انتشار «کتاب» مبانی و اصول معماری

کبنا ؛ 
انتشار کتاب: مبانی و اصول معماری منتشر شد.
تالیف و ترجمه:
دکتر جمال‌الدین مهدی‌نژاد: رئیس دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشیار گروه معماری، دانشگاه شهید رجایی تهران
مهندس علی صادقی حبیب آباد: دانشجو دکتری معماری، دانشگاه شهید رجایی تهران
عنوان: مبانی و اصول معماری
ترجمه و تألیف: جمال الدین مهدی‌نژاد، علی صادقی حبیب آباد
چاپ اول: اول / ۱۳۹۶
وضعیت فهرست نویسی: فیپا
انتشارات: مولف
چاپ: ۱۳۹۶
طراح جلد: علی صادقی حبیب آباد
شمارگان: ۱۰۰۰
قیمت: ۱۸۰۰۰۰ ریال
شابک: ۹۷۸-۶۰۰-۰۴-۹۳۱۷-۲
رده بندی دیویی: ۱/۷۲۰
شماره کتاب‌شناسی ملی: ۵۰۱۵۶۰۰
پیشگفتار
به نام خدا
معماری همواره با مسائل مختلفی سر و کار دارد و عوامل مؤثر بر شکل گیری پروژه بی‌شمارند. در این میان کار اصلی معمار یافتن جوهر منحصر به فرد و مسأله اصلی هر پروژه و پاسخگویی به آن با یک ایده قوی است. طبیعی است که در آغاز کار یا در ضمن طراحی به علت تعدد مسائل پیش روی معمار، ایده‌های فراوانی شکل بگیرند. در اینجا نقش معمار اولویت بندی ایده‌ها بر اساس اصلیترین مسائل و پالایش و تلفیق ایده‌های خرد و کلان برای رسیدن به ساختاری منسجم است. در ضمن در مرحله طراحی جزئیات پروژه نیز می‌توان از ایده‌های متناسب با کلیت و اجزاء طرح استفاده کرد. مسأله عمده در فرایند طراحی شناسایی مشخصه‌های اصلی پدیده‌هایی است که معمار آن‌ها را به عنوان منابع خلق ایده‌های معمارانه در نظر گرفته است. ذهن کنجکاو عصاره یا ویژگی مهم آن چیزهایی را که حواس شناخته است، استخراج و سپس آن را با استفاده ار راهبردهای مشخص به فرم تبدیل می‌کند. تبدیل ایده (پنداشت) به فرم (فرایافت) یکی از مهم‌ترین بخش‌های طراحی معماری است همانقدر که در معماری داشتن ایده مهم است، گذر از مرحله ایده به فرم نیزحائزاهمیت است. حساسترین و تعیین کننده‌ترین مسأله در آغاز طراحی تبدیل ایده‌های اصلی و محوری پروژه به ساختاری دارای شکل می‌باشد. ایده‌ها می‌توانند به طور مختلف متبلور شوند. تبلور پیش از آنکه با فرم تعیین شود با راهبردهای طراحی تعیین می‌شود. در نتیجه ممکن است یک ایده یکسان با اتخاذ راهبردهای طراحی متفاوت به دو طرح مختلف بیانجامد. از این رو می‌توان گفت ایده‌ها مصالح طراحی هستند و فرم‌ها تبلور فرایند تولید. طبق اصول معماری تمام عوامل مؤثر بر شکل گیری معماری و اطلاعات مربوط به طراحی می‌بایست در ذهن طراح ارزیابی، طبقه بندی و تجزیه و تحلیل شوند و در ‌‌نهایت در قالب یک طراحی معماری به مقوله‌هایی عینی و قابل تجربه تبدیل گردند. این مهم به معمار واگذار می‌گردد. در واقه پیشرفت فرهنگ معماری هر جامعه وابسته به راه حل‌های خلاقانه و نوین توسط معماران آنجامعه می‌باشد.
کانسپت (فرایافت) همواره در جهت تجسم بخشی به ذهنیت و فکر معمار است و در عوض ساختاری که القا می‌کند سعی دارد الگو‌ها و یا چهارچوبی فیزیکی و نه صرفاً فکری را برای طراح بوجودآورد. در این بین ذهن طراح در کنار رابطه عمودی که با مراحل مختلف از روند طراحی یاد شده دارد به هر کدام از این مراحل تبدیل و تغییر نظارت کرده و در کنار انجام اصلاحات مورد نیاز تا آخرین لحظه خلق کامل اثر معمار را همراهی می‌کند. لازم به ذکر است دیاگرام مورد نظر در چهارچوبی عقلانی ترسیم شده و تنها بازگو کننده یک شکل کلی از روندی است که طراح طی می‌کند چه بسا در شرایطی خاص، جوابگو و یا قابلیت توجیه را نداشته باشد، لذا در تکمیل بحث و خلاء‌های موجود باید به این نقطه اشاره کرد که تمامی مراحل ذکر شده در وحدتی و ادغامی سخت به سر می‌برند که حتی در مواردی قادر به تفکیک و بررسی تأخیر جز به جز آن‌ها نیستیم چه بسا در مواردی از کار معماران شاهد تلفیق و یا حذف گونه‌ای از این عناصر هستم. به عنوان مثال در هر مرحله‌ای می‌توان بروز ایده‌های جدید راحتی در نهایی‌ترین مرحله ساخت نیز مشاهده کرد. در این کتاب سعی شده اصول معماری و منابع مورد استفاده توسط معمار جهت دستیابی به معمار ی مطلوب از جمله پتانسیل‌های محیط، محله، عارضه‌های زمین، وضعیت توده «ساختمانهای موجود»، سوابق تاریخی، ارزش‌های فرهنگی در چهارچوب معماری و سلسله مراتب شکل گیری فضا، آنالیز حجم معماری و ارتباطات معنایی احجام – پیشنهاد آلترناتیوهای مدل‌های معماری با استفاده از نرم افزار مربوط، بسیاری از ناگفته‌های طراحی معماری به زبان آسان بیان گردد- امیدوارم مطالب و محتوای آن برای دانشجویان، اساتید و علاقمندان به معماری مفید واقع شده تا مدتی هر چند ناچیز برای توسعه مرزدانش معماری برداشته شود.
فهرست مطالب
مقدمه. ۱
فصل اول
استقرار معماری.. ۸
محل.. ۹
شناسایی محل... ۹
تجزیه و تحلیل محل و نقشه برداری از آن.. ۱۱
ابزار اول: برداشت شخصی از یک محل... ۱۲
ابزار دوم: بررسی تصویری زمین... ۱۴
ابزار سوم: ترسیم پیشینه تاریخی محل... ۱۶
مساحی محل... ۱۷
جهت یابی.. ۲۱
عوامل جهت یابی در طراحی... ۲۱
وضعیت قرارگیری... ۲۱
آب و هوا ۲۴
بارندگی... ۲۴
دما ۲۶
مصالح.. ۲۷
تعیین مکان.. ۲۷
مکان ها و فضاها ۲۸
خاطره مکان.. ۲۸
شناسایی یک شهر. ۳۱
پیدایش..... ۳۱
شناسایی چشم انداز. ۳۴
چشم انداز و زمینه. ۳۴
فصل دوم
تاریخچه و پیشینه. ۳۸
بررسی سیر تحولات معماری.. ۳۹
۳۱۰۰ قبل از میلاد: ۳۹
۲۶۰۰ قبل از میلاد: ۳۹
۴۰۰ قبل از میلاد: ۴۰
۱۲۶ بعد از میلاد: ۴۲
۱۱۹۴: ۴۲
۱۴۱۷: ۴۲
۱۴۹۲: ۴۳
۱۷۵۵ : ۴۴
۱۷۷۹: ۴۶
۱۸۵۱: ۴۶
۱۸۸۹: ۴۷
۱۹۱۹: ۴۸
۱۹۲۴: ۴۸
۱۹۲۹: ۴۹
۱۹۳۱: ۵۰
۱۹۴۷: ۵۱
۱۹۷۲: ۵۲
۲۰۰۰: ۵۳
دنیای باستان.. ۵۳
مصر باستان.. ۵۵
سازه های نو سنگی... ۵۶
جهان کلاسیک... ۵۸
یونان باستان.. ۵۹
روم. ۶۱
دنیای قرون وسطی.. ۶۲
معماری گوتیک.... ۶۲
رنسانس... ۶۴
فیلیپو برونلسکی ۱۴۴۶- ۱۳۷۷٫٫ ۶۴
انسان گرایی... ۶۵
میکل آنژ. ۶۸
سبک باروک و عصر روشنگری.. ۶۹
ساختمان منطقی... ۶۹
کلود نیکلاس لیدوکس ۱۸۰۶- ۱۷۳۶٫٫ ۷۰
اتین- لوئیس بولی ۱۷۹۹- ۱۷۲۸٫٫ ۷۰
اینیگو جونز، ۱۶۵۲- ۱۵۷۳٫٫ ۷۱
سر کریستوفر رن ۱۷۲۳- ۱۶۳۲٫٫ ۷۲
نیکلاس هاکسمور ۱۷۳۶- ۱۶۶۱٫٫ ۷۲
لانسلوت براون ۱۷۸۳- ۱۷۱۶٫٫ ۷۳
نوگرایی.. ۷۴
آهن و فولاد. ۷۴
جوزف پاکستون ۱۸۶۵- ۱۸۰۳٫٫ ۷۵
شیشه و بتن... ۷۷
لودویگ میس وندروهه ۱۹۶۹- ۱۸۸۶٫٫ ۷۸
پاک انگاری... ۷۹
ویژگی های معماری مدرن.. ۷۹
د استایل (نوشکل‌آفرینی). ۸۱
تئو وان دوسبرگ ۱۹۳۱- ۱۸۸۳٫٫ ۸۲
فصل سوم
ساخت و ساز. ۸۴
مصالح.. ۸۵
مصالح سنگی... ۸۵
بتن... ۸۷
تادائو آندو، ۱۹۴۱٫٫ ۸۸
دیوارهای گابیون و سنگی خشک.... ۸۹
چوب (الوار). ۹۱
آهن - فولاد. ۹۴
شیشه. ۹۶
عناصر بنا ۹۸
ساختار یا چارچوب... ۹۸
پی یا فونداسیون.. ۱۰۰
دیوارها و بازشوها ۱۰۲
بام ها ۱۰۶
پیش سازی – پیش ساخته. ۱۰۸
بازسازی... ۱۱۲
فاستر و شرکا ۱۱۴
ثبات و پایداری.. ۱۱۵
مواد ابتکاری.. ۱۱۶
فصل چهارم
بازنمایی (ارائه) ۱۲۲
نقشه کشی CAD.. 123
CAD طراحی را آسان می کند یا محدود؟. ۱۲۳
فتومونتاژ. ۱۲۴
طراحی.. ۱۲۶
اسکیس – پیش طرح.. ۱۲۷
ویژگی های یک اسکیس..... ۱۲۸
ایده، عنصر کلیدی... ۱۲۹
طرح های مفهومی... ۱۳۰
اسکار نیمایر، ۱۹۰۷٫٫ ۱۳۱
طرح های تحلیلی... ۱۳۲
طرح های مشاهده ای... ۱۳۴
دفاتر طراحی: منبع ایده. ۱۳۶
مقیاس... ۱۳۷
توان ده. ۱۳۸
مقیاس مناسب.... ۱۴۰
نقشه خطی.. ۱۴۴
پلان.. ۱۴۴
نما ۱۴۷
برش نیمرخ.. ۱۴۸
پرسپکتیو. ۱۴۹
مخترعان پرسپکتیو. ۱۴۹
پرسپکتیو ترسیمی... ۱۵۰
پرسپکتیو علمی... ۱۵۰
پرسپکتیو و شهرسازی... ۱۵۰
طراحی پرسپکتیو. ۱۵۱
تصاویر سه بعدی.. ۱۵۴
نقشه ایزومتریک.... ۱۵۴
نقشه های اگزونومتریک.... ۱۵۷
مدل سازی فیزیکی (ماکت) ۱۵۹
مدل سازی CAD... 162
طرح بندی و ارائه. ۱۶۴
اعداد فیبوناچی... ۱۶۵
نسبت طلایی... ۱۶۵
نسبت طلایی در ایران.. ۱۶۶
تصویرسازی داستانی.. ۱۶۷
پورتفولیو (آلبوم کار) ۱۶۹
پورتفولیوهای فیزیکی... ۱۶۹
در تهیه یک پورتفولیو: ۱۶۹
پورتفولیو الکترونیکی... ۱۷۲
نکاتی که برای تهیه پورتفولیوی معماری باید بدانید.. ۱۷۳
فصل پنجم
ایده های معاصر. ۱۸۰
اصول و ایده های جهانی.. ۱۸۱
هندسه. ۱۸۱
فرم. ۱۸۷
لویی کان، ۱۹۷۴- ۱۹۰۱٫٫ ۱۸۸
مسیر. ۱۸۹
نقش گرایی (عملکردگرایی) ۱۸۹
لوئیس سالیوان، ۱۹۲۴- ۱۸۵۶٫٫ ۱۹۰
نوگرایی... ۱۹۰
بنیانگذاران نوگرایی... ۱۹۵
تندیس گرایی.. ۱۹۵
ارگانیک و تندیس گون.. ۱۹۶
فضای داخلی بناهای تندیس گون.. ۱۹۹
مونومانتالیسم. ۲۰۱
هدف دوگانه. ۲۰۲
ساختمان های پارلمان.. ۲۰۵
روحیه یا طرزفکر یک عصر یا دوره (Zeitgeist) 208
مواد. ۲۱۲
سبک.... ۲۱۳
 
فصل ششم
عملیات اجرایی.. ۲۱۵
سیر تکاملی پروژه. ۲۱۶
پروژه. ۲۱۶
عوامل دست اندرکار پروژه و نقش آن ها ۲۱۹
مشتری... ۲۱۹
ارزیاب ها ۲۱۹
مهندسان.. ۲۱۹
معماران چشم انداز. ۲۲۰
پیمانکاران.. ۲۲۱
چکیده(خلاصه پروژه). ۲۲۱
چکیده پروژه(مختصر پروژه). ۲۲۱
مفهوم. ۲۲۵
مفهوم پروژه. ۲۲۵
تجزیه و تحلیل محل (آنالیز سایت) ۲۲۹
تجزیه و تحلیل محل پروژه. ۲۳۰
فرایند طراحی.. ۲۳۱
فرایند طراحی پروژه. ۲۳۲
پیشرفت جزئیات.. ۲۳۴
پیشرفت جزئیات پروژه. ۲۳۵
پایان کار ساختمان.. ۲۳۸
اتمام کار سفارت... ۲۳۸
سخن پایانی.. ۲۴۱
معرفی سایت... ۲۴۲
منابع.. ۲۴۴