مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های مخاطبین کبنانیوز است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. می توانید با ارسال یادداشت خود، این مطلب را تأیید یا نقد کنید.
کبنا ؛ارسلان علیزاده
تخمین درصد زن – مردی جمعیت حال حاضر جهان به رغم شرایط متفاوت و ناهمگن، در تمام کشورها و مناطق مسکونی دنیا تقریبا برابر است . اما متاسفانه تقسیم قدرت بین دوجنس زن و مرد در کشورها اصلا قابل مقایسه نیست. درست است که در کشورهای توسعه یافته این تبعیض جنسیتی بسیار کمرنگ تر است ودرکشورهای کمتر توسعه یافته پر رنگ تر، اما شکی نیست که زنان به بهانه ها ی مختلف از جمله دارا بودن چند تفاوت بیولوژیکی با مردان مورد ظلم و اجحاف قرار گرفته و می گیرند.
زن هم مثل مرد انسان است و دارای توانایی های مخصوص به خود، که باید به دلایل هستی شناسانه مورد توجه قرار گیرد، بنا براین باید تمام فرصت های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در تمام ابعاد به طورعادلانه به این دو گروه واگذار گردد و زنان به هیچ عنوان نباید صرفا به علت جنسیت در جایگاهی متفاوت با مردان قرار گیرند.
پرواضح است که محروم شدن نیمی از جمعیت یک کشور از حقوق انسانی خود باعث عدم پیشرفت و عقب ماندگی از قافله ی پر شتاب توسعه می شود وهمان طوریکه همه می دانند در صد ساله ی اخیر، کشور ایران به صورت مرد سالارانه و پدر سالارانه اداره می شده است و زنان نه فقط در اداره کشور هیچ سهمی نداشته ا ند که به صورت یک قشر اندرونی وظیفه شان تنها و تنها تمکین و اطاعت بی چون و چرا ازمردان بوده است.
چهره مردانه مجلس ودولت در کشورهای جهان سوم همواره درقرون متمادی به ویژه در دهه های اخیر به واسطه ی پیشرفت سریع علم و تکنولوژی که موجب آگاهی بیشتر مردم گردیده مورد انتقاد، بحث و مناقشه قرار گرفته است به طوری که به جرات می توان گفت این مهم یکی از بزرگترین چالش های حکومتی در روزگار ماست.
خوشبختانه در سال های اخیر چهره های آگاه و تاثیر گذار از جمله پژوهشگران و فعالان حقوق زنان با پشتکار جدی و بیانات روشنگرانه ی خود موجب آگاهی دادن به زنان خصوصا در کشورهای کمتر توسعه یافته که متاسفانه بیشتر هم کشورهای اسلامی هستند شده اند.
برای برون رفت از وضعیت فعلی این کشورها خانم فاطمه مرنیسی پژوهشگر، نویسنده و فعال حقوق زنان در جهان اسلام می گوید «که ما بایستی به خصوص قرآن را از بقیه زیرساخت‌های اسلامی جدا کنیم. بسیاری از نگرش های کنونی، تاریخی هستند که مردان مردسالار و پدرسالار تدوین کرده اند و هیچگونه تقدسی ندارند. اینها چیزهایی هستند که یک عده بر اساس منافع اقتصادی و سیاسی‌شان تدوین کرده‌اند. امروزه هم بنیادگرایان طالبانی و داعشی به خاطر قدرت طلبی و انگیزه‌های سیاسی است که بحث کنترل را اینقدر به صورت وسواس گونه مطرح می‌کنند.
دکتر حسین ایوبی استادیار و عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق دانشگاه یزد می گوید «قرآن کریم، آفرینش زن و مرد را از یک گوهر دانسته است ( نساء/۱) و هدف از خلقت انسان ، اعم از زن و مرد به صورت شعوب و قبیله ها را شناسایی بشر معرفی کرده و معیار برتری را نزد خداوند نه جنسیت، بلکه تقوای الهی ذکر کرده است.(حجرات/۱۳) خداوند متعال، نوع بنی آدم را از کرامت برخوردار ساخته و از این جهت فرقی میان زن و مرد قائل نشده است.(اسراء/۷۰)»
دکتر مژگان اسماعیلی عضو هیات علمی پژوهشکده ی زبان و گویش های سازمان میراث فرهنگی می گوید «رضیه سلطان اولین زن مسلمان حاکم در شبه قاره که به عنوان نیروی کارآمد نظامی و سیاسی تربیت یافته بود، موفق شد برخلاف تعصبات علمای آن روز در حالی که پدر در قید حیات بود به حکومت گلیور برسد. وی پس از درگذشت پدر و حکومت چند ماهه رکن الدین – برادر ناتنی اش – با استفاده از هوش خود و آموخته های پدر به توسعه سیاسی و اجتماعی جامعه شمال هندوستان پرداخت. این بانوی توانمند در طی مدت کوتاه حکومتش نقش ناجی حکومت ترکان در هند را ایفاء نمود. وی به عنوان یکی از تواناترین جانشینان التمش موفق شد مشکلات و تهدیدات داخلی و خارجی حکومت سلطنت دهلی را دفع کند.»
نمونه های بسیار زیادی از این گونه زنان پارسا، فداکار و شایسته در تاریخ ایران و جهان بوده اند که حتی مردان جنگجوی پرمدعا یارای مقابله با آنها را نداشته اند اما متاسفانه به رغم تمام این توانایی ها و وجود هزاران اسناد معتبر که در هزار توی تاریخ مدفون شده‌اند، مرد سالاران همچنان بر این نکته تاکید دارند که مرغ فقط یک پا دارد .
با بیان این مقدمه نسبتا طولانی قصد دارم مختصرا به رغم بی عدالتی هایی که در جوامع توسعه نیافته یا در حال توسعه به زنان روا داشته می شود بپردازم که پرداختن به مشارکت زنان در کشورهای توسعه یافته، مقوله ای دیگر است که خود مجالی دیگر می‌طلبد.
***
اکنون که در آستانه ی انتخابات مجلس دهم هستیم باید تلاش واقعی برای مشارکت به حق زنان در انتخابات پیش رو با تبیین دمکراتیک چه به صورت کمی و چه به صورت کیفی یکی از دغدغه های مطرح در فضای انتخاباتی جامعه باشد و صد البته که تجربه های مختلف در سطح جهان نشان می دهد اجرای این مهم با نگاه مردسالارانه و در سایه نفوذ مردان نظام به خودی خود تعیین کننده نیست و هیچ گونه دستاورد مثبتی به همراه نخواهد داشت.
با نگاهی اجمالی به ادوار گذشته ی مجلس ازابتدای شکل گیری جمهوری اسلامی تا کنون سهم زنان ایرانی از کرسی های قرمز و سبز مجلس نسبت به مردان بسیار اندک بوده است. «مجلس اول ۴ نفر، مجلس دوم ۴ نفر، مجلس سوم ۴ نفر، مجلس چهارم ۹ نفر، مجلس پنجم ۱۴ نفر، مجلس ششم ۱۳ نفر، مجلس هفتم ۱۲ نفر، مجلس هشتم ۸ نفر و مجلس نهم ۹ نفر» بوده است که با بررسی سوابق آن ها به جرات می توان گفت که اغلب زیر سایه ی نفوذ لابی های قدرتمند به مجلس راه پیدا کرده اند.
بنا به دلایل ارائه شده در این نوشتار و بر اساس آمارهای تحلیلی رابطه ی بین تعداد کرسی های زنان در مجلس با دموکراسی به خودی خود ناچیز ودر بعضی موارد کاملا بی تاثیر است، بنابراین افزایش تعداد کرسی های زن الزاما نشانگر بهبود حقوق آن ها به شمار نمی رود، با این حال زنان فرهیخته نباید از شرکت در انتخابات دهم وحشتی به خود راه دهند که قرآن می فرماید انّ الله لا یُغیِّرُ ما بقوم حتّی یغیّرو ما بانفسهم» خداوند سرنوشت هیچ قومی و ملّتی را تغییر نمی دهد مگر آنکه آنها خود تغییر دهند.
به قول دوستی که می گفت» درست است که برخورد های خرد و کلان با زنان در جامعه روحیه اعتماد به نفس و سقف آرزوهای آن ها را تا حد قابل توجهی پایین آورده است «اما به عقیده نگارنده زیبنده نیست آن ها تحت هیچ شرایطی میدان را به نفع رقیب دیرینه ی خود خالی کنند و حالا که طبق قانون اساسی زنان می‌توانند در انتخابات مجلس شرکت کنند و انتخاب شوند، شایسته است زنانی که این توانایی را در خود می بینند تا دیر نشده است ازاین فرصت باقی مانده استفاده کنند و با اعتماد به نفس بالا دراین کارزار انتخاباتی به عنوان نامزد نمایندگی شرکت جویند چرا که تقریبا نصف جمعیت ایران اسلامی را زنان تشکیل می‌دهند!
تخمین درصد زن – مردی جمعیت حال حاضر جهان به رغم شرایط متفاوت و ناهمگن، در تمام کشورها و مناطق مسکونی دنیا تقریبا برابر است . اما متاسفانه تقسیم قدرت بین دوجنس زن و مرد در کشورها اصلا قابل مقایسه نیست. درست است که در کشورهای توسعه یافته این تبعیض جنسیتی بسیار کمرنگ تر است ودرکشورهای کمتر توسعه یافته پر رنگ تر، اما شکی نیست که زنان به بهانه ها ی مختلف از جمله دارا بودن چند تفاوت بیولوژیکی با مردان مورد ظلم و اجحاف قرار گرفته و می گیرند.
زن هم مثل مرد انسان است و دارای توانایی های مخصوص به خود، که باید به دلایل هستی شناسانه مورد توجه قرار گیرد، بنا براین باید تمام فرصت های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در تمام ابعاد به طورعادلانه به این دو گروه واگذار گردد و زنان به هیچ عنوان نباید صرفا به علت جنسیت در جایگاهی متفاوت با مردان قرار گیرند.پرواضح است که محروم شدن نیمی از جمعیت یک کشور از حقوق انسانی خود باعث عدم پیشرفت و عقب ماندگی از قافله ی پر شتاب توسعه می شود وهمان طوریکه همه می دانند در صد ساله ی اخیر، کشور ایران به صورت مرد سالارانه و پدر سالارانه اداره می شده است و زنان نه فقط در اداره کشور هیچ سهمی نداشته ا ند که به صورت یک قشر اندرونی وظیفه شان تنها و تنها تمکین و اطاعت بی چون و چرا ازمردان بوده است.
چهره مردانه مجلس ودولت در کشورهای جهان سوم همواره درقرون متمادی به ویژه در دهه های اخیر به واسطه ی پیشرفت سریع علم و تکنولوژی که موجب آگاهی بیشتر مردم گردیده مورد انتقاد، بحث و مناقشه قرار گرفته است به طوری که به جرات می توان گفت این مهم یکی از بزرگترین چالش های حکومتی در روزگار ماست.
خوشبختانه در سال های اخیر چهره های آگاه و تاثیر گذار از جمله پژوهشگران و فعالان حقوق زنان با پشتکار جدی و بیانات روشنگرانه ی خود موجب آگاهی دادن به زنان خصوصا در کشورهای کمتر توسعه یافته که متاسفانه بیشتر هم کشورهای اسلامی هستند شده اند.
برای برون رفت از وضعیت فعلی این کشورها خانم فاطمه مرنیسی پژوهشگر، نویسنده و فعال حقوق زنان در جهان اسلام می گوید «که ما بایستی به خصوص قرآن را از بقیه زیرساخت‌های اسلامی جدا کنیم. بسیاری از نگرش های کنونی، تاریخی هستند که مردان مردسالار و پدرسالار تدوین کرده اند و هیچگونه تقدسی ندارند. اینها چیزهایی هستند که یک عده بر اساس منافع اقتصادی و سیاسی‌شان تدوین کرده‌اند. امروزه هم بنیادگرایان طالبانی و داعشی به خاطر قدرت طلبی و انگیزه‌های سیاسی است که بحث کنترل را اینقدر به صورت وسواس گونه مطرح می‌کنند.
دکتر حسین ایوبی استادیار و عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق دانشگاه یزد می گوید «قرآن کریم، آفرینش زن و مرد را از یک گوهر دانسته است ( نساء/۱) و هدف از خلقت انسان ، اعم از زن و مرد به صورت شعوب و قبیله ها را شناسایی بشر معرفی کرده و معیار برتری را نزد خداوند نه جنسیت، بلکه تقوای الهی ذکر کرده است.(حجرات/۱۳) خداوند متعال، نوع بنی آدم را از کرامت برخوردار ساخته و از این جهت فرقی میان زن و مرد قائل نشده است.(اسراء/۷۰)»
دکتر مژگان اسماعیلی عضو هیات علمی پژوهشکده ی زبان و گویش های سازمان میراث فرهنگی می گوید «رضیه سلطان اولین زن مسلمان حاکم در شبه قاره که به عنوان نیروی کارآمد نظامی و سیاسی تربیت یافته بود، موفق شد برخلاف تعصبات علمای آن روز در حالی که پدر در قید حیات بود به حکومت گلیور برسد. وی پس از درگذشت پدر و حکومت چند ماهه رکن الدین – برادر ناتنی اش – با استفاده از هوش خود و آموخته های پدر به توسعه سیاسی و اجتماعی جامعه شمال هندوستان پرداخت. این بانوی توانمند در طی مدت کوتاه حکومتش نقش ناجی حکومت ترکان در هند را ایفاء نمود. وی به عنوان یکی از تواناترین جانشینان التمش موفق شد مشکلات و تهدیدات داخلی و خارجی حکومت سلطنت دهلی را دفع کند.»
نمونه های بسیار زیادی از این گونه زنان پارسا، فداکار و شایسته در تاریخ ایران و جهان بوده اند که حتی مردان جنگجوی پرمدعا یارای مقابله با آنها را نداشته اند اما متاسفانه به رغم تمام این توانایی ها و وجود هزاران اسناد معتبر که در هزار توی تاریخ مدفون شده‌اند، مرد سالاران همچنان بر این نکته تاکید دارند که مرغ فقط یک پا دارد .
با بیان این مقدمه نسبتا طولانی قصد دارم مختصرا به رغم بی عدالتی هایی که در جوامع توسعه نیافته یا در حال توسعه به زنان روا داشته می شود بپردازم که پرداختن به مشارکت زنان در کشورهای توسعه یافته، مقوله ای دیگر است که خود مجالی دیگر می‌طلبد.
***
اکنون که در آستانه ی انتخابات مجلس دهم هستیم باید تلاش واقعی برای مشارکت به حق زنان در انتخابات پیش رو با تبیین دمکراتیک چه به صورت کمی و چه به صورت کیفی یکی از دغدغه های مطرح در فضای انتخاباتی جامعه باشد و صد البته که تجربه های مختلف در سطح جهان نشان می دهد اجرای این مهم با نگاه مردسالارانه و در سایه نفوذ مردان نظام به خودی خود تعیین کننده نیست و هیچ گونه دستاورد مثبتی به همراه نخواهد داشت.
با نگاهی اجمالی به ادوار گذشته ی مجلس ازابتدای شکل گیری جمهوری اسلامی تا کنون سهم زنان ایرانی از کرسی های قرمز و سبز مجلس نسبت به مردان بسیار اندک بوده است. «مجلس اول ۴ نفر، مجلس دوم ۴ نفر، مجلس سوم ۴ نفر، مجلس چهارم ۹ نفر، مجلس پنجم ۱۴ نفر، مجلس ششم ۱۳ نفر، مجلس هفتم ۱۲ نفر، مجلس هشتم ۸ نفر و مجلس نهم ۹ نفر» بوده است که با بررسی سوابق آن ها به جرات می توان گفت که اغلب زیر سایه ی نفوذ لابی های قدرتمند به مجلس راه پیدا کرده اند.
بنا به دلایل ارائه شده در این نوشتار و بر اساس آمارهای تحلیلی رابطه ی بین تعداد کرسی های زنان در مجلس با دموکراسی به خودی خود ناچیز ودر بعضی موارد کاملا بی تاثیر است، بنابراین افزایش تعداد کرسی های زن الزاما نشانگر بهبود حقوق آن ها به شمار نمی رود، با این حال زنان فرهیخته نباید از شرکت در انتخابات دهم وحشتی به خود راه دهند که قرآن می فرماید انّ الله لا یُغیِّرُ ما بقوم حتّی یغیّرو ما بانفسهم» خداوند سرنوشت هیچ قومی و ملّتی را تغییر نمی دهد مگر آنکه آنها خود تغییر دهند.
به قول دوستی که می گفت» درست است که برخورد های خرد و کلان با زنان در جامعه روحیه اعتماد به نفس و سقف آرزوهای آن ها را تا حد قابل توجهی پایین آورده است «اما به عقیده نگارنده زیبنده نیست آن ها تحت هیچ شرایطی میدان را به نفع رقیب دیرینه ی خود خالی کنند و حالا که طبق قانون اساسی زنان می‌توانند در انتخابات مجلس شرکت کنند و انتخاب شوند، شایسته است زنانی که این توانایی را در خود می بینند تا دیر نشده است ازاین فرصت باقی مانده استفاده کنند و با اعتماد به نفس بالا دراین کارزار انتخاباتی به عنوان نامزد نمایندگی شرکت جویند چرا که تقریبا نصف جمعیت ایران اسلامی را زنان تشکیل می‌دهند!
