تاریخ انتشار
يکشنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۵۱
کد مطلب : ۲۲۶۰۰۷

احیای "بافت‌های فرسوده" در انتظار همت شهروندان گچسارانی

۰
کبنا ؛آرش کنارکوهی
 
بافت فرسوده دوگنبدان به‌عنوان آسیب پذیرترین بافت مسکونی در استان کهگیلویه و بویراحمد و شاید در نیمه جنوبی کشور صدها بار پذیرای بازدید مدیران کشوری و استانی، معاونین رئیس جمهور و وزیران، استانداران و مدیران کل کشوری و استانی بوده که همگی حکایت از اهمیت و ضرورت توجه به این مهم می‌باشد.
با رشد و گسترش شهرها به‌مرور بافت‌های مرکزی و قدیمی آن‌ها فرسوده می‌شود. بنابراین، نیاز به بازسازی و نوسازی این بافت‌ها ازنظر ایمنی و استحکام بنا، زیباسازی و سیمای مطلوب شهری و همچنین بازگرداندن هویت اجتماعی به این محلات ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. شاید انتظار شهروندان و ساکنان این بافت مبنی بر تسریع در تحول اوضاع‌واحوال این مناطق تا حدود زیادی ناشی از کرارت بازدید و برگزاری جلسات متعدد و پردازش رسانه‌ها در این خصوص باشد.

اما به‌راستی چه اقداماتی طی این مدت در این بافت انجام پذیرفته است؟ با پیگیری های ویژه نماینده مردم گچساران و باشت، کمک به بافت‌های فرسوده گچساران در شهریور ۹۴ تصویب و ابلاغ شد(حدود ۱۴۲ میلیارد تومان) که بلافاصله در مهرماه مقدمات کار فراهم و نسبت به اطلاع‌رسانی و عملیاتی کردن این طرح اقدام شد. بنیاد مسکن از متولیان اصلی این پروژه است و در کنار آن سازمان نظام‌مهندسی و شهرداری دوگنبدان نیز همکاری دارند. تخریب خانه‌ها، اعطای پروانه ساخت رایگان انجام می‌شود و وام بلاعوض و نیز تسهیلات خوب دیگر نیز برای این کار اختصاص‌یافته و با توجه به لحاظ محدودیت زمان در این طرح مقتضی است که مردم نسبت به حضور و شرکت در این طرح اقدام کنند.

تسهیلات مربوطه برای احیای بافت فرسوده دوگنبدان:

تسهیلات بانکی  ۴۰۰ میلیون ریال

۶۰ میلیون ریال تسهیلات بلاعوض

کارمزد تسهیلات بانکی پنج درصد و پرداخت آن در یک دوره ۱۵ ساله

تخریب و حمل نخاله‌های ساختمان و تسطیح زمین به‌طور رایگان

صدور پروانه ساخت رایگان و  معافیت از پرداخت هزینه انشعاب‌های آب، برق و گاز

و...

 
این طرح فرصتی کم‌نظیر در راستای جهش اقتصادی و ارتقاء سطح زندگی ساکنان این مناطق است و بدون شک حداقل دستاورد آن افزایش ضریب امنیت و آسایش خاطر مردم این شهرستان خواهد بود. پیرمرد و پیرزن ساکنان بافت فرسوده بی‌آنکه بدانند بافت فرسوده یعنی چه، فقط شنیده‌اند ساکن بافت فرسوده هستند و زلزله آن‌ها را تهدید می‌کند. بسیاری از ساکنان این بافت به‌ویژه پیرمرد و پیرزن‌ها تنها به دلیل عادت کردن به این محله‌های فرسوده تاکنون حاضر به احیای بافت فرسوده نشده‌اند.
بافت فرسوده شهری دوگنبدان در مناطقی قرار دارد که طی سال‌های گذشته تأسیسات روبنایی، زیربنایی، بناها، خیابان‌ها و راه‌های دسترسی در آن‌ها دچار فرسودگی و ناکارآمدی شده و ساکنان آن‌ها نیز دچار مشکلات متعدد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی هستند. بنا به اظهار برخی کارشناسان وجود بافت‌های فرسوده در محله‌های فقیرنشین و محروم استان کهگیلویه و بویراحمد تهدیدی جدی برای ساکنان این مناطق است. زمین‌لرزه دو و هشت‌دهم ریشتری در ۱۴ آذر ۹۳ موجب ترک برداشتن برخی واحدهای مسکونی بافت فرسوده شهر دوگنبدان شد که این هشداری جدی به مسئولان بود تا با شتاب بخشی این طرح به زندگی در سایه مرگ اهالی منطقه پایان دهند. این زلزله که در نیمه‌های شب رخ داد، هفت هزار سکنه بافت فرسوده شهر دوگنبدان را وحشت‌زده و راهی خیابان‌های اصلی شهر کرد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان جان دوسوم از ساکنین بافت فرسوده شهر دوگنبدان به دلیل غیر مقاوم بودن این واحدها درخطر جدی است. کارشناسان با توجه به‌قرار داشتن شهر دوگنبدان بر روی گسل زلزله و بارش باران‌های سیل‌آسا نسبت به بروز فاجعه انسانی در این منطقه بارها هشدار داده‌اند. طی سال‌های گذشته وجود کمبودها در بافت‌های فرسوده سبب به وجود آمدن مشکلاتی مانند، تهدید زلزله، ترافیک داخل بافت، مهاجرت اهالی بومی و با اصالت محل به بیرون بافت شده است. رشد مهاجرت روستاییان به بافت‌های فرسوده به دلیل ارزان بودن قیمت مسکن، مشکل فقر، پدید آمدن بعضی آسیب‌های اجتماعی مانند، دزدی، خریدوفروش مواد مخدر و مشکلات فرهنگی و... از دیگر تهدیدات این فضاهاست. شهرستان نفت‌خیز گچساران باوجود داشتن منابع خدادادی ازجمله منابع عظیم نفت و گاز، آب، منابع غنی و خاک دارای شاخصه محرومیت است.
و اما محله‌های بافت فرسوده دوگنبدان دارای بعضی نکات مثبت نیز هستند که می‌توان از آن به‌عنوان یک فرصت برای اصلاح طراحی و شیوه ساخت‌وساز بافت از آن استفاده کرد. صمیمیت و روابط همسایگی بالا بین ساکنان، ارزان بودن اجاره‌بها و قیمت مسکن، دسترسی آسان به سایر نقاط شهر، تمایل زیاد ساکنان به نوسازی و بهسازی مسکن، بالا بودن میزان تمایل به زندگی در محله مهم‌ترین نقاط قوت این بافت‌ها است که هرکدام، فرصت مناسبی برای سیاست‌گذاران بخش بهسازی مسکن شهر است.
یکی از ساکنان محله لبنان شهر دوگنبدان گفت: وجود معابر باریک با شیب تند در این محله قدیمی تردد خودرو در کوچه‌های این محدوده را غیرممکن ساخته است. این شهروند افزود: فاصله نزدیک‌ترین محل تردد خودرو تا واحدهای مسکونی حداقل یک کیلومتر است و این مسئله برای رفت‌وآمد سالخوردگان یا زمان جابه‌جایی بیماران به‌ویژه اسباب‌کشی وسایل، سکونت در این مناطق را با دشواری‌های زیادی مواجه کرده است.
ساکنان بافت فرسوده شهر دوگنبدان بابیان اینکه خودروهای جمع‌آوری زباله به‌ دلیل تنگی معابر قادر به تردد در این بافت نیستند گفتند: به همین دلیل گاری‌های دستی زباله‌ها را جمع‌آوری می‌کنند که بوی نامطبوع زباله‌ها هنگام تردد در کوچه‌های این منطقه آزاردهنده و تهدیدکننده سلامت مردم است.
م افشاری افزود: در صورت بروز زلزله و یا آتش‌سوزی در این مناطق، امکان وقوع فاجعه انسانی به دلیل غیر ایمن بودن واحدهای مسکونی و نبود امکان ورود امدادگران به منطقه دور از انتظار نیست.
به گفته شهردار دوگنبدان حدود ۲۰ هزار نفر در قالب پنج هزار خانوار در محله‌های فرسوده خیابان کیامرثی، رادک، سادات و لبنان زندگی می‌کنند. زینل زاده دراین‌باره می‌گوید: مساحت و سرانه کاربری اراضی بافت فرسوده در محدوده موردمطالعه طرح، مسکونی ۷۰ هزار و ۸۳۲ مترمربع، تجاری و خرده‌فروشی ۴۹ هزار و ۱۹ مترمربع، تجاری و خدمات مالی و بانکی شش هزار و ۷۲۳ مترمربع، تجاری و خدمات خانگی و خودرو پنج هزار و ۶۷۸ مترمربع، مهدکودک و کودکستان ۳۳۵ مترمربع، دبستان ۲۲ هزار و ۷۱۹ مترمربع، راهنمایی ۱۱ هزار و ۳۵۱ مترمربع، دبیرستان و پیش‌دبستانی ۵۰۷ مترمربع و سایر مراکز آموزشی هشت هزار و ۲۴۱، ورزشی ۷۱۸ مترمربع، پارک و فضای سبز ۵۲ هزار و ۳۷۲ مترمربع، اداری ۱۵ هزار و ۲۳۵ مترمربع، اداری غیردولتی نظامی چهار هزار و نظامی چهار هزار و ۳۳۴ مترمربع، انتظامی هفت هزار و ۶۱۰، مذهبی و فرهنگی شش هزار و ۷۱۷ مترمربع، درمانی و بهداشتی پنج هزار و ۴۸۷ مترمربع، درمانی و بهداشتی پنج هزار و ۴۸۷ مترمربع، جهانگردی و پذیرایی ۵۰۴ مترمربع، صنعتی و تعمیرگاه دو هزار و ۹۳۵ مترمربع، تأسیسات و تجهیزات چهار هزار و ۴۳۷ مترمربع و معابر ۴۹۹ هزار و ۹۲۳ مترمربع است.

مکان
جمعیت
وسعت

محله رادک
پنج هزار و ۷۸۹ نفر
۶۴ هکتار از بافت فرسوده

محله سادات
شش هزار و ۳۶۰ نفر
۴۲ هکتار از بافت فرسوده

محله لبنان
چهار هزار و ۷۱۵ نفر
۵۰ هکتار از بافت فرسوده

خیابان کیامرثی
چهار هزار و ۹۹ نفر
۱۸ هکتار از بافت فرسوده

 
نماینده گچساران و باشت در مجلس شورای اسلامی در جلسه توانمندی سازی سکونت‌های غیررسمی شهر دوگنبدان که با حضور شهردار و جمعی از مسئولان اداری شهرستان گچساران برگزار شد ضمن تأکید بر این نکته که طرح احیای بافت فرسوده برای شهرستان موضوع مهمی محسوب می‌شود اظهار داشت: طبق برنامه پیش‌بینی‌شده تا پایان سال باید هزار واحد مسکونی که در طرح احیای بافت فرسوده شهر دوگنبدان قرارگرفته‌اند عملیاتی و تعیین تکلیف شوند.
رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس شورای اسلامی خطاب به مسئولان حاضر در جلسه گفت: هرچه زودتر گره‌های موجودی که باعث کندی این طرح هستند مرتفع گردند و با ارائه طرح‌های جدید انگیزه بیشتری را برای ساکنان این مناطق جهت نوسازی منازل خود ترتیب دهید.
وی در ادامه گفت: در کلان‌شهرها به بافت‌های فرسوده جهت بازسازی و نوسازی مبلغ پنجاه میلیون تومان وام پیش‌بینی‌شده است که در شهرستان گچساران مبلغ سی‌وشش میلیون تومان وام که شش میلیون تومان آن نیز بلاعوض می‌باشد همراه با مزایای دیگر ازجمله کمک در تخریب و نقشه‌کشی و…نشان می‌دهد ساکنان بافت‌های فرسوده ما در این زمینه از وضعیت بهتری برخوردار هستند.
وی یکی از مزایای نوسازی بافت‌های فرسوده را ارزشمند‌تر شدن آن مناطق دانست و گفت: ما علاوه بر نوسازی منازل ساکنان بافت فرسوده باید به محیط اطراف آنان ازجمله در فضای سبز و پارک، نورپردازی معابر و خدمات اجتماعی نیز توجه داشته باشیم و پیشنهاد بنده این است بعضی از سازمان‌ها و ادارات در این مناطق ایجاد شوند و ازجمله کارهایی که می‌توان در تسریع اجرای این طرح صورت داد انجام کارهای فرهنگی است و به‌عنوان‌مثال پیشنهاد بنده در این رابطه این است که یک مسابقه با موضوع بافت فرسوده برای کودکان ساکن بافت فرسوده شهر دوگنبدان برگزار کرد تا درک بهتری از سودمند بودن این طرح نمایان شود.
 
با این اوصاف آنچه مشخص است تاکنون دولت و شهرداری برنامه‌های گسترده‌ای برای احیای بافت فرسوده انجام داده‌اند که متأسفانه هنوز نتیجه کار آن‌چنان‌که باید رضایت‌بخش نبوده است. شاید دلیل اصلی عدم موفقیت این است که نقش‌آفرینان به‌درستی تشخیص داده نشده‌اند و این سبب حرکت در مسیری اشتباه شد. نقش‌آفرینان اصلی علاوه بر شهرداری، بخش خصوصی و دولت درواقع مردم هستند و دولت و شهرداری و بخش خصوصی باید تلاش کنند تا اتفاقات حول خواست و نیاز مردم  البته آگاه‌سازی بیشتر انجام گیرد. به‌طورقطع ترکیب مناسبی از نقش دولت به‌عنوان تسهیل گر، حمایت‌کننده و ناظر و سیاست‌گذار و مدیریت شهری به‌عنوان مدیریت اجرایی برنامه‌ها و بخش خصوصی به‌عنوان محور اجرا می‌تواند ترکیب خوبی را ایجاد کند و این رویکرد کارایی و عملکرد بهتری برای این موضوع خواهد داشت.
 
نام شما

آدرس ايميل شما

اصلاح‌طلبان در سه راهی انتخاب

اصلاح‌طلبان در سه راهی انتخاب

حزب ندای ایرانیان هم یک طیف نواصلاح‌طلب محسوب می‌شود خواهان حضور در رقابت‌های انتخاباتی ...
جنجال فحاشي به عربستانی‌ها

جنجال فحاشي به عربستانی‌ها

ناراحتیم؛ از بازی ناجوانمردانه‌ای که پشت پرده صورت گرفته، عصبانی هم می‌شویم، ولی آیا ...
دیپ‌ فیک «ایران من» همایون شجریان و هنرنمایی جمعی از قهرمانان ایران زمین

دیپ‌ فیک «ایران من» همایون شجریان و هنرنمایی جمعی از قهرمانان ایران زمین

جعل عمیق تصاویر و فیلم‌های موجود را بر روی تصاویر یا فیلم‌های منبع قرار می‌دهد و از یک ...
1