تاریخ انتشار
جمعه ۲۶ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۲۲:۵۸
کد مطلب : ۲۵۵۵۸۶
آنچه که بیماران کلیوی روزه‌دار باید بدانند
۰
کبنا ؛
فوق تخصص کلیه و مجاری ادرار با بیان اینکه بیماران مبتلا به سنگ کلیه به چهار گروه تقسیم می شوند، گروه اول را شامل افرادی با سنگ کلیه فعال دانست و گفت: این گروه، حداقل یک سنگ در کلیه آنها وجود دارد که سبب انسداد دستگاه ادراری آنان شده و یا از کلیه خارج و در مسیر میزنای در حرکت است.
دکتر صدرالله محرابی افزود: در این گروه به علت کاهش مصرف مایعات و تحرک بدنی در طول روزه داری احتمال ایجاد عوارض کلیوی و رشد سنگ در کلیه آنها افزایش می یابد. بنابراین توصیه می شود بیمارانی که کلیه آنها بطور دائم سنگ سازی می کند، روزه نگیرند.
وی با بیان اینکه گروه دوم افرادی هستند که در گذشته سابقه سنگ کلیه داشته، درمان شده اند و در حال حاضر سنگی در دستگاه ادراری خود ندارند، تصریح کرد: این گروه اگر رژیم غذایی مناسب را رعایت نکنند و میزان مصرف گوشت قرمز و نمک را در وعده های غذایی خود افزایش داده و مایعات نیز به مقدار کافی ننوشند احتمال سنگ سازی در کلیه آنها فراهم می شود.
دکتر محرابی تاکید نمود؛ این افراد با رعایت الگوی تغذیه ای مناسب اقدام به این فریضه الهی کنند.
وی با اشاره به اینکه افراد گروه سوم در گذشته سابقه سنگ کلیه را داشته و در حال حاضر درمان شده اند، اذعان کرد: چنانچه این افراد به بیماری های زمینه ای مانند اختلال عملکرد کلیه های، عفونت های فعال، دیابت، فشارخون و بیماری های قلبی عروقی مبتلا باشند مجاز به روزه گرفتن نیستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی استان با بیان اینکه گروه چهارم افرادی هستند که تعدادشان نسبت به دیگر گروه ها بیشتر است، ادامه داد: در این گروه از بیماران کلیوی فرد پس از درمان سنگ کلیه، ممکن است تعدادی شن ریزه در گوشه ای از کلیه هایش بدون هیچ علائم و عوارضی وجود داشته و یا اینکه برای اولین بار متوجه این موضوع گردید.
روزه داری برای افرادی با کلیه های سنگ ساز چگونه است؟
وی با اشاره به بیمارانی که دفع خود به خودی سنگ کلیه دارند، خاطرنشان کرد: این افراد هر چند ماه یکبار دفع سنگ داشته و اگر هم اکنون سنگ کلیه فعال ندارند می توانند با رعایت رژیم غذایی و مصرف زیاد مایعات و آب، روزه بگیرند.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری عنوان کرد: افرادی که هر هفته کلیه هایشان سنگ دفع می کنند و به محض کاهش مصرف آب و تحرکات بدنی در آنها و یا تغییر رژیم غذایی، سنگ ها در کلیه آنها شروع به رشد کرده و عوارض و اختلالات کلیوی ایجاد می کنند، مجاز به روزه گرفتن نیستند.
وی با بیان اینکه روزه داری برای بیمارانی که سنگ در میزنای آنها گیر کرده و نیاز به سنگ شکن دارند، توصیه نمی شود، اظهار داشت: بیمارانی که سنگ کلیه بزرگتر از ۶ میلی متر دارند، روزه داری برایشان مشکل ساز است.
دکتر محرابی با عنوان اینکه تاکنون ثابت نشده است که روزه داری فرد سالم را مستعد سنگ سازی می کند، افزود: اگر فرد مستعد سنگ کلیه در طول یک روز گرم تابستانی به میزان لازم آب ننوشد بطور طبیعی احتمال سنگ سازی، افزایش می یابد.
دکتر محرابی به افراد سنگ ساز قادر به روزه گرفتن و افراد سالم برای جلوگیری از سنگ کلیه و اختلالات کلیوی توصیه نمود؛ این افراد بین افطار تا سحر حدود ۶-۸ لیوان آب و مایعات سالم برای رفع تشنگی و در هنگام سحر نیز ۲ لیوان آب بنوشند.
وی در ادامه یادآور شد: بیماران مبتلا به سنگ کلیه اگر در فصل گرم سال که ساعات روزه داری طولانی تر است، اقدام به روزه داری کنند، چنانچه دچار عوارضی مانند کاهش حجم ادرار، دردهای مکرر پهلو و تب و لرز شدند به پزشک معالج مراجعه و به احتمال زیاد باید روزه خود را قطع کنند.
روزه داری برای افرادی با یک کلیه سالم بلامانع است
این فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری با اشاره به بیمارانی که یک کلیه منفرد دارند، گفت: داشتن یک کلیه منفرد ممکن است مادر زادی باشد که معمولا از هر ۱۰۰۰- ۷۰۰ تولد یک نفر یک نفر به این عارضه دچار می شود و ممکن است فرد هیچگاه متوجه این موضوع نشده باشد، بنابراین روزه داری برای این افراد بلامانع است.
وی در ادامه اظهار داشت: اگر فرد بر اثر بیماری یکی از کلیه هایش را از دست داده ولی کلیه دیگرش سالم باشد، می تواند با مراجعه به پزشک معالج، رعایت الگوی تغذیه ای و استفاده زیاد از مایعات و آب بدون اشکال روزه بگیرد.
دکتر محرابی افزود: اگر کلیه فرد دچار اختلال بوده و یا بیماری های زمینه ای داشته باشد توصیه می شود به تناسب شدت بیماری در فصول گرم سال روزه نگیرد یا هر چند روز یکبار اقدام به انجام این فریضه الهی کنند.
بیماران نقرسی برای روزه داری اسید اوریک خود را کنترل کنند
وی با بیان اینکه یکی از علل مهم در ابتلا به بیماری نقرس مصرف بیش از حد پروتئین های حیوانی است، تصریح کرد: اولین مرحله از درمان این بیماران کاهش مصرف و گاهی حذف این نوع پروتئین ها از برنامه غذایی خود است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی استان با اشاره به علائم بیماری نقرس گفت: درد و تورم مفاصل، اختلال عملکرد کلیه ها و ایجاد سنگ های اوریک اسید در کلیه از علائم این بیماری است.
وی افزود: این افراد می توانند با مصرف دارو های کاهش دهنده اوریک اسید در وعده های سحر و افطار و همچنین مصرف زیاد مایعات و آب به شرط اسیداوریک کنترل شده، عملکرد مناسب کلیه ها و همچنین نداشتن سنگ کلیه فعال روزه بگیرند.
وی با بیان اینکه میزان اوریک اسید باید کمتر از ۸-۷ میلی گرم در دسی لیتر باشد، عنوان کرد: اگر در این افراد میزان اوریک اسید بیشتر از ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد، ممکن است به محض کاهش مصرف آب بدن، کلیه ها شروع به سنگ سازی کرده و احتمال ابتلا به سنگ های اوریک اسیدی بالا رفته و به طور مکرر باعث ایجاد سنگ می شود.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری خاطرنشان کرد: اگر بیمار، اوریک اسید خود را با مصرف دارو و رژیم غذایی کنترل کند و در هنگام افطار تا سحر به مقدار کافی آب بنوشد برای روزه داری منعی ندارد.
دفع پروتئین از ادرار عارضه ای از بیماری هاست
دکتر محرابی با بیان اینکه دفع پروتئین از ادرار خود به تنهایی یک بیماری نیست، گفت: دفع پروتئین عارضه ای از بیماری های دیابت، فشار خون، التهابات، عفونتها و اختلالات کلیوی است.
وی با اشاره به اینکه افزایش فشار خون، چربی های خون و دفع پروتئین های بیش از ۳ گرم در ۲۴ ساعت بصورت ادرار غلیظ و گاهی همراه با کف، از نشانه های «سندرون نفروتیک» است یاد آور شد: در دیگر بیماری ها دفع پروتئین ممکن است بدون هیچ علائم و نشانه ای تنها با انجام آزمایش تشخیص داده شود که حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا به این بیماری با مصرف دارو درمان، ۲۵ درصد به سمت نارسایی های کلیوی پیشرفت نموده و باقی مانده با دارو کنترل خواهند شد.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری با بیان اینکه روزه داری برای افرادی که با مصرف دارو و رژیم های غذایی بهبود می یابند، مشکل ساز نیست تصریح کرد: دیگر گروه ها تا زمانی که بیماری آنها بهبود نیافته از لحاظ پزشکی مجاز به روزه داری نیستند.
وی خاطر نشان کرد: اگر افزایش دفع پروتئین در ادرار منجر به ایجاد نارسایی حاد کلیوی شود بدن متورم، فشارخون بالا رفته و تولید ادرار کاهش می یابد.
دکتر محرابی ابراز داشت: اگر زنان باردار، بیماران دیابتی، بیماران مبتلا به پر فشاری خون، افراد دچار التهابات کلیوی و یا بیماری های زمینه ای کلیوی از جمله سنگ کلیه، کیست های مادرزاد و عفونت های کلیوی به موقع درمان نشوند، ممکن است به سمت دفع پروتئین و اختلال عملکرد کلیه پیش بروند.
اصلاح تغذیه یکی از مهمترین عوامل در سلامت انسان
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی استان اصلاح تغذیه را یکی از مهمترین عوامل در سلامت انسان دانست و عنوان کرد: برای اصلاح تغذیه ای بیماران، نیازمند آن هستیم که این افراد مصرف پروتئین های حیوانی، شکر، شیرینی و چربی های اشباع شده را کاهش و مصرف فیبر های غذایی، سبزیجات و میوه ها را افزایش دهند.
وی در ادامه گفت: به بیماران کلیوی سنگ ساز مصرف میوه هایی مانند لیمو، گریپ فروت و پرتغال که سیترات دارند برای پیش گیری از سنگ سازی در کلیه ها توصیه می شود.
دکتر محرابی با بیان اینکه مصرف آب و مایعات تمیز و بهداشتی یکی از مهمترین علل در سلامت بیماران کلیوی است ابراز داشت: مصرف آب باید به تناوب و وفور باشد، به گونه ای که حجم ادرار در روز بیش از ۲ لیتر باشد تا هم به دفع میکروب ها و هم به جلوگیری از تشکیل هسته های اولیه سنگ کمک کند.
اهمیت تناوب دوره ها و افزایش مصرف آب و مایعات در سلامت بیماران کلیوی
وی با اشاره به اینکه تناوب دوره ها و افزایش مصرف آب و مایعات در سلامت بیماران کلیوی بسیار حائز اهمیت افزود: این افراد باید هر دو تا سه ساعت آب و مایعات را مصرف کنند، نه اینکه طی یک دوره چند لیوان آب بنوشد و بعد به مدت هشت ساعت از مصرف مایعات خودداری کند.
این متخصص کلیه و مجاری ادراری با بیان اینکه برخی افراد تمایل به مصرف چای در هنگام سحر دارند، گفت: چای ماده ای مدر و ادرار آور است که توصیه می شود روزه داران از نوشیدن چای زیاد در هنگام سحر پرهیز کرده و یا اینکه چای رقیق بنوشند زیرا مصرف چای زیاد باعث دفع آب بدن، افزایش احساس تشنگی در طول روز شده و در نهایت سبب ایجاد سنگ در کلیه ها می شود.
دکتر محرابی در پایان ایجاد بستر های مناسب برای تحرک و ورزش را یکی از ضروریات مهم برشمرد و ابراز داشت: بیماران کلیوی باید علاوه بر رعایت رژیم غذایی و مصرف زیاد مایعات، روزانه ۴۵ دقیقه تحرک بدنی را در برنامه سلامت خود قرار دهند.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادرار با بیان اینکه بیماران مبتلا به سنگ کلیه به چهار گروه تقسیم می شوند، گروه اول را شامل افرادی با سنگ کلیه فعال دانست و گفت: این گروه، حداقل یک سنگ در کلیه آنها وجود دارد که سبب انسداد دستگاه ادراری آنان شده و یا از کلیه خارج و در مسیر میزنای در حرکت است.دکتر صدرالله محرابی افزود: در این گروه به علت کاهش مصرف مایعات و تحرک بدنی در طول روزه داری احتمال ایجاد عوارض کلیوی و رشد سنگ در کلیه آنها افزایش می یابد. بنابراین توصیه می شود بیمارانی که کلیه آنها بطور دائم سنگ سازی می کند، روزه نگیرند.
وی با بیان اینکه گروه دوم افرادی هستند که در گذشته سابقه سنگ کلیه داشته، درمان شده اند و در حال حاضر سنگی در دستگاه ادراری خود ندارند، تصریح کرد: این گروه اگر رژیم غذایی مناسب را رعایت نکنند و میزان مصرف گوشت قرمز و نمک را در وعده های غذایی خود افزایش داده و مایعات نیز به مقدار کافی ننوشند احتمال سنگ سازی در کلیه آنها فراهم می شود.
دکتر محرابی تاکید نمود؛ این افراد با رعایت الگوی تغذیه ای مناسب اقدام به این فریضه الهی کنند.
وی با اشاره به اینکه افراد گروه سوم در گذشته سابقه سنگ کلیه را داشته و در حال حاضر درمان شده اند، اذعان کرد: چنانچه این افراد به بیماری های زمینه ای مانند اختلال عملکرد کلیه های، عفونت های فعال، دیابت، فشارخون و بیماری های قلبی عروقی مبتلا باشند مجاز به روزه گرفتن نیستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی استان با بیان اینکه گروه چهارم افرادی هستند که تعدادشان نسبت به دیگر گروه ها بیشتر است، ادامه داد: در این گروه از بیماران کلیوی فرد پس از درمان سنگ کلیه، ممکن است تعدادی شن ریزه در گوشه ای از کلیه هایش بدون هیچ علائم و عوارضی وجود داشته و یا اینکه برای اولین بار متوجه این موضوع گردید.
روزه داری برای افرادی با کلیه های سنگ ساز چگونه است؟
وی با اشاره به بیمارانی که دفع خود به خودی سنگ کلیه دارند، خاطرنشان کرد: این افراد هر چند ماه یکبار دفع سنگ داشته و اگر هم اکنون سنگ کلیه فعال ندارند می توانند با رعایت رژیم غذایی و مصرف زیاد مایعات و آب، روزه بگیرند.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری عنوان کرد: افرادی که هر هفته کلیه هایشان سنگ دفع می کنند و به محض کاهش مصرف آب و تحرکات بدنی در آنها و یا تغییر رژیم غذایی، سنگ ها در کلیه آنها شروع به رشد کرده و عوارض و اختلالات کلیوی ایجاد می کنند، مجاز به روزه گرفتن نیستند.
وی با بیان اینکه روزه داری برای بیمارانی که سنگ در میزنای آنها گیر کرده و نیاز به سنگ شکن دارند، توصیه نمی شود، اظهار داشت: بیمارانی که سنگ کلیه بزرگتر از ۶ میلی متر دارند، روزه داری برایشان مشکل ساز است.
دکتر محرابی با عنوان اینکه تاکنون ثابت نشده است که روزه داری فرد سالم را مستعد سنگ سازی می کند، افزود: اگر فرد مستعد سنگ کلیه در طول یک روز گرم تابستانی به میزان لازم آب ننوشد بطور طبیعی احتمال سنگ سازی، افزایش می یابد.
دکتر محرابی به افراد سنگ ساز قادر به روزه گرفتن و افراد سالم برای جلوگیری از سنگ کلیه و اختلالات کلیوی توصیه نمود؛ این افراد بین افطار تا سحر حدود ۶-۸ لیوان آب و مایعات سالم برای رفع تشنگی و در هنگام سحر نیز ۲ لیوان آب بنوشند.
وی در ادامه یادآور شد: بیماران مبتلا به سنگ کلیه اگر در فصل گرم سال که ساعات روزه داری طولانی تر است، اقدام به روزه داری کنند، چنانچه دچار عوارضی مانند کاهش حجم ادرار، دردهای مکرر پهلو و تب و لرز شدند به پزشک معالج مراجعه و به احتمال زیاد باید روزه خود را قطع کنند.
روزه داری برای افرادی با یک کلیه سالم بلامانع است
این فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری با اشاره به بیمارانی که یک کلیه منفرد دارند، گفت: داشتن یک کلیه منفرد ممکن است مادر زادی باشد که معمولا از هر ۱۰۰۰- ۷۰۰ تولد یک نفر یک نفر به این عارضه دچار می شود و ممکن است فرد هیچگاه متوجه این موضوع نشده باشد، بنابراین روزه داری برای این افراد بلامانع است.
وی در ادامه اظهار داشت: اگر فرد بر اثر بیماری یکی از کلیه هایش را از دست داده ولی کلیه دیگرش سالم باشد، می تواند با مراجعه به پزشک معالج، رعایت الگوی تغذیه ای و استفاده زیاد از مایعات و آب بدون اشکال روزه بگیرد.
دکتر محرابی افزود: اگر کلیه فرد دچار اختلال بوده و یا بیماری های زمینه ای داشته باشد توصیه می شود به تناسب شدت بیماری در فصول گرم سال روزه نگیرد یا هر چند روز یکبار اقدام به انجام این فریضه الهی کنند.
بیماران نقرسی برای روزه داری اسید اوریک خود را کنترل کنند
وی با بیان اینکه یکی از علل مهم در ابتلا به بیماری نقرس مصرف بیش از حد پروتئین های حیوانی است، تصریح کرد: اولین مرحله از درمان این بیماران کاهش مصرف و گاهی حذف این نوع پروتئین ها از برنامه غذایی خود است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی استان با اشاره به علائم بیماری نقرس گفت: درد و تورم مفاصل، اختلال عملکرد کلیه ها و ایجاد سنگ های اوریک اسید در کلیه از علائم این بیماری است.
وی افزود: این افراد می توانند با مصرف دارو های کاهش دهنده اوریک اسید در وعده های سحر و افطار و همچنین مصرف زیاد مایعات و آب به شرط اسیداوریک کنترل شده، عملکرد مناسب کلیه ها و همچنین نداشتن سنگ کلیه فعال روزه بگیرند.
وی با بیان اینکه میزان اوریک اسید باید کمتر از ۸-۷ میلی گرم در دسی لیتر باشد، عنوان کرد: اگر در این افراد میزان اوریک اسید بیشتر از ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد، ممکن است به محض کاهش مصرف آب بدن، کلیه ها شروع به سنگ سازی کرده و احتمال ابتلا به سنگ های اوریک اسیدی بالا رفته و به طور مکرر باعث ایجاد سنگ می شود.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری خاطرنشان کرد: اگر بیمار، اوریک اسید خود را با مصرف دارو و رژیم غذایی کنترل کند و در هنگام افطار تا سحر به مقدار کافی آب بنوشد برای روزه داری منعی ندارد.
دفع پروتئین از ادرار عارضه ای از بیماری هاست
دکتر محرابی با بیان اینکه دفع پروتئین از ادرار خود به تنهایی یک بیماری نیست، گفت: دفع پروتئین عارضه ای از بیماری های دیابت، فشار خون، التهابات، عفونتها و اختلالات کلیوی است.
وی با اشاره به اینکه افزایش فشار خون، چربی های خون و دفع پروتئین های بیش از ۳ گرم در ۲۴ ساعت بصورت ادرار غلیظ و گاهی همراه با کف، از نشانه های «سندرون نفروتیک» است یاد آور شد: در دیگر بیماری ها دفع پروتئین ممکن است بدون هیچ علائم و نشانه ای تنها با انجام آزمایش تشخیص داده شود که حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا به این بیماری با مصرف دارو درمان، ۲۵ درصد به سمت نارسایی های کلیوی پیشرفت نموده و باقی مانده با دارو کنترل خواهند شد.
فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری با بیان اینکه روزه داری برای افرادی که با مصرف دارو و رژیم های غذایی بهبود می یابند، مشکل ساز نیست تصریح کرد: دیگر گروه ها تا زمانی که بیماری آنها بهبود نیافته از لحاظ پزشکی مجاز به روزه داری نیستند.
وی خاطر نشان کرد: اگر افزایش دفع پروتئین در ادرار منجر به ایجاد نارسایی حاد کلیوی شود بدن متورم، فشارخون بالا رفته و تولید ادرار کاهش می یابد.
دکتر محرابی ابراز داشت: اگر زنان باردار، بیماران دیابتی، بیماران مبتلا به پر فشاری خون، افراد دچار التهابات کلیوی و یا بیماری های زمینه ای کلیوی از جمله سنگ کلیه، کیست های مادرزاد و عفونت های کلیوی به موقع درمان نشوند، ممکن است به سمت دفع پروتئین و اختلال عملکرد کلیه پیش بروند.
اصلاح تغذیه یکی از مهمترین عوامل در سلامت انسان
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی استان اصلاح تغذیه را یکی از مهمترین عوامل در سلامت انسان دانست و عنوان کرد: برای اصلاح تغذیه ای بیماران، نیازمند آن هستیم که این افراد مصرف پروتئین های حیوانی، شکر، شیرینی و چربی های اشباع شده را کاهش و مصرف فیبر های غذایی، سبزیجات و میوه ها را افزایش دهند.
وی در ادامه گفت: به بیماران کلیوی سنگ ساز مصرف میوه هایی مانند لیمو، گریپ فروت و پرتغال که سیترات دارند برای پیش گیری از سنگ سازی در کلیه ها توصیه می شود.
دکتر محرابی با بیان اینکه مصرف آب و مایعات تمیز و بهداشتی یکی از مهمترین علل در سلامت بیماران کلیوی است ابراز داشت: مصرف آب باید به تناوب و وفور باشد، به گونه ای که حجم ادرار در روز بیش از ۲ لیتر باشد تا هم به دفع میکروب ها و هم به جلوگیری از تشکیل هسته های اولیه سنگ کمک کند.
اهمیت تناوب دوره ها و افزایش مصرف آب و مایعات در سلامت بیماران کلیوی
وی با اشاره به اینکه تناوب دوره ها و افزایش مصرف آب و مایعات در سلامت بیماران کلیوی بسیار حائز اهمیت افزود: این افراد باید هر دو تا سه ساعت آب و مایعات را مصرف کنند، نه اینکه طی یک دوره چند لیوان آب بنوشد و بعد به مدت هشت ساعت از مصرف مایعات خودداری کند.
این متخصص کلیه و مجاری ادراری با بیان اینکه برخی افراد تمایل به مصرف چای در هنگام سحر دارند، گفت: چای ماده ای مدر و ادرار آور است که توصیه می شود روزه داران از نوشیدن چای زیاد در هنگام سحر پرهیز کرده و یا اینکه چای رقیق بنوشند زیرا مصرف چای زیاد باعث دفع آب بدن، افزایش احساس تشنگی در طول روز شده و در نهایت سبب ایجاد سنگ در کلیه ها می شود.
دکتر محرابی در پایان ایجاد بستر های مناسب برای تحرک و ورزش را یکی از ضروریات مهم برشمرد و ابراز داشت: بیماران کلیوی باید علاوه بر رعایت رژیم غذایی و مصرف زیاد مایعات، روزانه ۴۵ دقیقه تحرک بدنی را در برنامه سلامت خود قرار دهند.
