کبنانیوز - آیین‌های سنتی کهگیلویه و بویراحمد در آستانه نوروز

آیین‌های سنتی کهگیلویه و بویراحمد در آستانه نوروز

شهروندان کهگیلویه و بویراحمدی با آیین‌های سنتی چاله گرم کنون و سفره پرکنون در آخرین شب فصل زمستان سال کهنه را بدرقه می‌کنند.

شهروندان کهگیلویه و بویراحمدی با آیین‌های سنتی چاله گرم کنون و سفره پرکنون در آخرین شب فصل زمستان سال کهنه را بدرقه می‌کنند.
به گزارش کبنا، آیین چاله گرم کنون یادگار روزگارانی است که خانواده‌ها به طور معمول در بیشتر شب‌های زمستان غذای گرم نداشته‌اند و با ذخیره مواد غذایی برای آخرین شب زمستان برنامه ریزی می‌کردند به امید اینکه سال پرخیر و برکتی در پیش روی آنان داشته باشد، در سال‌های اخیر بیشتر خانواده‌های استان با پخت غذاهای محلی یا امروزی این سنت کهن را به جا می‌آورند.
براساس سنت زیبای چاله گرم کنون مردم کهگیلویه و بویراحمد در آخرین شب سال به ویژه در روستاها و مناطق عشایری سردی زمستان را با طراوت بهار گره می‌زنند.
شهروندان این دیار در گذشته‌های دور اعتقاد داشتند با گرم نگه داشتن اجاق خانه و استفاده از غذاهای گرم ضمن دورهمی خانواده‌ها زمینه حلول سالی پررزق و روزی را فراهم می‌کنند.
چهره‌های فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد آیین چاله گرم کنون را نشانه آینده نگری و خردورزی می‌دانند زیرا آنان در پاییز به اندازه آخرین شب زمستان برنج ذخیره می‌کردند تا در این شب میمون اثری از تنگدستی در سفره‌های خود نبینند.
آش ماست، شله ماش و شله گوشت از غذاهای محلی است که کهگیلویه و بویراحمدی‌ها در آخرین شام زمستان پخت می‌کنند.
این آیین هنوز هم در بیشتر مناطق کهگیلویه و بویراحمد به ویژه خانواده‌های لرزبان مرسوم است اما در برخی مناطق غذاهای سنتی جای خود را به غذاهای امروزی داده است.
سفره پرکنون
آیین سنتی دیگری که شهروندان کهگیلویه و بویراحمد از گذشته‌های دور تاکنون در آخرین ساعت‌های زمستان انجام می‌دادند سفره پرکنون است.
منظور از سفره در این آیین سبد بزرگی است که در آن نان نگهداری می‌کردند که برای سفره پرکنون آن را پر از نان محلی می‌کردند تا با پر بودن مخزن نان به عنوان اصلی‌ترین قوت خانواده در هنگامه تحویل سال نو سالی پر برکت در انتظارشان باشد.
البته در برخی از خانواده‌ها از سبزیجات سبز به ویژه کاهو برای سنت سفره پرکنون در کنار نان استفاده می‌شود شهروندان بر این باورند که سرسبزی در کنار نان خجستگی در سال جدید را برایشان به همراه دارد.
چاله گرم کنون فرصتی برای رونق غذاهای محلی
معاون میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به وجود غذاهای محلی متنوع در استان گفت: آیین چاله گرم کنون فرصتی برای رونق این غذاهاست.
رحیم دادی نژاد اظهار داشت: کلگ بلوطی، آش کنگری، دوا زردکی پیاز داغی، چنگال و دنگو از جمله غذاها و خوراکی‌های کهگیلویه وبویراحمد هستند که در فهرست آثار ملی ثبت شده است که نشان دهنده اهمیت آنان است.

وی تاکید کرد: از مادران خانواده‌ها انتظار می‌رود تا با پخت غذاهای محلی در آخرین شب زمستان وبرای آیین چاله گرمکنون ضمن تجربه غذاهای لذیذ محلی آن را به دختران خود آموزش دهند.
مزایای غذاهای محلی
عشرت عسکری که ازسال ۱۳۹۵ تاکنون در زمینه غذاهای محلی در کهگیلویه و بویراحمد پژوهش می‌کند معتقد است غذاهای سنتی استان در کنار رنگ و بوی دلپذیرشان، در بردارنده پیشینه فرهنگی مردمانی است که دسترنج مزرعه را با هنر کدبانوی خانه در هم می‌آمیزند تا سفره‌های ساده اما سرشار از سلامتی را نثار مهمانان خود کنند به همین دلیل حفظ این غذاهای در برنامه غذایی مناسبت‌هایی چون چاله گرم کنون ضرورت دارد.
وی تاکید می‌کند که غذاها و خوراکی‌های محلی در این استان به دلیل استفاده از مواد اولیه محلی ظرفیت‌های زیادی برای ثروت آفرینی دارد.
او تصریح کرد: با اینکه استفاده از همه این غذاها و آثار ثبت شده هنوز در نقاط به ویژه مناطق روستایی وعشایری کهگیلویه و بویراحمد مرسوم است تاکید کر: بسیاری از بانوان جوان طریقه درست کردن غذاهای محلی را نمی‌دانند که نیاز است تا خانواده‌ها برای احیای این غذاهای سالم همت کنند.
استان کهگیلویه و بویراحمد را به دیار آریوبرزن، یکی از سرداران نامی ایران باستان می‌شناسند.
این استان بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آرایی‌ها جزئی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بود.
این استان با بیش از ۱۶ هزار کیلومتر مربع حدود ۷۲۶ هزار نفر جمعیت در جنوب غربی ایران قرار دارد.