تاریخ انتشار
شنبه ۷ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۰۹:۳۲
کد مطلب : ۲۶۳۲۰۳
رونمایی از فاجعه زیست محیطی / تیغ طمع برتنه رنجور جنگلهای بویراحمد
۰
کبنا ؛
کهگیلویه وبویراحمد با توجه به موقعیت اکولوژیکی وتوپوگرافی خاص دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونهای که افزون بر ۲۰درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰درصد از گونههای گیاهی کشور را در خود جای داده است.
بهره برداریهای بیرویه عوامل انسانی نه تنها یکی از تهدیدهای جدی منابع زیست محیطی است بلکه مهمترین و جدیترین تهدید از نظر پژوهشها و ارزیابیهای انجام شده در این راستا به شمار میرود.
فاجعه زیست محیطی در منطقه مزدک شهرستان بویراحمد در ضلع جنوبی پلیس راه یاسوج - اصفهان یکی از صدها مورد تعرض و مصداق عینی از نفوذ و طمع ورزیهای انسانی در تخریب و نابودی منابع ملی است.
** حکایتی تلخ از فاجعه دلخراش زیست محیطی
هرچه اطراف را مینگری تنها جنازههای بیجان درخت است؛ زمینهای سوخته و همراه با رقص شعلههای وحشی آتش در پیش چشمانت خودنمایی میکند.
برخی درختان از تنه بریده و قلع و قمع شدهاند، برخیها با شعلههای بیرحم آتش به خاک مالیده و خاکستر شده، امامنطقه آرام است و سکوتی بهت آلود فضای اطراف را فرا گرفته است.
خبری از انبوه جنگلهای بلوط و درختان آرمیده و قامت برافراشته بر لب رودخانه خروشان بشار زیبا نیست و آواز خوش پرندگان مست و سنجابهای زاگرس در منطقه دیگر به گوش نمیرسد.
کمی آن سوتر اما بوی طمع به مشام میرسد، شکهایم کم کم به یقین تبدیل شده؛ آری پای زمین خواری در میان است.
ساخت وسازهای جدید در کنار ساختمانهای متروکه و قدیمی در دل جنگلهای بلوط صحنههای دلخراش دیگری از تجاوز و چپاول به حریم منابع ملی در این منطقه است که نشان میدهد اوضاع چقدر بر وفق مراد بوده و شرایط برای ادامه تعرض کاملا فراهم است.
ساختمانها گرچه فعلا خالی از سکنهاند اما سازندگان آنها قطعا پیش بینی آینده را هم کردهاند تا جایی که یکی از این افراد به شوخی یا شاید هم جدی به یکی از گردشگران، خبر از ایجاد سروک ۲ در این منطقه را میدهد.
منطقه سروک چسبیده به ضلع جنوبی شهر یاسوج، یکی از مناطق جنگلی و از بکرترین مناظر طبیعی شهرستان بویراحمد بود که اکنون با تغییرکاربری زمینهای ملی و کشاورزی، سرشار از ویلاها و ساخت و سازهای غیرمجاز شده است.
به گفته مسئولان امر بیشترین موارد زمین خواری و تعرض به منابع ملی در ۲ دهه گذشته در منطقه سروک بویراحمد اتفاق افتاده است.
** اوج خصومت بر بستر رودخانه بشار
اوج سنگدلی، خصومت و سنگینی این فاجعه زیست محیطی در ورودی جاده فرعی منطقه مزدک و مشرف بر رودخانه زیبای بشار یاسوج آنجا که تیغهای مخوف و بیرحم زیاده خواهان و دودهای آتشین کارخانههای غیرمجاز شن و ماسه بیرحمانه بر جان طبیعت بیدفاع منطقه افتاده و کسی هم جلودارشان نیست.
بوی تعفن و لجن زارهای ناشی از پسماندههای کارخانه فضایی نامطبوع و تاریک را بر بستر رودخانه گسترانیده است.
گویا صدای آخرین نفسهای رود بشار به گوش میرسد، شنهای کف رود نمیدرخشند و آب زلالش کدر شده، پرندگان مهاجر در کنارش آشیانه نمیسازند و ماهیان خوش خط و خال دیگر دیده نمیشوند چون زیستگاه آنان زیر چرخ لودرها خراب شده است.
رودخانهای که سالهای نه چندان دور فضای کم نظیری را به ساکنان روستاهای همسایه خود هدیه میکرد، آب زلال و نوازشگرش خستگی از جان میزدایید و بهشت را جلوی چشمان هر رهگذری تداعی میکرد.
رودخانه بشار زیستگاه نادری برای گونههای جانوری بود هم اینک تبدیل به مردابی راکد، مرده و مبهوت تبدیل شده و آه و حسرت را برای دوستداران محیط زیست به ارمغان آورده است.
آری اینجا روزانه صدای غرش لودرهایی شنیده میشود که مخلوطهای کف این رودخانه به کام گشاده کارخانههای شن و ماسه میریزند و در کمتر جای این زیست بوم اکنون اثری از زندگی و جنب و جوش دیده میشود.
اما پیکر کارخانههای شن و ماسه در بستر آن روز به روز بزرگتر میشود.
البته ظاهر قضیه نشان میدهد صاحبان این کارخانه چنان قدرتمند شدهاند که حتی مصوبههای مسئولان برای تعطیلی و یا جابه جایی کارساز نبوده است.
رودخانه بشار در کنار شهر یاسوج بخشی از اکوسیستم جنوب غربی کشور و یکی از سرچشمههای اصلی رودخانه کارون است که سالانه بیش از یک و نیم میلیارد متر مکعب آب را به دشتهای خوزستان و از آنجا به خلیج فارس انتقال میدهد.
رودخانه بشار به طول ۱۲۰ کیلومتر در مرز کهگیلویه و بویراحمد با فارس سرچشمه میگیرد و در مرز این استان با چهارمحال و بختیاری آنجا که کارون میزاید، تمام میشود.
این رود در این مسیر خود همسایه ۳۰۰ روستا و آبادی است و نان و آب بر سر سفره مردمان کوهپایههای دنا میگذارد و ناجی آنها در سالهای بیآبی و خشکسالی بوده است.
** تجربه تلخ جابه جایی کارخانههای شن وماسه
سرگذشت اسف بار و تاریک این روزهای رود بشار که پیکر نحیفش همچنان زخمی تیغ لودرها و بولدوزرهای کارخانههای تولید شن و ماسه است سالهاست طرح جابه جایی این کارخانهها مطرح شده اما انگار عزمی راسخی توسط صاحبان پرنفوذ و قدرتمند این واحدهای تولیدی دیده نمیشود.
به گفته مسئولان عمق این رودخانه اکنون بالای پنج متر پایین رفته و تاسیسات مختلف عبور داده شده از زیر، این رودخانه را با خطر مواجه کرده است.
در حاشیه این رودخانه بیش از دهها واحد تولیدی شن و ماسه وجود دارد که بدون مجوز، سالانه افزون بر هزاران تن شن و ماسه از بستر رودخانه برداشت میکنند و همچنان هم به فعالیت خود ادامه میدهند.
**فعالیت ۵۰ کارخانه شن و ماسه بدون مجوز تخصیص آب
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقهای کهگیلویه و بویراحمد گفت: طرح جابه جایی و ساماندهی کارخانههای شن و ماسه در حاشیه رودخانهها بدون طرح توجیهی خلاف قانون است و ساماندهی آنها نیز در دستور کار جدی شرکت آب منطقهای استان قرار گرفته است.
رسول فرهادی بیان کرد که از مجموع ۶۶ کارخانه شن و ماسه فعال درسطح استان ۵۰ مورد آن بدون مجوز تخصیص آب فعالیت میکنند.
وی تصریح کرد که ۲۲ مورد از این تعداد واحدهای شن و ماسه در شهرستانهای بویراحمد و دنا و مابقی مربوط به شهرستانها و مناطق گرمسیری استان هستند.
** ضرورت شناسایی عوامل بسترساز پدیده زمین خواری
پدیده شوم و در عین حال پیچیده زمین خواری در کهگیلویه وبویراحمد گرچه عمر چندانی ندارد اما در یک دهه اخیر شدت و حدت طمع ورزیهای ناشی از زخمهای کهنه و تازیانههای سخت سودجویان بر پیکرنحیف و رنجور جنگلها و بلوطتستانها سرنوشت تلخی را فراروی منابع حیاتی و ملی در این دیار رقم زده است.
البته بررسیها و ارزیابی زوایای پیدا و پنهان این پدیده و واکاوی پروندههای خرد و کلان چند سال اخیر نیز نفوذ و نقش تعیین کننده برخی کارکنان در سازمانها و نهادهای مختلف بویژه دستگاههای مربوطه در گذشته را تا حدود زیادی آشکار ساخته است.
به گفته مسئولان امر درکهگیلویه وبویراحمد شواهد و اسناد زیادی از گذشته حتی از نفوذ کارکنان و نیروهای دستگاههای مختلف از بروز بسیاری از رانت خواریها و پروندههای زمین خواری و همراهی و همگامی آنان با چپاولگران و غارتگران بیت المال در این استان حکایت دارد.
هرچند مسئولان امر به شکل مصداقی به نمونههایی از نفوذ برخی کارکنان دولت در گذشته در بروز این پدیده و همراهی و همگامی آنان با چپاولگران و غارتگران بیت المال اشارهای نکردند، اما نباید از این چالش اساسی و از عوامل بسترساز بروز این پدیده شوم نیز غافل ماند.
بررسیهایی از زوایای پیدا و پنهان این پدیده و واکاوی پروندههای خرد و کلان چند سال گذشته در استان کهگیلویه وبویراحمد نیز نفوذ و نقش تعیین کننده برخی کارکنان در سازمانها و نهادهای مختلف بویژه دستگاههای مربوطه را تا حدود زیادی آشکار ساخته است.
**پنج هزار هکتار زمینهای ملی در دست سودجویان
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد پیشتر درحالی از وجود بیش از حدود پنج هزار هکتار از زمینهای ملی این استان در دست سودجویان خبر میدهد که نبود نقشه کاداستر را یکی از مهمترین دلایل افزایش بروز پدیده زمین خواری میداند.
پژمان نیک اقبالی افزود: از ۲۸۰ هزار هکتار زمین ملی نیازمند نقشه کاداستر تنها ۴۰ هزار هکتار آن دارای نقشه است.
نقشه کاداستر، یک نوع نقشه برداری ثبتی است که ارزش حقوقی داشته باشد و بتوان بر اساس مرزهای آن سند مالکیت صادر کرد.
به گفته نیک اقبالی، شهرستان بویراحمد با حدود ۲هزار و ۲۳۰ هکتار دارای بیشترین منابع ملی تصرف شده در گذشته به دست متصرفان و سودجویان است.
وی اظهار کرد: شهرستانهای گچساران با ۹۱۶ هکتار و کهگیلویه با ۵۹۱ هکتار در ردههای بعدی زمینهای ملی تصرف شده قرار دارند.
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در همین زمینه تصریح کرد: سال ۹۴ نیز حدود ۹۰ پرونده با بیش از ۱۱۵هکتار زمین خواری در این استان تشکیل شد که ۵۲ هکتار از این میزان نیز از تصرف سودجویان خارج شد.
نیک اقبالی با اشاره به عزم جدی دولت برای مبارزه با زمین خواری، کوه خواری و تخلفات زیست محیطی و منابع طبیعی گفت: تخلفاتی در این زمینهها در استان انجام شده که بررسی و شناسایی نهایی آنها در دستور کار قرار گرفته است.
وی مشارکت مردم و همراهی رسانههای جمعی برای ارائه آموزشهای لازم در زمینه آگاهی بخشی و اطلاع رسانی افکارعمومی برای حفظ و صیانت از زمینهای ملی و منابع طبیعی را از راهکارهای ضروری در کاهش روند تخریب منابع ملی و جنگلها ذکر کرد.
نیک اقبالی افزود: مقابله جدی با پدیده زمین خواری اکنون با تاکید رهبر معظم انقلاب به یک راهبرد و اولویت مهم دولت و به تبع آن در همه استانها تبدیل شده است.
** رفع تصرف ۲۴۶۰هکتار زمین ملی از دست سودجویان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد گفت که ظرف سالهای ۹۴، ۹۵ و سه ماهه نخست سال جاری افزون بر ۲ هزار و ۴۶۰ هکتار از زمینهای منابع ملی در استان از دست سودجویان خارج و رفع تصرف شد.
عزت الله بهشتی فر اظهار داشت که افزون بر ۲ هزار و ۱۴۱ هکتار از این میزان در قالب اجرای تبصره ذیل ماده ۵۵ قانون سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بوده است.
وی تصریح کرد که یکهزار و ۹۴۱ هکتار از این میزان زمینهای رفع تصرف شده در قالب این ماده قانونی در سال ۹۴ و مابقی نیز مربوط به سال ۹۵ و سه ماهه گذشته امسال بوده است.
وی تعداد پروندههای تشکیل شده در مراجع قضایی در این زمینه را ۵۳۶ مورد ذکر کرد و گفت که ظرف ۲ سال گذشته افزون بر ۱۳هزار اصله درخت که به صورت غیرمجاز در زمینهای ملی کاشته شده بودند، با دستور قضایی قطع شدند.
** ۲ هزار هکتار زمین ملی در دست سودجویان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد که همچنین ظرف سالهای ۹۴ و ۹۵ حدود ۶۰۷ پرونده مربوط به زمین خواری در مراجع قضایی تشکیل که در قالب آن افزون بر ۲ هزار هکتار زمینهای ملی توسط سودجویان تصرف شده است.
بهشتی فر افزود که حدود ۱۴۰۰ هکتار از این میزان مربوط به سال ۹۴ و مابقی نیز در سال ۹۵ بوده است.
مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد از کاهش محسوس زمین خواریهای سازمان یافته در سطح استان در ۲ سال گذشته خبر داد و گفت: بسیاری از پروندههای راکد در یک دهه اخیر نیز در دستور کار قضایی و حقوقی استان قرار گرفته است.
بهشتی فر ادامه داد: سالهای ۹۰ تا ۹۴ حدود یکهزار و ۸۱۶ پرونده مربوط به تخریب و تصرف عدوانی زمینهای ملی در مراجع قضایی استان تشکیل شده است.
وی بیان کرد: بیش از یکهزار و ۵۶۱ هکتار از زمینهای ملی و طبیعی استان نیز در قالب این تعداد پرونده مورد تعرض و تصرف غارتگران و سودجویان قرار گرفت.
بهشتی فر تصریح کرد: ۶۳۴مورد از این تعداد منجر به صدور رای و رفع تصرف حدود یکهزار و ۱۰۰ هکتار از زمینهای ملی از دست سودجویان شد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد گفت: بیشترین تعداد پروندههای تشکیل شده مربوط به سالهای ۹۴ و ۹۳ به ترتیب با ۴۳۱ و ۳۹۷ مورد بوده است.
وی تصریح کرد: بسیاری از پروندههای تشکیل شده در ۲ سال اخیر نیز مربوط به تصرفات و دست درازیهای سودجویان در سالیان گذشته بویژه در سالهای ۸۰ تا ۸۲و ۸۸ تا ۹۰ بوده است.
وی اظهار کرد: با بررسیهای انجام شده بیشترین تعرضها نیز مربوط به شهرستانهای بویراحمد و دنا و منطقه طسوج در شهرستان چرام بود.
بهشتی فر با اشاره به فعال شدن کارگروه ویژه حفظ حقوق بیت المال و مبارزه با زمین خواری، گفت: سالهای ۹۳ و ۹۴ حدود ۸۲۸ مورد پرونده زمین خواری در مراجع قضایی استان تشکیل شد.
وی ادامه داد: ظرف این ۲ سال نیز حدود ۶۳۷ هکتار از زمینها و منابع ملی از دست سودجویان رفع تصرف شد.
بهشتی فر برخی دستاوردها و نتایج کارگروه ویژه حفظ حقوق بیت المال و مبارزه با زمین خواری در استان و اهتمام ویژه دولت یازدهم و نیز تعامل دستگاه قضایی در این راستا را یادآور شد و گفت: میزان هماهنگیها و عزم همگانی برای مقابله جدی با این پدیده یکی از اقدامهای مثبت و امیدبخش این کارگروه بوده است.
بهشتی فر گفت: دستور دادستانی مرکز استان مبنی بر اجرای تبصره یک ماده ۵۵ قانون حفاظت از جنگلها و منابع ملی که تاکنون در استان اجرایی نشده بود یکی از مهمترین مصوبات و دستاوردهای این کارگروه بوده است.
بر اساس این تبصره قانونی در صورت بروز هرگونه زمین خواری و تعرض سودجویان اداره کل منابع طبیعی در هر جای این استان میتواند بدون تشکیل پرونده قضایی اقدام به رفع تصرف و مقابله با متعرضان کند.
وی با اشاره به افزایش روز افزون پدیده زمین خواری و تغییرکاربریهای غیراصولی در زمینها و منابع ملی استان، یادآور شد: اجرای طرح و تهیه نقشه کاداستر مهمترین عامل در کاهش بروز این معضل است.
بهشتی فر تاکید کرد: از مجموع حدود یک میلیون و۴۵۰ هزار هکتار سطح منابع ملی در این استان تاکنون کمتر از ۲ درصد آن تهیه طرح کاداستر انجام شده است.
**نبود نقشه کاداستر عامل اصلی افزایش زمین خواری
معاون حفاظت امور اراضی منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد نیز به موضوع پدیده زمین خواری و مشکلات آن در استان اشاره کرد و گفت: نبود طرح آمایش سرزمینی و نقشه کاداستر و مشخص نبودن حریمها از جمله عوامل دخیل در رشد این معضل است.
احسان نعمتی از تثبیت مالکیت بیش از ۹۰ درصد از زمینهای ملی و منابع طبیعی استان خبر داد و گفت: بیش از ۸۸درصد از مساحت ۱۵ هزار و ۵۱۷ کیلومتر مربعی این استان منابع طبیعی و جنگل است.
وی ابراز داشت: اجرای طرح آمایش سرزمین که با هدف ایجاد رابطه منطقی بین توزیع جمعیت و انجام فعالیتها در پهنه سرزمین و با توجه به ویژگیهای فضایی مناطق است تا حد قابل ملاحظهای در روند کاهشی پدیده زمین خواری موثر خواهد بود.
نعمتی تناسب نداشتن میزان جرم و مجازات در پدیده زمین خواری و تصرفات زمینهای ملی را از دیگر معضلات و مولفههای اساسی در روند افزایشی این مهم ذکر کرد.
معاون حفاظت و امور اراضی منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد تصریح کرد: بسیاری از قوانین حاکم در این راستا هنوز مربوط به حدود سال ۸۱ و بیش از ۱۰ سال گذشته است.
وی افزود: این در حالی است که بروز رسانی و متناسب سازی قوانین تاثیر مثبتی در روند مطلوب امور بویژه برخورد قانونی با متخلفان دارد.
وی مشارکت و همراهی مردم و ارائه آموزشهای لازم در زمینه آگاهی بخشی و اطلاع رسانی افکارعمومی برای حفظ و صیانت از زمینهای ملی و منابع طبیعی را از دیگر راهکارهای ضروری در کاهش روند تخریب منابع ملی و جنگلها ذکر کرد.
**رفع تصرف ۲۳هکتار از عرصههای زیست محیطی
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد که حدود ۲۳ هکتار از عرصههای زیست محیطی، پناهگاه حیات وحش و پارک ملی در سطح استان ظرف ۲ سال گذشته از دست سودجویان رفع تصرف شده است.
حدود ۱۳. ۵درصد از مساحت ۱۵ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربعی کهگیلویه وبویراحمد را مناطق حفاظت شده و یا شکار ممنوع تشکیل داده است.
سید اسدالله هاشمی اظهار داشت که این میزان عرصه منابع ملی زیست محیطی قبل از فعالیت دولت یازدهم و به صورت غیرقانونی و حتی با سند رسمی به برخی افراد سودجو واگذار شده بود.
وی تصریح کرد که این میزان عرصه واگذارشده زیست محیطی ظرف ۲ سال گذشته با همکاری مراجع قضایی استان رفع تصرف شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد که ۳۰ هکتار دیگر نیز در مراجع قضایی در دست اقدام برای صدور رای نهایی است.
هاشمی تصریح کرد که ۱۵. ۶ هکتار از عرصههای زیست محیطی تصرف شده نیز در مرحله دادرسی در مراجع قضایی است.
وی یادآور شده که ظرف سه ماه گذشته سال جاری تاکنون ۳۹۰ فقره پرونده مربوط به تخلفات زیست محیطی در مراجع قضایی استان تشکیل شده است.
هاشمی حدود ۱۱۵ فقره از این تعداد را مربوط به شکار غیرمجاز در مناطق حفاظت شده استان دانست و گفت: ۴۸ مورد مربوط به چرای غیرمجاز دام و ۱۴۸ فقره نیز مربوط به تخریب و تصرف غیرمجاز عرصههای زیست محیطی و حیات وحش در سطح استان است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد از افزایش میزان دست درازیها و تعرض سودجویان به منابع زیست محیطی در مناطق حفاظت شده از جمله زیست کره دنا خبر داد.
وی افزود: بهره گیری از ظرفیت و توان سازمانهای مردم نهاد و جوامع محلی بهترین و مناسبترین راهکار و از رویکردهای اصلی سازمان محیط زیست کشور و این استان برای صیانت از منابع طبیعی و زیست محیطی است.
وی میزان مساحت مناطق حفاظت شده کهگیلویه و بویراحمد را حدود ۳۱۲ هزار هکتار معادل ۱۱ درصد مساحت این استان دانست.
هاشمی مناطق حفاظت شده در کهگیلویه و بویراحمد را شامل دنای شرقی و غربی، خاییز، سرخ، دیل، سیوکی، خامی و سولک و مناطق شکار ممنوع استان را نیز شامل خرم ناز، ماغر، سمیرم، لار و حاتم شل ذکر کرد.
وی عنوان کرد: زیست کره دنا با وسعت ۲۵۵ هزار هکتار به عنوان دهمین زیست کره دنیا و نخستین مورد پس از انقلاب در ایران و پارک ملی دنا از مهمترین سرمایهها و ظرفیتهای زیست محیطی در کهگیلویه و بویراحمد است.
**تشکیل ۴۲ پرونده تغییر کاربری غیرمجاز کشاورزی در بویراحمد
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه وبویراحمد نیز از مقابله جدی با بروز پدیده زمین خواری و تغییر کاربریهای غیرمجاز در عرصههای زراعی و باغی استان خبر داد و گفت: سال گذشته چهار مورد حکم قلع و قمع به میزان حدود ۹ هزار مترمربع در سطح شهرستان بویراحمد اجرا شد.
جعفر گوهرگانی از تشکیل حدود ۴۲پرونده تغییر کاربریهای غیرمجاز در شهرستان بویراحمد به میزان ۱۲۵ هزار و ۸۰۰ مترمربع در سال گذشته خبر داد.
وی تصریح کرد: در سالهای ۹۲ تا ۹۴ نیز ۳۲ پرونده منجر به صدور رای و اجرای حکم شده است.
وی میزان تعرض و تغییرکاربریهای غیرمجاز در سال ۹۴ را نیز در سطح شهرستان کهگیلویه، دنا و چرام نیز به ترتیب ۷۳ هزار و ۳۸، ۲۰ هزار و ۷۰۴ و پنج هزار و ۴۰۰ مترمربع اعلام کرد.
گوهرگانی افزود: گزارشی مبنی بر تغییر کاربری غیرمجاز در سطح شهرستانهای باشت، لنده و بهمئی ظرف یک سال گذشته اعلام نشده است.
**کاهش زمین خواریهای سازمان یافته
مدیرکل دفتر فنی استانداری کهگیلویه وبویراحمد به صراحت از وجود پدیده نفوذ کارکنان دولتی در گذشته در بروز پدیده زمین خواری به عنوان یکی از معضلات و چالشهای مهم در این راستا خبر داد.
سید حسین کاظمی افزود: در برخی مناطق شمال شهر یاسوج به طور واضح نفوذهایی از سوی کارکنان دستگاههای اجرایی و مربوطه در جعل سند و همراهی با غارتگران بیت المال دیده شده بود.
وی البته ضعف نظارت از سوی دستگاههای متولی از جمله منابع طبیعی، شهرداری، بنیاد مسکن، جهادکشاورزی، راه و شهرسازی و حتی استانداری را در بروز و افزایش پدیده زمین خواری در سالیان گذشته دخیل دانست.
کاظمی بیان کرد: البته با اهتمام ویژه دولت و مدیریت اجرایی استان و نیز همراهی دستگاه قضایی در تشکیل شورای حفظ حقوق بیت المال ومبارزه با زمین خواری، تا حدود زیادی جلوی برخی زمین خواریهای سازمان یافته گرفته شده است.
وی افزود: البته در ۲ شهرستان بویراحمد و دنا به دلیل شرایط خاص اقلیمی آنها و نیز ارزش بالای زمین تعرض و دست درازی به زمینهای ملی همچنان رو به افزایش است.
کاظمی تصریح کرد: فرهنگ سازی لازم تا حدودی صورت گرفته ولی باید در کنار آن نیز نظارتها و آگاهی بخشی بیشتر مردم نسبت به قوانین و مقررات گسترش یابد.
وی گفت: بدون شک منابع طبیعی به تنهایی توان مقابله با چپاولگران و غارتگران بیت المال بویژه در شهرستانهای بویراحمد و دنا را ندارد و هماهنگی بیشتری باید برای مقابله جدی با این پدیده شوم در استان شکل گیرد.
مساحت زمینهای کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۲۵۰ هزار هکتار و میزان تولیدات محصولات زراعی در این استان نیز سالانه افزون بر ۶۵۰ هزار تن است.
از کل زمینهای کشاورزی استان حدود ۸۹ درصد، اختصاص به کشت محصولات زراعی دارد.
کهگیلویه وبویراحمد با حدود ۱۶هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع و جمعیتی ۷۱۳ هزار نفر دارای یک درصد مساحت و یک درصد جمعیت کشور در جنوب غربی ایران واقع شده است.
این استان با ۲ اقلیم متفاوت و مناظر بکر و طبیعی و موقعیت خاص گردشگری دارای هشت شهرستان، ۱۷شهر و یکهزار و ۶۷۶ روستای دارای سکنه است.
-----------------------
گزارش: حمید جهان
کهگیلویه وبویراحمد با توجه به موقعیت اکولوژیکی وتوپوگرافی خاص دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونهای که افزون بر ۲۰درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰درصد از گونههای گیاهی کشور را در خود جای داده است.
بهره برداریهای بیرویه عوامل انسانی نه تنها یکی از تهدیدهای جدی منابع زیست محیطی است بلکه مهمترین و جدیترین تهدید از نظر پژوهشها و ارزیابیهای انجام شده در این راستا به شمار میرود.
فاجعه زیست محیطی در منطقه مزدک شهرستان بویراحمد در ضلع جنوبی پلیس راه یاسوج - اصفهان یکی از صدها مورد تعرض و مصداق عینی از نفوذ و طمع ورزیهای انسانی در تخریب و نابودی منابع ملی است.
** حکایتی تلخ از فاجعه دلخراش زیست محیطی
هرچه اطراف را مینگری تنها جنازههای بیجان درخت است؛ زمینهای سوخته و همراه با رقص شعلههای وحشی آتش در پیش چشمانت خودنمایی میکند.
برخی درختان از تنه بریده و قلع و قمع شدهاند، برخیها با شعلههای بیرحم آتش به خاک مالیده و خاکستر شده، امامنطقه آرام است و سکوتی بهت آلود فضای اطراف را فرا گرفته است.
خبری از انبوه جنگلهای بلوط و درختان آرمیده و قامت برافراشته بر لب رودخانه خروشان بشار زیبا نیست و آواز خوش پرندگان مست و سنجابهای زاگرس در منطقه دیگر به گوش نمیرسد.
کمی آن سوتر اما بوی طمع به مشام میرسد، شکهایم کم کم به یقین تبدیل شده؛ آری پای زمین خواری در میان است.
ساخت وسازهای جدید در کنار ساختمانهای متروکه و قدیمی در دل جنگلهای بلوط صحنههای دلخراش دیگری از تجاوز و چپاول به حریم منابع ملی در این منطقه است که نشان میدهد اوضاع چقدر بر وفق مراد بوده و شرایط برای ادامه تعرض کاملا فراهم است.
ساختمانها گرچه فعلا خالی از سکنهاند اما سازندگان آنها قطعا پیش بینی آینده را هم کردهاند تا جایی که یکی از این افراد به شوخی یا شاید هم جدی به یکی از گردشگران، خبر از ایجاد سروک ۲ در این منطقه را میدهد.
منطقه سروک چسبیده به ضلع جنوبی شهر یاسوج، یکی از مناطق جنگلی و از بکرترین مناظر طبیعی شهرستان بویراحمد بود که اکنون با تغییرکاربری زمینهای ملی و کشاورزی، سرشار از ویلاها و ساخت و سازهای غیرمجاز شده است.
به گفته مسئولان امر بیشترین موارد زمین خواری و تعرض به منابع ملی در ۲ دهه گذشته در منطقه سروک بویراحمد اتفاق افتاده است.
** اوج خصومت بر بستر رودخانه بشار
اوج سنگدلی، خصومت و سنگینی این فاجعه زیست محیطی در ورودی جاده فرعی منطقه مزدک و مشرف بر رودخانه زیبای بشار یاسوج آنجا که تیغهای مخوف و بیرحم زیاده خواهان و دودهای آتشین کارخانههای غیرمجاز شن و ماسه بیرحمانه بر جان طبیعت بیدفاع منطقه افتاده و کسی هم جلودارشان نیست.
بوی تعفن و لجن زارهای ناشی از پسماندههای کارخانه فضایی نامطبوع و تاریک را بر بستر رودخانه گسترانیده است.
گویا صدای آخرین نفسهای رود بشار به گوش میرسد، شنهای کف رود نمیدرخشند و آب زلالش کدر شده، پرندگان مهاجر در کنارش آشیانه نمیسازند و ماهیان خوش خط و خال دیگر دیده نمیشوند چون زیستگاه آنان زیر چرخ لودرها خراب شده است.
رودخانهای که سالهای نه چندان دور فضای کم نظیری را به ساکنان روستاهای همسایه خود هدیه میکرد، آب زلال و نوازشگرش خستگی از جان میزدایید و بهشت را جلوی چشمان هر رهگذری تداعی میکرد.
رودخانه بشار زیستگاه نادری برای گونههای جانوری بود هم اینک تبدیل به مردابی راکد، مرده و مبهوت تبدیل شده و آه و حسرت را برای دوستداران محیط زیست به ارمغان آورده است.
آری اینجا روزانه صدای غرش لودرهایی شنیده میشود که مخلوطهای کف این رودخانه به کام گشاده کارخانههای شن و ماسه میریزند و در کمتر جای این زیست بوم اکنون اثری از زندگی و جنب و جوش دیده میشود.
اما پیکر کارخانههای شن و ماسه در بستر آن روز به روز بزرگتر میشود.
البته ظاهر قضیه نشان میدهد صاحبان این کارخانه چنان قدرتمند شدهاند که حتی مصوبههای مسئولان برای تعطیلی و یا جابه جایی کارساز نبوده است.
رودخانه بشار در کنار شهر یاسوج بخشی از اکوسیستم جنوب غربی کشور و یکی از سرچشمههای اصلی رودخانه کارون است که سالانه بیش از یک و نیم میلیارد متر مکعب آب را به دشتهای خوزستان و از آنجا به خلیج فارس انتقال میدهد.
رودخانه بشار به طول ۱۲۰ کیلومتر در مرز کهگیلویه و بویراحمد با فارس سرچشمه میگیرد و در مرز این استان با چهارمحال و بختیاری آنجا که کارون میزاید، تمام میشود.
این رود در این مسیر خود همسایه ۳۰۰ روستا و آبادی است و نان و آب بر سر سفره مردمان کوهپایههای دنا میگذارد و ناجی آنها در سالهای بیآبی و خشکسالی بوده است.
** تجربه تلخ جابه جایی کارخانههای شن وماسه
سرگذشت اسف بار و تاریک این روزهای رود بشار که پیکر نحیفش همچنان زخمی تیغ لودرها و بولدوزرهای کارخانههای تولید شن و ماسه است سالهاست طرح جابه جایی این کارخانهها مطرح شده اما انگار عزمی راسخی توسط صاحبان پرنفوذ و قدرتمند این واحدهای تولیدی دیده نمیشود.
به گفته مسئولان عمق این رودخانه اکنون بالای پنج متر پایین رفته و تاسیسات مختلف عبور داده شده از زیر، این رودخانه را با خطر مواجه کرده است.
در حاشیه این رودخانه بیش از دهها واحد تولیدی شن و ماسه وجود دارد که بدون مجوز، سالانه افزون بر هزاران تن شن و ماسه از بستر رودخانه برداشت میکنند و همچنان هم به فعالیت خود ادامه میدهند.
**فعالیت ۵۰ کارخانه شن و ماسه بدون مجوز تخصیص آب
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقهای کهگیلویه و بویراحمد گفت: طرح جابه جایی و ساماندهی کارخانههای شن و ماسه در حاشیه رودخانهها بدون طرح توجیهی خلاف قانون است و ساماندهی آنها نیز در دستور کار جدی شرکت آب منطقهای استان قرار گرفته است.
رسول فرهادی بیان کرد که از مجموع ۶۶ کارخانه شن و ماسه فعال درسطح استان ۵۰ مورد آن بدون مجوز تخصیص آب فعالیت میکنند.
وی تصریح کرد که ۲۲ مورد از این تعداد واحدهای شن و ماسه در شهرستانهای بویراحمد و دنا و مابقی مربوط به شهرستانها و مناطق گرمسیری استان هستند.
** ضرورت شناسایی عوامل بسترساز پدیده زمین خواری
پدیده شوم و در عین حال پیچیده زمین خواری در کهگیلویه وبویراحمد گرچه عمر چندانی ندارد اما در یک دهه اخیر شدت و حدت طمع ورزیهای ناشی از زخمهای کهنه و تازیانههای سخت سودجویان بر پیکرنحیف و رنجور جنگلها و بلوطتستانها سرنوشت تلخی را فراروی منابع حیاتی و ملی در این دیار رقم زده است.
البته بررسیها و ارزیابی زوایای پیدا و پنهان این پدیده و واکاوی پروندههای خرد و کلان چند سال اخیر نیز نفوذ و نقش تعیین کننده برخی کارکنان در سازمانها و نهادهای مختلف بویژه دستگاههای مربوطه در گذشته را تا حدود زیادی آشکار ساخته است.
به گفته مسئولان امر درکهگیلویه وبویراحمد شواهد و اسناد زیادی از گذشته حتی از نفوذ کارکنان و نیروهای دستگاههای مختلف از بروز بسیاری از رانت خواریها و پروندههای زمین خواری و همراهی و همگامی آنان با چپاولگران و غارتگران بیت المال در این استان حکایت دارد.
هرچند مسئولان امر به شکل مصداقی به نمونههایی از نفوذ برخی کارکنان دولت در گذشته در بروز این پدیده و همراهی و همگامی آنان با چپاولگران و غارتگران بیت المال اشارهای نکردند، اما نباید از این چالش اساسی و از عوامل بسترساز بروز این پدیده شوم نیز غافل ماند.
بررسیهایی از زوایای پیدا و پنهان این پدیده و واکاوی پروندههای خرد و کلان چند سال گذشته در استان کهگیلویه وبویراحمد نیز نفوذ و نقش تعیین کننده برخی کارکنان در سازمانها و نهادهای مختلف بویژه دستگاههای مربوطه را تا حدود زیادی آشکار ساخته است.
**پنج هزار هکتار زمینهای ملی در دست سودجویان
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد پیشتر درحالی از وجود بیش از حدود پنج هزار هکتار از زمینهای ملی این استان در دست سودجویان خبر میدهد که نبود نقشه کاداستر را یکی از مهمترین دلایل افزایش بروز پدیده زمین خواری میداند.
پژمان نیک اقبالی افزود: از ۲۸۰ هزار هکتار زمین ملی نیازمند نقشه کاداستر تنها ۴۰ هزار هکتار آن دارای نقشه است.
نقشه کاداستر، یک نوع نقشه برداری ثبتی است که ارزش حقوقی داشته باشد و بتوان بر اساس مرزهای آن سند مالکیت صادر کرد.
به گفته نیک اقبالی، شهرستان بویراحمد با حدود ۲هزار و ۲۳۰ هکتار دارای بیشترین منابع ملی تصرف شده در گذشته به دست متصرفان و سودجویان است.
وی اظهار کرد: شهرستانهای گچساران با ۹۱۶ هکتار و کهگیلویه با ۵۹۱ هکتار در ردههای بعدی زمینهای ملی تصرف شده قرار دارند.
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در همین زمینه تصریح کرد: سال ۹۴ نیز حدود ۹۰ پرونده با بیش از ۱۱۵هکتار زمین خواری در این استان تشکیل شد که ۵۲ هکتار از این میزان نیز از تصرف سودجویان خارج شد.
نیک اقبالی با اشاره به عزم جدی دولت برای مبارزه با زمین خواری، کوه خواری و تخلفات زیست محیطی و منابع طبیعی گفت: تخلفاتی در این زمینهها در استان انجام شده که بررسی و شناسایی نهایی آنها در دستور کار قرار گرفته است.
وی مشارکت مردم و همراهی رسانههای جمعی برای ارائه آموزشهای لازم در زمینه آگاهی بخشی و اطلاع رسانی افکارعمومی برای حفظ و صیانت از زمینهای ملی و منابع طبیعی را از راهکارهای ضروری در کاهش روند تخریب منابع ملی و جنگلها ذکر کرد.
نیک اقبالی افزود: مقابله جدی با پدیده زمین خواری اکنون با تاکید رهبر معظم انقلاب به یک راهبرد و اولویت مهم دولت و به تبع آن در همه استانها تبدیل شده است.
** رفع تصرف ۲۴۶۰هکتار زمین ملی از دست سودجویان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد گفت که ظرف سالهای ۹۴، ۹۵ و سه ماهه نخست سال جاری افزون بر ۲ هزار و ۴۶۰ هکتار از زمینهای منابع ملی در استان از دست سودجویان خارج و رفع تصرف شد.
عزت الله بهشتی فر اظهار داشت که افزون بر ۲ هزار و ۱۴۱ هکتار از این میزان در قالب اجرای تبصره ذیل ماده ۵۵ قانون سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بوده است.
وی تصریح کرد که یکهزار و ۹۴۱ هکتار از این میزان زمینهای رفع تصرف شده در قالب این ماده قانونی در سال ۹۴ و مابقی نیز مربوط به سال ۹۵ و سه ماهه گذشته امسال بوده است.
وی تعداد پروندههای تشکیل شده در مراجع قضایی در این زمینه را ۵۳۶ مورد ذکر کرد و گفت که ظرف ۲ سال گذشته افزون بر ۱۳هزار اصله درخت که به صورت غیرمجاز در زمینهای ملی کاشته شده بودند، با دستور قضایی قطع شدند.
** ۲ هزار هکتار زمین ملی در دست سودجویان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد که همچنین ظرف سالهای ۹۴ و ۹۵ حدود ۶۰۷ پرونده مربوط به زمین خواری در مراجع قضایی تشکیل که در قالب آن افزون بر ۲ هزار هکتار زمینهای ملی توسط سودجویان تصرف شده است.
بهشتی فر افزود که حدود ۱۴۰۰ هکتار از این میزان مربوط به سال ۹۴ و مابقی نیز در سال ۹۵ بوده است.
مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد از کاهش محسوس زمین خواریهای سازمان یافته در سطح استان در ۲ سال گذشته خبر داد و گفت: بسیاری از پروندههای راکد در یک دهه اخیر نیز در دستور کار قضایی و حقوقی استان قرار گرفته است.
بهشتی فر ادامه داد: سالهای ۹۰ تا ۹۴ حدود یکهزار و ۸۱۶ پرونده مربوط به تخریب و تصرف عدوانی زمینهای ملی در مراجع قضایی استان تشکیل شده است.
وی بیان کرد: بیش از یکهزار و ۵۶۱ هکتار از زمینهای ملی و طبیعی استان نیز در قالب این تعداد پرونده مورد تعرض و تصرف غارتگران و سودجویان قرار گرفت.
بهشتی فر تصریح کرد: ۶۳۴مورد از این تعداد منجر به صدور رای و رفع تصرف حدود یکهزار و ۱۰۰ هکتار از زمینهای ملی از دست سودجویان شد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد گفت: بیشترین تعداد پروندههای تشکیل شده مربوط به سالهای ۹۴ و ۹۳ به ترتیب با ۴۳۱ و ۳۹۷ مورد بوده است.
وی تصریح کرد: بسیاری از پروندههای تشکیل شده در ۲ سال اخیر نیز مربوط به تصرفات و دست درازیهای سودجویان در سالیان گذشته بویژه در سالهای ۸۰ تا ۸۲و ۸۸ تا ۹۰ بوده است.
وی اظهار کرد: با بررسیهای انجام شده بیشترین تعرضها نیز مربوط به شهرستانهای بویراحمد و دنا و منطقه طسوج در شهرستان چرام بود.
بهشتی فر با اشاره به فعال شدن کارگروه ویژه حفظ حقوق بیت المال و مبارزه با زمین خواری، گفت: سالهای ۹۳ و ۹۴ حدود ۸۲۸ مورد پرونده زمین خواری در مراجع قضایی استان تشکیل شد.
وی ادامه داد: ظرف این ۲ سال نیز حدود ۶۳۷ هکتار از زمینها و منابع ملی از دست سودجویان رفع تصرف شد.
بهشتی فر برخی دستاوردها و نتایج کارگروه ویژه حفظ حقوق بیت المال و مبارزه با زمین خواری در استان و اهتمام ویژه دولت یازدهم و نیز تعامل دستگاه قضایی در این راستا را یادآور شد و گفت: میزان هماهنگیها و عزم همگانی برای مقابله جدی با این پدیده یکی از اقدامهای مثبت و امیدبخش این کارگروه بوده است.
بهشتی فر گفت: دستور دادستانی مرکز استان مبنی بر اجرای تبصره یک ماده ۵۵ قانون حفاظت از جنگلها و منابع ملی که تاکنون در استان اجرایی نشده بود یکی از مهمترین مصوبات و دستاوردهای این کارگروه بوده است.
بر اساس این تبصره قانونی در صورت بروز هرگونه زمین خواری و تعرض سودجویان اداره کل منابع طبیعی در هر جای این استان میتواند بدون تشکیل پرونده قضایی اقدام به رفع تصرف و مقابله با متعرضان کند.
وی با اشاره به افزایش روز افزون پدیده زمین خواری و تغییرکاربریهای غیراصولی در زمینها و منابع ملی استان، یادآور شد: اجرای طرح و تهیه نقشه کاداستر مهمترین عامل در کاهش بروز این معضل است.
بهشتی فر تاکید کرد: از مجموع حدود یک میلیون و۴۵۰ هزار هکتار سطح منابع ملی در این استان تاکنون کمتر از ۲ درصد آن تهیه طرح کاداستر انجام شده است.
**نبود نقشه کاداستر عامل اصلی افزایش زمین خواری
معاون حفاظت امور اراضی منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه وبویراحمد نیز به موضوع پدیده زمین خواری و مشکلات آن در استان اشاره کرد و گفت: نبود طرح آمایش سرزمینی و نقشه کاداستر و مشخص نبودن حریمها از جمله عوامل دخیل در رشد این معضل است.
احسان نعمتی از تثبیت مالکیت بیش از ۹۰ درصد از زمینهای ملی و منابع طبیعی استان خبر داد و گفت: بیش از ۸۸درصد از مساحت ۱۵ هزار و ۵۱۷ کیلومتر مربعی این استان منابع طبیعی و جنگل است.
وی ابراز داشت: اجرای طرح آمایش سرزمین که با هدف ایجاد رابطه منطقی بین توزیع جمعیت و انجام فعالیتها در پهنه سرزمین و با توجه به ویژگیهای فضایی مناطق است تا حد قابل ملاحظهای در روند کاهشی پدیده زمین خواری موثر خواهد بود.
نعمتی تناسب نداشتن میزان جرم و مجازات در پدیده زمین خواری و تصرفات زمینهای ملی را از دیگر معضلات و مولفههای اساسی در روند افزایشی این مهم ذکر کرد.
معاون حفاظت و امور اراضی منابع طبیعی کهگیلویه وبویراحمد تصریح کرد: بسیاری از قوانین حاکم در این راستا هنوز مربوط به حدود سال ۸۱ و بیش از ۱۰ سال گذشته است.
وی افزود: این در حالی است که بروز رسانی و متناسب سازی قوانین تاثیر مثبتی در روند مطلوب امور بویژه برخورد قانونی با متخلفان دارد.
وی مشارکت و همراهی مردم و ارائه آموزشهای لازم در زمینه آگاهی بخشی و اطلاع رسانی افکارعمومی برای حفظ و صیانت از زمینهای ملی و منابع طبیعی را از دیگر راهکارهای ضروری در کاهش روند تخریب منابع ملی و جنگلها ذکر کرد.
**رفع تصرف ۲۳هکتار از عرصههای زیست محیطی
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد که حدود ۲۳ هکتار از عرصههای زیست محیطی، پناهگاه حیات وحش و پارک ملی در سطح استان ظرف ۲ سال گذشته از دست سودجویان رفع تصرف شده است.
حدود ۱۳. ۵درصد از مساحت ۱۵ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربعی کهگیلویه وبویراحمد را مناطق حفاظت شده و یا شکار ممنوع تشکیل داده است.
سید اسدالله هاشمی اظهار داشت که این میزان عرصه منابع ملی زیست محیطی قبل از فعالیت دولت یازدهم و به صورت غیرقانونی و حتی با سند رسمی به برخی افراد سودجو واگذار شده بود.
وی تصریح کرد که این میزان عرصه واگذارشده زیست محیطی ظرف ۲ سال گذشته با همکاری مراجع قضایی استان رفع تصرف شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد تاکید کرد که ۳۰ هکتار دیگر نیز در مراجع قضایی در دست اقدام برای صدور رای نهایی است.
هاشمی تصریح کرد که ۱۵. ۶ هکتار از عرصههای زیست محیطی تصرف شده نیز در مرحله دادرسی در مراجع قضایی است.
وی یادآور شده که ظرف سه ماه گذشته سال جاری تاکنون ۳۹۰ فقره پرونده مربوط به تخلفات زیست محیطی در مراجع قضایی استان تشکیل شده است.
هاشمی حدود ۱۱۵ فقره از این تعداد را مربوط به شکار غیرمجاز در مناطق حفاظت شده استان دانست و گفت: ۴۸ مورد مربوط به چرای غیرمجاز دام و ۱۴۸ فقره نیز مربوط به تخریب و تصرف غیرمجاز عرصههای زیست محیطی و حیات وحش در سطح استان است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد از افزایش میزان دست درازیها و تعرض سودجویان به منابع زیست محیطی در مناطق حفاظت شده از جمله زیست کره دنا خبر داد.
وی افزود: بهره گیری از ظرفیت و توان سازمانهای مردم نهاد و جوامع محلی بهترین و مناسبترین راهکار و از رویکردهای اصلی سازمان محیط زیست کشور و این استان برای صیانت از منابع طبیعی و زیست محیطی است.
وی میزان مساحت مناطق حفاظت شده کهگیلویه و بویراحمد را حدود ۳۱۲ هزار هکتار معادل ۱۱ درصد مساحت این استان دانست.
هاشمی مناطق حفاظت شده در کهگیلویه و بویراحمد را شامل دنای شرقی و غربی، خاییز، سرخ، دیل، سیوکی، خامی و سولک و مناطق شکار ممنوع استان را نیز شامل خرم ناز، ماغر، سمیرم، لار و حاتم شل ذکر کرد.
وی عنوان کرد: زیست کره دنا با وسعت ۲۵۵ هزار هکتار به عنوان دهمین زیست کره دنیا و نخستین مورد پس از انقلاب در ایران و پارک ملی دنا از مهمترین سرمایهها و ظرفیتهای زیست محیطی در کهگیلویه و بویراحمد است.
**تشکیل ۴۲ پرونده تغییر کاربری غیرمجاز کشاورزی در بویراحمد
رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه وبویراحمد نیز از مقابله جدی با بروز پدیده زمین خواری و تغییر کاربریهای غیرمجاز در عرصههای زراعی و باغی استان خبر داد و گفت: سال گذشته چهار مورد حکم قلع و قمع به میزان حدود ۹ هزار مترمربع در سطح شهرستان بویراحمد اجرا شد.
جعفر گوهرگانی از تشکیل حدود ۴۲پرونده تغییر کاربریهای غیرمجاز در شهرستان بویراحمد به میزان ۱۲۵ هزار و ۸۰۰ مترمربع در سال گذشته خبر داد.
وی تصریح کرد: در سالهای ۹۲ تا ۹۴ نیز ۳۲ پرونده منجر به صدور رای و اجرای حکم شده است.
وی میزان تعرض و تغییرکاربریهای غیرمجاز در سال ۹۴ را نیز در سطح شهرستان کهگیلویه، دنا و چرام نیز به ترتیب ۷۳ هزار و ۳۸، ۲۰ هزار و ۷۰۴ و پنج هزار و ۴۰۰ مترمربع اعلام کرد.
گوهرگانی افزود: گزارشی مبنی بر تغییر کاربری غیرمجاز در سطح شهرستانهای باشت، لنده و بهمئی ظرف یک سال گذشته اعلام نشده است.
**کاهش زمین خواریهای سازمان یافته
مدیرکل دفتر فنی استانداری کهگیلویه وبویراحمد به صراحت از وجود پدیده نفوذ کارکنان دولتی در گذشته در بروز پدیده زمین خواری به عنوان یکی از معضلات و چالشهای مهم در این راستا خبر داد.
سید حسین کاظمی افزود: در برخی مناطق شمال شهر یاسوج به طور واضح نفوذهایی از سوی کارکنان دستگاههای اجرایی و مربوطه در جعل سند و همراهی با غارتگران بیت المال دیده شده بود.
وی البته ضعف نظارت از سوی دستگاههای متولی از جمله منابع طبیعی، شهرداری، بنیاد مسکن، جهادکشاورزی، راه و شهرسازی و حتی استانداری را در بروز و افزایش پدیده زمین خواری در سالیان گذشته دخیل دانست.
کاظمی بیان کرد: البته با اهتمام ویژه دولت و مدیریت اجرایی استان و نیز همراهی دستگاه قضایی در تشکیل شورای حفظ حقوق بیت المال ومبارزه با زمین خواری، تا حدود زیادی جلوی برخی زمین خواریهای سازمان یافته گرفته شده است.
وی افزود: البته در ۲ شهرستان بویراحمد و دنا به دلیل شرایط خاص اقلیمی آنها و نیز ارزش بالای زمین تعرض و دست درازی به زمینهای ملی همچنان رو به افزایش است.
کاظمی تصریح کرد: فرهنگ سازی لازم تا حدودی صورت گرفته ولی باید در کنار آن نیز نظارتها و آگاهی بخشی بیشتر مردم نسبت به قوانین و مقررات گسترش یابد.
وی گفت: بدون شک منابع طبیعی به تنهایی توان مقابله با چپاولگران و غارتگران بیت المال بویژه در شهرستانهای بویراحمد و دنا را ندارد و هماهنگی بیشتری باید برای مقابله جدی با این پدیده شوم در استان شکل گیرد.
مساحت زمینهای کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۲۵۰ هزار هکتار و میزان تولیدات محصولات زراعی در این استان نیز سالانه افزون بر ۶۵۰ هزار تن است.
از کل زمینهای کشاورزی استان حدود ۸۹ درصد، اختصاص به کشت محصولات زراعی دارد.
کهگیلویه وبویراحمد با حدود ۱۶هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع و جمعیتی ۷۱۳ هزار نفر دارای یک درصد مساحت و یک درصد جمعیت کشور در جنوب غربی ایران واقع شده است.
این استان با ۲ اقلیم متفاوت و مناظر بکر و طبیعی و موقعیت خاص گردشگری دارای هشت شهرستان، ۱۷شهر و یکهزار و ۶۷۶ روستای دارای سکنه است.
-----------------------
گزارش: حمید جهان