زلزله‌، فرصت‌طلبان، یاسوج و افشاگری معاون شهردار یاسوج

کبنا ؛سید ذبیح الله رمضانی*
زلزله از پدیده‌های طبیعی است که از لرزش پوسته جامد زمین با آزاد شدن ناگهانی انرژی ذخیره شده در درون زمین و جابجایی گسل‌ها ایجاد می‌شود و در طول تاریخ نیز با سهل انگاری بشر بارها انسان‌ها را به وحشت انداخته و سبب ایجاد خسارت‌های جانی و مالی غیر قابل جبرانی شده است.
این موضوع که در اذهان عمومی زلزله را یک بلای آسمانی می‌دانند تفکری اشتباه است و در واقع زلزله همانند دیگر پدیده‌های طبیعی از قبیل سرما، گرما، سیل و غیره بوده که با بی تدبیری انسان‌ها و بی توجهی به ضوابط هر کدام می‌توانند برایشان خطرساز باشد.
اگر به عملکرد انسان‌ها توجه شود می‌بینیم که با کمی دقت هر پدیده طبیعی را می‌توان به راحتی کنترل کرده و خسارت‌های حاصل از آن را به نحو مطلوبی کاهش داد.
زلزله بین پدیده‌های طبیعی یکی از مهم‌ترین پدیده‌ها بوده که هر چند وقت یکبار گوشه‌ای از جهان را به لرزه درآورده و سبب ایجاد خسارت‌های جانی و مالی می‌شود.
کسانی که از علم روز به نحو مطلوبی استفاده کنند به راحتی می‌توانند بلای طبیعی را چنان کنترل کنند که کمترین خسارت جانی و مالی را متحمل شوند.
زلزله بلا نیست بلکه این انسان‌ها هستند که با رعایت نکردن ضوابط فنی آن را به بلا تبدیل می‌کنند و اگر در ساخت و سازها کوچک‌ترین ضوابط فنی را رعایت کنیم بی شک تخریب حاصل از زلزله به حداقل می‌رسد.
با رعایت نکردن ضوابط فنی علاوه بر آنکه به اقتصاد خانواده ضربه می‌زنیم به اقتصاد جامعه و کشور نیز آسیب جدی وارد می‌شود.
رعایت ضوابط فنی در ساخت و سازها از جمله ساخت مسکن یک امر مهم بوده که برخی افراد بساز و بفروش یا عده‌ای از مردم یاسوج به آن توجه نکرده و روزانه شاهد ساخت مسکن‌های بدون ضوابط در نقاط مختلف این شهر به ویژه حاشیه آن خواهیم بود.
نکته قابل توجه ساخت و سازهای شبانه است که در حاشیه شهر یاسوج از جمله مناطق شرف آباد، اکبرآباد، نجف آباد و بلکو عده‌ای فرصت طلب و سودجو فقط به فکر جذب سرمایه از راه‌های مختلف بوده و به صورت شبانه اقدام به ساخت بنا کرده و به راحتی نیز آن‌ها را در بنگاه‌های املاک به فروش می‌رسانند.
اینگونه افراد از چنین فرصتی که یاسوج یکی از شهرهای مهاجرپذیر بوده ساختمان غیرفنی خود را که حتی کوچک‌ترین ضوابط در آن رعایت نشده را به فروش رسانده و دوباره اقدام به ساخت و ساز دیگری می‌کنند.
لازم است به خریداران هشدار داده شود که از خرید اینگونه املاک به ویژه املاک فاقد پروانه ساخت خودداری کرده و در زمان خرید ملک ضمن تحقیق از همسایگان و جویا شدن نحوه ساخت آن گزارش مهندس ناظر را مطالبه کرده و مالک را موظف کنند تا فرم استحکام بنا را از مهندس ناظر دریافت و تحویل آن‌ها دهند.
اغلب این املاک فاقد مهندس ناظر بوده و کمتر مهندسی نیز نسبت به تأیید چنین ساختمان‌هایی اقدام می‌کنند.
البته بعضی از مهندسان نیز اخلاق حرفه‌ای را رعایت نکرده و نسبت به تأیید اینگونه ساختمان‌ها اقدام می‌کنند که همین موضوع سبب صدور رأی جریمه در کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری می‌شود.
از این پس شهرداری‌ها قبل از صدور رأی کمیسیون ماده ۱۰۰ نسبت به کنترل ضوابط فنی و شهرسازی پرونده‌ها اقدام و در صورت تخلف مهندسان از قانون آن‌ها را به شورای انتظامی نظام مهندسی معرفی می‌کند.
نکته‌ای که باید مردم به آن توجه کنند آن است که در صورت رعایت ضوابط فنی در یک ساختمان هزینه‌ای حدود پنج تا ۱۰ درصد به هزینه کل ساختمان اضافه خواهد شد که این هزینه در مقابل هزینه ساخت یک ساختمان مبلغ ناچیزی است.
از طرفی اگر مردم از خدمات مهندسان به نحو احسن استفاده کرده و در زمان ساخت و ساز از مهندسان ناظر مشاوره دریافت کنند مطمئناً در بیشتر هزینه‌های اضافی ساختمان نیز صرفه جویی شده و همین امر سبب کاهش هزینه ساخت مسکن خواهد شد و جبرانی برای هزینه‌های مربوط به ضوابط فنی می‌شود.
لازم است کسانی که ساخت و ساز می‌کنند مهندسان ناظر خود را موظف کنند تا تمامی مراحل ساخت ساختمان را کنترل کرده و در صورت کم کاری مهندس ناظر موضوع را به شهرداری و نظام مهندسی اعلام تا اقدام قانونی انجام شود.
شهرداری با جدیت تمامی املاکی را که در آن‌ها ضوابط فنی، شهرسازی و بهداشتی رعایت نشده باشد به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع و نسبت به صدور رأی تخریب اقدام خواهد کرد.
می‌توان با کمترین هزینه خسارت‌های ناشی از زلزله را کاهش داد و به راحتی از کنار زلزله عبور کرد بدون آنکه متحمل خسارت‌های جانی و یا مالی شد.
اگر به زلزله‌های اخیر توجه شود می‌بینیم ساختمان‌هایی که کوچک‌ترین ضوابط فنی در آن‌ها رعایت شده کمتر خسارت داشته‌اند و لااقل سبب بروز خسارت‌های جانی نشده‌اند پس می‌طلبد مردم مهندسان ناظر را به عنوان همیار خود در امر ساخت و ساز محسوب کنند و از خدمات آن‌ها به نحو مطلوب استفاده کرده و از خرید املاکی که ضوابط فنی و شهرسازی در آن‌ها رعایت نشده خودداری و حتماً به گزارش مهندسان ناظر توجه و از خرید املاک فاقد پروانه ساخت بپرهیزند.
زلزله اخیر غرب کشور هشداری برای مردم شهر یاسوج به ویژه افراد بساز و بفروش باشد تا با ساخت و سازهای غیرفنی با جان و مال مردم بازی نکنند و ضوابط فنی را در ساخت مسکن رعایت کنند.
زلزله خبر نمی‌دهد و این انسان‌ها هستند که می‌توانند به راحتی زلزله را کنترل کرده و از آن به عنوان یک بلای طبیعی نام نبرند.
نکته پایانی تذکر به مهندسان ناظر بوده که برخی از آن‌ها نسبت به تأیید ساختمان‌های بدون پروانه اقدام می‌کنند در صورتی که در زمان ساخت هیچگونه بازدیدی از ساختمان تأیید شده نداشته و فقط سبب رواج ساخت و سازهای خلاف در شهر یاسوج حتی کهگیلویه و بویراحمد می‌شوند.
شهرداری یاسوج تمامی مهندسانی که نسبت به تأیید ساختمان‌های بدون پروانه اقدام می‌کنند را طبق روال گذشته به شورای انتظامی نظام مهندسی معرفی تا تصمیم لازم در مورد آن‌ها گرفته شود.
سازمان نظام مهندسی نیز موظف است با دقت کامل علاوه بر کنترل گزارش مهندس ناظر تصمیم لازم را در این زمینه گرفته و این اخطاری است برای مهندسانی که بدون بازدید و کنترل ساختمان نسبت به تأیید آن اقدام می‌کنند.
شهر یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد دارای جمعیتی افزون بر ۱۳۰ هزار نفر است.
زلزله‌ای به بزرگی ۷٫۳ ریشتر شامگاه یکشنبه هفته گذشته ۲۱ آبان در استان کرمانشاه رخ داد که به مناطقی از غرب کشور خسارت وارد کرده و صدها کشته و هزاران زخمی برجای گذاشته است.

*معاون شهرسازی و معماری شهرداری یاسوج