کبنا ؛صدای آخرین نفس‌های رود بشار یاسوج در استان کهگیلویه و بویر احمد به گوش می رسد، شن‌های کف رود نمی‌درخشند و آب زلالش کدر شده، پرندگان مهاجر در کنارش آشیانه نمی‌سازند و ماهیان خوش خط و خال دیگر دیده نمی شوند چون زیستگاه آنان زیر چرخ لودرها خراب شده است.
سالهای دوری نمی گذرد که وقتی رودخانه ای زلال از کنار شهر یاسوج می گذشت چشم انداز زیبایی از آب و جنگل خلق می کرد.
این رودخانه فضای کم نظیری را به ساکنان روستاهای همسایه خود هدیه می کرد و زیستگاه نادری برای گونه های جانوری بود.
می گویند سالهای نه چندان دور این رودخانه دارای چنان اکوسیستم قوی بود که برای ورود یا گذشتن از رودخانه هر لحظه احتمال حمله جانوران مقیم در حاشیه آن وجود داشت.
آن زمان شمار بالای پرندگان، حضور خزندگانی چون مارها بر تنه و ساقه‌های درختان کهنسال برای گرفتن حمام آفتاب، آشیانه انواع پرندگان، وجود گونه‌های ماهی کوچک و بزرگ جثه نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کرد.
از ۲ دهه پیش رودخانه خروشانی که مادر کارون می نامند زیر ضربات سهمگین کارخانه هایی که برای آبادان کردن آمده بودند کمر خم کرده و اینک نفس هایش به شماره افتاده است.
اکنون در کمتر جای این زیست بوم اثری از زندگی و جنب و جوش دیده می شود اما پیکر کارخانه های شن و ماسه در بستر آن روز به روز بزرگتر می شود.
روزانه صدای غرش لودرهایی شنیده می شود که مخلوط کف این رودخانه را به کام کارخانه های شن و ماسه میریزند تا از یک سو حیات رودخانه را از بین ببرند و از سوی دیگر جیب صاحبان خود را از اسکناس پر کنند.
ظاهر قضیه نشان می دهد صاحبان این کارخانه چنان قدرتمند شده اند که حتی مصوبه های مسئولان برای تعطیلی و یا جابه جایی را پشیزی ارزش نمی دهند.
آری اینک صدای آخرین نفس‌های رود بشار یاسوج به گوش می رسد، شن‌های کف رود نمی‌درخشند و آب زلالش کدر شده، پرندگان مهاجر در کنارش آشیانه نمی‌سازند و ماهیان خوش خط و خال دیگر دیده نمی شوند چون زیستگاه آنان زیر چرخ لودرها خراب‌شده است.
رودخانه بشار در کنار شهر یاسوج بخشی از اکوسیستم جنوب غربی کشور و یکی از سرچشمه های اصلی رودخانه کارون است که سالانه بیش از یک و نیم میلیارد متر مکعب آب را به دشت های خوزستان و از آنجا به خلیج فارس انتقال می دهد.
رودخانه بشار به طول ۱۲۰ کیلومتر در مرز کهگیلویه و بویراحمد با فارس سرچشمه می گیرد و در مرز این استان با چهارمحال و بختیاری آنجا که کارون می‌زاید، تمام می‌شود.
این رود در این مسیر خود همسایه ۳۰۰ روستا و آبادی است و نان و آب بر سر سفره مردمان کوهپایه‌های دنا می‌گذارد و ناجی آنها در سالهای بی‌آبی و خشک‌سالی بوده است.
نخستین مصوبه ای که از جمع آوری و تعطیلی واحد های تولید شن و ماسه در کنار رودخانه بشار خبر می داد در سال ۹۱ به تصویب رسید و قرار شد این کارخانه ها به منطقه دلی بجک در منطقه سپیدار کهگیلویه و بویر احمد منتقل شود.
درگیر و دار تغییر دولت برخی کارخانه سنگ شکن به صورت غیر قانونی دوباره فعالیت خود را در حاشیه رود بشار آغاز کردند.
با آغاز به کار دولت تدبیر و امید استاندار جدید استان فعالیت این کارخانه‌ها را غیرقانونی و برگشت مجدد کارخانه‌های شن و ماسه به سواحل رود بشار را غیر ممکن دانست.
با این وجود صاحبان برخی کارخانه های سنگ شکن با توسل به هر روشی همچنان به فعالیت غیرقانونی خود و برداشت مخلوط از بستر رودخانه بشار ادامه می دهند.
کشاورزان، باغ داران و مزرعه داران پرورش ماهی حاشیه رودخانه بشار در چند سال اخیر بدلیل برداشت مخلوط از کف رودخانه توسط کارخانه های شن و ماسه و تولید پساب های مضر ضررهای بسیاری متحمل شده اند.
خدا خواست محمدی دو سال است که یک مزرعه پرورش ماهی در کنار رودخانه بشار خریده، می گوید: مالک قبلی این مزرعه بدلیل ورود پساب کارخانه های شن و ماسه بالا دست مزرعه در یک روز بیش از ۴۰۰ هزار قطعه ماهی خود را از دست داد.
وی امتیاز بهره برداری یکهزار و۵۰۰ لیتر آب در دقیقه از رودخانه بشار را خریده است اما به خاطر مشکلات زیست محیطی از ۲ حلقه چاه استفاده می کند.
یکی دیگر از مزرعه داران پرورش ماهی در اطراف رودخانه بشار در یاسوج گفت که به دلیل آلودگی زیست محیطی ناشی از فعالیت کارخانه های سنگ شکن سالانه افزون بر ۱۵ میلیارد ریال زیان می بیند.
آزمایش های صورت گرفته از چهار ایستگاه نمونه برداری در مورد آلودگی رودخانه بشار نشان می دهد کیفیت آب این رودخانه آلوده است.
سازمان های ذیربط از جمله محیط زیست، امور آب، منابع طبیعی، صنعت و معدن، استانداری، سازمان جهاد و کشاورزی، شرکت شهرکهای صنعتی، راه و شهرسازی کهگیلویه و بویر احمد در دی ماه ۱۳۹۲ در نشستی برای جابه جایی چند کارخانه باقی مانده حاشیه رودخانه بشار یاسوج به توافق رسیدند.
براساس مصوبه این نشست به واحدهای تولیدی شن و ماسه تا ۲سال فرصت داده شد تا فعالیت خود را در این منطقه تعطیل و به شهرک تولیدی شن و ماسه در دلی بجک این استان منتقل شوند.
زمان این مصوبه رو به پایان است اما کارخانه های تولید شن و ماسه همچنان بستر رودخانه بشار را غارت و اکوسیستم منطقه را تخریب می کنند.
رئیس سازمان صنعت و معدن کهگیلویه و بویر احمد می گوید که هیچ کدام از کارخانه های تولیدی شن و ماسه حاشیه رودخانه بشار یاسوج بدون مجوز فعالیت نمی کنند و پروانه بهره برداری دریافت کرده اند.
داریوش دیودیده تاکید می کند که جمع آوری این کارخانه ها ربطی به اداره صنعت، معدن و تجارت ندارد و وظیفه این سازمان تنها صدور مجوز فعالیت است.
به گفته وی، اگر کارگاه یا کارخانه ای ۶ ماه فعالیت نداشته باشد در آن صورت مجوز فعالیتش لغو می شود.
دیودیده در پایان تصریح کرد که استانداری کهگیلویه و بویر احمد نقش اصلی را در مجوز برداشت این کارخانه ها دارد و دستگاه قضا و محیط زیست استان هم می توانند در جمع آوری این کارخانه ها اقدام کنند.
مدیر کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد درباره تعطیلی کارخانه های تولید شن و ماسه حاشیه رود بشار می گوید محیط زیست تنها پاسخگوی تعطیلی واحد های صنعتی ناشی از آلودگی است و در موضوع جابه جایی کارخانه ها وارد نمی شود.
به گفته اسدالله هاشمی تعطیلی کامل این کارخانه ها برعهده سازمان صنعت و معدن استان است.
۵۲ واحد کارخانه تولید شن و ماسه در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد فعالیت می کند که اکنون حدود پنج کارخانه در بستر رودخانه بشار بصورت غیرمجاز فعال است.
مدیر کل دفتر فنی استانداری کهگیلویه و بویر احمد تنها مسئولی در این استان است که با صراحت می گوید از سالهای گذشته تاکنون چند واحد تولید شن و ماسه بستر رودخانه بشار را اشغال کرده و با لودر و بولدوزر شب و روز به تخریب این رودخانه ادامه می دهند.
سید حسین کاظمی می گوید: موضوع انتقال واحدهای تولید شن و ماسه از حاشیه رودخانه بشار از سال ۱۳۸۰ مطرح بوده و تاکنون اقدامات کمی در این خصوص صورت گرفته است .
وی زیانهای ناشی از برداشت شن از بستر رودخانه بشار را تغییر اکوسیستم، پایین رفتن کف رودخانه و تخریب تاسیسات، پلها خطوط انتقال آب و گاز ذکر کرد.
گفته می شود پایه های پل سوم بشار یاسوج بدلیل برداشت مخلوط کف رودخانه توسط واحدهای تولیدی شن و ماسه در پایین دست آن آسیب دیده است.
کاظمی با اطمینان می گوید که سازمان های ذیربط از جمله صنعت و معدن، آب، محیط زیست و منابع طبیعی به وظایف قانونی خود در این زمینه عمل نمی کنند.
وی می افزاید که استانداری کهگیلویه و بویراحمد مانعی برای اجرای وظایف قانونی این سازمانها ایجاد نمی کند بلکه آنها را همراهی می کنند.
مدیر کل دفتر فنی استانداری از کم کاری مدیران در این زمینه بشدت انتقاد کرد و گفت: متولی اصلی این کار سازمان های صنعت، معدن و تجارت، آب منطقه ای و رفع آلایندگی کارخانه های موجود بر عهده محیط زیست است .
هم مردم و هم مسئولان استان اذعان دارند که وجود چند کارخانه تولیدی شن و ماسه در بستر رودخانه بشار حیات آن را بطور جدی به خطر انداخته است و ضرورت دارد مسئولان ذیربط برای نجات رودخانه چاره اندیشی کنند.
زندگی مردم شهر یاسوج و هزاران نفر جمعیت ساکن در حاشیه رودخانه بشار وابسته به این رودخانه زیباست و می طلبد دست در دست هم نهیم به مهر، رود بشار را نجات دهیم./ایرنا
سالهای دوری نمی گذرد که وقتی رودخانه ای زلال از کنار شهر یاسوج می گذشت چشم انداز زیبایی از آب و جنگل خلق می کرد.
این رودخانه فضای کم نظیری را به ساکنان روستاهای همسایه خود هدیه می کرد و زیستگاه نادری برای گونه های جانوری بود.
می گویند سالهای نه چندان دور این رودخانه دارای چنان اکوسیستم قوی بود که برای ورود یا گذشتن از رودخانه هر لحظه احتمال حمله جانوران مقیم در حاشیه آن وجود داشت.
آن زمان شمار بالای پرندگان، حضور خزندگانی چون مارها بر تنه و ساقه‌های درختان کهنسال برای گرفتن حمام آفتاب، آشیانه انواع پرندگان، وجود گونه‌های ماهی کوچک و بزرگ جثه نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کرد.
از ۲ دهه پیش رودخانه خروشانی که مادر کارون می نامند زیر ضربات سهمگین کارخانه هایی که برای آبادان کردن آمده بودند کمر خم کرده و اینک نفس هایش به شماره افتاده است.
اکنون در کمتر جای این زیست بوم اثری از زندگی و جنب و جوش دیده می شود اما پیکر کارخانه های شن و ماسه در بستر آن روز به روز بزرگتر می شود.
روزانه صدای غرش لودرهایی شنیده می شود که مخلوط کف این رودخانه را به کام کارخانه های شن و ماسه میریزند تا از یک سو حیات رودخانه را از بین ببرند و از سوی دیگر جیب صاحبان خود را از اسکناس پر کنند.
ظاهر قضیه نشان می دهد صاحبان این کارخانه چنان قدرتمند شده اند که حتی مصوبه های مسئولان برای تعطیلی و یا جابه جایی را پشیزی ارزش نمی دهند.
آری اینک صدای آخرین نفس‌های رود بشار یاسوج به گوش می رسد، شن‌های کف رود نمی‌درخشند و آب زلالش کدر شده، پرندگان مهاجر در کنارش آشیانه نمی‌سازند و ماهیان خوش خط و خال دیگر دیده نمی شوند چون زیستگاه آنان زیر چرخ لودرها خراب‌شده است.
رودخانه بشار در کنار شهر یاسوج بخشی از اکوسیستم جنوب غربی کشور و یکی از سرچشمه های اصلی رودخانه کارون است که سالانه بیش از یک و نیم میلیارد متر مکعب آب را به دشت های خوزستان و از آنجا به خلیج فارس انتقال می دهد.
رودخانه بشار به طول ۱۲۰ کیلومتر در مرز کهگیلویه و بویراحمد با فارس سرچشمه می گیرد و در مرز این استان با چهارمحال و بختیاری آنجا که کارون می‌زاید، تمام می‌شود.
این رود در این مسیر خود همسایه ۳۰۰ روستا و آبادی است و نان و آب بر سر سفره مردمان کوهپایه‌های دنا می‌گذارد و ناجی آنها در سالهای بی‌آبی و خشک‌سالی بوده است.
نخستین مصوبه ای که از جمع آوری و تعطیلی واحد های تولید شن و ماسه در کنار رودخانه بشار خبر می داد در سال ۹۱ به تصویب رسید و قرار شد این کارخانه ها به منطقه دلی بجک در منطقه سپیدار کهگیلویه و بویر احمد منتقل شود.
درگیر و دار تغییر دولت برخی کارخانه سنگ شکن به صورت غیر قانونی دوباره فعالیت خود را در حاشیه رود بشار آغاز کردند.
با آغاز به کار دولت تدبیر و امید استاندار جدید استان فعالیت این کارخانه‌ها را غیرقانونی و برگشت مجدد کارخانه‌های شن و ماسه به سواحل رود بشار را غیر ممکن دانست.
با این وجود صاحبان برخی کارخانه های سنگ شکن با توسل به هر روشی همچنان به فعالیت غیرقانونی خود و برداشت مخلوط از بستر رودخانه بشار ادامه می دهند.
کشاورزان، باغ داران و مزرعه داران پرورش ماهی حاشیه رودخانه بشار در چند سال اخیر بدلیل برداشت مخلوط از کف رودخانه توسط کارخانه های شن و ماسه و تولید پساب های مضر ضررهای بسیاری متحمل شده اند.
خدا خواست محمدی دو سال است که یک مزرعه پرورش ماهی در کنار رودخانه بشار خریده، می گوید: مالک قبلی این مزرعه بدلیل ورود پساب کارخانه های شن و ماسه بالا دست مزرعه در یک روز بیش از ۴۰۰ هزار قطعه ماهی خود را از دست داد.
وی امتیاز بهره برداری یکهزار و۵۰۰ لیتر آب در دقیقه از رودخانه بشار را خریده است اما به خاطر مشکلات زیست محیطی از ۲ حلقه چاه استفاده می کند.
یکی دیگر از مزرعه داران پرورش ماهی در اطراف رودخانه بشار در یاسوج گفت که به دلیل آلودگی زیست محیطی ناشی از فعالیت کارخانه های سنگ شکن سالانه افزون بر ۱۵ میلیارد ریال زیان می بیند.
آزمایش های صورت گرفته از چهار ایستگاه نمونه برداری در مورد آلودگی رودخانه بشار نشان می دهد کیفیت آب این رودخانه آلوده است.
سازمان های ذیربط از جمله محیط زیست، امور آب، منابع طبیعی، صنعت و معدن، استانداری، سازمان جهاد و کشاورزی، شرکت شهرکهای صنعتی، راه و شهرسازی کهگیلویه و بویر احمد در دی ماه ۱۳۹۲ در نشستی برای جابه جایی چند کارخانه باقی مانده حاشیه رودخانه بشار یاسوج به توافق رسیدند.
براساس مصوبه این نشست به واحدهای تولیدی شن و ماسه تا ۲سال فرصت داده شد تا فعالیت خود را در این منطقه تعطیل و به شهرک تولیدی شن و ماسه در دلی بجک این استان منتقل شوند.
زمان این مصوبه رو به پایان است اما کارخانه های تولید شن و ماسه همچنان بستر رودخانه بشار را غارت و اکوسیستم منطقه را تخریب می کنند.
رئیس سازمان صنعت و معدن کهگیلویه و بویر احمد می گوید که هیچ کدام از کارخانه های تولیدی شن و ماسه حاشیه رودخانه بشار یاسوج بدون مجوز فعالیت نمی کنند و پروانه بهره برداری دریافت کرده اند.
داریوش دیودیده تاکید می کند که جمع آوری این کارخانه ها ربطی به اداره صنعت، معدن و تجارت ندارد و وظیفه این سازمان تنها صدور مجوز فعالیت است.
به گفته وی، اگر کارگاه یا کارخانه ای ۶ ماه فعالیت نداشته باشد در آن صورت مجوز فعالیتش لغو می شود.
دیودیده در پایان تصریح کرد که استانداری کهگیلویه و بویر احمد نقش اصلی را در مجوز برداشت این کارخانه ها دارد و دستگاه قضا و محیط زیست استان هم می توانند در جمع آوری این کارخانه ها اقدام کنند.
مدیر کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد درباره تعطیلی کارخانه های تولید شن و ماسه حاشیه رود بشار می گوید محیط زیست تنها پاسخگوی تعطیلی واحد های صنعتی ناشی از آلودگی است و در موضوع جابه جایی کارخانه ها وارد نمی شود.
به گفته اسدالله هاشمی تعطیلی کامل این کارخانه ها برعهده سازمان صنعت و معدن استان است.
۵۲ واحد کارخانه تولید شن و ماسه در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد فعالیت می کند که اکنون حدود پنج کارخانه در بستر رودخانه بشار بصورت غیرمجاز فعال است.
مدیر کل دفتر فنی استانداری کهگیلویه و بویر احمد تنها مسئولی در این استان است که با صراحت می گوید از سالهای گذشته تاکنون چند واحد تولید شن و ماسه بستر رودخانه بشار را اشغال کرده و با لودر و بولدوزر شب و روز به تخریب این رودخانه ادامه می دهند.
سید حسین کاظمی می گوید: موضوع انتقال واحدهای تولید شن و ماسه از حاشیه رودخانه بشار از سال ۱۳۸۰ مطرح بوده و تاکنون اقدامات کمی در این خصوص صورت گرفته است .
وی زیانهای ناشی از برداشت شن از بستر رودخانه بشار را تغییر اکوسیستم، پایین رفتن کف رودخانه و تخریب تاسیسات، پلها خطوط انتقال آب و گاز ذکر کرد.
گفته می شود پایه های پل سوم بشار یاسوج بدلیل برداشت مخلوط کف رودخانه توسط واحدهای تولیدی شن و ماسه در پایین دست آن آسیب دیده است.
کاظمی با اطمینان می گوید که سازمان های ذیربط از جمله صنعت و معدن، آب، محیط زیست و منابع طبیعی به وظایف قانونی خود در این زمینه عمل نمی کنند.
وی می افزاید که استانداری کهگیلویه و بویراحمد مانعی برای اجرای وظایف قانونی این سازمانها ایجاد نمی کند بلکه آنها را همراهی می کنند.
مدیر کل دفتر فنی استانداری از کم کاری مدیران در این زمینه بشدت انتقاد کرد و گفت: متولی اصلی این کار سازمان های صنعت، معدن و تجارت، آب منطقه ای و رفع آلایندگی کارخانه های موجود بر عهده محیط زیست است .
هم مردم و هم مسئولان استان اذعان دارند که وجود چند کارخانه تولیدی شن و ماسه در بستر رودخانه بشار حیات آن را بطور جدی به خطر انداخته است و ضرورت دارد مسئولان ذیربط برای نجات رودخانه چاره اندیشی کنند.
زندگی مردم شهر یاسوج و هزاران نفر جمعیت ساکن در حاشیه رودخانه بشار وابسته به این رودخانه زیباست و می طلبد دست در دست هم نهیم به مهر، رود بشار را نجات دهیم./ایرنا
