آتش بر قامت درختان کهگیلویه و بویراحمد

کبنا ؛وقوع آتش سوزی های پی درپی در جنگل ها و مراتع کهگیلویه وبویراحمد در فصل گرما این روزها به سوگواره ای برای دوستداران طبیعت و محیط زیست سالم تبدیل شده است.

لاوه بر درد کهنسالی و حشره چوبخوار که مدت هاست بخشی از جنگل های زاگرس را به نابودی کشانده است، این روزها با شروع فصل گرما، وقوع چند آتش سوزی در منطقه باشت و گچساران کهگیلویه و بویراحمد برنگرانی طبیعت دوستان افزوده است.

به گفته مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد بیش از پنج میلیون هکتار از وسعت منطقه زاگرس پوشیده از جنگل است که حدود یک میلیون هکتار آن مربوط به این استان است.

محمدرضا جهان آرا گفت: جذب بیش از ۶۸ تن ریز گرد در هر هکتار جنگل، تولید ۶۰ درصد اکسیژن، جلوگیری از بیابانی شدن عرصه ها و بروز سیلاب، ذخیره سازی آب و محافظت از خاک، جلوگیری از طغیان و گسترش آفات در مزارع و باغات و تعدیل آب و هوا از جمله نتایج زیست محیطی جنگل و مرتع است.

وی متوسط سن جنگل های کهگیلویه و بویراحمد را بیش از ۵۰۰ سال اعلام کرد و اظهار کرد: هزینه های بسیار زیادی لازم است تا یک بلوط به سن ۷۰۰ سال برسد.

جهان آرا جنگل های کهگیلویه و بویراحمد را از نوع بلوط، بنه، زالزالک، کیکم دانست و گفت: این نوع درختان دارای جنس سخت و عمری طولانی هستند.

اما این درختان سخت جنس و درازعمر که روزگاری با ریزگردها و حشره چوبخوار دست و پنجه نرم کرده اند و دیگر رمقی برایشان باقی نمانده، این روزها با ته سیگار رهگذری یا باقی مانده آتش چوپانی و شاید هم بی رحمی فردی سود جو به تلی از خاکستر تبدیل می شوند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد می گوید: وجود بافت کوهستانی و سخت گذربودن مهمترین عامل افزایش خسارت ناشی از آتش سوزی در مراتع و جنگل های این استان است.

جهان آرا افزود: بیش از ۸۰ درصد آتش سوزی های کهگیلویه و بویراحمد در مناطق سخت گذر این استان رخ می دهد که تا رسیدن نیرو های امدادی بخش وسیعی از جنگل از بین رفته است.

وی کمبود نیروی انسانی و امکانات را از دیگر دلایل افزایش خسارت به مراتع و جنگل های کهگیلویه و بویراحمد دانست و گفت: نبود بالگرد در این اداره باعث شده تا نیرو ها برای خاموش کردن آتش کیلومتر ها مسیر کوهستانی را پیاده طی کنند.

جهان آرا بیان کرد: استفاده از شاخ و برگ درختان تنها ابزار خاموش کردن آتش در مناطق کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد است که این روش تاکنون دست کم ۱۰ نفر از نیروهای این اداره را مصدوم کرده است.

بر اساس آمار های رسمی پارسال وقوع ۷۲ فقره آتش سوزی در مراتع و جنگل های کهگیلویه و بویراحمد بیش از۱۷۰ هکتار از مراتع و جنگل های این استان را دچار زیان کرد.

اما انگار این رخدادهای پیاپی و بی پایان دست از سر جنگل های کهگیلویه و بویراحمد برنمی دارد و امسال هم که دیگر خبری از ریزگرد ها نیست و سوسک چوبخوار هم تا حدودی کنترل شده است به طور میانگین هفته ای دوبار قسمت وسیعی از مراتع و جنگل های این استان طعمه حریق می شود.

از اواسط اردیبهشت تا کنون بیش از ۳۰ مورد آتش سوزی در مراتع و جنگل های مناطق حفاظت شده کوه خامی در شهرستان باشت، کوه دیل ، منطقه خنگ بنار و میشان از توابع شهرستان گچساران رخ داد که در نتیجه آن بیش از ۷۰ هکتار از مراتع و عرصه های جنگلی این مناطق در آتش سوخت.

به گفته کارشناس منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد بیشترین علت آتش سوزی در جنگل ها و مراتع این استان باقی مانده آتش های چوپانان، گردشگران و کوهنوردان است که به وسیله باد به مراتع رسوخ کرده و باعث بروز آتش سوزی گسترده می شود.

سعید نظری آتش زدن جنگل از سوی افراد سود جو را دومین علت آتش سوزی در این استان دانست و گفت: این افراد علاوه بر تخریب جنگل ها، سعی می کنند برای گسترش زمین های کشاورزی خود جنگل های اطراف زمین های خود را آتش بزنند.

وی آتش زدن باقی مانده غلات بعد از برداشت محصول برای کشت مجدد زمین از سوی کشاورزان و انداختن ته سیگار رانندگان و عابران را از دیگر عوامل آتش سوزی در مراتع اظهار کرد و افزود: در این مواقع به علت نزدیکی مراتع به شهر و روستا خسارت وارده کمتر بوده است.

با این وجود به نظر می رسد برخورداری از یک فروند بالگرد می تواند تا حد زیادی خسارت های ناشی از وقوع آتش سوزی در منابع جنگلی کهگیلویه و بویراحمد را کاهش دهد،انتظاری که چندان خاسته غیر ممکنی به نظر نمی رسد.

اما همین خواسته کوچک علی رغم قول مسوولان کشوری پیشین و پیگیری مسوولان استانی تا کنون بی نتیجه مانده است.

به هر حال وجود جنگل های سرسبز و خرم یک منبع اقتصادی وحیاتی زیست محیطی غنی عام المنفعه است و صیانت از آن نیز یک وظیفه همگانی است./ایرنا