کبنانیوز - فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی در گچساران و باشت

ذبیح الله فتحی فتح
فرهنگ سیاسی را می¬توان الگویی از باورها، ارزش¬ها و نگرش¬هایی دانست که افراد جامعه نسبت به حوزه¬ی سیاست و عمل سیاسی دارند. هر گونه تغییر در نظام سیاسی و تحولات سیاسی در اجتماع نیازمند تغییر نگرش و باورهای مردم در این حوزه است. بنابراین نگاه مردم به سیاست و سیاستمداران، انتظارات و خواست¬های آن¬ها را تعیین می¬کند. فرهنگ سیاسی محصول تاریخ جمعی یک نظام سیاسی و تاریخ زندگی افرادی است که آن نظام را می¬سازند. اهمیت فرهنگ سیاسی در آن است که با توسعه و مطالعات توسعه ارتباط تنگاتنگی دارد.
توسعه خروج از فرهنگ و ارزش¬هایی است که جامعه، اجتماع و انسان را از حرکت روبه جلو به سوی تکامل باز می¬دارد. در این نگاه توسعه جریانی چند بعدی است که لازمه آن تغییرات اساسی در ساخت¬های اجتماعی، طرز تفکر و تلقی عامه¬ی مردم، نهادهای ملی و نیز تسریع رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر مطلق است؛ یعنی گذار از حالت نامطلوب زندگی و راه¬یافتن به وضع بهتر زندگی مادی و معنوی.
توسعه سیاسی به وضعیتی گفته می¬شود که در آن، نظام سیاسی با اتخاذ سیاست¬های روشن و ایجاد نهادهای موثر برای پاسخ گویی به نیازهای جامعه قابلیت های خود را افزایش می¬دهد. اما باید در نظر داشت که بحث توسعه همیشه به دولت و نظام¬های حکومتی باز نمی-گردد بلکه مردم نیز در توسعه نقش مهمی دارند تا جایی که می¬توان گفت در همه¬ی نظام¬های حکومتی به ویژه حکومت¬های مردم سالار قدرت در تمام سطح جامعه توزیع شده است و مردم با انتخاب ها و تصمیم¬های خود به تولید قدرت مشغول هستند. در نگاهی فوکویی به قدرت می¬توان گفت که با هر تصمیم در ارتباطات انسانی روابط قدرت تولید و بازتولید می¬شود. با این اوصاف شرکت مردم در انتخابات و انتخاب¬های درست و آگاهانه آن¬ها قدرتی را تولید می¬کند که پس از چندی اثر آن را در زندگی روزمره و محیط اطراف خود خواهند دید.
رشد فرهنگ سیاسی و تغییر در این فرهنگ می¬تواند سبب توسعه سیاسی باشد. با نگاهی گذرا به تاریخ انتخابات- به عنوان یکی از شاخصه های فرهنگ سیاسی- در شهرستان¬های گچساران و باشت ویژگی¬ها و عناصر خاصی از فرهنگ سیاسی چون قوم گرایی، ضعف اعتماد سیاسی، انتخاب¬های هیجانی و ... را می¬توان یافت که با توجه به تحولات سیاسی چندسال اخیر تغییراتی در فرهنگ سیاسی مردم این شهرستان¬ها به وجود آمده که مهم¬تر از همه شاید بتوان نگاه مثبت به سیاست، قابل تغییر بودن اوضاع، قدرت مردم در تغییر و ... را نام برد.
این مقدمه برای مطرح کردن دو پرسش بود.
آیا حقیقتا تغییری در فرهنگ سیاسی این دو شهرستان ایجاد شده است؟
آیا این تغییرات راهی به سوی توسعه سیاسی آن¬ها خواهد داشت؟