سید «باقر» فقط یک راه دارد / هدایت‌‌خواه و سید «باقر» برای بویراحمد نعمت‌اند / خاطرات طلایی مردم بویراحمد

کبنا ؛سید یوسف مرادی پژوهشگر رسانه در مرکز پژوهش‌های مجلس، عضو هیئت علمی دانشگاه و مسئول دفتر مطالعات تاریخ شفاهی انقلاب دوم با خبرنگاران پیرامون انتخابات در استان کهگیلویه و بویراحمد بویژه انتخابات بویراحمد به گفت‌وگو نشست که از منظر خوانندگان می‌گذرد:



سئوال: چرا مساله‌ی عزت به مساله اصلی بویراحمد تبدیل شده؟ چه کسانی این بحث رو ایجاد کردند؟

جواب: ببینید، بسیاری از رخدادهای اجتماعی ریشه‌ی تاریخی دارد، نمی‌توان به طور کاذب یک عنصر را به مساله‌ی یک جامعه تبدیل کرد برای روشن شدن بحث، مساله‌ی عزت را از زاویه‌ی دو منطقه‌ی دیگر استان یعنی کهگیلویه‌ی بزرگ و گچساران نگاه می‌کنیم. چرا بحث عزت را به این شفافی درمنطقه‌ی کهگیلویه نمی‌بینیم؟ چرا در گچساران نمی‌بینیم؟ درطول چهل سال گذشته اولین باری که فرماندار گچساران ازخود شهر گچساران انتخاب شد در دولت احمدی‌نژاد بود. اولین باری که رئیس شرکت نفت گچسارانی شد در دولت احمدی‌نژاد بود. کلا گچسارانی‌ها همیشه می‌گفتند که ما آن «و» وسط کهگیلویه وبویراحمدیم. یادر کهگیلویه هم همینطور.
اما مساله این است که چرا آن‌ها اعتراضاتی مثل بویراحمدی‌ها ندارند؟ ما باید ازنظرتاریخی به این مساله نگاه کنیم، این مساله یک جریان کاذب درون بویراحمد نیست، که یک عده آن را تولید کرده باشند. عزت یک عنصر درونی در جامعه‌ی بویراحمد است.

 سئوال: چه نکاتی به عنوان مصداق در تاریخ می‌توان ذکر کرد؟

اگر تاریخ بویراحمد را بخواهیم مرور کنیم از هفتاد هشتاد سال پیش، اتفاقی مثل نبرد تنگ تامرادی اتفاق می‌افتد، خود سرلشکر شیبانی فرمانده‌ی قشون رضا خان در حمله به بویراحمد در خاطراتش می‌نویسد قشون رضا خان وقتی قصد امدن به بویراحمد را داشت وبه اردکان رسید، اول تا اخر قشون چهار کیلومتربود.
اما بعد می‌بینید ازان قشون چهارکیلومتری جز تعدادی سرباز شکست خورده چیزی باقی نماند. بویراحمدی‌ها تقریبا نابودشان کردند. وقایع دیگری که درون تاریخ بویراحمداتفاق می‌افتد، مثلا قشقایی‌ها هرجایی که بامشکل روبه رو شدند درطول تاریخ معاصر از تنها کسانی که درخواست کمک کردند بویراحمدی‌ها بوده‌اند.
بعد ماجرای نبرد گجستان است. مساله نبرد گجستان مساله انقلاب اسلامی است، چهل وپنج روزتمام هواپیماهای فرودگاه وحدتی دزفول وفرودگاه شیراز تمام مناطق بویراحمدرابمباران کردند. بویراحمد و برخی دیگر از مناطق خارج از استان منطقه‌ی نظامی اعلام می‌شود. سرلشکر حسین فردوست، نزدیک‌ترین یار شاه در خاطراتش می‌نویسد که دو اتفاق سلطنت پهلوی را تا آستانه‌ی نابودی برد، یکی قیام پانزده خرداد و دیگری هم قیام عشایر جنوب.
تاریک‌ترین دوران بویراحمد بعد از نبرد گجستان است، رژیم پهلوی مراکزفساد را دربویراحمدافزایش می‌دهد برای تغییرفرهنگی و صدای مظلومیت بویراحمد را دراین ١۵سال فقط از ترانه‌ها و آهنگ‌های شیخ علی مراد تنهایی می‌شنویم. ترانه‌هایش به زیبایی دوران سختی بویراحمد رابه تصویر می‌کشد.
 

سئوال: چگونه کسانی چون سید باقر و هدایت خواه پررنگ می‌شوند در این قضیه؟

ازاین گوشه تاریخ که بگذریم وارد مرحله‌ای می‌شویم بعداز انقلاب که سید باقر موسوی نماینده بویراحمد می‌شود، تا دورانی که نمایندگی ستارهدایتخواه تمام می‌شود، درتمام این ١۶سال نماینده‌های بویراحمد هژمونی یا سیطره‌شان فراتراز نماینده‌های کهگیلویه بوده یعنی سید باقر هژمونیش فراترازموحد است باتمام قدرتی که موحد دارد یا هدایتخواه فراتراز سید قدرت حسینی وبزرگواری است، و کم شانسی زارع این است که در دورانی نماینده می‌شود که هم دولت تغییرکرده وهم یک آدم قدرتمند درگچساران نماینده شده است، با توجه به این ذائقه تاریخی که بویراحمد دارد، در برخی موارد احساس تحقیر می‌کنند درحالی که شاید اگر با اغماض از برخی برخورد‌ها بگذریم اتفاقی نیفتاده باشد، درهرحال این را بویراحمدی‌ها برنمی تابند، و برایشان سخت است، و لذا این جریان تولید شده‌ی هیچ کس نیست، نه تولیدشده‌ی ستارهدایتخواه است نه تولید شده‌ی سیدباقرموسوی، این از بطن جامعه شکل گرفته.

 سئوال: جناب تاجگردون کجای این مساله است؟
ببینید جامعه‌ی بویراحمد با رشد و شکوفایی گچساران هیچ مشکلی ندارد، هیچ‌گاه بویراحمدی‌ها نسبت به شرکت نفت گچساران اعتراضی نداشته‌اند که چرا زیر نظر استان نیست.

شما بروید بررسی کنید ببینید چند درصد از کارکنان شرکت نفت گچساران بویراحمدی است، هیچ وقت بویراحمدی‌ها اعتراض نکردند با اینکه بومی این استان هستند، کاری به این مسائل نداشتند، اصلا مشکلی بارشد و شکوفایی گچساران ندارند، اتفاقی که می‌افتد این است که خود اقای تاجگردون در پررنگ کردن این مساله متاسفانه مقصراست، جریان تاجگردون یک مشکل تاریخی با جریان اصلاح طلبان بویراحمد دارد، روایت‌هایی هست که بهرام تاجگردون قراربود زمان خاتمی استاندارشود ولی جریان سید باقرمانع شد، البته جریان تاجگردون از اول انقلاب مشکلاتی با بویراحمدی‌ها دارند این ریشه دارد درتاریخ، تاجگردون درکارهایی که برای رشد وشکوفایی گچساران انجام داده اصطلاحا چشمکی هم به بویراحمدی‌ها زده یعنی درایجاد این حس تحقیرشدن بویراحمد موثربوده، متاسفانه اقای تاجگردون مسایل شخصی را وارد این جریان کرده است، وطوری رفتار نکرد که بویراحمدی‌ها خوشحال شوند که گوشه‌ای ازاین استان سروسامان گرفته.
و متاسفانه هیچ‌گاه اقای زارعی عکس العملی نشان نمی‌دهند، یعنی بویراحمدی‌ها خودشان را تنها می‌بینند، و این تنهایی درجامعه بویراحمد خودش رابه این صورت نشان می‌دهد که به زارعی می‌گویند تو پشتیبان خوبی برای ما نبودی.
اگر آقای زارعی طی چهارسال گذشته واکنش شدید به این مسائل نشان می‌داد حتی اگرموفق هم نمی‌شد و شکست هم می‌خورد برای بویراحمدی‌ها قهرمان بود، بویراحمدی‌ها انتظار پیروزی ندارند، انتظار عزتمندی دارند.
 سئوال: دلیل استقبال پرشور بخشی از مردم از جناب آقای موسوی را این مساله می‌دانید؟ پس اصلاحات کجاست؟
جریان عزت درون بویراحمد که متمایل به یک فرد قدرتمند مثل سید باقرموسوی است وخاطرات طلایی که بویراحمدی‌ها از دوران او و هدایت خواه دارند، باعث می‌شود که مردم به سمت او بروند وهمین باعث می‌شود که اصلاح طلبان دچارتوهم شوند، درحالی که مردم خواهان عزت هستند نه اصلاحات، این جریان هیچ ارتباطی با اصلاحات ندارد، چون مطالبات مردم بویراحمد درحال حاضرمطالبات اصلاح طلبانه نیست، آیا بویراحمدی‌ها مطالباتشان الان آزادی بیان است؟ درحالی که همچنین چیزی را ما نمی‌بینین! یاحقوق زنان است؟ یاحقوق شهروندی است؟ یا شعارهای اصلاح طلبانه است؟ اصلاً مطالبات مردم در بویراحمد و دنا این شعار‌ها نیست، هیچ شعاراصلاح طلبانه‌ای نمی‌دهند، برحسب اتفاق اقای سید باقرموسوی درجریان اصلاحات است، دراین شرایط چه اتفاقی می‌افتد؟ جریان اصلاحات یک شورای مرکزی تشکیل می‌دهد و یک کاندیدی را معرفی می‌کند ولی توده‌ی مردمی که توضیح دادیم جریان عزت طلب است هیچ واکنشی به این تصمیم شورای مرکزی اصلاحات نشان نمی‌دهد، اصلاً مساله‌اش اصلاحات نیست، که با بهرامی حل شود یا با زارعی، مساله‌اش مساله‌ی عزت است اصلاح طلبان دچارتوهم شده‌اند و فکرمیکنند این قسمت از مردم اصلاحات را می‌خواهند درحالی که این‌ها اصلاحات را نمی‌خواهند، این توهم ناشی از نوعی جهل است که الان شاخصین اصلاحات به ان مبتلا هستند چون مردم را نمی‌شناسند، به تاریخ توجهی ندارند.
سئوال: چرا سید باقر از انتخاب بهرامی به عنوان کاندیدای اصلاحات استقبال و حمایت نکرد؟
 لازم است درمورد یک انتقام تاریخی صحبت کنم که ظاهرا در جریان اصلاحات کسی تمایل به افشای آن ندارد، سیدباقرموسوی آدمی است که در دهه‌ی شصت محبوبیت دارد، از پایه گذاران جهاد سازندگی است، درجنگ آدم شاخصی است، برادرش شهید شده خودش از فرمانده هان جنگ است، جانباز جنگ است، یک آدم انقلابی در دهه‌ی شصت است، و در دهه‌ی هفتاد درتقابل با قدرت جریان حاکم بر دهه شصت، در دورانی که هنوز اصلاح طلبان شروع نکرده‌اند، درسال ٧۴و٧۵شروع می‌کند علیه آن جریان شورش می‌کند، وبویراحمدی‌ها که طی پانزده سال تحت سیطره‌ی آن جریان بودند به سمت سید باقرموسوی می‌آیند، و یکی دوسال بعد با روی کار آمدن دولت اصلاحات اقای موسوی دورانش هماهنگ می‌شود با دوران اصلاحات، وموسوی با دولت اصلاحات همراه می‌شود در دوران موسوی جریانات اصلاح طلب درون کهگیلویه و گچساران به شدت تضعیف می‌شوند، یعنی جریان رضاتوفیقی، وجریان بهرام تاجگردون، در دوران اصلاح طلبان زیرهژمونی یا سیطره‌ی سید باقر کم رنگ می‌شوند و همچنین مسائل دیگر باعث می‌شود یک کینه‌ی تاریخی شکل بگیرد، و این کینه‌ی تاریخی این روز‌ها خودش رانشان می‌دهد، که بهترین فرصت برای گرفتن انتقام است، آقای رضا توفیقی از اصلاح طلبان شاخص کهگیلویه واقای تاجگردون به نمایندگی از گچساران و یک جریانی هم در درون بویراحمد به نام کارگزاران سازندگی و اگر چه این‌ها یک هدف دارند اما ماجرای‌‌ همان یک بستر وچند رویاست، هرکدام یک نیتی دارند، با هم متحد می‌شوند، تا سید باقر را ازاین جریان خارج کنند برای همیشه، واین جریان رامصادره کنند، چون زارعی هیچ‌گاه قصد مصادره جریان اصلاحات راندارد، اصلا خودش را اصلاح طلب نمی‌داند، حتی دراین چهارسال هم قصد مصادره این جریان را نداشت، خودشان هم می‌دانند که زارع آدمی نیست که بخواهداین جریان را مصادره کند و اگرتا چند دوره هم زارع باشد باز هم بزرگ اصلاحات سید باقراست، اما با شخصی مثل بهرامی می‌توانند این جریان را از سیدباقربگیرند، این جریان که گرفته شود هم جریان کارگزاران درون بویراحمد می‌تواند جریان اصلاحات رامصادره کند وهم جریان سازمان مجاهدین وتکنوکرات‌های گچساران می‌توانندازدست سیدباقربرای همیشه راحت شوند. این یک انتقام تاریخی است و افراد شاخص اصلاحات بویراحمد برای همیشه با سیدباقرحذف می‌شوند. جریان تکنوکراتهای بویراحمد برای همیشه جریان قدیمی چپ‌های بویراحمد را حذف می‌کند.

 سئوال: چه کسانی ازنبود سید باقر درانتخابات ضرر می‌کنند؟

اولین کسانی که ضرر میکنند اصلاح طلبان اصیل بویراحمداند، دومین گروه اصول گرایان بویراحمداند وسومین دسته خود مردم بویراحمد هستند.

 سئوال: اصول گرایان چه ضرری می‌کنند؟
اصول گرایان یکی ازقوی‌ترین رقبایشان ازصحنه خارج شده است، اشتباه عمومی این است که درصورت رد صلاحیت کامل اصلاح طلب‌ها، اصول گرایان سود می‌برند، درحالی که اینگونه نیست، من موضوع رااز زاویه‌ای دیگرمطرح می‌کنم، درانتخابات کهگیلویه دراین دوره جناب آقای بزرگواری حضور ندارند، به نظرشمااصلاح طلبان سود کرده‌اند؟
الان درکهگیلویه اصلاح طلبان درنبود یک رقیب واقعی در حوزه‌ی گفتمانی خلع سلاح شده‌اند، شعار‌هایشان و تحرکاتشان خریداری ندارد، قدرت ایجاد اتحاد دربدنه‌ی خود را در نبود یک رقیب گفتمانی ندارند، الان اتفاقی که درکهگیلویه درجریان است تنزل فعالیت‌های انتخاباتی ازسطح جریان‌ها وگفتمانهای مطرح کشور به جریانات طایفه‌ای وقبیله‌ای وحتی پایین ترازآن، درسطح جریانات ثروت است. یعنی به جای آنکه شعارهای مقدس اصلاح طلب‌ها یا اصول گرا‌ها مطالبه‌ی مردم باشد، پول وطایفه حرف آخر رامیزند.
درپی نبود بزرگواری این اصلاح طلبان کهگیلویه‌اند که بدون یک دشمن واقعی خلع سلاح شده‌اند. این اتفاق به گونه‌ای دیگردربویراحمد افتاده است، درنبود سیدباقر، جریان اصول گرا و انقلابی بویراحمد می‌بایست ازشعارهای مقدسش دست بردارد و درزمین طایفه رقابت کند و متاسفانه این هفته شاهد تزریق پولهای آلوده به بدنه‌ی جامعه درانتخابات هم هستیم.
به نظرشما نماینده‌ی اصول گرایان بویراحمد که در این شرایط بایدچه شعاری بدهد؟ آیا می‌بایست درمقابل رقبا در شعارهای انتخاباتی طایفه‌اش رامطرح کند؟ آیامیتواند این کار راانجام دهد؟ درصورتی که یکی ازجریانات سیاسی درمنطقه‌ای حذف گردد، جریان رقیب مجبورخواهد بود به زمینی کوچ کند که بازی درآن راقبول ندارد. مثل بلایی که برسراصلاح طلبان کهگیلویه آمده وبلایی که برسراصول گرایان بویراحمد آمده است. راز اینکه هدایتخواه معتقداست حضورسیدباقر درانتخابات برکت بود درهمین نکته است.
> کوچ اصلاح طلبان یا اصول گرایان به زمین طایفه وثروت حتی درصورتی که قواعد بازی راهم بلد باشند، عملا شکست خورده است چون شاخصین هر دو جریان در استان علاوه بر طایفه مولفه‌ی ثروت را هم ندارند. شما زندگی سید باقر موسوی را اگر زیر و رو کنید نمی‌توانید مخارج یک هفته‌ی انتخابات را از آن جدا کنید، ستار هدایت خواه هنوز هم خانه ندارد یک خانه‌ای در روستای جدول غوره داشت که بار‌ها مطرح‌اش کردند که آن خانه را هم وقف کرده است به حسینیه. بزرگواری از دار دنیا یک آپارتمان داشت که آن را هم داد برای امور خیریه، خود رضا توفیقی چه دارد؟ این‌ها واقعا قدرت بازی در زمین ثروت را ندارند و نابود می‌شوند بعد اتفاقی که می‌افتد این است که در زمین طایفه و ثروت نماینده‌ای انتخاب می‌شود که مجبور خواهد بود برای رای آوردن و به دست آوردن دل طوایف به هر کاری دست بزند، همچنین نماینده‌ای دیگر نماینده‌ی تمام مردم نیست مسوول برآورده کردن در خواست‌های چند خانواده است این نماینده مجبور خواهد بود به جای منفعت عمومی مسوول خدمت رسانی به مراجعین خاص در تهران شود البته اشکالی هم ندارد خدمت رسانی به مردم اما در صورت افراط دیگر کلا وظایف اصلی نمایندگی عقیم می‌ماند.
از طرفی چنین نماینده‌ای قدرت چانه زنی‌اش در دولت‌ها هم پایین می‌آید چون مجلس جای نخبگان است و چنین نماینده‌ای که شاخص اصلی انتخاب‌اش قدرت طایفه‌ای و ثروت است دیگر قدرت نفوذ در بین نمایندگان را نخواهد داشت و از این جهت به شدت تضعیف می‌شود و اینجاست که سومین گروه یعنی مردم ضرر می‌کنند.

 سئوال: در این صورت در بلند مدت چه اتفاقی برای بویراحمد می‌افتد؟

بویراحمد همین الان دارد به کهگیلویه تبدیل می‌شود کهگیلویه سرزمینی شده که نخبگانش فراری‌اند، یکی باید به داد بویراحمد برسد، نباید بویراحمد از زمین گفتمانهای مطرح کشور به زمین طوایف و ثروت کوچ کند، اصلاح طلبان بویراحمد باید هوشیار باشند، شورای نگهبان سید باقر را فقط از انتخابات حذف کرد، اما یک جریانی در حال حذف کامل سید باقر از بویراحمد است، امثال سید «باقر» و هدایت خواه برای بویراحمد نعمت‌اند، این‌ها چون زمین بازیشان گفتمان‌های مطرح کشور است مانع کوچ کردن مردم به زمین‌های مبتذل و آلوده‌ی ثروت و طایفه می‌شوند، جالب است که این دو نفر نه تنها از لحاظ ثروت که از لحاظ طایفه هم در طوایف پرجمعیت نیستند، سید باقر از طایفه‌ی سادات بسیار محترم و ارجمندیست است که یک اقلیت در بویراحمد‌اند و وضعیت جناب هدایت خواه هم از لحاظ طایفه‌ای نسبت به رقبا در وضعیت مناسبی نیست اما این دو نفر با این وضعیت قدرت بسیج عمومی در زمین گفتمان‌ها را دارند، این یعنی این دو نفر سرمایه‌های بویراحمد‌اند حتی اگر خودشان هم در انتخابات نباشند قدرت بسیج عمومی دارند این قدرت را مردم فرهیخته‌ی بویراحمد به آن‌ها داده‌اند، نباید ذائقه‌ی مردم را به ابتذال کشاند، نباید بلایی که موحد بر سر کهگیلویه آورد و تاجگردن دارد بر سر گچساران می‌آورد را بر سر بویراحمد بیاوریم، متاسفانه برخی‌ها در خارج از بویراحمد در حال مهندسی جامعه‌ی بویراحمد به سمت ابتذال‌اند.

 سوال: به نظر شما اصلاح طلبان و اصول گرایان بویراحمد برای جلوگیری از مساله ابتذال در بویراحمد که گفتید چه باید بکنند؟
اصول گرایان با حضور هدایت خواه تکلیف خود را انجام داده‌اند ستار هدایت خواه تنها کاندید مطرح گفتمانی در کل استان در این دوره از انتخابات است، شما کدام کاندید مطرح را می‌شناسید که یا به پشتوانه پول یا طایفه به صحنه نیامده باشد، حالا نوبت اصلاح طلبان است که متحد شوند و فقط و فقط و تاکید می‌کنم فقط به سید باقر گوش دهند سید باقر از هر کسی که حمایت کرد از او حمایت کنند بهرامی یا زارع یا رجایی نسب یا نیکبخت فرقی نمی‌کند این انتخابات در واقع میدان مبارزه و مقاومت جریان اصلاحات بویر احمد است به نظر حقیر به احترام بویراحمد و ادامه فضای رقابت گفتمانی در آن شایسته است هر چه سید باقر گفت گوش دهند نباید بگذارند سید باقر را از سیاست بویراحمد حذف کنند.
حالا شاید عده‌ای بگویند ما دایه‌ی عزیز‌تر از مادر شده‌ایم اما هر کسی دلش برای استان می‌تپد می‌بایست مانع افتادن مرکز استان به بازی‌های طایفه و ثروت شود همین الان هم ما با بلایی که بر سر گچساران و کهگیلویه در طول چند دهه گذشته آمده بسیاری از سرمایه‌ها و نخبگانمان را از دست داده‌ایم..

 سئوال: با توجه به صحبت‌های خود شما و همچنین صحبت‌های رسیده از جلسات جناب آقای موسوی، ایشان نمی‌تواند از بهرامی که قصد مصادره این جریان و زارعی که مورد نقد مردم و خود سید باقر است حمایت کند پس سید باقر چه راهی در پیش دارد؟

 من در مختصاتی نیستم که به ایشان پیشنهاد دهم. اما نظر من این است که با توجه به اینکه استراتژی مخالفین سید باقر و کسانی که قصد تضعیف بویراحمد را دارند به گونه‌ای چیده شده که با سکوت سید باقر حتی اگر این عده در انتخابات هم رای نیاوراند موفق به حذف سید باقر در جریان اصلاحات خواهند شد، سید باقر فقط یک راه دارد و آن این است که در این انتخابات سکوت نکند، به نظر حقیر تحت هر شرایطی می‌بایست از یک نفر حمایت کند اگر نمی‌تواند از بهرامی و زارع حمایت کند از شخص دیگری حمایت کند. سکوت سید باقر بازی در زمین مخالفین‌اش است. حالا فرض کنید فلان کاندیدا رای کمی هم بیاورد که البته اینگونه نیست اما با این فرض هم اعلام حمایت رسمی ایشان از دیگر کاندیداهای جریان اصلاحات، باعث تداوم جبهه اصلاحات و خنثی کردن نقشه‌های رقبای قدیمی در خارج از بویراحمد و دنا خواهد شد. گاهی یک شکست ظاهری بهتر از ده‌ها پیروزیست.