دریافت لینک صفحه با کد QR
ضرورت تغییر واحد پول ایران از ریال به تومان
14 دی 1395 ساعت 10:00
داریوش جهانشاهی*
با توجه به تورم بالا در ایران و کاهش ارزش پول ملی که آثار روانی و اجتماعی زیادی به دنبال دارد و مردم در مقایسه با پول‌های قوی احساس یک نوع تحقیر می‌کنند قرار بر حذف صفر از پول ملی و تغییر واحد پولی ایران شد. 
مهم‌ترین کاربرد حذف صفر در اقتصاد حفظ ارزش پول ملی است، حذف صفر از پول ملی بیش از آنکه یک اقدام سیاسی از طرف دولت‌ها باشد یک اقدام فنی و کار‌شناسی استو این اقدام نخستین بار در آلمان و پس از جنگ جهانی دوم رخ داد، این کشور زیر فشارهای اقتصادی ناشی از جنگ جهانی دوم و خسارت‌های بر جای مانده از آن تورمی شدید را تجربه کرد که سیاستگذاران اقتصادی آلمان را وادار به حذف صفر از مارک کرد و پس از آن در دهه ۶۰، ۷۰ میلادی به این سو این عمل بار‌ها و بار‌ها در کشورهای جهان رخ داد تا مبادلات اقتصادی و بازرگانی سهولت یابد.
از سال ۱۹۶۰ تاکنون بیش از ۷۰ مورد دولت‌های در حال توسعه مجبور شده‌اند چندین صفر از پول ملی خود را حذف کنند که تجربه برخی از کشور‌ها از جمله ترکیه، برزیل، هلند نمونه‌ای موفق در حذف صفر از پول ملی بوده‌اند و ازطرفی کشورهایی از جمله زیمباوه در اثر این عمل موفق نبوده وسرانجام اقتصاد آن از هم پاشید، در طول مدت پس از جنگ جهانی دوم ۱۴ مورد حذف یک صفر، ۹ مورد حذف شش صفر، ۱۹ کشور فقط یک بار حذف و ۱۰ کشور دو بار، آرژانتین ۴ بار، یوگسلاوی سابق ۵ بار و برزیل ۶ مورد داشته‌ایم
و در عین حال برخی فواید و آسیب‌هایی حذف صفر از پول ملی و تغییر واحد پولی از نظر موافقین و مخالفین این طرح را می‌توان به این صورت بیان کرد که از فواید آن می‌توان به کاهش حجم اسکناس، کاهش هزینه چاپ و امحاء اسکناس در کشور، سادگی صادرات و ترازنامه‌ای مالی، تصویب پول ملی و ارزش اسمی آن در مقایسه با سایر ارز‌ها، اثرات مثبت روانی در جامعه و کاهش آلودگی میکروبی، افزایش سطح بهداشت، صرفه جویی در وقت و هزینه‌ها، اشغال فضای کمتر آمار و اطلاعات مالی در حافظه هارد رایانه‌ها نقل و انتقال سهل‌تر پول و کاهش آثار دولتی اشاره کرد و معایب و آسیب‌های آن تحمیل هزینه‌های چاپ اسکناس و ضرب مسکوتات جدید اختلال در قیمت گذاری کالا‌ها در کوتاه مدت می‌باشد.
یکی از مهم‌ترین بهانه برای حذف صفر از پول ملی وتغییر واحد پولی توسط دولت‌ها تورم است و حذف صفر از پول ملی در ایران سابقه‌ای حدود ۲۰ سال دارد اما کم کم به حاشیه رفت. از این رو حذف صفر از پول ملی می‌بایست همراه دیگر اقدامات انقباضی در عرصه سیاست‌های پول و انظباط مالی و دولت‌هایی باشد تا در کنار کنترل تورم حذف صفرهای اسکناس کارکرد خود را داشته باشد. و با اینکه در سال ۱۳۰۸ ریال واحد پولی رسمی ایران شد ولی هنوز تومان در میان مردم رواج دارد و ریال کاربردی میان مردم ندارد و مردم معاملات خود را بر پایه تومان انجام می‌دهند بنابراین برای انظباط با واقعیت‌ها و اقدام به عرف، و افزایش ارزش پول ملی ایران حذف صفر و تغییر واحد پولی از ریال به تومان ضروری به نظر می‌رسد.
* کار‌شناس ارشد اقتصاد
کد مطلب: 220654