مدیران بپذیرند. رسانه‌ها سفیران ما هستند. امروز رسانه‌ها خبرهایی را از اقصی نقاط محروم استان می‌زنند که ممکن است مدیران به هر دلیلی از مشکلات آن منطقه اطلاعی نداشته باشند. باید از نظارت رسانه‌ها بر حاکمیت استقبال کنیم. رسانه‌های ما مردمی هستند. این ارتباط باید برقرار باشد تا به روند توسعه کمک کند.
 
کبنانیوز: یکی از موارد مهم در توسعه مطالبه‌گری مردم از مسئولین است. به نظر شما این مطالبه‌گری چگونه باید باشد و چه ابعادی را شامل می‌شود؟
ملک حسینی: بدون مطالبه‌گری ممکن است در یک خواب زمستانی فرورویم. انسان به تذکر نیاز دارد. حاکمیت و دولت ما نیاز به تذکر و مطالبه‌گری دارند. در استان ما مطالبه‎‌گری بدون سند و مدرک زیاد است. مطالبه‌گری باید در مسیر صحیح آن قرار گیرد.
مقام معظم رهبری بارها گفته‌اند مرا نقد کنید. قطعاً مطالبه‌گری شاید مثل نقش یک نظارت کارفرما بر پیمانکار است. اگر ما پیمانکار را رها کنیم ممکن است کاستی‌هایی در کار ایجاد شود. کار باید مطابق میل کارفرما باشد. مطالبه‌گری نباید هنجارشکنانه باشد.
امروز نهادها و اطرافی که مطالبه‌گر هستند از همین مردمند. مطالبه‌گری باید بر اساس همان شاخص‌های نقد منصفانه باشد.
 
کبنانیوز: اگر صحبت پایانی دارید لطفاً بفرمائید.
ملک حسینی: من خواهشم از مسئولین عزیز این است اگر کسی جایی توانایی برای مسئولیتی ندارد، خودش قبول نکند.
آن روزی که مادر و فرزند از هم جدا خواهند شد، آن روز را به یاد بیاوریم که دیگر طایفه و ایل و ... در پیشگاه خداوند نمی‌تواند به فریاد ما برسد. حرمت خون شهدا را نگه داریم. اگر جایی نمی‌توانیم کاری را انجام دهیم با شجاعت بگوییم نمی‌توانیم.
به عنوان یک فرزند کوچک عرضم این است که نعمت انقلاب را فراموش نکنید. محرومیت در استان ما هست. ما در شرایط تحریمی هستیم. برخی از ما مدیران بی‌عرضگی داریم. اما همه اینها را باید به پای ما نوشت نه نظام و انقلاب.
انقلاب نعمت بزرگی است که خدا به ما داده است. نقد و مطالبه‌گری را رها نکنیم. این طایفه‌گری را کنار بگذاریم. نگاه ما به توسعه همه‌جانبه استان باشد. نگاه‌های سیاسی را کنار بگذاریم. شایستگان را ببینیم و آنها را حمایت کنیم. به خاطر استان ضعف‌ها را جبران کنیم. همه ما به عنوان یک خانواده باید ضعف‌ها را ببینیم و حل کنیم. که دچار توسعه نامتوازن نشویم. در توسعه نامتوزان ممکن است با مسائل بسیاری روبرو شویم از قبیل حاشیه‌نشینی و دیگر مسائل.

کبنانیوز