بحرانی اجتماعی بنام «مدیران انعطاف ناپذیر» در کهگیلویه و بویراحمد

کبنا ؛عباس کمالی*
احتمالا همه خوانندگان این مطلب به گونه‌ای یکسان یا متفاوت با این مساله اجتماعی برخورد داشتند که برای انجام اموری کوچک یا ضروری به یک نهاد یا اداره یا سازمان مراجعه کرده باشند، اما مدیر یا مسئول آن نهاد به جای کمک و مساعدت و خلاقیت در جهت حل مشکل مردم اما صد‌ها بخشنامه و تبصره و...... ایجاد می‌کند تا قانونمداری متظاهرانه خود را ثابت کند. در رابطه با چنین مدیرانی در ابتدا ذکر چند نکته اساسی لازم است که بیان شود: اول اینکه انعطاف ناپذیری و بخشنامه محوری دو ویژگی بارز مدیران ضعیف است. یک مدیر ناکارامد و فاقد خلاقیت، تمام سعی و تلاش خود را بکار می‌گیرد تا نباید یک کلمه‌ای از بخشنامه مافوق سرپیچی کند و بسیار نگران و مواظب موقعیت خود است و نگرانی‌اش به حد تشویش و افراط می‌رسد. اینگونه مدیران هیچگونه خلاقیت فکری و سازمانی از خود ندارند و نه تنها به رضایت اجتماعی اهمیتی نمی‌دهند بلکه وجودشان برای مردم بسیار هزینه بر (مادی و غیرمادی) است. روان‌شناسان آمریکایی در تازه‌ترین پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که رابطه معناداری بین عملکرد مغز و مدیران انعطاف پذیر و نیز مدیرانی که کمتر انعطاف پذیرند وجود دارد. بدین معنی که مدیران انعطاف ناپذیر به دلیل عصبیشان افرادی ناسازگار و ناکارآمد و بازدهی پایینی دارند. در مقابل مدیران انعطاف پذیر مدیرانی خلاق، دارای قدرت تصمیم گیری، نظم بخشی و مدیریت فردی هستند. یک نکته اساسی که در مورد مدیران انعطاف ناپذیر وجود دارد این است که چنین مدیرانی غالبا، وسیله را به جای هدف، اشتباه می‌گیرند. آن‌ها باید بدانند که تمام قوانین و بخشنامه و...... وسیله هستند نه هدف. وسیله‌ای برای رضایت اجتماعی و انجام بهتر و سریع‌تر امور. اما مدیران ناکارآمد و انعطاف ناپذیر انگار که تنها رسالت خود را اجرای دقیق بخشنامه‌ها و پایبندی به بروکراسی می‌دانند و انگار که منسوب شدند تا مجری بخشنامه باشند نه عامل رضایت اجتماعی. واقعیت این است که وجود چنین افرادی عرصه را بر مردم تنگ کردند و از بروکراسی اداره قفسی آهنین ساختند که روح و روان مردم را آزار دهد ... .
و اما اگر بخواهیم تاثیر منفی چنین مدیرانی را از دیدگاه جامعه‌شناسی جرم و انحرافات بررسی کنیم باید اغان کرد که وجود چنین مدیرانی در سیستم اداری، خود بزرگ‌ترین عامل انحراف و جرم زایی است. زیرا آن‌ها با انعطاف ناپذیری و عدم خلاقیت فردی در مدیریت افراد جامعه را به سمت قانون گریزی سوق می‌دهند. این یک واقعیت است که به‌‌ همان اندازه که نبود قانون بحران زاست قوانین بد و پیچیده و همینطور مدیریت انعطاف ناپذیر نیز عامل و باعث جرم و انحراف می‌گردد. رفتار دوگانه چنین مدیرانی، نبض اجتماعی جامعه را مختل کرده است. (امید است که انتشار این مطلب تلنگری باشد برای انتصاب مدیرانی کارامد و خلاق در استان کهگیلویه و بویراحمد. زیرا این واقعیت وجود دارد که استان و مردم ما از انتصاب چنین مدیرانی رنج می‌برد.)

*جامعه‌شناس