با فروکش کردن سیل سیل‌زدگان از مُد نیفتند

کبنا ؛سیل که از ابتدای سال جاری بر کشور سایه انداخته و روزی یک استان یا شهر را به محاصره خود در می‌آورد و در گل و لای غرق می‌کند، اکنون راهی هرمزگان شده تا این بار مردم بندر و شهرهای جنوبی کشور را دچار خسران کند. سیل در استان هرمزگان به قدری محتمل است که مسئولان این استان در پی ورود سامانه بارشی به هرمزگان گفته اند که ضمن هشدار به مردم تمهیدات لازم برای مدیریت بحران در این استان اندیشیده شده است.
اگر چه سیل در بسیاری از استان‌های کشور جولان داد، اما سه استان گلستان، لرستان و خوزستان بیش از سایر استان‌ها متاثر از این بلای طبیعی شدند. اکنون سیل در استان گلستان و لرستان فرو کش کرده و استان خوزستان هم که تا چند روز پیش حتی سایه تخلیه به بخش‌های از شهر اهواز نیز رسیده بود، ، نیز از حالت بحران درآمده است، اما با این حال، عواقب و پیامدهای سیل موضوعی نیست که یک روزه یا دو روزه دست از سر مردم سیل زده بردارد. بدون تردید تبعات این سیل ویرانگر تا ماه‌‌ها گریبان‌گیر ساکنان این مناطق خواهد بود.
صرفنظر از دلایل و چرایی وقوع سیل که به تخریب محیط زیست و ناکارآمدی سیاست‌های چند ساله محیط زیستی و مدیریتی کشور صحه می‌گذارد، آن چه که این روزها نباید در لابه لای خبرهای رنگی رسانه‌ها گم شود، نحوه مدیریت این بحران و ارائه خدمات و امکانات به سیل زدگان است.
شهرهای سیل زده به ویژه استان خوزستان به دلیل شرایط خاص که از یک سو آن را پایتخت نفتی ایران می‌دانند و از سویی دیگر، سدهایش میزبان آب‌های خروشان حاصل از سیل برخی از استان‌های کشور است، آبستن انواع حوادث و مشکلات است و نیاز به توجه ویژه‌ای دارد.
سیل که آمد، برای سیل‌زدگان دلواپسی‌های زیادی را با خود به همراه آورده است. مردمان سیل زده یک شبه زندگیشان در گل نشست و خودروها، خانه‌ها و لوازم‌شان بر آب سوار شدند و جریان شدید سیل آنان را با خود برد، اکنون که از طوفان سیل بیرون آمدند، آن چه برایشان مانده است، تنها لباس تن‌شان ،روحی خسته و افکاری پریشان است. به نحوی که اغلب آنان در این شرایط که زندگی و معیشت‌شان را آب برده است ، حتی نمی‌توانند برای فردای خود چشم انداز روشنی متصور شوند.
تصاویر و گزارش‌هایی که از استان‌های سیل زده منتشر می‌شود به شدت نگران کننده است. مردم در لرستان به ویژه شهر پلدختر هنوز برای مرتفع کردن نیازهای اولیه خود دست و پنجه نرم می‌کنند. در بسیاری از مناطق شهردر گل فرو رفته‌شان، هنوز گل و لای حکومت می‌کند و هنوز کسانی هستند که سقفی به جز آسمان بر سر ندارند. در خوزستان خبرهایی مبنی بر فروکش کردن سیل در برخی از مناطق منتشر شده است، عکس‌ها و تصاویر نیز نشان می‌دهد که حجم عظمی از گل این مناطق را فرا گرفته است. در این استان ضمن این که ده‌ها روستا تخلیه شده و هزاران تن به اجبار از محل زندگی‌شان جابه‌جا شد‌ه‌اند، ،اضطراب،دلهره و ترس از اتفاقات پیش بینی نشده بر زندگی مردم سایه انداخته است. سخنان دیروز بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت که در دیدار با نمایندگان اهواز گفته بود: «اهواز پر از خط لوله و تاسیسات نفتی فرسوده است، و هیچ جایی مانند اهواز در خطر نیست و از فکر کردن به این موضوع شب‌ها خواب ندارم.» به این ترس دامن زده و به وحشت مردم افزوده است.
اگر چه سیل در استان خوزستان بحرانی‌تر از استان‌های دیگر به نظر می‌آمد، اما مردم خوزستان با دستان خالی کاری کردند که همه را به احترام وا داشتند.آنان یک بار دیگر نشان دادند خوب یاد گرفته‌اند که در موقعیت‌های حساس روی پای بایستند و با دستان خالی و بدون پشتوانه دولتی از شهرشان دفاع کنند. درست مثل چند دهه پیش در زمان جنگ. تهیه25 هزار گونی ظرف 3 ساعت برای جلوگیری از سیل، ساخت سیل بند انسانی برای محافظت از شهر و ...شاید تنها از جوانانی برآید که پدرانشان در زمان جنگ هشت سال جلوی هجوم رژیم بعث تا بن دندان مسلح ایستادند،  اینها فرزندان همان نسل زخم خورده جنگند که سال‌ها جلوی گرد و خاک و اکنون این گونه بی‌محابا جلوی سیل ایستادند و باشکوه‌ترین صحنه‌ها را رقم زدند. مقاومت و ایستادگی جوانان دهلاویه، سوسنگرد و ... که اسم شهرشان تداعی کننده خاطرات خاک گرفته جنگ است، نشان داد آنچه که مردم افسانه می‌پندارند در خوزستان حقیقتی تمام نشدنی است.
از مقاومت و غیرت مردم خوزستان در سیل اخیر که بگذریم، در چگونگی مدیریت سیل در استان‌های سیل‌زده به ویژه لرستان و خوزستان، انتقادات فراوانی به عملکرد مسئولان، مدیران و دستگاه‌های اجرایی وارد است، اما الان و در زمان فعلی کار مهم‌تری وجود دارد و آن این‌که تلاش کنیم ضمن اعتماد به مرجعی معتبر از اقدامات غیرضروری که نه تنها آلام و رنج‌های مردم آسیب‌دیده مناطق سیل‌زده را کاهش نمی‌دهد و به مرتفع شدن نیازهای زندگیشان منجر نمی‌شود، بلکه در روند کمک رسانی اخلال ایجاد می‌کند، بپرهیزیم.
نحوه برخورد و مواجهه با سیل‌زده‌ها موضوع دیگری است که حائز اهمیت است. مردم استان‌های سیل‌زده یک شبه زندگی‌شان را آب برده و طبیعی است بسیاری از آنان دچار استرس، نگرانی و تنش باشند، بنابراین آنان مستعد انواع رفتارهای پرخاشگرانه و تهاجمی هستند. باید در این شرایط هم نیروهای امدادی و هم مسئولان وضعیت آنان را درک کرده و با سعه صدر با آنان برخورد کنند
 همیشه در کشور ما زمانی که اتفاق ناگواری مانند سیل، زلزله و ... رخ می دهد موج عظیمی برای کمک به هموطنان آسیب دیده به جریان می افتد اما با گذشت چند روز همه چیز عادی می شود و کمک‌رسانی‌ها کاهش می یابد. نمونه بارز این موضوع وضعیت زلزله‌زدگان سرپل‌ذهاب است که بسیاری از آنان بعد از گذشت دو سال هنوز در پناهگاههای موقت و کانکس به سر می‌برند. امید است کمک‌ها به مردم سیل زده ناگهان قطع نکنیم و بداینم این شرایط سخت و بحرانی به سرعت برطرف نمی شود./ همدلی