تاریخ انتشار
سه شنبه ۱۸ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۲۲:۳۴
کد مطلب : ۶۲۸۱۰
گروهی که می‌خواست از مهران تا تهران رژه برود
۰
کبنا ؛
مجله مهر- حسن اجرایی: این نامه که ۱۸ شهریور ۶۸ خطاب به وزیر خارجه دولت بوش پدر نوشته شد، در شرایطی انتشار یافت که یک ماه پیش از آن، رییس جمهور امریکا برای مذاکره با ایران برای آزادسازی گروگان‌های امریکایی اعلام آمادگی کرده بود. علاوه بر آن جیمی کارتر رییس جمهور پیشین امریکا در نامه‌ای به هاشمی رفسنجانی رییس مجلس ایران، خواستار آزادی این گروگان‌ها و تجدید روابط ایران و امریکا شد.
رابطه با امریکا؛ از ابتدای انقلاب
با این حال مجاهدین خلق، از ابتدای انقلاب روابطی با دولت امریکا برقرار کرده بودند و بر اساس اسناد منتشر شده، دولت امریکا از این گروه تروریستی برای کسب اطلاع از ایران استفاده می‌کرده است. در سال ۱۳۶۳ ریچارد مورفی معاون وزارت خارجه امریکا، مجاهدین خلق را «یک نیروی صاحب نقش در ایران» دانست و اعلام کرد امریکا با آنها در واشنگتن گفتگوی سیاسی داشته است.
یک سال و چند ماه پیش از نامه ۱۶۸ عضو کنگره برای کمک مالی به مجاهدین خلق در راه براندازی ایران، ۱۳۸ عضو کنگره امریکا در ۳۰ خرداد ۱۳۶۷ نامه‌ای به وزیر خارجه نوشته و درخواست «توجه به رشد جنبش‌های مقاومت داخلی در ایران» و همچنین توصیه اکید به «استفاده از سازمان مجاهدین خلق که مقر آن در عراق است» کرده بودند.
رویای رژه از مهران تا تهران
مجاهدین خلق در ۲۸ خرداد ۱۳۶۷ در عملیاتی که نام آن را «چلچراغ» نامیدند، به شهر مرزی مهران حمله کردند، اما نتوانستند آن را تصرف کنند. چند روز بعد «مروین دایملی» نماینده کنگره امریکا در جمع اعضای مجاهدین در واشنگتن گفت: «نباید دست از تلاش کشید. مطمئن باشید که با کمی صبر و تلاش بیشتر، به زودی از مهران به تهران رژه خواهید رفت.» تلاش‌‌های بعدی خائنان به وطن هم اما نتیجه‌ای حاصل نکرد و هجوم دوباره آنها به خاک ایران، با عملیات مرصاد ناکام گذاشته شد. دایملی سرانجام دو ماه پیش فوت کرد و بیانیه‌ای غمناک از سوی مریم رجوی برای مرگ «حامی دیرین مقاومت» صادر شد.
گرچه نمی‌توان نشانی از حمایت جدی و رسمی دولت امریکا از سازمان مجاهدین خلق یافت، اما روشن است که این سازمان تروریستی همواره از حمایت‌های پنهان برخی قدرتمندان امریکا بهره‌مند بوده‌اند و لابی گسترده‌ای برای حضور رسمی آنها در ایالات متحده و اروپا تلاش می‌کرده‌اند. «علی سنجری» از اعضای مجاهدین خلق در همین زمینه گفته است که فرودگاه واشنگتن قبل از عملیات فروغ جاویدان (مرصاد) به مدت ۳ روز برای انتقال نیرو در اختیار مجاهدین قرار گرفت.
بزرگترین افتخار سازمان: ترور
مجاهدین خلق، چه در سال‌های حضور در ایران و چه پس از خروج از ایران و تمرکز در شهر اشرف در عراق، همواره به تلاش برای ترور شخصیت‌های رسمی، دولتی، علمی و... پرداختند و همچنین کوشش‌های بسیاری برای ناامن کردن جمهوری اسلامی ایران به کار بستند. این سازمان که از اواسط دهه ۱۳۴۰ شمسی با اهداف انقلابی و اسلامی و برای مبارزه با رژیم شاه تاسیس شده بود، سرانجام در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ به نقطه‌ای رسید که اعلام مبارزه مسلحانه با جمهوری اسلامی ایران کرد.
انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیر ۱۳۶۰، ترور محمد کچویی در ۸ تیر، حسن آیت در ۱۴ مرداد ۶۰، انفجار دفتر نخست‌وزیری در ۸ شهریور ۶۰، ترور آیت‌الله سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد در ۷ مهر، آیت‌الله دستغیب و ۱۲ تن از نمازگزاران جمعه شیراز در ۲۰ آذر، ترور آیت‌الله صدوقی و اشرفی اصفهانی در ۱۱ تیر و ۲۳ مهر ۱۳۶۱، ترور اسدالله لاجوردی در اول شهریور ۱۳۷۷ و سرتیپ علی صیاد شیرازی در اردیبهشت ۱۳۷۸، برخی از اقدامات وحشیانه این گروه بوده است. مجاهدین خلق همچنین بسیاری از افراد غیرسرشناس را نیز ترور کرده است تا فهرست جنایات خویش را تکمیل کند.
برخی اقدامات تروریستی سازمان مجاهدین خلق هم البته ناموفق ماند؛ بمب‌گذاری در مسجد ابوذر تهران که تنها منجر به صدمه به دست راست آیت‌الله خامنه‌ای شد، ترور نافرجام آیت‌الله عباس واعظ طبسی در سال ۱۳۶۱، و ترورهای ناموفق آیت‌الله احسانبخش امام جمعه رشت و حجت‌الاسلام سید احمد خمینی فرزند امام رحمةالله‌علیه.
این سازمان بدنام‌ترین گروه در تاریخ سیاسی معاصر ایران است، و آن‌چنان‌که گزارشگر هفته‌نامه اکونومیست نوشته، «بیشتر مردم ایران فارغ از هر شکل و رنگ سیاسی، این سازمان را خائن به ایران می‌دانند.» مجاهدین خلق با استفاده از نیروهای چشم و گوش بسته خود در داخل خاک ایران، چند حمله خمپاره‌ای در اواخر دهه ۷۰ انجام دادند. حمله خمپاره‌ای به ساختمان ریاست جمهوری در بهمن ۱۳۸۷، و حمله خمپاره‌ای در خیابان ولیعصر تهران در سال ۱۳۷۸ که باعث مرگ ۲ نفر و زخمی شدن ۷ نفر شد و همچنین تهاجم خمپاره‌ای به دانشگاه شهید چمران اهواز، یک ساختمان مسکونی در ایلام و حمله به یک مجموعه مسکونی در تهران، بخشی از این اقدامات کور و ناموفق است.
ورود و خروج از فهرست سازمان‌های تروریستی
در سال ۱۹۹۷ که در ایران سید محمد خاتمی و در امریکا بیل کلینتون رییس جمهور بودند، دولت ایالات متحده به درخواست دولت ایران، سازمان مجاهدین خلق را در فهرست سازمان‌های تروریستی جای داد. این اقدام امریکا اعتراض لابی‌های گسترده حمایت از سازمان مجاهدین را برانگیخت و تلاش‌ها از همان زمان برای خارج کردن نام سازمان از این فهرست آغاز شد.
بر اساس قانون ایالات متحده، فهرست سازمان‌های تروریستی هر ۲ سال یک بار باید بازبینی شود و در بازبینی‌های متعدد، نام سازمان ۱۵ سال در فهرست سازمان‌های تروریستی امریکا ماند و سرانجام در اکتبر ۲۰۱۲ درست زمانی که همسر بیل کلینتون وزارت خارجه امریکا را بر عهده داشت، هدیه بزرگ ایالات متحده به سازمان مجاهدین خلق تقدیم شد.
با این حال در بیانیه وزارت خارجه امریکا که برای اعلام رسمی حذف برچسب تروریستی از سازمان مجاهدین خلق صادر شد، تاکید شده بود که «گذشته تروریستی این سازمان را فراموش نمی‌کند و نگرانی‌ها درباره نقض حقوق اعضای سازمان توسط رهبری آن به جای خود باقی خواهد بود.»
اتحادیه اروپا هم که هر دو سال یک بار فهرستی از سازمان‌های تروریستی برای برخورد با آنها و جلوگیری از فعالیت در سطح اروپا تهیه می‌کند، تا سال ۲۰۰۹ با خارج کردن نام سازمان مجاهدین از این فهرست مخالفت کرد. دیوان عالی اروپا در دسامبر ۲۰۰۶ مصوبه سال ۲۰۰۲ اتحادیه اروپا برای وارد کردن سازمان مجاهدین خلق به فهرست ترور را لغو کرده بود، اما این سازمان در سال ۲۰۰۷ هم نتوانست رویای خروج از فهرست را عملی ببیند.
اما سرانجام در سال ۲۰۰۹، سازمان مجاهدین توانست به اموال و دارایی‌های خود در کشورهای اروپایی دست یابد. این اتفاق در حالی رخ داد که برخی از وزرای اتحادیه اروپا از جمله وزیر خارجه فرانسه اعلام کرد علیه خروج نام سازمان مجاهدین از فهرست ترور اعتراض حقوقی خواهد کرد.
یک سال بعد دادگاهی در عراق حکم دستگیری ۳۹ تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق از جمله مریم رجوی و مسعود رجوی را به اتهام «جنایت علیه بشریت» صادر کرد. اتهام رهبران سازمان و اعضای آن، کمک به صدام حسین در سرکوب شیعیان و کردهای عراق بود. سرانجام پس از درگیری‌هایی که سال گذشته منجر به مرگ ۵۲ عضو سازمان مجاهدین در اردوگاه اشرف شد، دولت عراق دستور تخلیه فوری اردوگاه را صادر کرد و خروج نیروهای سازمان مجاهدین خلق از عراق آغاز شد.
مجله مهر- حسن اجرایی: این نامه که ۱۸ شهریور ۶۸ خطاب به وزیر خارجه دولت بوش پدر نوشته شد، در شرایطی انتشار یافت که یک ماه پیش از آن، رییس جمهور امریکا برای مذاکره با ایران برای آزادسازی گروگان‌های امریکایی اعلام آمادگی کرده بود. علاوه بر آن جیمی کارتر رییس جمهور پیشین امریکا در نامه‌ای به هاشمی رفسنجانی رییس مجلس ایران، خواستار آزادی این گروگان‌ها و تجدید روابط ایران و امریکا شد.
رابطه با امریکا؛ از ابتدای انقلاب
با این حال مجاهدین خلق، از ابتدای انقلاب روابطی با دولت امریکا برقرار کرده بودند و بر اساس اسناد منتشر شده، دولت امریکا از این گروه تروریستی برای کسب اطلاع از ایران استفاده می‌کرده است. در سال ۱۳۶۳ ریچارد مورفی معاون وزارت خارجه امریکا، مجاهدین خلق را «یک نیروی صاحب نقش در ایران» دانست و اعلام کرد امریکا با آنها در واشنگتن گفتگوی سیاسی داشته است.
یک سال و چند ماه پیش از نامه ۱۶۸ عضو کنگره برای کمک مالی به مجاهدین خلق در راه براندازی ایران، ۱۳۸ عضو کنگره امریکا در ۳۰ خرداد ۱۳۶۷ نامه‌ای به وزیر خارجه نوشته و درخواست «توجه به رشد جنبش‌های مقاومت داخلی در ایران» و همچنین توصیه اکید به «استفاده از سازمان مجاهدین خلق که مقر آن در عراق است» کرده بودند.
رویای رژه از مهران تا تهران
مجاهدین خلق در ۲۸ خرداد ۱۳۶۷ در عملیاتی که نام آن را «چلچراغ» نامیدند، به شهر مرزی مهران حمله کردند، اما نتوانستند آن را تصرف کنند. چند روز بعد «مروین دایملی» نماینده کنگره امریکا در جمع اعضای مجاهدین در واشنگتن گفت: «نباید دست از تلاش کشید. مطمئن باشید که با کمی صبر و تلاش بیشتر، به زودی از مهران به تهران رژه خواهید رفت.» تلاش‌‌های بعدی خائنان به وطن هم اما نتیجه‌ای حاصل نکرد و هجوم دوباره آنها به خاک ایران، با عملیات مرصاد ناکام گذاشته شد. دایملی سرانجام دو ماه پیش فوت کرد و بیانیه‌ای غمناک از سوی مریم رجوی برای مرگ «حامی دیرین مقاومت» صادر شد.
گرچه نمی‌توان نشانی از حمایت جدی و رسمی دولت امریکا از سازمان مجاهدین خلق یافت، اما روشن است که این سازمان تروریستی همواره از حمایت‌های پنهان برخی قدرتمندان امریکا بهره‌مند بوده‌اند و لابی گسترده‌ای برای حضور رسمی آنها در ایالات متحده و اروپا تلاش می‌کرده‌اند. «علی سنجری» از اعضای مجاهدین خلق در همین زمینه گفته است که فرودگاه واشنگتن قبل از عملیات فروغ جاویدان (مرصاد) به مدت ۳ روز برای انتقال نیرو در اختیار مجاهدین قرار گرفت.
بزرگترین افتخار سازمان: ترور
مجاهدین خلق، چه در سال‌های حضور در ایران و چه پس از خروج از ایران و تمرکز در شهر اشرف در عراق، همواره به تلاش برای ترور شخصیت‌های رسمی، دولتی، علمی و... پرداختند و همچنین کوشش‌های بسیاری برای ناامن کردن جمهوری اسلامی ایران به کار بستند. این سازمان که از اواسط دهه ۱۳۴۰ شمسی با اهداف انقلابی و اسلامی و برای مبارزه با رژیم شاه تاسیس شده بود، سرانجام در ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ به نقطه‌ای رسید که اعلام مبارزه مسلحانه با جمهوری اسلامی ایران کرد.
انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیر ۱۳۶۰، ترور محمد کچویی در ۸ تیر، حسن آیت در ۱۴ مرداد ۶۰، انفجار دفتر نخست‌وزیری در ۸ شهریور ۶۰، ترور آیت‌الله سید عبدالکریم هاشمی‌نژاد در ۷ مهر، آیت‌الله دستغیب و ۱۲ تن از نمازگزاران جمعه شیراز در ۲۰ آذر، ترور آیت‌الله صدوقی و اشرفی اصفهانی در ۱۱ تیر و ۲۳ مهر ۱۳۶۱، ترور اسدالله لاجوردی در اول شهریور ۱۳۷۷ و سرتیپ علی صیاد شیرازی در اردیبهشت ۱۳۷۸، برخی از اقدامات وحشیانه این گروه بوده است. مجاهدین خلق همچنین بسیاری از افراد غیرسرشناس را نیز ترور کرده است تا فهرست جنایات خویش را تکمیل کند.
برخی اقدامات تروریستی سازمان مجاهدین خلق هم البته ناموفق ماند؛ بمب‌گذاری در مسجد ابوذر تهران که تنها منجر به صدمه به دست راست آیت‌الله خامنه‌ای شد، ترور نافرجام آیت‌الله عباس واعظ طبسی در سال ۱۳۶۱، و ترورهای ناموفق آیت‌الله احسانبخش امام جمعه رشت و حجت‌الاسلام سید احمد خمینی فرزند امام رحمةالله‌علیه.
این سازمان بدنام‌ترین گروه در تاریخ سیاسی معاصر ایران است، و آن‌چنان‌که گزارشگر هفته‌نامه اکونومیست نوشته، «بیشتر مردم ایران فارغ از هر شکل و رنگ سیاسی، این سازمان را خائن به ایران می‌دانند.» مجاهدین خلق با استفاده از نیروهای چشم و گوش بسته خود در داخل خاک ایران، چند حمله خمپاره‌ای در اواخر دهه ۷۰ انجام دادند. حمله خمپاره‌ای به ساختمان ریاست جمهوری در بهمن ۱۳۸۷، و حمله خمپاره‌ای در خیابان ولیعصر تهران در سال ۱۳۷۸ که باعث مرگ ۲ نفر و زخمی شدن ۷ نفر شد و همچنین تهاجم خمپاره‌ای به دانشگاه شهید چمران اهواز، یک ساختمان مسکونی در ایلام و حمله به یک مجموعه مسکونی در تهران، بخشی از این اقدامات کور و ناموفق است.
ورود و خروج از فهرست سازمان‌های تروریستی
در سال ۱۹۹۷ که در ایران سید محمد خاتمی و در امریکا بیل کلینتون رییس جمهور بودند، دولت ایالات متحده به درخواست دولت ایران، سازمان مجاهدین خلق را در فهرست سازمان‌های تروریستی جای داد. این اقدام امریکا اعتراض لابی‌های گسترده حمایت از سازمان مجاهدین را برانگیخت و تلاش‌ها از همان زمان برای خارج کردن نام سازمان از این فهرست آغاز شد.
بر اساس قانون ایالات متحده، فهرست سازمان‌های تروریستی هر ۲ سال یک بار باید بازبینی شود و در بازبینی‌های متعدد، نام سازمان ۱۵ سال در فهرست سازمان‌های تروریستی امریکا ماند و سرانجام در اکتبر ۲۰۱۲ درست زمانی که همسر بیل کلینتون وزارت خارجه امریکا را بر عهده داشت، هدیه بزرگ ایالات متحده به سازمان مجاهدین خلق تقدیم شد.
با این حال در بیانیه وزارت خارجه امریکا که برای اعلام رسمی حذف برچسب تروریستی از سازمان مجاهدین خلق صادر شد، تاکید شده بود که «گذشته تروریستی این سازمان را فراموش نمی‌کند و نگرانی‌ها درباره نقض حقوق اعضای سازمان توسط رهبری آن به جای خود باقی خواهد بود.»
اتحادیه اروپا هم که هر دو سال یک بار فهرستی از سازمان‌های تروریستی برای برخورد با آنها و جلوگیری از فعالیت در سطح اروپا تهیه می‌کند، تا سال ۲۰۰۹ با خارج کردن نام سازمان مجاهدین از این فهرست مخالفت کرد. دیوان عالی اروپا در دسامبر ۲۰۰۶ مصوبه سال ۲۰۰۲ اتحادیه اروپا برای وارد کردن سازمان مجاهدین خلق به فهرست ترور را لغو کرده بود، اما این سازمان در سال ۲۰۰۷ هم نتوانست رویای خروج از فهرست را عملی ببیند.
اما سرانجام در سال ۲۰۰۹، سازمان مجاهدین توانست به اموال و دارایی‌های خود در کشورهای اروپایی دست یابد. این اتفاق در حالی رخ داد که برخی از وزرای اتحادیه اروپا از جمله وزیر خارجه فرانسه اعلام کرد علیه خروج نام سازمان مجاهدین از فهرست ترور اعتراض حقوقی خواهد کرد.
یک سال بعد دادگاهی در عراق حکم دستگیری ۳۹ تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق از جمله مریم رجوی و مسعود رجوی را به اتهام «جنایت علیه بشریت» صادر کرد. اتهام رهبران سازمان و اعضای آن، کمک به صدام حسین در سرکوب شیعیان و کردهای عراق بود. سرانجام پس از درگیری‌هایی که سال گذشته منجر به مرگ ۵۲ عضو سازمان مجاهدین در اردوگاه اشرف شد، دولت عراق دستور تخلیه فوری اردوگاه را صادر کرد و خروج نیروهای سازمان مجاهدین خلق از عراق آغاز شد.
