کبنانیوز - سواد رسانه چیست؟

علیرضا سبزی
یک نوع درک مبتنی بر مهارت است که میتوان بر اساس آن انواع رسانه ها را از یکدیگر تمیز داد وانواع تولیدات رسانه ها را از یک دیگر تفکیک وشناسایی کرد.
به عنوان مثال زمانی که در بزرگراه اطلاعاتی (اینترنت )حرکت میکنیم سواد رسانه میتواند به ما بگوید چه مقدار از وقتمان را در چه سایت هایی اعم از شناخته شده وناشناخته وچه مقدار آن را فرضا در محیط چت بگذاریم.
نظام رسانه ها دارای سلسله مراتب است واجزای آن قابلیت تعقیب وشناسایی دارند.یعنی مانند یک کارخانه تمام اجزای آن اعم از زیر ساخت ها ،نرم افزار ،نیروی انسانی وغیره دست به دست هم میدهند تا به یک محصول نهایی با یک هدف از قبل طراحی شده،تحویل مصرف کننده دهند.
محصول نهای یک رسانه میتواند در خدمت یک طبقه یا در خدمت یک قدرت بیگانه ودشمن باشد طبقه وقدرتی که رهایی بخش وآزادی بخش نیست بنابرین محصول نهایی یک رسانه را باید شناخت ومتناسب با نیاز وبا سواد رسانه لازم با آن تعامل برقرار کرد.نداشتن مهارت لازم در برخورد با رسانه (فیلم،عکس،ماهواره؛اینترنت،تلفن همراه و...)منجر به سقوط در دره ناآگاهی خواهد شد.
در مورد رسانه شاید بر این گمان باشیم که از مهارت کافی برخورداریم در حالی که اینجا موضوع به مهارت یک ملوان ماهر ویک ملوان تازه کار شبیه است هرچه در دریای طوفانی ماهرتر وآگاهتر باشیم میدانیم تا چه عمقی باید پیش رفت وچگونه از این امواج عبور کرد تا به ساجل رسید.
امروزه شاهده بروز پدیده ای هستیم به نام شبکه اجتماعی تلفن همراه هستیم که علاوه بر در نظر گرفتن ابعاد خاص سیاسی وتکنولوژی آن در بحث فرهنگی پدیده ای مخرب وناشناخته از بعد تقابل با آن هستیم.
پدیده ای که به لحاظ عدم آینده پژوهی فرهنگی در سطح ملی ونبود آموزش های لازم در سطوح مختلف عمومی به یک متغیر فرهنگی در میان اقشار مختلف مبدل گشته است.
این پدیده ناشناخته به لحاظ عدم شناخت استفاده کننده ها از بحث سواد رسانه وبرخورد با تگنولوژی های نوین جریان عظیم تغیر فرهنگی را در ادارت،مدارس،خانواده ها و... ایجاد کرده است.
که امید است که با آموزش های لازم ضمن آگاهی بخشی به جامعه از بروز تغیر فرهنگ در استان جلوگیری کنیم.
تلاش میشود در مقالات بعدی آموزش های کاربردی ومورد نیاز در مورد شناخت واستفاده از شبکه های اجتماعی ارائه گردد.
در پایان سخن نگاه قران را به این پدیده مرور میکنیم.
بر اساس آیه ۵ سوره مبارکه آل‌عمران که خداوند متعال می‌فرماید «إِنَّ اللّهَ لاَ یَخْفَىَ عَلَیْهِ شَیْءٌ فِی الأَرْضِ وَلاَ فِی السَّمَاء، در حقیقت هیچ چیز [نه] در زمین و نه درآسمان بر خدا پوشیده نمى‌ماند»، فضای مجازی هم محضر خداست، پس باید بر روی نمایشگر رایانه و صفحه تلفن همراه خود، بچسبانیم «ورود شیطان ممنوع».

*کارشناس فرهنگ و رسانه