کبنانیوز - تصمیم عجیب و جنجالی مجلس درباره اینترنت چه معنایی دارد؟ / گوگل و اینستاگرام بسته نمی‌شوند

کدام نمایندگان درباره طرح صیانت از فضای مجازی تصمیم می‌گیرند؟

تصمیم عجیب و جنجالی مجلس درباره اینترنت چه معنایی دارد؟ / گوگل و اینستاگرام بسته نمی‌شوند

19 نماینده مجلس و عضو کمیسوین فرهنگی نظر نهایی درباره طرح صیانت از فضای مجازی می‌دهند. ریاست کمیسیون فرهنگی مرتضی آقاتهرانی دبیرکل سابق جبهه پایداری است.

صحن علنی مجلس شورای اسلامی امروز پس از جلسه غیرعلنی به سرعت و در اقدامی نادر و عجیب اختیارات خود در بررسی طرح جنجالی صیانت از فضای مجازی و ساماندهی شبکه‌های اجتماعی را به کمیسیون تخصصی مشترک و ویژه ارجاع داد.
به گزارش کبنا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز مجلس، درخواست عده‌ای از نمایندگان به منظور بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی را بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی بررسی کرده و در نهایت با ۱۲۱ رأی با بررسی این طرح در کمیسیون مشترک طبق اصل هشتاد و پنج موافقت کردند.
طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، «سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمی‌تواند اختیار قانون‌گذاری را به شخص یا هیئتی واگذار کند ولی در موارد ضروری می‌تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیون‌های داخلی خود تفویض کند، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین می‌نماید به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و تصویب نهایی آنها با مجلس خواهد بود.»
بنابراین با موافقت نمایندگان با این درخواست، طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در کمیسیون مشترک و ویژه بررسی می‌شود و بدون ارجاع به صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال و در صورت تائید، به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.
این تصمیم مجلس در غیاب محمد باقر قالیباف رییس مجلس اتخاذ شد. قالیباف در سفر سوریه به سر می‌برد اما احتمالاً از ابعاد این تصمیم و پیامدهای آن باخبر است. ریاست جلسه امروز مجلس را علی نیکزاد نایب رییس مجلس و رییس ستاد انتخاباتی ابراهیم رئیسی بر عهده داشت.
در گذشته به ندرت صحن علنی مجلس شورای اسلامی چنین تصمیمی اتخاذ کرده است به ویژه اینکه طرح صیانت از فضای مجازی حساسیت بسیار بالا و منتقدان فراوانی دارد. اما حالا به جای همه نمایندگان تعداد معدودی از آنها اختیار تصویب طرح را دارند.
قاعدتاً از اعضای اصلی این کمسیون مشترک و ویژه کمیسیون فرهنگی مجلس است که به نوعی کمیسیون تخصصی بررسی موضوع به حساب می‌آید. در محافل اصولگرا گفته می‌شود احتمالاً کمیسیون امنیت ملی هم در بررسی این طرح نقش ویژه‌ای داشته باشد.

این نمایندگان چه کسانی‌اند؟

اعضای کمسیون مشترک هنوز مشخص نشده‌اند اما 18 عضو کمیسیون فرهنگی در این باره نظر تاثیرگذاری خواهند داشت. ریاست کمیسیون فرهنگی مرتضی آقاتهرانی دبیرکل سابق جبهه پایداری است.
دیگر اعضای این کمیسیون عبارتند از:
بیژن نوباوه وطن نماینده تهران، غلامرضا منتظری نماینده آق قلا و گرگان، مجید نصیرایی نماینده طبس، زهره سادات لاجوردی نماینده تهران، حسین جلالی نماینده رفسنجان، محمدرضا مبلغ نماینده کوهدشت، مجتبی محفوظی نماینده خوزستان، امیرحسین بانکی پور نماینده اصفهان، سید رضا تقوی نماینده تهران، احمد راستینه نماینده شهرکرد، جلیل مختار نماینده آبادان، حسن میرزایی نماینده اصفهان، جواد نیک بین نماینده کاشمر، هاجر چنارانی نماینده نیشابور، محمد کعب عمیر نماینده شوش، علی یزدی خواه نماینده تهران، سید مهدی فرشادان نماینده سنندج.
رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز وحید جلال زاده است. از اعضای مؤثر کمیسیون امنیت ملی که موافق این طرح هستند می‌توان به احمدی بیغش نماینده اراک، کریمی قدوسی نماینده مشهد، ذوالنوری نماینده قم، مقتدایی نماینده اصفهان اشاره کرد.
احتمالاً از کمیسیون‌های دیگر نیز نمایندگان در این کمیسیون مشترک حضور داشته باشند، از جمله رضا تقی‌پور نماینده تهران و عضو کمیسیون صنایع مجلس.
بسیاری از این افراد از نمایندگان تندرو مجلس و طراحان طرح جنجالی هستند.
کارشناسان معتقدند که طرحی که قرار است در کمیسیون مشترک مجلس بررسی شود نهایتاً منجر به بسته شدن فضای اینترنت و تحدید شبکه‌های اجتماعی می‌شود. حتی بسیاری از اصولگرایان با این طرح مخالفند اما مجلس انقلابی بر تصویب آن تاکید دارد.
هشدار درباره طرح جنجالی مجلس
عبدالجبار کاکایی در واکنش به مطرح شدن طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در مجلس، آن را یک تصمیم کلان سیاسی که بازخورد بدی دارد، می‌داند و می‌گوید که این یک عقب‌نشینی بسیار بد است و هر کسی این تصمیم را گرفته، از سر ناآگاهی بوده است.

این شاعر در گفت‌وگو با ایسنا درباره آسیب‌شناسی اجرایی شدن طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی برای حوزه فرهنگ و ادبیات، آن هم با توجه به این‌که در سال‌های اخیر با وجود وضعیت صنعت نشر بخش قابل توجهی از آثار ادبی در فضای مجازی (شبکه‌های اجتماعی خارجی) منتشر می‌شوند، در حدود دو سال کرونایی اغلب محافل ادبی به پلتفرم‌های مجازی کوچ کرده‌اند و این روزها بسیاری از اهالی فرهنگ و ادبیات از فضای مجازی و به‌ویژه پلتفرم‌های مرسوم خارجی برای فعالیت‌های خود استفاده می‌کنند، اظهار کرد: من به موضوع فضای مجازی و نسبت آن با ادبیات خیلی خوش‌بین هستم. غالباً با وجود این نظریه که می‌گویند میزان مطالعه کم شده و موضوع مطالعه در حال به حاشیه رفتن است اما اتفاقاً من معتقدم که گردش اطلاعات در این فضا بالاست و تربیت فرهنگی برای استفاده از فضای مجازی هم روزبه‌روز در حال بهتر شدن است.
او در ادامه گفت: استفاده ما از فضای مجازی در سال ۱۴۰۰ به نسبت دهه ۹۰ و ۸۰ خیلی بهتر شده است؛ کانال‌های متعددی به راه افتاده و تبادل اطلاعات صورت می‌گیرد؛ هم در حوزه فرهنگ، هم در حوزه سیاست، هم در حوزه هنر و ... . به اعتقاد من، نسبت فضای مجازی با شهروند ایرانی دارد همانند نسبت دریا و ماهی می‌شود. به قول مولانا که می‌گوید «ماهیان را با یبوست جنگ‌هاست»، این نسبت در حال حاضر برای مردم با فضای مجازی برقرار شده و بدون آن، ادامه حیات‌شان به مخاطره می‌افتد.
کاکایی سپس این طرح را نوعی عقب‌گرد دانست و بیان کرد: من نمی‌دانم این طرح‌ها را چه کسی می‌نویسد و چه کسی مصوب می‌کند. یا چطور می‌خواهند آن را پیاده کنند و با چه ذهنیتی این کار را انجام می‌دهند. اما این رسماً نوعی عقب‌نشینی، شبیه به عقب‌نشینی‌هایی است که ما از دوره قاجاریه در مقابل جهان توسعه داشتیم تا حالا. و این به‌جای این است که خودشان را قوی کنند و صفحات مجازی پرقدرت فرهنگی و فکری راه بیندازند و به فکر درمان باشند.
این شاعر در عین حال به چالش‌های موجود در فضای مجازی نیز اشاره کرد و گفت: در فضای مجازی خیلی اتفاقات دیگر هم می‌افتد، اما راه دارد. این فضا فضایی است آزاد برای عرضه و تبادل اطلاعات و باید در آن حضور پیدا کرد. نه این‌که یک مشت کارمند حق‌الزحمه‌ای را به اسم جنگ نرم راه انداخت تا وارد فضای مجازی شوند و با فحاشی، هتاکی و تهدید بخواهند جلو نظریه‌پردازی، گفت‌وگوها و اظهارنظرهای فضای مجازی را بگیرند.
عبدالجبار کاکایی افزود: به نظر من، این یک عقب‌نشینی بسیار بد و غیرمنطقی است. هر کسی، مقامی و منصبی که این تصمیم را گرفته، از سر ناآگاهی بوده است. جهان مجازی نه تنها الان در اروپا و امریکا بلکه در جهان سوم هم دارد بخشی از حیات معنوی مردم می‌شود. این پروژه‌ها و طرح‌ها هم مثل قطع شدن برق و کمبود آب احتمال دارد همان «شورش‌های خیابانی» را در پی داشته باشد. اما کسانی که این طرح را نوشته‌اند، به این‌جای ماجرا فکر کرده‌اند؟ یا همچنان ساده‌اندیشانه فکر می‌کنند مثل زمانی که دیش ماهواره‌ها را جمع می‌کردند تا زمانی که بعضی سایت‌ها و کانال‌ها را فیلتر کردند و حالا هم که به این صورت پیش می‌روند.
او با بیان این‌که به فضای مجازی بسیار خوش‌بین است و آن را بسیار فضای مفیدی می‌بیند، گفت: حداقل در فضای ادبیات می‌توانم راندمان کاری فضای مجازی را مثبت ببینم. اگرچه در آغاز یک‌سری اتفاقات افتاد که مثل سیلی بود که از کوه پایین آمد و با خودش خار و خاشاک را هم آورد، اما کم‌کم در حال سیال و شفاف شدن است و تبادل اطلاعات و سایت‌های قوی در حال شکل گرفتن هستند.
این شاعر و ترانه‌سرا اظهار کرد: دفترهای شعر ما در تیراژهای دو یا سه‌هزار جلدی چاپ می‌شد اما حالا بازدیدکننده‌های آثارمان حدود ۴۰، ۵۰ هزار نفر هستند، طبیعی است که برای من به عنوان یک شاعر خیلی خوب است که ارتباطم با این تعداد از افراد اهل مطالعه و خوانش زیاد شده و حتی برای هر کسی که مثل من کار فرهنگی انجام می‌دهد.
تا کنون شرکت‌ها و گروه‌های مختلفی با صدور بیانیه‌ها و به راه انداختن کارزار مخالفت خود را نسبت به این اجرای طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی نشان داده‌اند. عبدالجبار کاکایی در پاسخ به این سؤال که واکنش اهالی فرهنگ و ادبیات هم دراین‌باره می‌تواند اثربخش باشد گفت: در حوزه شعر، شاعران صنف ندارند اما در حوزه ادبیات و فرهنگ، باید بیانیه بدهند و مخالفت کنند یا حداقل روشن‌گری انجام شود. آن افرادی که این طرح‌ها را به مجلس می‌برند، با بزرگان و اهالی ادبیات جلسه بگذارند و گفت‌وگو کنند و با مشورت این کار را انجام دهند، چون صدمه این کار به حوزه فرهنگ می‌رسد. نمی‌دانم با کدام فرهنگی نشسته‌اند و بحث کرده‌اند و به نتیحه رسیده‌اند. این تصمیمات تصمیمات کلان سیاسی است و متاسفانه بازخورد بدی دارد.
پس از واکنش‌های متعدد، طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی که بنا بود در روز دوشنبه (۴ مردادماه ۱۴۰۰) در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شود، از دستور کار مجلس خارج شد؛ با این حال گفته شده که این طرح به جلسات آینده مجلس موکول خواهد شد.

طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی دارای چه اشکالاتی است؟
نمایندگان مجلس شورای اسلامی تاکید کردند از آنجا که طرح ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی دارای اشکالات زیادی می‌باشد بهتر است براساس اصل ۸۵ در کمیسیون مشترک با حضور کارشناسان بررسی شده تا قانونی جامع و پخته ارائه گردد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان جلسه علنی امروز مجلس درخواست عده‌ای از نمایندگان برای بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی را براساس اصل ۸۵ قانون اساسی بررسی کرده و در نهایت با این درخواست موافقت کردند.
رضا تقی‌پور به عنوان نماینده متقاضیان بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ قانون اساسی بیان کرد: آنچه که اکنون تهیه شده است حدود ۷۰ درصد نسبت به طرح اولیه تغییر داشته است. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در طول یکسال گذشته کار سنگینی با حضور کارشناسان بر روی این طرح انجام داده‌اند. اکثر انتقادات و شکایاتی که امروز مطرح می‌شود به طرح اولیه باز می‌گردد. این طرح فرصت‌هایی را برای کسب و کارهای داخلی و همچنین پلت‌فرم‌های داخلی ایجاد می‌کند. هر کس که انتقادی دارد پیشنهاد می‌کنم ابتدا متن کامل این طرح را مطالعه کند. آنچه که در فضای مجازی در خصوص این طرح گفته می‌شود برخلاف واقعیت است.
وی در ادامه اظهار کرد: در ماده ۱۳ این طرح پیشنهاداتی برای حمایت از پلت‌فرم‌های داخلی مطرح شده است. در سال ۱۳۹۶ به منظور حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی شورای عالی فضای مجازی مصوبه‌ای داشت اما این مصوبه اجرایی نشد تنها پنج میلیارد به پیام‌رسان‌های داخلی وام داده شد آیا در مقابل ۳۵۰ میلیون دلاری که تلگرام برای توسعه خود هزینه کرده است این مبلغ مؤثر خواهد بود؟ در این طرح صندوقی برای حمایت از پلت فرم‌های داخلی در نظر گرفته شده است تا بتوانند کیفیت خود را بالا برده و با نمونه‌های خارجی رقابت کند. مگر ما تجربه موفق دیجی کالا، اسنپ، آپارات و سایر پلت‌فرم‌ها را نداریم؟ چرا نتوانیم پیام‌رسان با کیفیتی تولید کنیم؟ در ماده ۱۴ این طرح منابع صندوق در نظر گرفته شده نیز پیش بینی شده است. در این طرح به دنبال رفع تبعیض بین پلت فرم‌های خارجی با نمونه داخلی هستیم.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: شبهاتی در خصوص فیلترشدن پیام‌رسان‌های خارجی نظیر اینستاگرام و تلگرام مطرح می‌شود که خلاف واقع است. تا زمانی که نرم‌افزارها و پلت‌فرم‌های مشابه داخلی رشد نکنند و نتوانند سرویس با کیفیتی ارائه کنند فیلترینگ رخ نمی‌دهد. موضوع این طرح مسدود سازی نیست هدف این است که با پلت‌فرم‌های خارجی صحبت کنیم تا در چارچوب قوانین و مقررات ما فعالیت کنند. این طرح شروع قانون‌مندی فضای مجازی است. آیا پلت‌فرم‌های خارجی در برابر درآمد هنگفتی که از طریق کاربران ما دارد نباید مالیات بپردازند؟ در این طرح مواردی نظیر حق سهم برای تولید کنندگان محتوا و ارائه معافیت‌های مالیاتی و الزام ارائه خدمات دولت الکترونیکی برای پلت‌فرم‌های داخلی دیده شده است.
حسن محمدیاری در مخالفت با بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ قانون اساسی بیان کرد: اگر ما به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی به دنبال حفظ حقوق مردم هستیم باید به دغدغه‌های آنها احترام بگذاریم. مردم بهترین تمیز دهندگان در استفاده از فضای مجازی هستند. با مطرح شدن این طرح عده زیادی به ما مراجعه کرده و ابراز نگرانی کردند. امروز فضای مجازی بستر مهمی برای کسب و کارها می‌باشد. خیلی از محدودیت‌های اعمال شده در این طرح کسب و کارهای خرد مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. طرحی که حدود ۷۰ درصد آن تغییر کرده یعنی جامع نیست.
وی در ادامه اظهار کرد: در این طرح به پلت‌فرم‌های خارجی چهار ماه فرصت داده شده تا در داخل کشور نمایندگی ایجاد کند که با وجود تحریم‌ها چنین چیزی عملیاتی نیست. باید اجازه داد تا این موضوع در قالب لایحه دنبال شود این طرح حدود ۹۰۰ هزار کسب و کار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مقام معظم رهبری تاکید داشتند فضای مجازی هم فرصت است و هم تهدید، پس چرا ما از این فرصت استفاده نکنیم و به صورت سلبی با آن برخورد می‌کنیم؟ از سوی دیگر این حق نمایندگان است که در خصوص این طرح نظر دهند. چرا باید این طرح در یک کمیسیون مورد بررسی قرار بگیرد؟
سید علی یزدی‌خواه در موافقت با بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ بیان کرد: در تیرماه سال ۱۳۹۹ این طرح به کمیسیون فرهنگی ارجاع شد و با کمک نمایندگان دستگاه‌های اجرایی بالغ بر ۱۵۰۰ ساعت کار کارشناسی بر روی آن صورت گرفت. سپس براساس ماده ۱۴۲ آیین‌نامه تقدیم به مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی شد و سه ماه در آنجا کار کارشناسی بر روی آن صورت گرفت. این طرح دارای اشکالاتی می‌باشد بر همین اساس است که ما تاکید داریم به صورت اصل ۸۵ در کمیسیون مشترک بررسی شود تا از نظرات همه نمایندگان و کارشناسان این حوزه استفاده کنیم. چرا ما نتوانیم پلت‌فرمی را تولید کنیم که به سطح دنیا خدمات رسانی داشته باشد؟ در هیچ کجای این طرح گفته نشده که فضای کسب و کار محدود می‌شود. از آنجا که امروز مردم گرفتاری‌های اقتصادی زیادی دارند بهتر است فرصت مجلس شورای اسلامی برای این طرح در صحن گرفته نشود و در کمیسیون تخصصی با حضور کارشناسان طرحی جامع و پخته تهیه گردد. حتی در کمیسیون مشترک خبرنگاران نیز می‌توانند حضور یابند.
جلال محمودزاده در مخالفت با بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ بیان کرد: این طرح دارای اشکالات زیادی است اصل ۸۵ قانون اساسی تاکید دارد که فقط در موارد ضروری طرح‌ها و لوایح در کمیسیون مشترک بررسی شود. در شرایطی که مردم در فشار اقتصادی هستند و کسب و کارها به خاطر کرونا تعطیل شده است و بیشتر مردم از طریق فضای مجازی کارهای خود را پیش می‌برند بررسی این طرح در مجلس شورای اسلامی چه ضرورتی دارد. از سوی دیگر کمیسیون فرهنگی هنوز خود به یک چارچوب اصلی برای این طرح نرسیده است، چرا که ابتدا یک طرح ۲۰ ماده‌ای سپس طرحی ۵۰ ماده‌ای و در آخر طرح ۳۷ ماده‌ای به مجلس ارائه کرده است. در این طرح گفته شده که پلت‌فرم‌های خارجی ظرف چهار ماه در ایران نمایندگی ایجاد کند و قطعاً به خاطر تحریم‌ها این امر میسر نمی‌شود. این طرح می‌تواند بر روی کسب و کارهای مجازی و روابط اجتماعی تأثیر بگذارد و لطمات جبران ناپذیری به کشور وارد کند. حتی می‌تواند عواقبی برای افرادی که از وی پیان استفاده می‌کنند و یا در یک گروه خانوادگی از پروکسی استفاده می‌کنند به دنبال داشته باشند.
ابوالفضل ابوترابی در موافقت با بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ قانون اساسی بیان کرد: اکنون فقط بحث بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ مطرح است و ما وارد محتویات و جزییات این طرح نمی‌شویم. از همکارانم تعجب می‌کنم که با بیان مطالبی غیرواقع اذهان مردم را تشویش می‌کنند اولاً قوانینی که براساس اصل ۸۵ تصویب می‌شود به صورت آزمایشی بین سه تا پنج سال اجرایی می‌گردد و در حوزه فضای مجازی که ما قانونی نداریم کمک می‌کند تا اگر نقصی وجود داشت بعداً بتوانیم آن را برطرف کنیم. از سوی دیگر باعث می‌شود تا طرحی جامع و پخته با بهره گیری از نظرات همه کارشناسان و نمایندگان تهیه شود. همچنین همان طوری که در خصوص برجام در کمیسیون مشترک خبرنگاران نیز حضور داشتند دراین موضوع نیز می‌توان از خبرنگاران دعوت به عمل آورد. قوانین مهمی نظیر این قانون بهتر است در کمیسیون مشترک و با بهره گیری از نظرات کارشناسان بررسی شود، چرا که عملاً در صحن مجلس شورای اسلامی فرصت چنین بررسی وجود ندارد و عاقبت آن نظیر قانون تجارت که چهار دوره است در مجلس سرگردان نصیب آن می‌شود.
در نهایت نمایندگان با بررسی این طرح براساس اصل ۸۵ قانون اساسی در کمیسیون مشترک موافقت کردند.

طرح حمایت از حقوق کاربران به دنبال مسدودسازی شبکه‌های خارجی نیست/مجلس به دنبال توسعه کسب وکار و صیانت از حقوق کاربران
موافقان ارجاع طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات کاربردی فضای مجازی به کمیسیون مشترکی ویژه تاکید دارند که این طرح به دنبال مسدودسازی شبکه‌های خارجی نیست و تا مادامی که پلت فرم‌های داخلی توسعه پیدا نکند استفاده از شبکه‌های خارجی برای کاربران امکان پذیر است، همچنین بر توسعه کسب وکار و صیانت از حقوق کاربران با این طرح تاکید کردند.
کسب وکار و صیانت از حقوق کاربران
سیدعلی یزدی خواه در نشست علنی امروز (چهارشنبه، 6 مردادماه) مجلس شورای اسلامی، در موافقت با اصل هشتاد وپنجی شدن طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات کاربردی فضای مجازی، گفت: این طرح سال گذشته اعلام وصول شد و پس از ارجاع به کمیسیون فرهنگی با کمک نمایندگان دستگاه‌های اجرایی وزارتخانه‌های اطلاعات، ارتباطات و ارشاد و دستگاه‌های حاکمیتی مانند سپاه و پلیس فتا و بخش‌های غیردولتی فعال در این زمینه و مرکز پژوهش‌ها و همچنین نمایندگانی از حوزه قضایی بررسی و به مرکز پژوهش‌ها ارجاع شد و حدود هزار و 500 ساعت کار کارشناسی بر روی این طرح انجام شد.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس افزود: براساس ماده 142 آئین نامه داخلی این طرح حدود 3 ماه در مرکز پژوهش‌ها و در حضور کارشناسان دستگاه‌ها نیز بررسی و به بلوغ رسیده شد البته این طرح اشکالاتی دارد چرا که ما تاکنون قانونی در این زمینه نداشتیم برهمین اساس با تشکیل کمیسیون مشترک و دعوت از نمایندگان دولت و کارشناسان و افراد صاحب نظر به طور دقیق می‌توان طرح را به قانون تبدیل کرد.
وی یادآور شد: سهم مجلس باید به بررسی مشکلات معیشتی، اقتصادی، بیکاری، گرانی‌ها و دغدغه‌های اقتصادی مردم بپردازد، این طرح 37 ماده دارد و اگر به صورت اصل 85 بررسی نشود 2 تا 3 ماه وقت مجلس را می‌گیرد.
یزدی خواه با بیان اینکه ما برای حمایت از جوانان به چنین طرحی نیاز داریم، گفت: با وجود شرکت‌های دانش بنیان بسیار در کشور باید پلت فرم‌های داخلی تعبیه کنیم تا علاوه بر کسب درآمد بتوانیم با تقویت شبکه‌های داخلی در سطح موضوعات کشورهای حوزه مقاومت، کشورهای اسلامی، قاره‌ای و جهانی خدمات صادر کنیم.
این نماینده مردم در مجلس با بیان اینکه به لحاظ ضیق وقت طرح مذکور باید به صورت اصل 85 بررسی شود، افزود: به موجب این طرح کسب وکار توسعه پیدا می‌کند و حق مالکیت معنوی کاربران به رسمیت شناخته می‌شود و از زنان خانه دار تا متخصصین دانشگاهی در این پلت فرم‌ها می‌توانند کسب درآمد کنند. علاوه بر این در هر حوزه هزاران شغل جدید می‌توان ایجاد کرد.
یزدی خواه در ادامه تاکید کرد: به موجب طرح نامبرده هیچ شبکه خارجی مسدود نخواهد شد و تا زمانی که پلت فرم‌های داخلی مشابه خارجی ایجاد نشود حق مسدودسازی وجود ندارد. متاسفانه دولت‌ها در دوره‌های گذشته از ارائه لایحه در این زمینه خودداری کرده‌اند و ما به همین جهت طرحی را تهیه کردیم که این طرح مانع از ارائه لایحه دولت نخواهد بود. طرح حتماً ایراداتی دارد زیرا به صورت پیش نویس بوده و در جریان بررسی کارشناسی تغییراتی خواهد داشت.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس تصریح کرد: رسانه‌ها از جمله صدا و سیما می‌توانند مباحث مرتبط با طرح را در جلسات کمیسیون مشترک پوشش دهند، لذا موضوعات پوشیده از نظر مردم نخواهد بود.
یزدی خواه همچنین یادآور شد: ما باید آزادانه بتوانیم موضوعات داخلی را در فضای مجازی بارگذاری کنیم بدون آنکه از طرف پلت فرم‌های خارجی تهدید شویم. نمونه‌ای از این تهدیدات رفتار اینستاگرام در مورد شهید سلیمانی بود.
وی افزود: در شرایط کنونی اداره کلی در وزارت ارتباطات شامل 6 نفر برای تمام کشور تصمیم می‌گیرند که وزیر ارتباطات، رئیس، مدیرکل حوزه، دبیر و 3 نفر از اعضا توسط وزیر به هیات دولت معرفی می‌شوند و به همراه یک نفر دیگر در این شورا حضور دارند. نمونه‌ای از اقدامات این شورا فعال سازی کلاپ هاوس قبل از انتخابات اخیر بود که برخلاف نظر شورایعالی فضای مجازی از این پلت فرم استفاده شد زیرا فکر می‌کردند می‌توانند افکار عمومی را تغییر دهند اما با حک شدن برخی سایت‌ها اطلاعات مردم برملا شد و هیچ کس هم نمی‌تواند با آن‌ها برخورد کند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم گفت: این طرح آذرماه سال گذشته از طرف مرکز پژوهش‌ها به کمیسیون ارجاع شد اما با توجه به بررسی بودجه سال 1400 و پس از آن مصادف شدن با ایام انتخابات و پرهیز از اتهاماتی چون مهندسی انتخابات در دستور قرار ندادیم، بررسی این طرح به صورت اصل 85 در کمیسیون مشترک می‌تواند موجب تصویب قانونی کارشناسی با نظر همه کمیسیون‌ها باشد کما اینکه قانون به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.
بررسی طرح حمایت از کاربران فضای مجازی در کمیسیون مشترک خروجی دقیقتری خواهد داشت
ابوالفضل ابوترابی دیگر موافق اجرای اصل 85 قانون اساسی در ارتباط با طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات کاربردی فضای مجازی، گفت: با اجرای اصل 85 قوانین به صورت آزمایشی اجرا خواهند شد و در مورد قوانین مهم و مادر بهتر است که کمیسیون مشترک متشکل از نمایندگان خبره همه کمیسیون‌ها تشکیل شود، خروجی این فرآیند کارشناسانه و دقیق‌تر خواهد بود، علاوه بر آن قانون به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و می‌توان معایب آن را بعد از 3 سال تصحیح کرد.
نماینده مردم نجف آباد، تیران و کرون در مجلس شورای اسلامی افزود: در مجلس نهم نیز در ارتباط با قانون مجازات اسلامی به همین شکل عمل شد و با ارجاع به کمیسیون مشترک، قانون پخته‌تری تصویب شد علاوه بر این در کمیسیون مشترک خبرنگاران و صدا و سیما می‌توانند حضور داشته باشند تا مسائل را به سمع و نظر مردم برسانند.
وی با اشاره به فرآیند تصویب قانون تجارت در صحن علنی، گفت: این قانون 4 دوره مجلس به طول انجامید و هنوز شاهد اشکالاتی در آن هستیم بنابراین قوانین مادر بهتر است بر اساس اصل 85 و در کمیسیون مشترک بررسی و تصویب شود.

گوگل و اینستاگرام بسته نمی‌شوند/ حمایت از پلتفرم‌ها و کسب و کارهای داخلی
عضو کمیسیون صنایع مجلس گفت: شبهاتی مانند اینکه با تصویب طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی، از فردا گوگل و اینستاگرام بسته می‌شود، بی معنی است، چرا که تا زمانی که تمام نرم افزارهای مشابه داخلی رشد نکرده و نتوانند همه سرویس‌ها را ارائه دهند، هیچ یک از نرم افزارهای خارجی دست نخواهند خورد.
رضا تقی پور انوری در نشست علنی امروز (چهارشنبه 6 مردادماه) مجلس شورای اسلامی در تشریح ضرورت موافقت نمایندگان با طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی براساس اصل 85 قانون اساسی، گفت: این طرح یک پیش نویس اولیه داشت که مردادماه سال گذشته اعلام وصول شد و بعد از ارجاع به کمیسیون‌ها و مرکز پژوهش‌ها طبق ماده 142 آیین نامه با تغییرات اساسی و بنیادی مواجه شد، چرا که حدود 70 درصد این طرح در این مدت تغییر کرده است و مرکز پژوهش‌ها در این مدت کار سنگین کارشناسی را با حضور کارشناسان از محافل مرتبط و مختلف انجام داد.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس یازدهم ادامه داد: اکثر انتقادات و شکایت‌ها برای طرح اولیه بود که متاسفانه همه آن انتقادها به پای این طرح نوشته شده است، در حالی که این طرح فرصت‌های بسیاری برای کسب و کارهای داخلی ایجاد می‌کند، لذا خواهش می‌کنم طرح را کامل بخوانید و برای پاسخ به انتقادات به متن رجوع کنید نه حرف‌هایی که در فضای مجازی برخلاف واقع بیان می‌شود، این هم یکی از آفت‌های فضای مجازی است. لذا امید است با کمک خداوند و تصویب قوانین مناسب این فضا را به فضایی برای کمال و تعالی جامعه، راستگویی، اطلاع رسانی و نشر دانش تبدیل کنیم، چرا که امروز سهم این ارزش‌ها در فضای مجازی بسیار کم است.
وی با تشریح ماده 13 این طرح گفت: در ماده 13 صندوقی برای حمایت از کسب و کارهای داخلی پیشنهاد داده شده است، چرا که امروز کسب و کارهای داخلی مشکلات جدی دارند، هر چند در سال 1396 برای حمایت و ساماندهی پیام رسان‌های داخلی، شورایعالی فضای مجازی مصوبه‌ای داشت، اما تمام حمایت از پیام رسان‌های داخلی به پرداخت 5 میلیارد تومان وام به آنها منتهی می‌شود. این مبلغ در مقابل 350 میلیون دلاری که در تلگرام برای ایجاد و توسعه هزینه شده است، قابل مقابله و مقایسه نیست. لذا این صندوق ایجاد شده که کسب و کارهای داخلی مورد حمایت واقع شوند.
تقی پور با اشاره به نمونه‌های موفقی از پلتفرم‌های داخلی مانند دیجی کالا، آپارات، تبسی، اسنپ و... افزود: اگر تاکنون نتوانستیم یک پیام رسان بزرگ و موفق در داخل داشته باشیم، به دلیل عدم حمایت از آنهاست.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با تشریح ماده 14 این طرح اضافه کرد: ماده 14 می‌گوید محل منابع این صندوق کجا باشد؟ ما می‌خواهیم میان پلتفرم‌های داخلی و خارجی رفع تبعیض کنیم. ما تاکنون برای پهنای باند اینترنت خارجی پول به خارجی‌ها می‌دادیم و همچنان نیز می‌دهیم، اما هیچ سهمی به داخلی‌ها تعلق نمی‌گیرد. حتی بعضاً پول پهنای باند هم از آن‌ها می‌گیریم، لذا باید رفع تبعیض شود. در واقع همان طور که برای پهنای باند خارجی پول می‌دهیم، برای تولیدکننده داخلی نیز سهمی از محل صندوق در نظر بگیریم. این یعنی حمایت از تولید و محتوا و کسب و کارهای داخلی.
عضو کمیسیون صنایع مجلس ادامه داد: ما حدود 400 تا 500 هزار نفر دانش آموخته در این رشته‌های تحصیلی در کشور داریم و حال سؤال این است؛ اگر فضا را برای آنها باز نکنیم، این افراد کجا باید کار کنند؟ آیا همه باید مسافرکش شوند؟ هر چند شبهاتی مانند اینکه از فردا گوگل، اینستاگرام و... بسته می‌شود، شنیده می‌شود، اما باید گفت؛ تا زمانی که تمام نرم افزارهای مشابه داخلی رشد نکنند و نتوانند همه سرویس‌ها را ارائه کنند، به هیچ عنوان دست نخواهند خورد.
وی با بیان اینکه موضوع این طرح محدودسازی نیست، توضیح داد: این طرح دست مسئولان را باز می‌کند تا با پلتفرم‌های خارجی صحبت کرده تا در چارچوب قانون و مقررات ما فعالیت خود را ادامه دهند. یعنی اگر در یکی از نرم افزارهای خارجی دزدی شود، پلیس آنها با ما همکاری می‌کند تا پول‌ها بازگردانده شوند، به طور خلاصه این طرح شروع قانونمند شدن فضای مجازی است.
تقی پور تصریح کرد: آیا پلتفرم‌های خارجی بابت داده‌هایی که از کشور می‌برند، مالیاتی پرداخت می‌کنند؟ و بابت کسب و کارهایشان در داخل مالیات می‌دهند؟ باید گفت خیر، چرا که قانون نداریم و نمی‌توانیم حرفی داشته باشیم. در این طرح بیان شده که ما باید امکاناتی مانند پرداخت و خدمات دولت الکترونیکی را به داخلی‌ها بدهیم، لذا طبیعی است اگر این نوع حمایت‌ها نباشد، پلتفرم‌های داخلی شکل نخواهند گرفت، بنابراین موارد فوق تماماً فرصت‌هایی است که این طرح ایجاد خواهد کرد.
نماینده مردم تهران در مجلس یازدهم، ایجاد حق السهم برای تولیدکننده محتوا و ارائه معافیت مالیاتی برای کسب و کارهای داخلی را از جمله خدمات این طرح عنوان کرد و افزود: تا زمانی که رقابت لازم شکل نگیرد، فعالیت پلتفرم‌های خارجی کماکان مانند امروز ادامه خواهند داشت.
پی‌نوشت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز (ششم مردادماه) مجلس درخواست عده‌ای از نمایندگان به منظور بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی را بررسی کرده و در نهایت با ۱۲۱ رأی با این درخواست موافقت کردند.

طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی برای دولت بار مالی دارد
نماینده مردم مهاباد در مجلس در مخالفت با اعمال اصل ۸۵ بر طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی، گفت: نباید با ارجاع طرح به کمیسیون مشترک، نمایندگان از چرخه قانونگذاری در مورد فضای مجازی خارج شوند.
جلال محمودزاده در نشست علنی امروز (چهارشنبه، 6 مردادماه) مجلس شورای اسلامی، به عنوان مخالف اعمال اصل 85 قانون اساسی سخن می‌گفت، تأکید کرد: وظایف نماینده قائم به شخص است و قابل واگذاری نیست مگر در موارد ضروری، در شرایط فعلی هیچ ضرورتی وجود ندارد که تصمیم‌گیری در مورد فضای مجازی به کمیسیون ارجاع شود و نمایندگان از چرخه تصمیم‌گیری در این موضوع حذف شوند.
نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی افزود: به نظر می‌رسد کمیسیون به چارچوب دقیقی در این رابطه نرسیده است و چندین بار طرح پیشنهادی را تغییر داده و اکنون این طرح پس از چند بار تغییر قرار است به صورت اصل 85 بررسی شود و چرا باید مسئله به این مهمی اینگونه مورد بررسی قرار گیرد و در بخشی از آن آمده است که شبکه‌های مجازی خارجی باید طی 4 ماه در داخل دفتر دایر کنند و همه می‌دانیم این موضوع عملاً امکان‌پذیر نیست و موجب محدودیت و بسته شدن آنها می‌شود و کسب و کارها تعطیل می‌شود؛ بنابراین این طرح شبکه‌های مجازی را محدود می‌کند.
وی تأکید کرد: از طرفی نظر دولت و افراد فعال در شبکه‌های مجازی و فعالین اقتصادی اخذ نشده است و این افراد در نامه‌ای اعتراض خود را نسبت به این طرح اعلام کردند. همچنین این طرح با توجه به محتویاتش طبق قانون اساسی و اصل 75 بار مالی دارد و قابل طرح نیست.

طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی نباید به کسب و کارهای فضای مجازی آسیب وارد کند
نماینده مردم طوالش، رضوانشهر و ماسال در مجلس شورای اسلامی با طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی، ۹۰۰ هزار کسب و کار در فضای مجازی و پلتفرم‌های خارجی در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
حسن محمدیاری در نشست علنی امروز (چهارشنبه 6 مردادماه) مجلس شورای اسلامی که به عنوان مخالف طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی به عنوان اصل 85 سخن می‌گفت، تاکید کرد: ما به عنوان نمایندگان مردم باید دغدغه‌های آنان را مورد توجه قرار دهیم و با طرح این موضوع عده زیادی نگران شدند، چرا که در فضای مجازی کسب و کارهایی فعال است و کسب و کارهای خوداشتغال دچار آسیب می‌شوند.
وی افزود: طرحی که امروز در مجلس مطرح است، حدود 70 درصد با طرح اولیه متفاوت است و تغییراتی در آن ایجاد شده است و در آن پیش بینی شده که پلتفرم‌های خارجی 4 ماه فرصت دارند که در کشورمان دفاتر خود را دایر کنند و درغیر این صورت باید فعالیت آنها متوقف شود که با توجه به وضع تحریم‌ها این موضوع عملیاتی نیست.
نماینده مردم ماسال تاکید کرد: باید در طرح موضوعات این چنینی رضایت مندی مردم و دولت را مورد توجه قرار داد، همچنین باید به بنگاه‌های خصوصی نیز توجه شود و در این طرح تفاهمی با آنها نشده است. دغدغه مقام معظم رهبری، خط قرمز ما و توجه به آن در اولویت است و ایشان فرمودند فضای مجازی یک فرصت و در عین حال یک تهدید است، و چرا ما به آن توجه نکردیم. به نظر می‌رسد اگر این طرح در مجلس نهایی شود، بنگاه‌های خوداشتغال آسیب ببینند.
وی با بیان اینکه ما موافق ایجاد چارچوب و مقابله با سوءاستفاده در فضای مجازی هستیم، گفت: روشی برای این کار باید ایجاد شود که مردم آسیب نبینند، البته حق نمایندگان نیز در اظهارنظر نباید سلب شود و با ارجاع این موضوع به کمیسیون و تبدیل آن به اصل 85، حق اظهارنظر نمایندگان در مورد آن گرفته می‌شود و نمایندگان نمی‌توانند در جریان آن قرار بگیرند.