تاریخ انتشار
چهارشنبه ۵ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۱۹
کد مطلب : ۲۰۷۴۲۷
صد سئوال بی پاسخ در رابطه با بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد
۰
کبنا ؛کهگیلویه وبویراحمد بر اساس اعلام مرکز آمار ایران با ۱۶. ۴ درصد بعد از استانهای کرمانشاه و چهارمحال وبختیاری سومین استان به لحاظ نرخ بیکاری در بهار سال۹۵ است که کاهش و یا کنترل محسوس این روند نجومی و باز کردن این گره کور در وهله نخست دستانی با کفایت و درایت میخواهد.
روند نجومی و افزایش نرخ بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد در سالیان متمادی با رشد قارچ گونه و قابل مشهودی مواجه بوده و زنگ خطر را آن هم به شکل جدی و محسوس برای مسئولان و متولیان امر به صدا درآورده است.
آنگونه که آمارها نشان میدهد کهگیلویه و بویراحمد در یک دهه اخیر همواره بین استانهای یکم تا پنجم به لحاظ نرخ بیکاری دست و پا میزند و اوج این فرایند ناخوشایند نیز در سال گذشته، با میانگین نرخ ۱۷. ۸ درصد بود.
نرخ بیکاری کهگیلویه و بویر احمد در این سالها بین ۱۴ تا بالای ۱۷ درصد در نوسان بوده است.
این استان حتی ظرف سه سال گذشته با وجود گشایشها، تدابیر و نظم بخشی که در اوضاع بیسامان گذشته اقتصادی روی داد نتوانست خود را با این شرایط تطبیق دهد و در این مدت برای تصاحب صدرنشینی و گرفتن جایگاه نخست «بیکاری» مصاف نفس گیری را با استان کرمانشاه داشته است.
بیکاری اما فصل مشترک، درد عمیق و دغدغه جدی مسئولان و خانوادهها در جای جای این استان و در عین حال خواسته اساسی و نقطه اشتراک در مطالبات مردم این دیار است.
در سفر اخیر هیات دولت و کاروان تدبیر وامید در ۲۴ مرداد سال جاری به کهگیلویه وبویراحمد نیز یکی از جدیترین و اساسیترین مطالبات به حق و مشترک مردم، مسئولان و حتی گروههای فعال سیاسی و به ویژه جوانان این خطه نیز اشتغال و کاهش نرخ بیکاری بود.
برخی جوانان و تحصیل کردگان این دیار در مقابل رئیس جمهوریشان پلاکاردهایی را با مضمون «بیکاری مشکل اصلی استان است» را البته با نهایت ادب در دیدگان دولتمردان یازدهم به نمایش گذاشتند و برخی کارگران نیز بیکار شدن در کارخانهها را یادآوری کردند.
وضعیت بیکاری در برخی مناطق این استان به حدی بحرانی است که نماینده چهار شهرستان کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده در مجلس شورای اسلامی با توجه به آمار خیره کننده جوانان تحصیل کرده در حوزه انتخابیهاش از این معضل جدی با عنوان (سونامی) یاد میکند.
به گفته عدل هاشمیپور مهمترین درخواست مردم این استان به ویژه جوانان از مسئولان رفع بیکاری و ایجاد اشتغال است به گونهای که بیش از ۹۰ درصد در خواستها و مراجعات مردمی به نمایندگان افراد جویای کار و عمده فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند.
و البته صدها مشکل، معضل و ناهنجاریهای اجتماعی دامن گیر دیگر که حاصل و ناشی از این پدیده ناموزون و چالش آفرین است.
چه خانوادههایی که از این رهگذر نامیمون از هم پاشیده نشدهاند، جوانانی را در عین خوش نامی به بدنامترین، مهلکترین و غم انگیزترین مرگها رهسپار کرده، بسیاری را به دام و کام تلخ اعتیاد کشانده، چه فسادها و ناملایماتی که ناشی از این معضل عینی اجتماع در جامعه رخ ننموده و یا چه عقدههای چرکینی که در اثر آرزوهای برجای مانده از جوانان بیکار این دیار سر به ناکجا آباد در نیاورده تا که در عین ناباوری آنان را حتی مجبور به ارتکاب جنایات کنند.
البته سئوال اساسی که همواره به ذهن متبادر میشود این است که چگونه استانی با وجود ظرفیتهای غنی و بالقوه در حوزههای مختلف و با داشتن حدود تنها یک درصد جمعیت و مساحت جغرافیایی کشور به چنین وضعیتی بغرنج و در تنگنای وضعیت اشتغالزایی قرار گرفته است.
آیا تاکنون نسخههای ملی، تحلیلها، کنکشها و واکنشهای یکسان و ناهمسان برای درمان این معضل خانمانسوز و هولناک کارساز بوده است.
آیا کاهش و رفع چالش موجود بیکاری در شرایط کنونی تنها اهتمام دولتها و برنامه ریزیهای نظام حاکمیتی را میطلبد.
آیا توصیهها، قوانین و دستورالعملهایی که از سطوح بالا به پایین تحمیل شده تاکنون درترمیم و بهبود وضعیت موجود بیکاری در این استان کارساز بوده است.
و صدها سئوال بیپاسخ دیگر که همه بیانگر آنست که حل بحران کنونی بیکاری نیازمند یک تغییر الگو و رویکردی اساسی از آنچه که تاکنون بوده و آسیبشناسی جدی و همه جانبه لازم دارد.
آنگونه که کارشناسان، دست اندرکاران و تحلیل گران به آن اذعان دارند حل این مسئله بحران زا بیش از آنکه نیازمند دستورالعملها و نسخههای واحد در سطح ملی باشد ابتکار، نگاه و رویکردی بومی و منطقهای را میطلبد.
آنان معتقدند که چنین رتبه و جایگاهی از حیث بیکاری شایسته و زیبنده استانی با این همه ظرفیتها و توانمندیهای اقتصادی، طبیعی، کشاورزی و منابع فراوان خدادادی نیست.
**مهمترین دغدغه دولت رفع بیکاری در کهگیلویه و بویر احمد
استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز در همین زمینه معضل بیکاری در استان را مهمترین دغدغه و اولویت کاری مجموعه مدیریتی استان، فعالان اقتصادی و بخش خصوصی دانست.
سید موسی خادمی اظهار داشت: موضوع بیکاری در کهگیلویه وبویراحمد همچون سایر معضلات و پدیدههای اجتماعی چندعاملی است و نمیتوان تنها یک عامل را دلیل اصلی در بروز این مشکل قلمداد کرد.
وی عدم استفاده از ظرفیتهای بالقوه در استان در سالیان متمادی، فقر و محرومیت تاریخی و حاکم در استان، ضعف سرمایه گذاریهای غیردولتی، کمبود زیرساختها به ویژه درحوزه صنعت، کشاورزی، گردشگری و نیز وابستگی شدید اقتصاد این استان به منابع دولتی و بانکی را عمده دلایل در ساختار معیوب اقتصادی و مسئله اشتغال در استان میداند.
خادمی همچنین یکی از پیش نیازهای اساسی برای توسعه و رشد اقتصادی و کاهش میزان بیکاری را گذر از مدرک گرایی، توجه به اهمیت مهارت آموزی و کسب دانشهای فنی و حرفهای دانست.
وی ضعف مشهود و گرایش محدود جوانان جویای کار و دانش آموختگان دانشگاهی به سمت دانشهای فنی و حرفهای را یادآور شد و گفت: نبود انگیزه در بین جوانان برای یادگیری و انجام کارهای فنی زمینه بروز بسیاری از چالشهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در جامعه از جمله افزایش میزان بیکاری شده است.
استاندار کهگیلویه و بویر احمد تصریح کرد: کسب دانشهای صرف تئوری و نظری در دانشگاهها، مراکز علمی و آموزشی بدون یافتن مهارتها و دانشهای فنی و کاربردی از بزرگترین چالشهای فرارو در ساختار نظام آموزشی است که سایر حوزهها را تحت تاثیر خود قرار داده است.
خادمی گفت: این استان را میتوان تلفیق و ترکیبی از انواع مزیتها، ظرفیتها و استعدادهای بیشمار نیز دانست که با وجود دارا بودن توانمندیها و ظرفیتهای بالقوه اما همچنان در محرومیت نسبی و توسعه نیافتگی بسر میبرد.
**داشتن منابع سرشار آبی در استان
وجود حدود ۸. ۵ میلیارد مترمکعب روان آب معادل ۱۰ درصد آب کشور یکی از ظرفیتهای مهم کهگیلویه و بویر احمد است که از آن در راستای توسعه و اشتغال بهره گیری نشده است.
حدود ۶. ۵ میلیارد مترمکعب از این میزان آب در خود استان تولید میشود.
میانگین بارندگی در این استان با بیش از سه برابر کشور حدود ۶۷۸میلیمتر است.
قرارگرفتن در کریدور شمال به جنوب و همجواری با استانهای اصفهان، خوزستان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری و برخی از مناطق جنوبی از دیگر مزیتها و ظرفیتهای مهم این استان ذکر کرد.
**داشتن منابع عظیم نفت و گاز در کهگیلویه و بویر احمد
استاندار کهگیلویه و بویر احمد بیان کرد: حدود ۲۵ درصد نفت و گاز کشور در این استان تولید میشود اما این ظرفیت نیز کمکی به رونق اقتصادی و کاهش میزان نرخ بیکاری در این نقطه از ایران اسلامی نکرده است.
خادمی سهم استان کهگیلویه وبویراحمد از منابع بانکی کشور را نیز ۲۹ صدم درصد و نسبت مصارف به منابع در بانکهای این استان نیز ۱۳۳ درصد دانست.
وی معتقد است که این مهم نیز از جمله دلایل اصلی و موانع جدی فرآروی سرمایه گذاری در استان و افزایش نرخ بیکاری شده است.
استاندار کهگیلویه وبویراحمد میزان نرخ اشتغال در بخشهای صنعت، خدمات و کشاورزی این استان را نیز به ترتیب ۳۱، ۵۰ و ۱۸ درصد ذکر کرد.
** ظرفیتهای مغفول مانده
یک استاد دانشگاه یاسوج نیز معتقد است استان کهگیلویه وبویراحمد گنجینهای از داشتههای خدادادی و در عین حال مغفول مانده از منابع آب، جنگل، باغ، گیاه، کشاورزی و ظرفیتهای منحصربفرد گردشگری و منابع نفت و گاز است.
دکتر عزیز الله جعفری یکی از ظرفیتها و مزیتهای نسبی استان را وجود بیش از ۲ هزار و۴۰۰گونه گیاه دارویی و خوراکی در مناطق مختلف میداند.
به گفته این استاد دانشگاه از این تعداد ۴۵گونه بومی و منحصر در منطقه حفاظت شده در شهرستان دنا وجود دارد و براین اساس این منطقه به تنهایی به اندازه ۴۶ کشور دنیا گونه گیاهی آندومیک دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج اگرچه معتقد است بیش از ۴۰ درصد از گونههای گیاهی موجود کشور در کهگیلویه وبویراحمد یافت میشود، سوء مدیریت و ضعف منابع را از دلایل اصلی در شکوفایی این ظرفیتها ذکر کرد.
جعفری افزود: ۲۸ درصد از مجموع هفت هزار و ۵۰۰ انواع گونه گیاهان کشور در این استان رویش دارد.
وی با بیان اینکه از مجموع ۲ هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی در این استان ۴۲۵ گونه آن دارویی است، اظهار داشت: از هر پنج گونه گیاه کهگیلویه و بویراحمد یک گونه آن کاربرد دارویی دارد.
وی ادامه داد: این در حالی است که در کشور ۷۲۵ گونه و در قاره اروپا ۸۰۰ گونه دارویی وجود دارد و تنها در منطقه حفاظت شده دنا حدود یکهزار و ۲۵۰ گونه گیاهی شناسایی شده است که این میزان حدود ۱۶درصد کل گیاهان دارویی کشور است.
بر اساس بررسیهای انجام شده در صنایع دارویی کشور از ۲۲۳ داروی فرموله شده ۹۵دارو در این صنایع به کار میرود که ۱۸ گونه از این تعداد غیر بومی است.
در حدود هر ۶۶۰ کیلومتر مربع در دنیا یک گونه گیاهی، در هر ۲۲۲ کیلومترمربع در کشور یک گونه، در هر هشت کیلومتر مربع کهگیلویه و بویراحمد یک مورد و در هر یک کیلومتر مربع در منطقه حفاظت شده دنا نیز یک گونه گیاهی وجود دارد.
از مجموع گیاهان دارویی شناسایی شده در کهگیلویه و بویر احمد ۱۱۱ گونه آنها خوراکی، ۲۰۰ گونه دارویی، ۸۷ گونه رنگی، ۵۰ گونه درخت و درختچه و میوه وحشی، ۱۲ گونه روغنی، ۴۰ گونه صمغ دار، ۸۷ گونه اسانس دار و ۲۵ گونه ادویهای هستند.
جعفری با تاکید بر ضرورت فرآوری و جلوگیری از خام فروشی در زمینه گیاهان دارویی به عنوان یکی از محورهای مهم اشتغالزایی در استان، گفت: ترکیب و غنای مواد موثر گیاهان دارویی این استان نیز نسبت به سایر نقاط کشور بیشتر است.
وی البته کمبود اعتبارات تحقیقاتی و پژوهشی، ضعف ارتباط بین صنعت و دانشگاه و مراکز علمی با دستگاههای متولی در حوزه منابع طبیعی و زیست محیطی را از مهمترین مشکلات و چالشهای فرآروی این صنعت در استان ذکر کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج تخصیص نیافتن بخش عمدهای از سهم اعتبارات و بودجههای ملی در نتیجه نبود پارک علم و فناوری و سایر مراکز تحقیقاتی را نیز از دیگر مشکلات و معضلات فرآروی این صنعت در استان ذکر کرد.
به گفته وی این استان شاید تنها نقطهای در جهان باشد که در کنار طلای سیاه دارای طلای سبز نیز است.
جنگلهای این استان هشت درصد جنگلهای کشور و ۲۰درصد از جنگلهای حوزه زاگرس را در خود جای داده و بر این اساس سرانه جنگل در دنیا هشت دهم، در ایران ۲ دهم و در این استان ۱. ۷ دهم هکتار است که سرانه جنگل در کهگیلویه و بویراحمد ۸. ۵ برابر کشور و حدود ۲ برابر دنیا است.
**دود و آلودگی سهم استان و گچساران از تولید ۲۰درصد نفت کشور
شهرستان گچساران نیز با وجود تولید بیش از ۲۰ درصد نفت و گاز اما با بیشترین میزان نرخ بیکاری به ویژه در سالهای اخیر مواجه است و مسئولان و مردم این دیار سهمشان از این منابع را تنها دود و آلودگی میدانند.
گچساران با ۲۲. ۳ درصد بیشترین میزان نرخ بیکاری در بین سایر شهرستانهای استان را دارد.
معضل بیکاری در گچساران به یکی از دغدغههای جدی مسئولان و متولیان امر در این شهرستان به ویژه در ۲ سال گذشته تبدیل شده است.
امام جمعه دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران بارها نیز در خطبههای نماز جمعه به این معضل جدی اشاره کرده است.
حجت الاسلام امین الله حجازی در خطبه نماز جمعه هفته قبل در این شهر گفت: این شهر از نظر منابع زیر زمینی ثروتمندترین شهر ایران اما در روی زمین همین شهر بیکارترین شهر کشور تلقی میشود که بیشترین تعداد بیکاران را به خود اختصاص داده است.
وی تصریح کرد: نباید در شهری که این همه ذخایر غنی و زیرزمینی دارد وضعیت بیکاری این چنین حاکم باشد که البته ضرورت عدالت اجتماعی در زمینه به کارگیری افراد نیز باید لحاظ شود.
کارشناسان و مسئولان نیز وجود برخی صنایع وابسته از جمله شتاب بخشی در روند اجرای کارخانه پتروشیمی گچساران که هم اینک بالای ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و نیمه کاره رها شده را عاملی برای کاهش نرخ بیکاری در این شهرستان میدانند.
** سهم ناچیز گردشگری در اقتصاد و اشتغالزایی
اگرچه مسئولان و متولیان امر در سطح ملی و استانی بارها سرمایه گذاری بر روی صنعت گردشگری را به عنوان محور اصلی توسعه این استان برشمردهاند و روی آن تاکید دارند اما به دلیل ضعف زیرساختها و تا حدودی سوء مدیریتها در این بخش نیز کارایی و اثرگذاری چندانی در رفع مشکلات بویژه معضل بیکاری استان نداشته است.
وجود بیش از ۲ هزار و ۶۰۰میراث فرهنگی، ۷۲۰ اثر تاریخی، ۲۹۹ بقعه متبرکه در کنار طبیعت زیبای استان با وجود ۱۰درصد آب کشور و جنگل فراوان از جمله ظرفیتهای مهم گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد است.
** طرحهای احیایی جنگل محور توسعه در روستاها
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد نیز با اشاره به ضرورت استفاده منطقی و قانونمند مردم از طبیعت و کشت انواع گیاهان دارویی و خوراکی برای کمک به اقتصاد، معیشت و اشتغال پایدار در سطح روستاها و جوامع محلی وبهره وری از طبیعت را همراه با فعالیتهای احیایی یکی از راهبردهای مهم در راستای ایجاد اشتغال و کاهش معضل بیکاری دانست.
عزت الله بهشتی فر اظهار داشت: بیش از ۸۰۰ نفر از مردم در روستاها و جوامع محلی و در قالب ۲۲ تشکل مردم نهاد در همین راستا با اداره کل منابع طبیعی همکاری دارند.
وی اجرای طرحهای احیاء و اصلاح در عرصههای طبیعی و جنگلی را به عنوان یکی از برنامههای اصولی و اقتصادی برای حفظ جنگلها و منابع طبیعی و جلب مشارکت و همراهی مردم در این زمینه دانست.
بهشتی فر یادآور شد: سال گذشته افزون بر هشت هزار و ۵۰۰ هکتار انواع گیاهان دارویی به ویژه آنغوزه در سطح استان نیز کشت شد.
وی اظهار کرد: با برداشت حدود ۱۵۰ هکتار گیاه آنغوزه در منطقه تنگ سرخ یاسوج بیش از هفت میلیارد ریال برای بهره برداران و کشاورزان این منطقه و به میزان هر هکتار نیز ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار ریال برای دولت سود اقتصادی به دنبال داشت.
وی گفت: کاشت بیش از هفت هزار هکتار بادام تلخ به ویژه در مناطق گرمسیری استان با همکاری مردم و واگذاری زمینها به بهره برداران و کشاورزان در سال گذشته از مهمترین طرحهای احیایی در راستای ایجاد اشتغال و کمک به اقتصاد روستاییان و جوامع محلی این استان بود.
**بالا بودن تب مدرک گرایی و گرایش به مشاغل دولتی
مدیرکل آموزش فنی وحرفهای کهگیلویه و بویراحمد اما در این راستا نیز معتقد است که تب و اشتیاق مدرک گرایی در این استان به مراتب بیش از مهارت آموزی بوده و این مهم یکی از مشکلات و آفتهای جدی در موضوع اشتغال و افزایش بیکاری در استان است.
فرج الله راد اظهار داشت: موازی کاری و دخالت برخی مراکز علمی، آموزشی و حتی دستگاههای اجرایی در امر آموزش و مهارت آموزی نیز بر وجود این مشکل افزوده است.
وی، البته گرایش روز افزون جوانان و تحصیل کردگان به سمت مشاغل دولتی و پشت میز نشینی را نیز از دیگر دلایل عمده بیکاری در استان دانست.
** ضعف سرمایه گذاری عامل افزایش نرخ بیکاری در استان
مدیرکل امور اقتصاد و دارایی کهگیلویه وبویراحمد نیز ضعف سرمایه گذاری در بخشهای مختلف و نبود زیرساختها دربخشهای گوناگون را عامل اساسی در افزایش میزان نرخ بیکاری در این استان دانست.
ابراهیم کشاورز گفت: برخی بروکراسیها و سخت گیریهای بیمورد از سوی دستگاههای مختلف و بانکها و نیز ضعف زیرساختها حتی در حوزه رفاهی و شهر نشینی از عوامل مهم در کاهش میزان سرمایه گذاری این استان و در نتیجه رکود اقتصادی است.
وی نبود صنایع بزرگ و کارخانههای تولیدی اشتغالزا و ضعف محسوس تخصص در بازار و نیروی کار را از دیگر عوامل افزایش نرخ بیکاری در استان دانست.
وی با بیان اینکه برخی رویکردها نسبت به حوزه کسب و کار و اشتغال در کشور نیازمند تغییر و آسیبشناسی جدی است، افزود: تا زمانی که شاخص اساسی ارتقای نیروی کار در ایران مدرک گرایی به جای تخصص باشد نباید انتظار افزایش میزان بهره وری و رشد اقتصادی به معنای واقعی را داشت.
** ۲۹. ۱ درصد نرخ بیکاری در بین دانش آموختگان کهگیلویه وبویراحمد
مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه وبویراحمد نرخ بیکاری در بین دانش آموختگان این استان را حدود ۲۹. ۱ درصد اعلام کرد.
آیت ارمغانی در این زمینه اظهار داشت: بر اساس آخرین برآورد آماری، تعداد دانش آموختگان دانشگاهی بیکار در این استان ۱۵ هزار و ۶۵۴ نفر است.
وی بیان کرد: تعداد فارغ التحصیلان شاغل در این استان ۳۷ هزار و ۳۳۱ نفر و تعداد جوانان بیکار سنین ۱۵ تا۲۴ سال نیز ۶ هزار و ۳۰۶ نفر است.
وی میزان نرخ بیکاری فصلی در استان را نیز هم اکنون ۱۷. ۷ درصد اعلام کرد و افزود: شهرستان گچساران با ۲۲. ۳ درصد بیشترین و شهرستان دنا نیز با ۱۱. ۹ درصد کمترین نرخ بیکاری در استان را دارند.
ارمغانی نرخ بیکاری در شهرستانهای بویراحمد، کهگیلویه، بهمئی، لنده، چرام و باشت را نیز به ترتیب ۱۷. ۸، ۱۶. ۵، ۲۰. ۶، ۱۷. ۶، ۱۵. ۱ و ۱۵. ۷ درصد ذکر کرد.
وی تصریح کرد: بر اساس آمار تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل کهگیلویه و بویراحمد در سال ۹۴ در دانشگاهها و موسسههای آموزش عالی بیش از ۵۲ هزارو ۲۰۰نفر بود.
ارمغانی اظهار کرد: یکی از عوامل تاثیرگذار در افزایش نرخ بیکاری کهگیلویه و بویراحمد تغییر ساختار جویندگان کار و جابه جایی این ساختار از افراد دیپلم و زیر دیپلم به دانش آموختگان دانشگاهی با انتظاراتی به مراتب بیشتر و نبود تناسب بین رشتههای دانشگاهی و نیازهای بازار کار استان است.
وی عنوان کرد: طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی راهکاری مناسب در این راستا بوده و الگوی توانمندسازی، اشتغال پذیری و کارآفرینی دانشجویان نیز از مهمترین راهکارهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در زمینه اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی است.
ارمغانی ابراز داشت: این الگو مجموعهای از اقدامهای منسجم و نظاممند است که به آشنایی گسترده و علمی دانشجویان با بازار کار و ایجاد تعامل سازنده بین دانشگاه و بازار کار منجر میشود.
مدیر کار آفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد و مدرس مدیریت تولید و کارآفرینی دانشگاههای یاسوج افزود: فرصتهای شغلی در این استان محدود و استان نیز فاقد صنایع مادر است و تنها راه ایجاد فرصتهای شغلی توسعه سرمایه گذاری با بهره گیری از توان بخش خصوصی خواهد بود.
ارمغانی گفت: بخش خصوصی چالشهای مربوط به خود را دارد و علاوه بر ضعف مالی سرمایه گذاران بومی و بالا بودن هزینههای تولید در مقایسه با سایر استانهای کشور به دلیل کمبود زیرساختهای تولید از قبیل حمل و نقل و انرژی نارساییهای فضای کسب و کار نیز بخش عمدهای از مشکلات بخش خصوصی و از دلایل کمبود فرصتهای شغلی در کهگیلویه و بویراحمد است.
وی بیان کرد: دریافت تسهیلات بانکی از دغدغههای اصلی فعالان اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد است و بیش از ۷۰ درصد واحدهای اقتصادی این استان به دلیل داشتن مشکل سرمایه در گردش غیرفعال و یا در سطحی پایینتر از ظرفیت فعالیت میکنند.
ارمغانی اظهار کرد: فضای کسب و کار از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد بنگاههای اقتصادی است که خارج از کنترل مدیران بنگاه هاست.
وی عنوان کرد: در زمینه راه اندازی کسب و کار وجود قوانین پیچیده، موازی، متناقض و غیرشفاف و بروکراسی طولانی موجب شده تا علاقه مندان بنگاههای اقتصادی در کهگیلویه و بویراحمد با مشکل مواجه شده و به سمت اقتصاد غیررسمی هدایت شوند.
وی وضعیت بنگاههای تولیدی در بخشهای مختلف اعم از کشاورزی، صننعت خدمات را در استان نامطلوب توصیف کرد و یاداور شد: از مجموع یکهزار و ۶۲۱ کارگاه تولیدی در استان ۶۴۴ مورد آن با میانگین سه هزار و ۲۰۱ نفر اشتغالزایی به طور کامل راکد هستند.
وی تصریح کرد: ۱۹۸ مورد با ۲ هزار و ۱۵۴ نفر اشتغالزایی نیز نیمه فعال و ۳۵۴ مورد هم اکنون با ظرفیت کامل مشغول فعالیت است.
ارمغانی تصریح کرد: ۶۲۳ کارگاه تولیدی با میزان ۴ هزار و ۹۵۰ نفر هم اکنون زیر ظرفیت خود کار میکنند.
وی با بیان اینکه ۵۲ طرح و کارگاه تولیدی در بخشهای مختلف با پیشرفت بالای ۸۰ درصد در سطح استان در حال اجرا هستند، گفت: میزان اشتغالزایی این تعداد طرح نیز یک هزار و ۳۸۴ نفر براورد شده است.
وی ابراز داشت: ۹۵ طرح نیز با اشتغالزایی یکهزار و ۴۱۲ نفر نیز با میانگین پیشرفیت فیزیکی بالای ۵۰ درصد نیز در حال اجراست.
ارمغانی تصریح کرد: در صورت فعال شدن واحدهای راکد و بهره داری از طرحهای تولیدی در حال اجرا در استان حدود ۱۰ هزار و ۹۴۷ نفر اشتغالزایی ایجاد خواهد شد.
وی یاداور شد: در صورت تحقق این مهم نرخ بیکاری در استان از ۱۷. ۷ درصد به کمتر از ۱۱. ۸ درصد کاهش پیدا خواهد کرد.
بر اساس امار اعلام شده ثبت احوال جمعیت استان کهگیلویه وبویراحمد هم اکنون بیش از ۷۰۳ هزار نفر است.
کهگیلویه وبویراحمد با یک درصد مساحت و یک درصد جمعیت کشور دارای هشت شهرستان، ۱۷ شهر و یکهزارو ۶۷۶ روستای دارای سکنه است.
** مهاجرت افزون بر ۶۵ هزار نفر ازکهگیلویه و بویراحمد برای یافتن کار
معاون اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد همچنین گفت: ۶۵ هزار و ۶۴۱ نفر بین سالهای ۹۰ تا ۹۴ از این استان به استانهای دیگر مهاجرت کردهاند که براساس بررسیهای صورت گرفته بیشتر آنها با هدف یافتن کار رفتهاند.
ارمغانی اظهار کرد: استانهای فارس، خوزستان، اصفهان و بوشهر به ترتیب بیشترین مقصد جمعیت مهاجر کهگیلویه و بویراحمد است.
وی عنوان کرد: ۲۶ هزار و ۲۹۴ نفر از این تعداد از شهرستان بویراحمد، ۱۱ هزار و ۹۲۷ نفر از گچساران و ۱۵ هزار و ۱۱۷ نفر از این تعداد از کهگیلویه و سایر مهاجران از شهرستانهای باشت، چرام، لنده، بهمئی و دنا بودهاند.
ارمغانی بیان کرد: ۶۵ هزار و ۱۷۵ نفر نیز بین سالهای ۹۰ تا ۹۴ به کهگیلویه و بویراحمد مهاجرت کردهاند که پنج هزار و ۴۴۲ نفر از این تعداد از استان فارس به این استان مهاجرت کردهاند.
وی گفت: ۲۹ هزار و ۱۸۷ نفر از این تعداد به شهرستان بویراحمد به مرکزیت یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد سفرکردهاند.
ارمغانی اظهار داشت: شهرستانهای کهگیلویه با ۱۳ هزار و ۹۲۸ نفر، گچساران با ۱۱ هزار و ۶۳۲ نفر و دنا با سه هزار و ۱۷۴ نفر بعد از بویراحمد بیشترین پذیرش جمعیت مهاجر را داشتهاند.
وی با بیان اینکه شهرستان بویراحمد بیشترین خروجی و ورودی جمعیت مهاجر را داشته است، گفت: در چهار سال منتهی به ۹۴ از شهرستان بویراحمد ۲۶ هزار و ۲۹۴ نفر مهاجرت کردهاند و ۲۹ هزار و ۱۸۷ نفر مهاجر وارد این شهرستان شدهاند که میزان مهاجرت به این شهرستان در این مدت ۲ هزار و ۸۹۳ نفر بیشتر از خروجی آن بوده است.
ارمغانی تصریح کرد: ۴۸ هزار و ۴۴۴ نفر مهاجرت داخل استانی در چهار سال منتهی به ۹۴ انجام گرفته است که ۲۰ هزار و ۹۵۷ نفر ازاین تعداد به شهرستان بویراحمد مهاجرت کردهاند.
وی گفت: کهگیلویه با ۱۲ هزار و ۵۶۹ نفر، گچساران با ۶ هزار ۱۸۶ نفر دنا با ۲ هزار و ۲۱۲ نفر بعد از بویراحمد بیشترین پذیرش جمعیت مهاجر داخل استانی را داشتهاند.
ارمغانی افزود: میزان مهاجرت از کهگیلویه و بویراحمد به دیگر استانها ۴۶۶ نفر بیشتر از جمعیت مهاجر ورودی آن است که بیشتر مهاجرتها از این استان با هدف یافتن کار در دیگر استانها صورت میگیرد.
** بیکاری در کهگیلویه وبویراحمد ریشهای تاریخی دارد
معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه وبودجه کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: معضل بیکاری در استان ریشه تاریخی دارد و نمیتوان در یک بازه زمانی کوتاه آن را کاهش چند رقمی داد.
علی شهابی با بیان اینکه بر اساس تعریف شغل در کشور و اینکه هر فردی از جمعیت فعال این استان در طول هفته یک ساعت کار کند شاغل محسوب میشود، گفت: نرخ بیکاری را به طور معمول برای جمعیت ۱۰ سال به بالا محاسبه میکنند.
وی تصریح کرد: میزان نرخ بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد طی یک دهه اخیر بین ۱۴ تا بالای ۱۷ درصد در نوسان بود.
شهابی ضعف محسوس زیرساختها در بخشهای مختلف و فقر تاریخی حاکم بر این استان را یادآور شد و افزود: اقتصاد، تولید و حتی میزان اشتغال زایی در کهگیلویه و بویراحمد بیشتر متکی به بودجهها و منابع دولتی است.
وی با بیان اینکه سال گذشته کل میزان تخصیص منابع در طرحهای ملی استان بین ۱۵ تا ۲۰ درصد بود، اظهار کرد: رکود و نیمه فعال بودن طرحهای مهم عمرانی و اقتصادی تأثیر محسوسی در افزایش نرخ بیکاری استان در سالهای اخیر به ویژه سال ۹۴ داشت.
شهابی اظهار کرد: بدون شک با تخصیص منابع دولتی و بودجههای پیش بینی شده در سفر اخیر رئیس جمهوری و هیات دولت به استان برای برخی طرحهای عمرانی و اقتصادی بزرگ در استان شاهد تحرک در بازار کار و کاهش نرخ بیکاری در استان خواهیم بود.
شهابی اظهار کرد: نرخ بیکاری این استان نیز در زمستان سال گذشته حدود ۲۲ درصد بود.
معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه کهگیلویه و بویراحمد نرخ مشارکت اقتصادی در استان را نیز در بهار امسال حدود ۳۶. ۴ درصد اعلام کرد.
وی میانگین نرخ مشارکت اقتصادی در کشور را بر اساس اعلام مرکز آمار ایران در بهار امسال با ۱. ۴ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۹. ۵ درصد ذکر کرد.
معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه کهگیلویه و بویراحمد جمعیت استان را بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ بیش از ۶۵۸ هزار نفر عنوان کرد.
بر اساس اطلاعات سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ بیش از ۵۲ درصد از جمعیت این استان در مناطق شهری زندگی میکنند.
بر اساس دادههای مرکز آمار از بازار کار استانها، استان کرمانشاه با نرخ بیکاری ۱۹. ۲درصد بیشترین سهم بیکاری را در میان استانهای کشور دارد.
در یک قانون کلی نرخ بیکاری فصول در ایران با توجه به شغلهای فصلی در برخی فصلها مانند تابستان و پاییز در اکثر آمارهای بهار و زمستان نرخ بیکاری افزایش بیشتری از خود نشان میدهد.
--------------------------
حمید جهان
روند نجومی و افزایش نرخ بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد در سالیان متمادی با رشد قارچ گونه و قابل مشهودی مواجه بوده و زنگ خطر را آن هم به شکل جدی و محسوس برای مسئولان و متولیان امر به صدا درآورده است.
آنگونه که آمارها نشان میدهد کهگیلویه و بویراحمد در یک دهه اخیر همواره بین استانهای یکم تا پنجم به لحاظ نرخ بیکاری دست و پا میزند و اوج این فرایند ناخوشایند نیز در سال گذشته، با میانگین نرخ ۱۷. ۸ درصد بود.
نرخ بیکاری کهگیلویه و بویر احمد در این سالها بین ۱۴ تا بالای ۱۷ درصد در نوسان بوده است.
این استان حتی ظرف سه سال گذشته با وجود گشایشها، تدابیر و نظم بخشی که در اوضاع بیسامان گذشته اقتصادی روی داد نتوانست خود را با این شرایط تطبیق دهد و در این مدت برای تصاحب صدرنشینی و گرفتن جایگاه نخست «بیکاری» مصاف نفس گیری را با استان کرمانشاه داشته است.
بیکاری اما فصل مشترک، درد عمیق و دغدغه جدی مسئولان و خانوادهها در جای جای این استان و در عین حال خواسته اساسی و نقطه اشتراک در مطالبات مردم این دیار است.
در سفر اخیر هیات دولت و کاروان تدبیر وامید در ۲۴ مرداد سال جاری به کهگیلویه وبویراحمد نیز یکی از جدیترین و اساسیترین مطالبات به حق و مشترک مردم، مسئولان و حتی گروههای فعال سیاسی و به ویژه جوانان این خطه نیز اشتغال و کاهش نرخ بیکاری بود.
برخی جوانان و تحصیل کردگان این دیار در مقابل رئیس جمهوریشان پلاکاردهایی را با مضمون «بیکاری مشکل اصلی استان است» را البته با نهایت ادب در دیدگان دولتمردان یازدهم به نمایش گذاشتند و برخی کارگران نیز بیکار شدن در کارخانهها را یادآوری کردند.
وضعیت بیکاری در برخی مناطق این استان به حدی بحرانی است که نماینده چهار شهرستان کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده در مجلس شورای اسلامی با توجه به آمار خیره کننده جوانان تحصیل کرده در حوزه انتخابیهاش از این معضل جدی با عنوان (سونامی) یاد میکند.
به گفته عدل هاشمیپور مهمترین درخواست مردم این استان به ویژه جوانان از مسئولان رفع بیکاری و ایجاد اشتغال است به گونهای که بیش از ۹۰ درصد در خواستها و مراجعات مردمی به نمایندگان افراد جویای کار و عمده فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند.
و البته صدها مشکل، معضل و ناهنجاریهای اجتماعی دامن گیر دیگر که حاصل و ناشی از این پدیده ناموزون و چالش آفرین است.
چه خانوادههایی که از این رهگذر نامیمون از هم پاشیده نشدهاند، جوانانی را در عین خوش نامی به بدنامترین، مهلکترین و غم انگیزترین مرگها رهسپار کرده، بسیاری را به دام و کام تلخ اعتیاد کشانده، چه فسادها و ناملایماتی که ناشی از این معضل عینی اجتماع در جامعه رخ ننموده و یا چه عقدههای چرکینی که در اثر آرزوهای برجای مانده از جوانان بیکار این دیار سر به ناکجا آباد در نیاورده تا که در عین ناباوری آنان را حتی مجبور به ارتکاب جنایات کنند.
البته سئوال اساسی که همواره به ذهن متبادر میشود این است که چگونه استانی با وجود ظرفیتهای غنی و بالقوه در حوزههای مختلف و با داشتن حدود تنها یک درصد جمعیت و مساحت جغرافیایی کشور به چنین وضعیتی بغرنج و در تنگنای وضعیت اشتغالزایی قرار گرفته است.
آیا تاکنون نسخههای ملی، تحلیلها، کنکشها و واکنشهای یکسان و ناهمسان برای درمان این معضل خانمانسوز و هولناک کارساز بوده است.
آیا کاهش و رفع چالش موجود بیکاری در شرایط کنونی تنها اهتمام دولتها و برنامه ریزیهای نظام حاکمیتی را میطلبد.
آیا توصیهها، قوانین و دستورالعملهایی که از سطوح بالا به پایین تحمیل شده تاکنون درترمیم و بهبود وضعیت موجود بیکاری در این استان کارساز بوده است.
و صدها سئوال بیپاسخ دیگر که همه بیانگر آنست که حل بحران کنونی بیکاری نیازمند یک تغییر الگو و رویکردی اساسی از آنچه که تاکنون بوده و آسیبشناسی جدی و همه جانبه لازم دارد.
آنگونه که کارشناسان، دست اندرکاران و تحلیل گران به آن اذعان دارند حل این مسئله بحران زا بیش از آنکه نیازمند دستورالعملها و نسخههای واحد در سطح ملی باشد ابتکار، نگاه و رویکردی بومی و منطقهای را میطلبد.
آنان معتقدند که چنین رتبه و جایگاهی از حیث بیکاری شایسته و زیبنده استانی با این همه ظرفیتها و توانمندیهای اقتصادی، طبیعی، کشاورزی و منابع فراوان خدادادی نیست.
**مهمترین دغدغه دولت رفع بیکاری در کهگیلویه و بویر احمد
استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز در همین زمینه معضل بیکاری در استان را مهمترین دغدغه و اولویت کاری مجموعه مدیریتی استان، فعالان اقتصادی و بخش خصوصی دانست.
سید موسی خادمی اظهار داشت: موضوع بیکاری در کهگیلویه وبویراحمد همچون سایر معضلات و پدیدههای اجتماعی چندعاملی است و نمیتوان تنها یک عامل را دلیل اصلی در بروز این مشکل قلمداد کرد.
وی عدم استفاده از ظرفیتهای بالقوه در استان در سالیان متمادی، فقر و محرومیت تاریخی و حاکم در استان، ضعف سرمایه گذاریهای غیردولتی، کمبود زیرساختها به ویژه درحوزه صنعت، کشاورزی، گردشگری و نیز وابستگی شدید اقتصاد این استان به منابع دولتی و بانکی را عمده دلایل در ساختار معیوب اقتصادی و مسئله اشتغال در استان میداند.
خادمی همچنین یکی از پیش نیازهای اساسی برای توسعه و رشد اقتصادی و کاهش میزان بیکاری را گذر از مدرک گرایی، توجه به اهمیت مهارت آموزی و کسب دانشهای فنی و حرفهای دانست.
وی ضعف مشهود و گرایش محدود جوانان جویای کار و دانش آموختگان دانشگاهی به سمت دانشهای فنی و حرفهای را یادآور شد و گفت: نبود انگیزه در بین جوانان برای یادگیری و انجام کارهای فنی زمینه بروز بسیاری از چالشهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در جامعه از جمله افزایش میزان بیکاری شده است.
استاندار کهگیلویه و بویر احمد تصریح کرد: کسب دانشهای صرف تئوری و نظری در دانشگاهها، مراکز علمی و آموزشی بدون یافتن مهارتها و دانشهای فنی و کاربردی از بزرگترین چالشهای فرارو در ساختار نظام آموزشی است که سایر حوزهها را تحت تاثیر خود قرار داده است.
خادمی گفت: این استان را میتوان تلفیق و ترکیبی از انواع مزیتها، ظرفیتها و استعدادهای بیشمار نیز دانست که با وجود دارا بودن توانمندیها و ظرفیتهای بالقوه اما همچنان در محرومیت نسبی و توسعه نیافتگی بسر میبرد.
**داشتن منابع سرشار آبی در استان
وجود حدود ۸. ۵ میلیارد مترمکعب روان آب معادل ۱۰ درصد آب کشور یکی از ظرفیتهای مهم کهگیلویه و بویر احمد است که از آن در راستای توسعه و اشتغال بهره گیری نشده است.
حدود ۶. ۵ میلیارد مترمکعب از این میزان آب در خود استان تولید میشود.
میانگین بارندگی در این استان با بیش از سه برابر کشور حدود ۶۷۸میلیمتر است.
قرارگرفتن در کریدور شمال به جنوب و همجواری با استانهای اصفهان، خوزستان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری و برخی از مناطق جنوبی از دیگر مزیتها و ظرفیتهای مهم این استان ذکر کرد.
**داشتن منابع عظیم نفت و گاز در کهگیلویه و بویر احمد
استاندار کهگیلویه و بویر احمد بیان کرد: حدود ۲۵ درصد نفت و گاز کشور در این استان تولید میشود اما این ظرفیت نیز کمکی به رونق اقتصادی و کاهش میزان نرخ بیکاری در این نقطه از ایران اسلامی نکرده است.
خادمی سهم استان کهگیلویه وبویراحمد از منابع بانکی کشور را نیز ۲۹ صدم درصد و نسبت مصارف به منابع در بانکهای این استان نیز ۱۳۳ درصد دانست.
وی معتقد است که این مهم نیز از جمله دلایل اصلی و موانع جدی فرآروی سرمایه گذاری در استان و افزایش نرخ بیکاری شده است.
استاندار کهگیلویه وبویراحمد میزان نرخ اشتغال در بخشهای صنعت، خدمات و کشاورزی این استان را نیز به ترتیب ۳۱، ۵۰ و ۱۸ درصد ذکر کرد.
** ظرفیتهای مغفول مانده
یک استاد دانشگاه یاسوج نیز معتقد است استان کهگیلویه وبویراحمد گنجینهای از داشتههای خدادادی و در عین حال مغفول مانده از منابع آب، جنگل، باغ، گیاه، کشاورزی و ظرفیتهای منحصربفرد گردشگری و منابع نفت و گاز است.
دکتر عزیز الله جعفری یکی از ظرفیتها و مزیتهای نسبی استان را وجود بیش از ۲ هزار و۴۰۰گونه گیاه دارویی و خوراکی در مناطق مختلف میداند.
به گفته این استاد دانشگاه از این تعداد ۴۵گونه بومی و منحصر در منطقه حفاظت شده در شهرستان دنا وجود دارد و براین اساس این منطقه به تنهایی به اندازه ۴۶ کشور دنیا گونه گیاهی آندومیک دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج اگرچه معتقد است بیش از ۴۰ درصد از گونههای گیاهی موجود کشور در کهگیلویه وبویراحمد یافت میشود، سوء مدیریت و ضعف منابع را از دلایل اصلی در شکوفایی این ظرفیتها ذکر کرد.
جعفری افزود: ۲۸ درصد از مجموع هفت هزار و ۵۰۰ انواع گونه گیاهان کشور در این استان رویش دارد.
وی با بیان اینکه از مجموع ۲ هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی در این استان ۴۲۵ گونه آن دارویی است، اظهار داشت: از هر پنج گونه گیاه کهگیلویه و بویراحمد یک گونه آن کاربرد دارویی دارد.
وی ادامه داد: این در حالی است که در کشور ۷۲۵ گونه و در قاره اروپا ۸۰۰ گونه دارویی وجود دارد و تنها در منطقه حفاظت شده دنا حدود یکهزار و ۲۵۰ گونه گیاهی شناسایی شده است که این میزان حدود ۱۶درصد کل گیاهان دارویی کشور است.
بر اساس بررسیهای انجام شده در صنایع دارویی کشور از ۲۲۳ داروی فرموله شده ۹۵دارو در این صنایع به کار میرود که ۱۸ گونه از این تعداد غیر بومی است.
در حدود هر ۶۶۰ کیلومتر مربع در دنیا یک گونه گیاهی، در هر ۲۲۲ کیلومترمربع در کشور یک گونه، در هر هشت کیلومتر مربع کهگیلویه و بویراحمد یک مورد و در هر یک کیلومتر مربع در منطقه حفاظت شده دنا نیز یک گونه گیاهی وجود دارد.
از مجموع گیاهان دارویی شناسایی شده در کهگیلویه و بویر احمد ۱۱۱ گونه آنها خوراکی، ۲۰۰ گونه دارویی، ۸۷ گونه رنگی، ۵۰ گونه درخت و درختچه و میوه وحشی، ۱۲ گونه روغنی، ۴۰ گونه صمغ دار، ۸۷ گونه اسانس دار و ۲۵ گونه ادویهای هستند.
جعفری با تاکید بر ضرورت فرآوری و جلوگیری از خام فروشی در زمینه گیاهان دارویی به عنوان یکی از محورهای مهم اشتغالزایی در استان، گفت: ترکیب و غنای مواد موثر گیاهان دارویی این استان نیز نسبت به سایر نقاط کشور بیشتر است.
وی البته کمبود اعتبارات تحقیقاتی و پژوهشی، ضعف ارتباط بین صنعت و دانشگاه و مراکز علمی با دستگاههای متولی در حوزه منابع طبیعی و زیست محیطی را از مهمترین مشکلات و چالشهای فرآروی این صنعت در استان ذکر کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج تخصیص نیافتن بخش عمدهای از سهم اعتبارات و بودجههای ملی در نتیجه نبود پارک علم و فناوری و سایر مراکز تحقیقاتی را نیز از دیگر مشکلات و معضلات فرآروی این صنعت در استان ذکر کرد.
به گفته وی این استان شاید تنها نقطهای در جهان باشد که در کنار طلای سیاه دارای طلای سبز نیز است.
جنگلهای این استان هشت درصد جنگلهای کشور و ۲۰درصد از جنگلهای حوزه زاگرس را در خود جای داده و بر این اساس سرانه جنگل در دنیا هشت دهم، در ایران ۲ دهم و در این استان ۱. ۷ دهم هکتار است که سرانه جنگل در کهگیلویه و بویراحمد ۸. ۵ برابر کشور و حدود ۲ برابر دنیا است.
**دود و آلودگی سهم استان و گچساران از تولید ۲۰درصد نفت کشور
شهرستان گچساران نیز با وجود تولید بیش از ۲۰ درصد نفت و گاز اما با بیشترین میزان نرخ بیکاری به ویژه در سالهای اخیر مواجه است و مسئولان و مردم این دیار سهمشان از این منابع را تنها دود و آلودگی میدانند.
گچساران با ۲۲. ۳ درصد بیشترین میزان نرخ بیکاری در بین سایر شهرستانهای استان را دارد.
معضل بیکاری در گچساران به یکی از دغدغههای جدی مسئولان و متولیان امر در این شهرستان به ویژه در ۲ سال گذشته تبدیل شده است.
امام جمعه دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران بارها نیز در خطبههای نماز جمعه به این معضل جدی اشاره کرده است.
حجت الاسلام امین الله حجازی در خطبه نماز جمعه هفته قبل در این شهر گفت: این شهر از نظر منابع زیر زمینی ثروتمندترین شهر ایران اما در روی زمین همین شهر بیکارترین شهر کشور تلقی میشود که بیشترین تعداد بیکاران را به خود اختصاص داده است.
وی تصریح کرد: نباید در شهری که این همه ذخایر غنی و زیرزمینی دارد وضعیت بیکاری این چنین حاکم باشد که البته ضرورت عدالت اجتماعی در زمینه به کارگیری افراد نیز باید لحاظ شود.
کارشناسان و مسئولان نیز وجود برخی صنایع وابسته از جمله شتاب بخشی در روند اجرای کارخانه پتروشیمی گچساران که هم اینک بالای ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و نیمه کاره رها شده را عاملی برای کاهش نرخ بیکاری در این شهرستان میدانند.
** سهم ناچیز گردشگری در اقتصاد و اشتغالزایی
اگرچه مسئولان و متولیان امر در سطح ملی و استانی بارها سرمایه گذاری بر روی صنعت گردشگری را به عنوان محور اصلی توسعه این استان برشمردهاند و روی آن تاکید دارند اما به دلیل ضعف زیرساختها و تا حدودی سوء مدیریتها در این بخش نیز کارایی و اثرگذاری چندانی در رفع مشکلات بویژه معضل بیکاری استان نداشته است.
وجود بیش از ۲ هزار و ۶۰۰میراث فرهنگی، ۷۲۰ اثر تاریخی، ۲۹۹ بقعه متبرکه در کنار طبیعت زیبای استان با وجود ۱۰درصد آب کشور و جنگل فراوان از جمله ظرفیتهای مهم گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد است.
** طرحهای احیایی جنگل محور توسعه در روستاها
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد نیز با اشاره به ضرورت استفاده منطقی و قانونمند مردم از طبیعت و کشت انواع گیاهان دارویی و خوراکی برای کمک به اقتصاد، معیشت و اشتغال پایدار در سطح روستاها و جوامع محلی وبهره وری از طبیعت را همراه با فعالیتهای احیایی یکی از راهبردهای مهم در راستای ایجاد اشتغال و کاهش معضل بیکاری دانست.
عزت الله بهشتی فر اظهار داشت: بیش از ۸۰۰ نفر از مردم در روستاها و جوامع محلی و در قالب ۲۲ تشکل مردم نهاد در همین راستا با اداره کل منابع طبیعی همکاری دارند.
وی اجرای طرحهای احیاء و اصلاح در عرصههای طبیعی و جنگلی را به عنوان یکی از برنامههای اصولی و اقتصادی برای حفظ جنگلها و منابع طبیعی و جلب مشارکت و همراهی مردم در این زمینه دانست.
بهشتی فر یادآور شد: سال گذشته افزون بر هشت هزار و ۵۰۰ هکتار انواع گیاهان دارویی به ویژه آنغوزه در سطح استان نیز کشت شد.
وی اظهار کرد: با برداشت حدود ۱۵۰ هکتار گیاه آنغوزه در منطقه تنگ سرخ یاسوج بیش از هفت میلیارد ریال برای بهره برداران و کشاورزان این منطقه و به میزان هر هکتار نیز ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار ریال برای دولت سود اقتصادی به دنبال داشت.
وی گفت: کاشت بیش از هفت هزار هکتار بادام تلخ به ویژه در مناطق گرمسیری استان با همکاری مردم و واگذاری زمینها به بهره برداران و کشاورزان در سال گذشته از مهمترین طرحهای احیایی در راستای ایجاد اشتغال و کمک به اقتصاد روستاییان و جوامع محلی این استان بود.
**بالا بودن تب مدرک گرایی و گرایش به مشاغل دولتی
مدیرکل آموزش فنی وحرفهای کهگیلویه و بویراحمد اما در این راستا نیز معتقد است که تب و اشتیاق مدرک گرایی در این استان به مراتب بیش از مهارت آموزی بوده و این مهم یکی از مشکلات و آفتهای جدی در موضوع اشتغال و افزایش بیکاری در استان است.
فرج الله راد اظهار داشت: موازی کاری و دخالت برخی مراکز علمی، آموزشی و حتی دستگاههای اجرایی در امر آموزش و مهارت آموزی نیز بر وجود این مشکل افزوده است.
وی، البته گرایش روز افزون جوانان و تحصیل کردگان به سمت مشاغل دولتی و پشت میز نشینی را نیز از دیگر دلایل عمده بیکاری در استان دانست.
** ضعف سرمایه گذاری عامل افزایش نرخ بیکاری در استان
مدیرکل امور اقتصاد و دارایی کهگیلویه وبویراحمد نیز ضعف سرمایه گذاری در بخشهای مختلف و نبود زیرساختها دربخشهای گوناگون را عامل اساسی در افزایش میزان نرخ بیکاری در این استان دانست.
ابراهیم کشاورز گفت: برخی بروکراسیها و سخت گیریهای بیمورد از سوی دستگاههای مختلف و بانکها و نیز ضعف زیرساختها حتی در حوزه رفاهی و شهر نشینی از عوامل مهم در کاهش میزان سرمایه گذاری این استان و در نتیجه رکود اقتصادی است.
وی نبود صنایع بزرگ و کارخانههای تولیدی اشتغالزا و ضعف محسوس تخصص در بازار و نیروی کار را از دیگر عوامل افزایش نرخ بیکاری در استان دانست.
وی با بیان اینکه برخی رویکردها نسبت به حوزه کسب و کار و اشتغال در کشور نیازمند تغییر و آسیبشناسی جدی است، افزود: تا زمانی که شاخص اساسی ارتقای نیروی کار در ایران مدرک گرایی به جای تخصص باشد نباید انتظار افزایش میزان بهره وری و رشد اقتصادی به معنای واقعی را داشت.
** ۲۹. ۱ درصد نرخ بیکاری در بین دانش آموختگان کهگیلویه وبویراحمد
مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه وبویراحمد نرخ بیکاری در بین دانش آموختگان این استان را حدود ۲۹. ۱ درصد اعلام کرد.
آیت ارمغانی در این زمینه اظهار داشت: بر اساس آخرین برآورد آماری، تعداد دانش آموختگان دانشگاهی بیکار در این استان ۱۵ هزار و ۶۵۴ نفر است.
وی بیان کرد: تعداد فارغ التحصیلان شاغل در این استان ۳۷ هزار و ۳۳۱ نفر و تعداد جوانان بیکار سنین ۱۵ تا۲۴ سال نیز ۶ هزار و ۳۰۶ نفر است.
وی میزان نرخ بیکاری فصلی در استان را نیز هم اکنون ۱۷. ۷ درصد اعلام کرد و افزود: شهرستان گچساران با ۲۲. ۳ درصد بیشترین و شهرستان دنا نیز با ۱۱. ۹ درصد کمترین نرخ بیکاری در استان را دارند.
ارمغانی نرخ بیکاری در شهرستانهای بویراحمد، کهگیلویه، بهمئی، لنده، چرام و باشت را نیز به ترتیب ۱۷. ۸، ۱۶. ۵، ۲۰. ۶، ۱۷. ۶، ۱۵. ۱ و ۱۵. ۷ درصد ذکر کرد.
وی تصریح کرد: بر اساس آمار تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل کهگیلویه و بویراحمد در سال ۹۴ در دانشگاهها و موسسههای آموزش عالی بیش از ۵۲ هزارو ۲۰۰نفر بود.
ارمغانی اظهار کرد: یکی از عوامل تاثیرگذار در افزایش نرخ بیکاری کهگیلویه و بویراحمد تغییر ساختار جویندگان کار و جابه جایی این ساختار از افراد دیپلم و زیر دیپلم به دانش آموختگان دانشگاهی با انتظاراتی به مراتب بیشتر و نبود تناسب بین رشتههای دانشگاهی و نیازهای بازار کار استان است.
وی عنوان کرد: طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی راهکاری مناسب در این راستا بوده و الگوی توانمندسازی، اشتغال پذیری و کارآفرینی دانشجویان نیز از مهمترین راهکارهای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در زمینه اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی است.
ارمغانی ابراز داشت: این الگو مجموعهای از اقدامهای منسجم و نظاممند است که به آشنایی گسترده و علمی دانشجویان با بازار کار و ایجاد تعامل سازنده بین دانشگاه و بازار کار منجر میشود.
مدیر کار آفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد و مدرس مدیریت تولید و کارآفرینی دانشگاههای یاسوج افزود: فرصتهای شغلی در این استان محدود و استان نیز فاقد صنایع مادر است و تنها راه ایجاد فرصتهای شغلی توسعه سرمایه گذاری با بهره گیری از توان بخش خصوصی خواهد بود.
ارمغانی گفت: بخش خصوصی چالشهای مربوط به خود را دارد و علاوه بر ضعف مالی سرمایه گذاران بومی و بالا بودن هزینههای تولید در مقایسه با سایر استانهای کشور به دلیل کمبود زیرساختهای تولید از قبیل حمل و نقل و انرژی نارساییهای فضای کسب و کار نیز بخش عمدهای از مشکلات بخش خصوصی و از دلایل کمبود فرصتهای شغلی در کهگیلویه و بویراحمد است.
وی بیان کرد: دریافت تسهیلات بانکی از دغدغههای اصلی فعالان اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد است و بیش از ۷۰ درصد واحدهای اقتصادی این استان به دلیل داشتن مشکل سرمایه در گردش غیرفعال و یا در سطحی پایینتر از ظرفیت فعالیت میکنند.
ارمغانی اظهار کرد: فضای کسب و کار از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد بنگاههای اقتصادی است که خارج از کنترل مدیران بنگاه هاست.
وی عنوان کرد: در زمینه راه اندازی کسب و کار وجود قوانین پیچیده، موازی، متناقض و غیرشفاف و بروکراسی طولانی موجب شده تا علاقه مندان بنگاههای اقتصادی در کهگیلویه و بویراحمد با مشکل مواجه شده و به سمت اقتصاد غیررسمی هدایت شوند.
وی وضعیت بنگاههای تولیدی در بخشهای مختلف اعم از کشاورزی، صننعت خدمات را در استان نامطلوب توصیف کرد و یاداور شد: از مجموع یکهزار و ۶۲۱ کارگاه تولیدی در استان ۶۴۴ مورد آن با میانگین سه هزار و ۲۰۱ نفر اشتغالزایی به طور کامل راکد هستند.
وی تصریح کرد: ۱۹۸ مورد با ۲ هزار و ۱۵۴ نفر اشتغالزایی نیز نیمه فعال و ۳۵۴ مورد هم اکنون با ظرفیت کامل مشغول فعالیت است.
ارمغانی تصریح کرد: ۶۲۳ کارگاه تولیدی با میزان ۴ هزار و ۹۵۰ نفر هم اکنون زیر ظرفیت خود کار میکنند.
وی با بیان اینکه ۵۲ طرح و کارگاه تولیدی در بخشهای مختلف با پیشرفت بالای ۸۰ درصد در سطح استان در حال اجرا هستند، گفت: میزان اشتغالزایی این تعداد طرح نیز یک هزار و ۳۸۴ نفر براورد شده است.
وی ابراز داشت: ۹۵ طرح نیز با اشتغالزایی یکهزار و ۴۱۲ نفر نیز با میانگین پیشرفیت فیزیکی بالای ۵۰ درصد نیز در حال اجراست.
ارمغانی تصریح کرد: در صورت فعال شدن واحدهای راکد و بهره داری از طرحهای تولیدی در حال اجرا در استان حدود ۱۰ هزار و ۹۴۷ نفر اشتغالزایی ایجاد خواهد شد.
وی یاداور شد: در صورت تحقق این مهم نرخ بیکاری در استان از ۱۷. ۷ درصد به کمتر از ۱۱. ۸ درصد کاهش پیدا خواهد کرد.
بر اساس امار اعلام شده ثبت احوال جمعیت استان کهگیلویه وبویراحمد هم اکنون بیش از ۷۰۳ هزار نفر است.
کهگیلویه وبویراحمد با یک درصد مساحت و یک درصد جمعیت کشور دارای هشت شهرستان، ۱۷ شهر و یکهزارو ۶۷۶ روستای دارای سکنه است.
** مهاجرت افزون بر ۶۵ هزار نفر ازکهگیلویه و بویراحمد برای یافتن کار
معاون اشتغال و کارآفرینی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد همچنین گفت: ۶۵ هزار و ۶۴۱ نفر بین سالهای ۹۰ تا ۹۴ از این استان به استانهای دیگر مهاجرت کردهاند که براساس بررسیهای صورت گرفته بیشتر آنها با هدف یافتن کار رفتهاند.
ارمغانی اظهار کرد: استانهای فارس، خوزستان، اصفهان و بوشهر به ترتیب بیشترین مقصد جمعیت مهاجر کهگیلویه و بویراحمد است.
وی عنوان کرد: ۲۶ هزار و ۲۹۴ نفر از این تعداد از شهرستان بویراحمد، ۱۱ هزار و ۹۲۷ نفر از گچساران و ۱۵ هزار و ۱۱۷ نفر از این تعداد از کهگیلویه و سایر مهاجران از شهرستانهای باشت، چرام، لنده، بهمئی و دنا بودهاند.
ارمغانی بیان کرد: ۶۵ هزار و ۱۷۵ نفر نیز بین سالهای ۹۰ تا ۹۴ به کهگیلویه و بویراحمد مهاجرت کردهاند که پنج هزار و ۴۴۲ نفر از این تعداد از استان فارس به این استان مهاجرت کردهاند.
وی گفت: ۲۹ هزار و ۱۸۷ نفر از این تعداد به شهرستان بویراحمد به مرکزیت یاسوج مرکز کهگیلویه و بویراحمد سفرکردهاند.
ارمغانی اظهار داشت: شهرستانهای کهگیلویه با ۱۳ هزار و ۹۲۸ نفر، گچساران با ۱۱ هزار و ۶۳۲ نفر و دنا با سه هزار و ۱۷۴ نفر بعد از بویراحمد بیشترین پذیرش جمعیت مهاجر را داشتهاند.
وی با بیان اینکه شهرستان بویراحمد بیشترین خروجی و ورودی جمعیت مهاجر را داشته است، گفت: در چهار سال منتهی به ۹۴ از شهرستان بویراحمد ۲۶ هزار و ۲۹۴ نفر مهاجرت کردهاند و ۲۹ هزار و ۱۸۷ نفر مهاجر وارد این شهرستان شدهاند که میزان مهاجرت به این شهرستان در این مدت ۲ هزار و ۸۹۳ نفر بیشتر از خروجی آن بوده است.
ارمغانی تصریح کرد: ۴۸ هزار و ۴۴۴ نفر مهاجرت داخل استانی در چهار سال منتهی به ۹۴ انجام گرفته است که ۲۰ هزار و ۹۵۷ نفر ازاین تعداد به شهرستان بویراحمد مهاجرت کردهاند.
وی گفت: کهگیلویه با ۱۲ هزار و ۵۶۹ نفر، گچساران با ۶ هزار ۱۸۶ نفر دنا با ۲ هزار و ۲۱۲ نفر بعد از بویراحمد بیشترین پذیرش جمعیت مهاجر داخل استانی را داشتهاند.
ارمغانی افزود: میزان مهاجرت از کهگیلویه و بویراحمد به دیگر استانها ۴۶۶ نفر بیشتر از جمعیت مهاجر ورودی آن است که بیشتر مهاجرتها از این استان با هدف یافتن کار در دیگر استانها صورت میگیرد.
** بیکاری در کهگیلویه وبویراحمد ریشهای تاریخی دارد
معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه وبودجه کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: معضل بیکاری در استان ریشه تاریخی دارد و نمیتوان در یک بازه زمانی کوتاه آن را کاهش چند رقمی داد.
علی شهابی با بیان اینکه بر اساس تعریف شغل در کشور و اینکه هر فردی از جمعیت فعال این استان در طول هفته یک ساعت کار کند شاغل محسوب میشود، گفت: نرخ بیکاری را به طور معمول برای جمعیت ۱۰ سال به بالا محاسبه میکنند.
وی تصریح کرد: میزان نرخ بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد طی یک دهه اخیر بین ۱۴ تا بالای ۱۷ درصد در نوسان بود.
شهابی ضعف محسوس زیرساختها در بخشهای مختلف و فقر تاریخی حاکم بر این استان را یادآور شد و افزود: اقتصاد، تولید و حتی میزان اشتغال زایی در کهگیلویه و بویراحمد بیشتر متکی به بودجهها و منابع دولتی است.
وی با بیان اینکه سال گذشته کل میزان تخصیص منابع در طرحهای ملی استان بین ۱۵ تا ۲۰ درصد بود، اظهار کرد: رکود و نیمه فعال بودن طرحهای مهم عمرانی و اقتصادی تأثیر محسوسی در افزایش نرخ بیکاری استان در سالهای اخیر به ویژه سال ۹۴ داشت.
شهابی اظهار کرد: بدون شک با تخصیص منابع دولتی و بودجههای پیش بینی شده در سفر اخیر رئیس جمهوری و هیات دولت به استان برای برخی طرحهای عمرانی و اقتصادی بزرگ در استان شاهد تحرک در بازار کار و کاهش نرخ بیکاری در استان خواهیم بود.
شهابی اظهار کرد: نرخ بیکاری این استان نیز در زمستان سال گذشته حدود ۲۲ درصد بود.
معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه کهگیلویه و بویراحمد نرخ مشارکت اقتصادی در استان را نیز در بهار امسال حدود ۳۶. ۴ درصد اعلام کرد.
وی میانگین نرخ مشارکت اقتصادی در کشور را بر اساس اعلام مرکز آمار ایران در بهار امسال با ۱. ۴ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۹. ۵ درصد ذکر کرد.
معاون آمار و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه کهگیلویه و بویراحمد جمعیت استان را بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ بیش از ۶۵۸ هزار نفر عنوان کرد.
بر اساس اطلاعات سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ بیش از ۵۲ درصد از جمعیت این استان در مناطق شهری زندگی میکنند.
بر اساس دادههای مرکز آمار از بازار کار استانها، استان کرمانشاه با نرخ بیکاری ۱۹. ۲درصد بیشترین سهم بیکاری را در میان استانهای کشور دارد.
در یک قانون کلی نرخ بیکاری فصول در ایران با توجه به شغلهای فصلی در برخی فصلها مانند تابستان و پاییز در اکثر آمارهای بهار و زمستان نرخ بیکاری افزایش بیشتری از خود نشان میدهد.
--------------------------
حمید جهان