ارتباط پنهان چک‌های برگشت‌خورده و اشتغال دولتی در کهگیلویه و بویراحمد: معما یا واقعیت؟ / چک‌های برگشتی در استان کهگیلویه و بویراحمد و ارتباط آن با تسهیلات اشتغال‌زایی

کبنا ؛استان کردستان بیشترین نسبت چک‌های برگشتی و کمترین سهم اشتغال در بخش عمومی را داراست. آیا ممکن است رابطه‌ای میان این 2 شاخص وجود داشته باشد؟ استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از استان‌هایی بود که بیشترین نسبت چک‌های برگشتی را داشته، ولی در مقابل بیشترین سهم اشتغال از بخش عمومی را نیز دارا بوده است.
به گزارش کبنا، استان کهگیلویه و بویراحمد، مانند بسیاری از استان‌های دیگر، با چالش‌هایی در زمینه اقتصادی و مالی مواجه است که یکی از نتایج آن، افزایش تعداد چک‌های برگشتی می‌باشد. بالا بودن نرخ بیکاری می‌تواند سبب کاهش قدرت خرید و درآمد افراد شود، که در نهایت به عدم توانایی در پرداخت چک‌ها منجر می‌شود از طرفی فزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید، افراد و کسب‌وکارها را در موقعیت دشواری قرار می‌دهد و ممکن است آنها نتوانند به تعهدات مالی خود عمل کنند. همچنین عدم آگاهی کافی مردم از مدیریت مالی و استفاده از چک به عنوان ابزار پرداخت می‌تواند تبدیل به استفاده نادرست از چک‌ها شود، از سوی دیگر در برخی مناطق، ممکن است فرهنگ پرداخت به موقع و مسئولیت‌پذیری مالی ضعیف باشد، که این موضوع بر افزایش چک‌های برگشتی تأثیر می‌گذارد.
ارائه تسهیلات و حمایت‌های مالی از کسب‌وکارهای کوچک و متوسط برای کاهش فشار مالی بر آنها، یکی از راهکارهای جلوگیری از افزایش چک‌های برگشتی است.
وضعیت چک‌های برگشتی در استان کهگیلویه و بویراحمد و ارتباط آن با تسهیلات اشتغال‌زایی نیازمند بررسی چندین جنبه مختلف است. تسهیلات اشتغال‌زایی می‌تواند شامل وام‌های کم‌بهره، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، و حمایت‌های مالی برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط باشد. این تسهیلات می‌تواند به چندین شکل بر کاهش چک‌های برگشتی تأثیر بگذارد: افزایش درآمد، با ایجاد فرصت‌های شغلی و افزایش درآمد خانوارها، توانایی آنها برای پرداخت به موقع چک‌ها افزایش می‌یابد. کاهش بیکاری، با کاهش نرخ بیکاری و ایجاد مشاغل پایدار، فشار مالی بر افراد کاهش می‌یابد و آنها می‌توانند به تعهدات مالی خود عمل کنند. تقویت فرهنگ اقتصادی، با آموزش و توانمندسازی افراد در زمینه مدیریت مالی، می‌توان فرهنگ پرداخت به موقع و مسئولیت‌پذیری مالی را تقویت کرد.

اکو ایران نوشت، در تیر ماه سال جاری، در کل کشور ۸.۶ میلیون فقره چک به ارزش حدود ۶۴۵ هزار میلیارد تومان مبادله شده است. از این چک‌های مبادله‌شده، ۹۱۲ هزار فقره چک به ارزش حدود ۱۰۱ هزار میلیارد تومان برگشت‌خورده که ۱۰.۶ درصد از چک‌های مبادله شده را تشکیل می‌دهد.
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که نسبت چک‌های برگشتی به مبادله‌ای هم از نظر تعداد و هم از نظر ارزش در تیر امسال نسبت به تمام ماه‌های گذشته در طول حداقل یک سال قبل افزایش یافته است.
همچنین، در فصل تابستان بیش از ۱۴ درصد شاغلین کشور در بخش عمومی مشغول به‌کار بوده‌اند. سه استانی که بیشترین سهم اشتغال در بخش عمومی را داشتند، کهگیلویه و بویراحمد، سمنان و هرمزگان بوده‌اند. از طرفی، استان‌های کردستان، خراسان رضوی و گیلان کمترین سهم را داشته‌اند. این گزارش وجود رابطه و همبستگی میان دو شاخص «نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله شده» و «سهم اشتغال در بخش عمومی» را بررسی می‌کند.

آخرین وضعیت چک‌های برگشتی در استان‌ها
استان تهران در تیر ماه حدود ۲۷۸ هزار فقره چک برگشتی داشته که ۱۰.۴ درصد از کل چک‌های مبادله‌شده در این استان را تشکیل می‌دهد. استان‌هایی که بیشترین نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله‌شده را در تیر ماه داشته‌اند، استان کردستان با سهم ۱۴ درصد، استان کهگیلویه و بویراحمد با ۱۳ درصد و استان آذربایجان غربی با ۱۲.۸ درصد بوده است. از سوی دیگر، سه استانی که کمترین نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله شده را استان گیلان با ۷.۶ درصد، استان خوزستان با ۸.۳ درصد و استان کرمانشاه با ۸.۹ درصد داشته است.
شاغلین کدام استان علاقمند به مشاغل دولتی بوده‌اند؟
در فصل تابستان، ۱۴.۲ درصد از شاغلین کشور در بخش عمومی مشغول به فعالیت بوده‌اند. این سهم در استان تهران ۱۷.۲ درصد بوده است. بیشترین سهم اشتغال در بخش عمومی برای استان کهگیلویه و بویراحمد با ۲۶.۶ درصد بوده است. به عبارت دیگر، در این استان از هر ۴ شاغل، یک نفر در بخش عمومی مشغول به کار بوده است. پس از آن، استان سمنان قرار با سهم ۲۳.۳ درصد و استان هرمزگان با ۲۳ درصد قرار دارد.
استان‌هایی که شاغلین آن کمترین علاقه را به بخش عمومی داشته‌اند؛ استان‌های کردستان با ۹.۵ درصد، استان خراسان رضوی با ۹.۸ درصد و گیلان با ۱۰.۲ درصد بوده است.
رابطه چک‌های برگشتی با اشتغال دولتی
با توجه به اینکه استان‌های کردستان و گیلان کمترین سهم اشتغال در بخش عمومی را داشته‌اند، بیشترین و کمترین نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله‌ای را داشته‌اند. همچنین، استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از استان‌هایی بود که بیشترین نسبت چک‌های برگشتی را داشته، ولی در مقابل بیشترین سهم اشتغال از بخش عمومی را نیز دارا بوده است.
پس می‌توان استدلال کرد که 2 شاخص نسبت چک‌های برگشتی به چک‌های مبادله‌شده و سهم اشتغال در بخش عمومی همبستگی ندارند. به‌عبارت دیگر، با افزایش یا کاهش یک شاخص، دیگری تغییری نمی‌یابد.

وضعیت چک‌های برگشتی در استان کهگیلویه و بویراحمد به عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی وابسته است. با اجرای تسهیلات اشتغال‌زایی و ایجاد فرصت‌های شغلی، می‌توان به کاهش چک‌های برگشتی کمک کرد و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی استان را تسهیل نمود. این امر نیازمند همکاری بین نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه محلی است.