تاریخ انتشار
سه شنبه ۲۹ آبان ۱۴۰۳ ساعت ۱۷:۵۲
کد مطلب : ۴۹۳۰۱۳
کبنا گزارش میدهد
فیلم | حرفهای عجیب و تکان دهنده یک فعال زیستمحیطی در خصوص سدسازی در کشور / استان چهارمحال و بختیاری بام ایران خشک شده
۰
کبنا ؛جواد هادیاصل فعال محیط زیست در جمع دانشجویان دانشگاه یاسوج به تشریح وضعیت سدسازی در کشور و احداث سد ماندگان در دنای شمالی پرداخت و گفت: مافیای آب تمام قوانین را دور زدهاند و تمامیتخواهی آنها تمامی ندارد. مقابل اینها باید ایستاد. روی رودخانه کارون حدود 22 سد ساختهاند و قریب مردم 70 روستا را آورده کردهاند و حاشیهنشین شهر ایذه کردهاند و پیرمردی که تا دیروز در روستای خود بزرگ و کدخدای منطقه بوده؛ الان تریاک فروش شده! 62 هزار حلقه چاه در یکی از مناطق استان اصفهان احداث شده است که تعداد زیادی از این چاهها غیرمجاز هستند. به گفته یکی از مقامات رسمی چهارمحال و بختیاری این استان دچار خشکسالی شده؛ چهار و محالی که بام ایران است و سالانه حدود 10 تا 15 متر برف در این استان میبارید. 70 درصد چشمههای این استان خشک شده است.
" "
سدهایی که روی رودخانه کارون ساخته شده است
سد گُتوَند علیا که یکی از بزرگترین سدهای ایران روی رودخانه کارون است. عملیات اجرای این طرح در سال ۱۳۷۶ آغاز شد و یکبار در سال ۱۳۹۰ افتتاح و آبگیری شد و بار دیگر در سال ۱۳۹۲ افتتاح شد. حجم کل مخزن این سد ۵ میلیارد و ۸۲ میلیون متر مکعب است.
کارون بزرگترین و پرآبترین رودخانه کشور به بلندای ۸۹۰ کیلومتر و تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران بوده که تاکنون طرحهای سدسازی و انتقال آب متعددی روی آن اجرا شده است.
تاکنون ۲۹ سد با گنجایش بیش از ۱۸ میلیارد متر مکعب بر بستر کارون ساخته شده و چند طرح سد و انتقال آب از کارون اجرا شده که برخی از مهمترین این طرحها به شرح زیر است:
* سال ۱۳۳۲ سد و تونل انتقال آب کوهرنگ یک با گنجایش ۱۲۰ میلیون متر مکعب ساخته شد و بعدها این گنجایش به ۳۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یافت یعنی اکنون سد و تونل انتقال آب «کوهرنگ یک» ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب از بالادست رودخانه کارون برمیدارد.
* سد و تونل انتقال آب «کوهرنگ دو» نیز در سال ۱۳۶۴ احداث شد و بنا بود که ۱۳۵ میلیون متر مکعب آب را از بالادست حوضه کارون بردارد اما در سال ۱۳۶۶ این میزان به ۲۵۰ میلیون متر مکعب رسید.
* طرح سد کوچری و انتقال آب از دز به قمرود نیز ۱۸۱ میلیون متر مکعب آب از بالادست رود دز برمیدارد و به قم منتقل میکند.
* سد گُتوَند علیا که یکی از بزرگترین سدهای ایران روی رودخانه کارون است. عملیات اجرای این طرح در سال ۱۳۷۶ آغاز شد و یکبار در سال ۱۳۹۰ افتتاح و آبگیری شد و بار دیگر در سال ۱۳۹۲ افتتاح شد. حجم کل مخزن این سد ۵ میلیارد و ۸۲ میلیون متر مکعب است.
* سد و تونل انتقال آب «کوهرنگ سه» با گنجایش ۳۶۵ میلیون متر مکعب در دست ساخت است.
* سد بهشت آباد در شهرستان اردل استان چهارمحال و بختیاری نیز با گنجایش ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون متر مکعب در دست ساخت و قرار است با سه خط انتقال به اصفهان، یزد و کرمان آب را به صنایع فلزی و فولادی برساند.
" "
سدهایی که روی رودخانه کارون ساخته شده است
سد گُتوَند علیا که یکی از بزرگترین سدهای ایران روی رودخانه کارون است. عملیات اجرای این طرح در سال ۱۳۷۶ آغاز شد و یکبار در سال ۱۳۹۰ افتتاح و آبگیری شد و بار دیگر در سال ۱۳۹۲ افتتاح شد. حجم کل مخزن این سد ۵ میلیارد و ۸۲ میلیون متر مکعب است.
کارون بزرگترین و پرآبترین رودخانه کشور به بلندای ۸۹۰ کیلومتر و تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران بوده که تاکنون طرحهای سدسازی و انتقال آب متعددی روی آن اجرا شده است.
تاکنون ۲۹ سد با گنجایش بیش از ۱۸ میلیارد متر مکعب بر بستر کارون ساخته شده و چند طرح سد و انتقال آب از کارون اجرا شده که برخی از مهمترین این طرحها به شرح زیر است:
* سال ۱۳۳۲ سد و تونل انتقال آب کوهرنگ یک با گنجایش ۱۲۰ میلیون متر مکعب ساخته شد و بعدها این گنجایش به ۳۰۰ میلیون متر مکعب افزایش یافت یعنی اکنون سد و تونل انتقال آب «کوهرنگ یک» ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب از بالادست رودخانه کارون برمیدارد.
* سد و تونل انتقال آب «کوهرنگ دو» نیز در سال ۱۳۶۴ احداث شد و بنا بود که ۱۳۵ میلیون متر مکعب آب را از بالادست حوضه کارون بردارد اما در سال ۱۳۶۶ این میزان به ۲۵۰ میلیون متر مکعب رسید.
* طرح سد کوچری و انتقال آب از دز به قمرود نیز ۱۸۱ میلیون متر مکعب آب از بالادست رود دز برمیدارد و به قم منتقل میکند.
* سد گُتوَند علیا که یکی از بزرگترین سدهای ایران روی رودخانه کارون است. عملیات اجرای این طرح در سال ۱۳۷۶ آغاز شد و یکبار در سال ۱۳۹۰ افتتاح و آبگیری شد و بار دیگر در سال ۱۳۹۲ افتتاح شد. حجم کل مخزن این سد ۵ میلیارد و ۸۲ میلیون متر مکعب است.
* سد و تونل انتقال آب «کوهرنگ سه» با گنجایش ۳۶۵ میلیون متر مکعب در دست ساخت است.
* سد بهشت آباد در شهرستان اردل استان چهارمحال و بختیاری نیز با گنجایش ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون متر مکعب در دست ساخت و قرار است با سه خط انتقال به اصفهان، یزد و کرمان آب را به صنایع فلزی و فولادی برساند.
سید جواد هادی اصل فعال محیط زیستی گفت: مسأله وحشتناکتر از چیزی است که فکر کنید، به مسأله، ملی فکر کنید، نه به عنوان یک کار کوچک توسعه طلبانه، این پروژه پیوستهای مختلفی دارد. اگر میبینید تمام رسانهها یکباره علیه مردم استان ما هجمه میآورند، آن را پروژه ببنیید، در استانهای مختلف چنان جنایتهایی میشود که اصلاً رسانهای نمیشود. در برخی از مناطق استان اصفهان حتی در روز روشن نمیتوانید بروید، اما هجمه و فشار رسانهای علیه مردم ما میشود.
هادی اصل بیان کرد: پروژههای انتقال آب را در راستای همین مسائل ببینید. انفال را برای یک شهر انتقال دادند، در پروژه گلاب ۱ یک پروژه غیرقانونی که مجوز زیست محیطی نداشت، سعید محمد میگوید پروژه مجوز زیست محیطی نداشت. گفتند ما قدرت داریم، مجوز را میگیریم، و گرفتند؛ فرمانده سپاه، رئیس قوه قضاییه، رئیس محیط زیست آقای کلانتری، اصفهانی هستند. پول این پروژه را از کجا آوردند؟ از سرمایهداران و ثروتمندان منطقه بودجه پروژه را گرفتند، گفتند شما پول بدهید ما مالیات از شما نمیگیریم. بصورت ایالت خودمختار عمل میکنند، و برای اینکه این پروژه دائمی بشود خاک را هم بردهاند. (شما مطمئن باشید آب دنا را بردند، سراغ خاک هم میآیند )، منطقه ای به اسم گاپیسه در شمال چهارمحال و در جنوب لرستان است، آبریز رودخانه دز در یک سمت این کوه و در سمت دیگر آبریز کارون است. در این منطقه کارهای غیرقانونی خود را شروع کردند و الان وقتی نقشه را میبینید، این نقطه از چهارمحال حذف شده و جزء اصفهان شده، استان اصفهان به خوزستان وصل شده. تونلهای عمیقی در عمق کوهستان زدهاند و به آبریز دز رسیدهاند و الان این منطقه خشک شده است.
هادی اصل افزود: چهارمحال و بختیاری که بام ایران است، جایی که ۱۰ متر و ۱۵ متر برف مینشیند، اما مدیرکل بحران این استان در روزهای اخیر اعلام کرده چهارمحال و بختیاری تبدیل به خشکترین استان کشور شده، ۷۰ درصد چشمههایش خشک شدهاند. چطوری؟ با پروژههای انتقال آب به اصفهان. تونل بهشت آباد زدهاند، تونلی عجیب، ۳۰۰ تا 1000 متر زیر زمین تونل زده اند، تونلی که تمام سفرههای زیرزمینی را غارت میکند. تونل کوهرنگ ۱، کوهرنگ ۲ و کوهرنگ ۳، و برای اولین بار در طول تاریخ بشریت چشمه کوهرنگ خشک شد و مردم چهارمحال سال گذشته در کنار چشمه کوهرنگ با طبل عزاداری کردند.
وی گفت: این تونلها به مسیرهای اصلی چشمه تجاوز میکند و مسیر چشمه را تغییر میدهند. این سرنوشت چهارمحال زخم خوده، دارد بر سر کهگیلویه و بویراحمد هم میآید. چهارمحال را ول کردند و حالا سراغ کهگیلویه و بویراحمد آمدهاند، از خرسان با یک میلیارد و ۲۰۰ متر مکعب آب شروع کردند، همزمان ماندگان را میآورند، سد ماندگان ۳ طرح است، فکر نکنید که همین یک سد ۱۸۰ میلیون متر مکعبی است، ۴۵۰ میلیون متر مکعب است.
هادی اصل: حتی استانداری که برای استان ما انتخاب کردند جزء همین پروژه است
هادی اصل اظهار کرد: همه چیز را تغییر دادهاند و میگویند نمایندهشان هم نوچه ما است، نماینده ما را به قدرت میرسانند، و میگویند تو با ما همکاری کن. برای پروژه ماندگان تاکنون ۱۲ هزار میلیارد تومان هزینه شده است، این پول از کجا آمده؟ آیا از زیر دست نمایندههای ما رد نشده؟ سال گذشته کل بودجه استان کهگیلویه و بویراحمد ۲ هزار میلیارد تومان بوده است. یک طرح ماندگان به اندازه ۴ سال استان ما هزینه برداشته است. حتی گفته شده فولاد اصفهان قرار است یک ملک به ارزش ۳۵ هزار میلیارد تومان را به فروش برساند که کل بودجه سد ماندگان را تأمین کند.
وی گفت: از طرف دیگر اقناعسازی و دشمنسازی میکنند، جشنواره زاینده رود برگزار میکنند، عکس و فیلم تولید میکنند و میگویند زاینده رود خشک است. پروژه گلاب ۱، گلاب ۲، گلاب ۳ سیر نمیشوند، کوهرنگهای ۱ و ۲ و ۳ سیر نمیشوند، پروژههای بهشت آباد، حلقههای عظیم آب، آیا فایده داشته؟ خیر. بستر زاینده رود را خشک نگه میدارند تا بتوانند اقناعسازی کنند. برای اینکه مردم اصفهان را فریب دهند، شروع میکنند به ترساندن مردم، و میگویند که دارد فرونشست میشود، و به مردم گفتند بیایید در زاینده رود قیام کنید، تا دولت و مملکت را مجبور به پروژههای انتقال آب کنند، و اسمش را گذاشتند بزرگترین تجمع محیط زیستی تاریخ، مظلوم نمایی کردند و تمام فعالان محیط زیست مملکت هم همراهی کردند، در حالی که بزرگترین تجمع ضدمحیط زیستی تاریخ بوده است. حتی استانداری که برای استان ما انتخاب کردند جزء همین پروژه است و یک نکته عجیب میگویم که ۵۰ درصد استاندارهایی که در اصفهان انتخاب میشوند از اصفهان هستند و یک چیز عجیبتر نمایندگان ولی فقیهشان از اصفهان است.
هادی اصل افزود: چهارمحال و بختیاری که بام ایران است، جایی که ۱۰ متر و ۱۵ متر برف مینشیند، اما مدیرکل بحران این استان در روزهای اخیر اعلام کرده چهارمحال و بختیاری تبدیل به خشکترین استان کشور شده، ۷۰ درصد چشمههایش خشک شدهاند. چطوری؟ با پروژههای انتقال آب به اصفهان. تونل بهشت آباد زدهاند، تونلی عجیب، ۳۰۰ تا 1000 متر زیر زمین تونل زده اند، تونلی که تمام سفرههای زیرزمینی را غارت میکند. تونل کوهرنگ ۱، کوهرنگ ۲ و کوهرنگ ۳، و برای اولین بار در طول تاریخ بشریت چشمه کوهرنگ خشک شد و مردم چهارمحال سال گذشته در کنار چشمه کوهرنگ با طبل عزاداری کردند.
وی گفت: این تونلها به مسیرهای اصلی چشمه تجاوز میکند و مسیر چشمه را تغییر میدهند. این سرنوشت چهارمحال زخم خوده، دارد بر سر کهگیلویه و بویراحمد هم میآید. چهارمحال را ول کردند و حالا سراغ کهگیلویه و بویراحمد آمدهاند، از خرسان با یک میلیارد و ۲۰۰ متر مکعب آب شروع کردند، همزمان ماندگان را میآورند، سد ماندگان ۳ طرح است، فکر نکنید که همین یک سد ۱۸۰ میلیون متر مکعبی است، ۴۵۰ میلیون متر مکعب است.
هادی اصل: حتی استانداری که برای استان ما انتخاب کردند جزء همین پروژه است
هادی اصل اظهار کرد: همه چیز را تغییر دادهاند و میگویند نمایندهشان هم نوچه ما است، نماینده ما را به قدرت میرسانند، و میگویند تو با ما همکاری کن. برای پروژه ماندگان تاکنون ۱۲ هزار میلیارد تومان هزینه شده است، این پول از کجا آمده؟ آیا از زیر دست نمایندههای ما رد نشده؟ سال گذشته کل بودجه استان کهگیلویه و بویراحمد ۲ هزار میلیارد تومان بوده است. یک طرح ماندگان به اندازه ۴ سال استان ما هزینه برداشته است. حتی گفته شده فولاد اصفهان قرار است یک ملک به ارزش ۳۵ هزار میلیارد تومان را به فروش برساند که کل بودجه سد ماندگان را تأمین کند.
وی گفت: از طرف دیگر اقناعسازی و دشمنسازی میکنند، جشنواره زاینده رود برگزار میکنند، عکس و فیلم تولید میکنند و میگویند زاینده رود خشک است. پروژه گلاب ۱، گلاب ۲، گلاب ۳ سیر نمیشوند، کوهرنگهای ۱ و ۲ و ۳ سیر نمیشوند، پروژههای بهشت آباد، حلقههای عظیم آب، آیا فایده داشته؟ خیر. بستر زاینده رود را خشک نگه میدارند تا بتوانند اقناعسازی کنند. برای اینکه مردم اصفهان را فریب دهند، شروع میکنند به ترساندن مردم، و میگویند که دارد فرونشست میشود، و به مردم گفتند بیایید در زاینده رود قیام کنید، تا دولت و مملکت را مجبور به پروژههای انتقال آب کنند، و اسمش را گذاشتند بزرگترین تجمع محیط زیستی تاریخ، مظلوم نمایی کردند و تمام فعالان محیط زیست مملکت هم همراهی کردند، در حالی که بزرگترین تجمع ضدمحیط زیستی تاریخ بوده است. حتی استانداری که برای استان ما انتخاب کردند جزء همین پروژه است و یک نکته عجیب میگویم که ۵۰ درصد استاندارهایی که در اصفهان انتخاب میشوند از اصفهان هستند و یک چیز عجیبتر نمایندگان ولی فقیهشان از اصفهان است.
هادی اصل در پاسخ به سوالات دانشجویان و در جمع بندی بحث خود گفت: اصفهان هم جزء این مملکت است، ولی داستان بر سر منفعت عدهای معدود است، وقتی میگوییم دنا نابود میشود، یعنی فقر، حاشیه نشینی، تجزیه طلبی. الان در ایذه خوزستان به خاطر بحث سدسازی مردم حاشیه نشین شده و افراد تریاک فروش شدهاند، و همین این افراد در جاده یاسوج اصفهان مامور نیروی انتظامی را به شهادت میرسانند.
*ما ۴۰ سال از اصفهان عقبیم، در اصفهان جامعه را اقناعسازی کردهاند و مردم را با خود همراه کردهاند.
*فقط سدسازی و کارخانههای فولاد نیست، اصفهان در کویر ۵۸۰ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد، که ۹۰ درصد آن آبی است. بعد در کهگیلویه و بویراحمد که رتبه دوم بارندگی را دارد میگویند کشت برنج ممنوع است! در کهگیلویه اجازه نمیدهند زمینهای کشاورزی آبی شود.
*نماینده اصفهان گفته است اگر قرار باشد کارخانه فولاد اصفهان کنار دریای جنوب برود، باید آن خاک جزء اصفهان شود، این تمامیت خواهی است، و کل منافع فولاد برای اصفهان باشد. شما این را چطور تعبیر میکنید؟ شما دانشجویان باید جلوی اینها بایستید. سرانه فضای سبز اصفهان از رشت بیشتر است.
*سال ۱۳۴۵ و قبل از انقلاب برداشت از دشت اصفهان ممنوع شده، ولی الان در همان دشت کوچک حدود ۶۲ هزار حلقه چاه زدهاند. ۳ میلیارد متر مکعب آب برداشت کردهاند و بخاطر همین اصفهان دچار فرونشست شده است، و حتی فرونشست برای اینها بهانه است. چرا سیری ناپذیر هستید و میخواهید جاهای دیگر را هم غارت کنید! این طمع خواری و منفعت طلبی است.
*بستر رودخانه زاینده رود، بعد از آن پل خواجو است. یک پل چوبی هست، و بعد زیباشهر را داریم. بستر شهر خشک است، ولی وقتی از شهر خارج میشوید و به زیباشهر و کارخانههای فولاد میرسید، زمینهای کشاورزی به حدی زیاد است که بیشتر از رشت کشاورزی دارند. عقبتر از آن کانال انتقال آب اصفهان به صنایع، بعد از آن کانال انتقال آب به ذوب آهن، انتقال آب به کاشان، در لنجون فقط ۳۰ هزار هکتار برنج کاری دارند، در حالی که در استان ما محدودیت برنج کاری هست.
*در اردکان یزد از حاصل صنایع انتقال آب درآمدی دارند به اندازه کل چهارمحال و بختیاری و کل کهگیلویه و بویراحمد. اینها ظلم است، این ظلم را پیگیری کنید، فقط بحث محیط زیست نیست.
*ما ۴۰ سال از اصفهان عقبیم، در اصفهان جامعه را اقناعسازی کردهاند و مردم را با خود همراه کردهاند.
*فقط سدسازی و کارخانههای فولاد نیست، اصفهان در کویر ۵۸۰ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد، که ۹۰ درصد آن آبی است. بعد در کهگیلویه و بویراحمد که رتبه دوم بارندگی را دارد میگویند کشت برنج ممنوع است! در کهگیلویه اجازه نمیدهند زمینهای کشاورزی آبی شود.
*نماینده اصفهان گفته است اگر قرار باشد کارخانه فولاد اصفهان کنار دریای جنوب برود، باید آن خاک جزء اصفهان شود، این تمامیت خواهی است، و کل منافع فولاد برای اصفهان باشد. شما این را چطور تعبیر میکنید؟ شما دانشجویان باید جلوی اینها بایستید. سرانه فضای سبز اصفهان از رشت بیشتر است.
*سال ۱۳۴۵ و قبل از انقلاب برداشت از دشت اصفهان ممنوع شده، ولی الان در همان دشت کوچک حدود ۶۲ هزار حلقه چاه زدهاند. ۳ میلیارد متر مکعب آب برداشت کردهاند و بخاطر همین اصفهان دچار فرونشست شده است، و حتی فرونشست برای اینها بهانه است. چرا سیری ناپذیر هستید و میخواهید جاهای دیگر را هم غارت کنید! این طمع خواری و منفعت طلبی است.
*بستر رودخانه زاینده رود، بعد از آن پل خواجو است. یک پل چوبی هست، و بعد زیباشهر را داریم. بستر شهر خشک است، ولی وقتی از شهر خارج میشوید و به زیباشهر و کارخانههای فولاد میرسید، زمینهای کشاورزی به حدی زیاد است که بیشتر از رشت کشاورزی دارند. عقبتر از آن کانال انتقال آب اصفهان به صنایع، بعد از آن کانال انتقال آب به ذوب آهن، انتقال آب به کاشان، در لنجون فقط ۳۰ هزار هکتار برنج کاری دارند، در حالی که در استان ما محدودیت برنج کاری هست.
*در اردکان یزد از حاصل صنایع انتقال آب درآمدی دارند به اندازه کل چهارمحال و بختیاری و کل کهگیلویه و بویراحمد. اینها ظلم است، این ظلم را پیگیری کنید، فقط بحث محیط زیست نیست.